Μια πρόταση στο τραπέζι, ένα σκληρό παζάρι που θα κρατήσει καιρό, επικοινωνιακοί πανηγυρισμοί, προβληματισμός: Η πρόταση της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας, συνολικού ύψους 750 δισ. ευρώ, κυριαρχεί βεβαίως στην επικαιρότητα.
Στο εγχώριο μέτωπο, θεωρείται πως το καθαρό «όφελος» για την Ελλάδα με βάση την πρόταση αυτή θα ανέρχεται σε 33,4 δισ. ευρώ, καθώς η συνεισφορά της για την αποπληρωμή των 750 δισ. ευρώ που θα δανεισθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις αγορές, προβλέπεται στα 10,1 δισ. ευρώ. Αυτά τα 33 δισ. όμως - εκ των οποίων περίπου τα 10 δισ. θα αποτελούν νέο δάνειο, επιβαρύνοντας το δημόσιο χρέος - θα συνοδεύονται από ακόμα ασαφείς και μη καθορισμένους όρους.
Γι' αυτό άλλωστε και από χθες, πηγές του ΣΥΡΙΖΑ τόνιζαν πως «υπάρχουν θετικά σημεία αλλά και πολλά που χρήζουν διευκρινήσεων», ενώ - απαντώντας και στις σχεδόν σε πανηγυρικό τόνο δηλώσεις Μητσοτάκη - τόνιζαν πως «οι πανηγυρισμοί που σημειώνονται είναι τουλάχιστον επιπόλαιοι. Επίσης υπάρχουν πολλά επεισόδια να δούμε για το πώς θα καταλήξει η πρόταση μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής, δεδομένων και των αντιδράσεων που διατυπώνονται».
Τι ξέρουμε ως τώρα
Η Κομισιόν προτείνει να δοθεί στην Ελλάδα ένα πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης σε σχέση με τη συμμετοχή της χώρας στο ΑΕΠ της ΕΕ, καθώς προβλέπει ότι η μείωση του ΑΕΠ της φέτος θα είναι μεγαλύτερη από τον μέσο όσο των χωρών της ΕΕ καθώς και το γεγονός ότι το κατά κεφαλήν εισόδημά της είναι μικρότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο και ότι έχει υψηλό χρέος.
Συγκεκριμένα, το ποσό των 43,5 δισ. ευρώ αντιστοιχεί σε ένα ποσοστό 5,8% των 750 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ η συμμετοχή της Ελλάδας στο ΑΕΠ της ΕΕ ανέρχεται σε 1,3%. Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, το 93,5% του συνολικού ύψους του Ταμείου Ανάκαμψης προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί για δημόσιες επενδύσεις, κυρίως μέσω επιχορηγήσεων αλλά και με ένα σημαντικό ποσό δανείων προς τις χώρες – μέλη. Το υπόλοιπο 6.5% προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων.
Το γράφημα της Κομισιόν για το «Σχέδιο Ανάκαμψης»
Τι... δεν ξέρουμε
Οπως αναφέρεται σε δημοσιεύματα, περιμένουμε ακόμα:
Να δούμε την τελική πρόταση και τις δεσμεύσεις για τα δάνεια, τις εγγυήσεις και τις επιχορηγήσεις.
Να δούμε τα τελικά νούμερα.
Να δούμε τι ακριβώς εμπεριέχει το 7ετές δημοσιονομικό πλάνο.
Να δούμε εάν η επιτροπεία θα είναι μόνο μέσω ευρωπαϊκού εξαμήνου ή εάν θα υπάρξουν επιπρόσθετες πλάγιες δεσμεύσεις.
Να δούμε τελικά σε ποιους τομείς της οικονομίας (ο Βορράς θέλει συγκεκριμένους) θα δίνεται η βοήθεια και πώς θα γίνονται οι «έλεγχοι». (διαβάστε αναλυτικότερα: Τα ψιλά γράμματα στο «Σχέδιο Μάρσαλ» της Κομισιόν)
Κομισιόν: Από τον Οκτώβριο η υποβολή σχεδίων για το Ταμείο Ανάκαμψης
Από τον προσεχή Οκτώβριο θα είναι δυνατή η υποβολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των πρώτων εθνικών σχεδίων για τη χρηματοδότηση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, τα σχέδια των χωρών - μελών θα πρέπει να παρουσιάζουν τη μεταρρυθμιστική και επενδυτική ατζέντα τους για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, έως το 2024.
Η υποβολή τους -πέραν των πρώτων σχεδίων που θα είναι δυνατή από φέτος για να επιταχυνθεί η παροχή στήριξης- θα γίνεται έως τις 31 Απριλίου του 2021 και του 2022.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις «θα πρέπει να δίνουν έμφαση στα προβλήματα που έχουν εντοπιστεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και ιδιαίτερα σε αυτά που αφορούν στη μετάβαση σε μία πράσινη και ψηφιακή οικονομία».
Όπως τονίζεται «η Επιτροπή θα αξιολογεί τα σχέδια με βάση διαφανή κριτήρια και θα αποφασίζει για τη χρηματοδοτική βοήθεια που θα δοθεί στη χώρα - μέλος (με τη μορφή επιχορήγησης και, εφόσον ζητηθεί, δανείου). Οι επιχορηγήσεις και τα δάνεια θα εκταμιεύονται σε δόσεις με την ολοκλήρωση κάποιων ορόσημων και στόχων που θα καθορίζονται από τις χώρες - μέλη.
Ε. Τσακαλώτος: Ευχάριστη έκπληξη που σπάει ταμπού η πρόταση της Κομισιόν
«Αδιαμφισβήτητα η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ταμείο Ανάπτυξης αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη, ιδιαίτερα δε που αναδεικνύει μια αίσθηση του επείγοντος και σπάει κάποια ταμπού» σημειώνει σε γραπτή δήλωση του ο τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, Ε. Τσακαλώτος. «Είναι σημαντικό το πρόγραμμα να βασίζεται σε μεταβιβάσεις πόρων και όχι μόνο δάνεια, να αυξάνεται ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός πολύ περισσότερο από τις αρχικές προτάσεις και να υπάρχει το στοιχείο της αμοιβαιοποίησης. Υπάρχουν ακόμη γκρίζες ζώνες, όπως για παράδειγμα το αν και πόσο θα υπάρχουν αιρεσιμότητες, και πάνω από όλα δεν ξέρουμε την ένταση των αντιστάσεων που θα προβάλουν κάποιες από τις χώρες του Βορρά, που δεν έχουν μάθει τίποτα από την κρίση του 2009 ή τη σημερινή κρίση.
Θα περιμένουμε την έκβαση της επόμενης Συνόδου Κορυφής για να δούμε τις τελικές αποφάσεις. Σε κάθε περίπτωση οι τελευταίες εξελίξεις συνηγορούν υπέρ ενός πιο θαρραλέου προγράμματος «γέφυρα», όπως αυτό που έχει προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ στο «Μένουμε Όρθιοι 2», για να είναι σε καλύτερη θέση η οικονομία και η κοινωνία να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που θα προκύψουν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
N. Παππάς: Δώρο άδωρο οι προτάσεις Κομισιόν αν συνοδεύονται από υποχρεώσεις βίαιης εξισορρόπησης των δημοσιονομικών
«Οι προτάσεις της Κομισιόν αφορούν μεταγενέστερο χρόνο. Είναι σε θετική κατεύθυνση, ωστόσο πρέπει να περιμένουμε τις λεπτομέρειες εφαρμογής διότι αν συνοδεύονται από υποχρεώσεις βίαιης εξισορρόπησης των δημοσιονομικών θα είναι δώρον άδωρο» υπογράμμισε ο Νίκος Παππάς μιλώντας στο Mega για την πρόταση της Κομισιόν.
Περίπου στο 1ο λεπτό η αναφορά στην πρόταση της Κομισιόν
«Υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις διότι αν ξανακληθούν οι χώρες να τιθασεύσουν τα δημοσιονομικά τους με βάση το Σύμφωνο Σταθερότητας οποιαδήποτε αναπτυξιακή προσπάθεια θα εξανεμιστεί», τόνισε ακόμη ο τομεάρχης Οικονομία του ΣΥΡΙΖΑ, επισημαίνοντας: «Η ελληνική οικονομία χρειάζεται να πέσει χρήμα τώρα. Να στηριχθούν οι επιχειρήσεις και να γίνει κάτι με τις Τράπεζες. Αν αδρανήσουμε και το βάθος της ύφεσης θα είναι μεγάλο και η διάρκεια».
Όλγα Γεροβασίλη: Η κυβέρνηση, αντί να θριαμβολογεί, να έχει τις διεκδικήσεις της στο τραπέζι
Η γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ κάλεσε την κυβέρνηση αντί να θριαμβολογεί, να έχει τις διεκδικήσεις της στο τραπέζι: «Κατανοώ την ανάγκη της κυβέρνησης να θριαμβολογήσει αλλά είναι πρόωρο και μη ακριβές» ανέφερε η Όλγα Γεροβασίλη, σχολιάζοντας την αντίδραση της ΝΔ στην πρόταση της Κομισιόν για την επόμενη μέρα.
«Αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί, είναι μία πρόταση με θετικά στοιχεία. Από την πρώτη στιγμή είχαμε στηρίξει την γαλλογερμανική πρόταση, ωστόσο έχουμε πολύ δρόμο μπροστά για να υπάρξουν αποφάσεις για το πακέτο» εξήγησε η Ό. Γεροβασίλη μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ.
Όπως σημείωσε, «αυτή τη στιγμή είμαστε πολύ πίσω από το να έχουμε μία γενναία απόφαση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι λάθος να θριαμβολογήσουμε. Η πρόταση μέχρι να γίνει απόφαση έχει πάρα πολλούς μήνες μπροστά. Ό,τι υπάρξει θα υπάρξει από το 2021».
Η Ό. Γεροβασίλη επισήμανε ότι υπάρχουν πολλά ψιλά γράμματα στην πρόταση, τονίζοντας ότι μεταξύ άλλων γίνεται μία αόριστη αναφορά σε φορολογία, ενώ γίνεται λόγος και για εποπτεία.
«Μέχρι να ολοκληρωθεί ως τελική πρόταση και να είναι απόφαση έχουμε πάρα πολύ δρόμο μπροστά. Η κυβέρνηση αντί να θριαμβολογεί πρέπει να έχει την προσοχή στραμμένη και τις διεκδικήσεις της στο τραπέζι. Η πρόταση έχει ένα θετικό κομμάτι και πολλά προβλήματα» τόνισε.
Η γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΖΑ σημείωσε επίσης ότι «η Ευρώπη μέχρι σήμερα δεν έχει δείξει αντανακλαστικά ή αλληλεγγύη όσο ήταν αναγκαία και αυτό το ζήσαμε με τα μνημόνια και την επιθετικότητα προς την χώρα. Δεν έχουμε λόγο να εμπιστευτούμε τόσο νωρίς χωρίς να υπάρχει απόφαση».
Δημ. Παπαδημούλης: Τα δάνεια ανοίγουν δρόμους για νέα μνημόνια
«Διεκδικούμε ένα μεγάλο Ταμείο Ανασυγκρότησης που να στηρίζεται σε επιχορηγήσεις κι όχι δάνεια, γιατί δάνεια σημαίνουν αύξηση του δημόσιου χρέους για χώρες όπως η Ελλάδα και ανοίγουν τον δρόμο για νέα μνημόνια, σενάριο καταστροφικό», τόνισε μεταξύ άλλων ο Δημ. Παπαδημούλης μιλώντας στο Star Κεντρικής Ελλάδας.
«Η Φον ντερ Λάιεν παρουσιάζει με αρκετή καθυστέρηση την πρόταση της Κομισιόν για το οικονομικό πακέτο της αντιμετώπισης της κρίσης και ύφεσης που προκαλεί ο κορονοϊός. Το ΕΚ διεκδικεί ένα μεγάλο Ταμείο Ανασυγκρότησης που να στηρίζεται σε επιχορηγήσεις κι όχι δάνεια, γιατί δάνεια σημαίνουν αύξηση του δημόσιου χρέους για χώρες όπως η Ελλάδα και ανοίγουν τον δρόμο για νέα μνημόνια, σενάριο καταστροφικό», τόνισε ακόμη ο Δημ. Παπαδημούλης, προσθέτοντας: «Διεκδικούμε, επίσης, κι έναν ισχυρό πολυετή κοινοτικό προϋπολογισμό, ώστε να μη χτυπήσει ο κορονοϊός τις πολιτικές συνοχής, το ΕΣΠΑ ή την κοινή αγροτική πολιτική. Δυστυχώς τα έως τώρα ληφθέντα μέτρα από την ΕΕ είναι ανεπαρκή. Το πακέτο που ενέκρινε το Eurogroup είναι το μισό για όλη την ΕΕ από όσα δίνει η Μέρκελ για τις δικές της επιχειρήσεις».
Κ. Αρβανίτης: Βιαστικοί οι πανηγυρισμοί Σχοινά και «κύκλων» της ΝΔ
«Οι βιαστικοί πανηγυρισμοί τόσο του κυρίου Μαργαρίτη Σχοινά όσο και κύκλων της ΝΔ δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα λιθαράκι στην επικοινωνιακή καταιγίδα των "Αρίστων¨", ντόπιων και ξένων σε βάρος των λαϊκών αναγκών» σχολιάζει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία Κώστας Αρβανίτης στο avgi.gr για την πρόταση της Κομισιόν αναφορικά με την επόμενη μέρα
«Θα χρειαστεί λίγος ακόμα χρόνος για να καταλάβουμε αν είναι δυνατόν να τετραγωνιστεί το ημικύκλιο του Ευρωκοινοβουλίου, και να παγιωθεί η νέα συμβιβαστική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ταμείο Ανάκαμψης από τις επιπτώσεις της πανδημίας και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο» αναφέρει ο ευρωβουλευτής.
Όπως σημειώνει, «η πρόταση της Κομισιόν αφήνει όλους λίγο δυσαρεστημένους. Ή λίγο ικανοποιημένους, αν βλέπει κανείς το ποτήρι μισογεμάτο.
Ούτε αποκλειστικά δάνεια, ούτε επιδοτήσεις. Αλλά, λίγο από όλα, ως αφετηρία της συζήτησης και των σκληρών διαπραγματεύσεων που θα ξεκινήσουν από βδομάδα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η πλατφόρμα που παρουσίασε χθες η κυρία Φον ντερ Λάιεν για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχει τρεις βασικούς άξονες:
Ο πρώτος αφορά το 80% της συνολικής χρηματοδότησης και αποτελείται κυρίως από το Ταμείο Ανάκαμψης και σε ένα ποσοστό κοντά στο 10% το ενισχυμένο Ταμείο Συνοχής.
Ο δεύτερος, που καλύπτει το 15% της χρηματοδότησης, αφορά το επενδυτικό πλάνο InvestEU (διάδοχο του σχεδίου Γιουνκέρ) με στόχο τις επενδύσεις στις επιχειρήσεις την καινοτομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη.
Και ο τρίτος αφορά το 5% των κονδυλίων που θα διατεθούν αποκλειστικά στην ενίσχυση της πολιτικής προστασίας και την ενίσχυση της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων στην Ευρώπη.
Και για να τα μεταφράσουμε σε χρήμα: το συνολικό ποσό που θα διατεθεί φτάνει τα 750 δισεκατομμύρια, από τα οποία τα 500 θα είναι επιδοτήσεις και τα 250 δάνεια. Η αναλογία για τη χώρα μας, είναι αντίστοιχα, 22,5 δισεκατομμύρια επιδοτήσεις και 9,5 δισεκατομμύρια σε δάνεια».
«Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρες οι δεσμεύσεις που θα ακολουθούν τις επιδοτήσεις»
Ο Κ. Αρβανίτης τονίζει ότι «οι δεσμεύσεις που θα ακολουθούν τις επιδοτήσεις αυτές δεν είναι ακόμα ξεκάθαρες. Οι τέσσερις «φειδωλοί» του βορρά (Ολλανδία, Σουηδία, Δανία, Αυστρία) ζητούν συγκεκριμένα δημοσιονομικά πλάνα και πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων - στο πνεύμα ενός μνημονίου «για καλό σκοπό», όπως ανέφερε off the record ευρωπαίος αξιωματούχος - για να απελευθερώσουν τα κονδύλια προς τις χώρες του Νότου.
Στο μεταξύ, οι εκτιμήσεις για τη ζημιά της υγειονομικής κρίσης στην ελληνική οικονομία, όχι από την αντιπολίτευση αλλά από την ίδια την Κομισιόν, αναφέρουν: συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 9,7% μέσα στο 2020, άνοδος του πρωτογενούς ελλείματος στο 3,5%, αναιμική ικανότητα μεταφοράς ρευστότητας από τις ελληνικές τράπεζες στην πραγματική οικονομία».
«Όσο κι αν θέλει κανείς να δει το ποτήρι μισογεμάτο, φαίνεται ότι το περιεχόμενό του, κάθε άλλο παρά βάλσαμο είναι. Και το δύσκολο ευρωπαϊκό παζάρι δεν ξεκίνησε ακόμη», καταλήγει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Στ. Κούλογλου: Αν αρχίσουμε να περιμένουμε πότε θα έρθουν τα χρήματα από την Ευρώπη, χαθήκαμε...
“Οι χώρες του νότου κέρδισαν έναν αγώνα εντός έδρας, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά τώρα υπάρχει και ο αγώνας εκτός έδρας, στο Συμβούλιο, όπου τέσσερις χώρες, η Αυστρία, η Ολλανδία, η Δανία και η Σουηδία, μπορούν να τα τορπιλίσουν τα μέτρα αυτά. Θα υπάρξουν λοιπόν συμβιβασμοί, αλλά χρήματα θα έρθουν. Είναι μια θετική εξέλιξη, όμως δεν είναι και για πανηγυρισμούς. Δεν πρέπει να αποπροσανατολιστούν οι πολίτες από την ανάγκη να πιέσουν την κυβέρνηση να πάρει μέτρα. Πρέπει να σημειωθεί ότι η εκταμίευση αυτών των χρημάτων θα γίνει από το 2021 και μετά. Μέχρι τότε μεσολαβούν πολλοί μήνες, όπου οι ήδη πληγωμένες οικονομίες, και δη αυτές των χωρών του Νότου που θα δεχθούν σοβαρό χτύπημα από την πτώση του τουρισμού, θα βρεθούν σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Αν αρχίσουμε, λοιπόν, να περιμένουμε πότε θα έρθουν τα χρήματα από την Ευρώπη χαθήκαμε”, προσέθεσε ο ευρωβουλευτής. (διαβάστε αναλυτικά)
Το σχέδιο αναλυτικά
Όπως το εκθέτει η Κομισιόν:
