Τις τελευταίες ημέρες κυριαρχεί στην πολιτική ατζέντα η επίθεση που δέχεται ο Ν. Φίλης από σκοταδιστικούς κύκλους αλλά και τον ίδιο τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο (εδώ περισσότερα για την επιστολή σχετικά με τον ρόλο της Εκκλησίας επί χούντας) με αφορμή τις αλλαγές στο μάθημα των θρησκευτικών που πλέον θα έχει θρησκειολογικό και όχι ομολογιακό χαρακτήρα. Στην επίθεση κατά του υπουργού Παιδείας πρωτοστατούν, πέραν της ΝΔ, ακροδεξιοί κύκλοι και μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ ενώ είναι κραυγαλέο το σιγοντάρισμα ή η αφωνία από τον αυτοαποκαλούμενο φιλελεύθερο ή κεντροαριστερό χώρο. Ακόμα και το ΚΚΕ πήρε αποστάσεις από την προσπάθεια εκσυγχρονισμού της διδασκαλίας των θρησκευτικών.
Στο left.gr έκαναν σύντομες δηλώσεις για το ζήτημα ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Κυρίτσης, ο υπουργός Ναυτιλίας Θ. Δρίτσας. ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μ. Μπαλαούρας, η βουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ Αν. Καββαδία και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Χρ. Παπαδόπουλος στο περιθώριο της ημερίδας που διοργάνωσε το Σάββατο η εφημερίδα «Εποχή» στο αμφιθέατρο του 9,84.
Γ. Κυρίτσης: «Με όλες τις ιδιαιτερότητες που έχει η Εκκλησία στην Ελλάδα, νομίζω ότι η προσπάθεια η οποία γίνεται από το υπουργείο Παιδείας, αντιμετωπίζει θέματα τα οποία θα έπρεπε να έχουν αντιμετωπιστεί εδώ και δεκαετίες. Πρόκειται για στοιχειώδη αστικό εκσυγχρονισμό η αλλαγή του τρόπου με τον οποίο διδάσκονται τα θρησκευτικά και παρεμβαίνει η Εκκλησία σε τελική ανάλυση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Μου κάνει εντύπωση που όσοι από την αντιπολίτευση θεωρούν ότι εγγράφονται στον φιλελεύθερο χώρο δεν το καταλαβαίνουν και προσθέτουν τη φωνή τους στις πιο σκοταδιστικές φωνές της δεξιάς. Σε κάθε περίπτωση η προσπάθεια του υπουργείου Παιδείας είναι καλή και πρέπει να συνεχιστεί χωρίς να υποχωρήσει μπροστά σε τέτοιου είδους επιθέσεις».
Θ. Δρίτσας: «Και στα ζητήματα της εκπαίδευσης όπως και σε όλα τα ζητήματα του δημόσιου βίου όλες οι γνώμες είναι απολύτως σεβαστές. Το ζήτημα που πρέπει να συνεννοηθούμε είναι αν το υπουργείο και ο υπουργός Παιδείας έχει το τελικό δικαίωμα να διαμορφώσει μαζί με τους προβλεπόμενους θεσμούς το εκπαιδευτικό πρόγραμμα των ελληνικών σχολείων. Το δικαίωμά του αυτό, ακόμα περισσότερο την υποχρέωσή του, δεν μπορεί να την αμφισβητήσει κανένας. Δεν πρόκειται για ασέβεια ή έλλειψη σεβασμού στην Εκκλησία. Ας προχωρήσει όπως η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας με μεγάλη μελέτη και προσπάθεια οργάνωσε αυτήν την πολύ σημαντική μεταρρύθμιση και φυσικά θα δεχθεί τις όποιες κριτικές. Η προσπάθεια επιβολής στην ελληνική Πολιτεία άλλων κανόνων από αυτούς που έχουμε συμφωνήσει όλοι και πορευόμαστε δε νοούνται. Επομένως, φανατισμοί και εντάσεις δεν πρέπει να υπάρχουν».
Μ. Μπαλαούρας: «Η δημόσια Παιδεία είναι αυτό που λένε οι λέξεις: Είναι και δημόσιο αγαθό και σύστημα διαμόρφωσης συνειδήσεων και χαρακτήρα. Ως προς τα θρησκευτικά, σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει, ακόμα και να μη θέλαμε να τα αλλάξουμε, έχουν αλλάξει μόνα τους. Η ελληνική κοινωνία είναι πολυπολιτισμική, υπάρχουν παιδιά και νέοι που σπουδάζουν και έχουν άλλες αντιλήψεις περί θρησκείας, δεν υπάρχει ένα μόνο δόγμα, υπάρχουν πολλά δόγματα και, βέβαια, ανεξιθρησκεία. Επομένως στη σύγχρονη εποχή, δεν μπορείς να επιβάλεις νοοτροπίες συντηρητισμού που έρχονται από το παρελθόν. Νομίζω ότι το υπουργείο Παιδείας προχωράει σωστά και πρέπει να το κάνει δυναμικά έχοντας υπόψιν ότι τα πιο προχωρημένα κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας, και δεν εννοώ μόνο τους διανοούμενους αλλά σημαντικά τμήματα των νέων ανθρώπων που σκέφτονται, ανεξάρτητα από τις απόψεις τους για την Ορθόδοξη Εκκλησία και το χριστιανισμό, θέλουν να υπάρξει ελευθερία και διάλογος καθώς μπαίνουμε σε μία νέα εποχή, μία εποχή που έπρεπε να είχε έρθει πολύ νωρίτερα. Έπρεπε να έρθει η κυβέρνηση της Αριστεράς για να κάνει τομές, πρέπει ο υπουργός να προχωρήσει χωρίς καμία επιφύλαξη, έχει δίπλα του μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας, τουλάχιστον αυτά τα κομμάτια που ενδιαφέρουν την Αριστερά και τα κινήματα».
Α. Καββαδία: «Είναι απορίας άξιο πώς , για μια ακόμη φορά, και για ένα θέμα το οποίο είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας του υπουργείου Παιδείας, έχει σηκωθεί όλος αυτός ο θόρυβος. Μιλάμε για την αναμόρφωση ενός μαθήματος η οποία γίνεται με βάση εισηγήσεις των αρμόδιων επιστημονικών φορέων και έρχεται να βοηθήσει το εκπαιδευτικό περιβάλλον να ανταποκριθεί στις σημερινές ανάγκες μιας ανοιχτής, πολυπολιτισμικής κοινωνίας χωρίς να αμφισβητεί την κυρίαρχη θέση της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης. Η Εκκλησία δεν έχει κανένα λόγο να νιώθει ότι απειλείται. Μισαλλόδοξες φωνές, φανατισμοί και εντάσεις, δεν βοήθησαν ποτέ κανέναν. Στην Ελλάδα του 2016 ο διάλογος δεν μπορεί να γίνεται με όρους σκοταδισμού. Και, βεβαίως, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το δικαίωμα του υπουργείου Παιδείας – και του αρμόδιου υπουργού – να είναι αυτοί που, σε συνεννόηση πάντα με τους εμπλεκόμενους φορείς, να αποφασίζουν για το περιεχόμενο της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Οι προσωπικές επιθέσεις εναντίον του Νίκου Φίλη είναι απολύτως κατακριτέες και δεν δείχνουν τίποτα άλλο από την εμμονή κάποιων ακραίων κύκλων να εμποδίσουν οποιοδήποτε βήμα στοιχειώδους εκσυγχρονισμού, μακριά από ακρότητες και εμμονές. Η στήριξη στο έργο και στις προσπάθειές του, είναι δεδομένη».
Χρ. Παπαδόπουλος: Η δουλειά του Υπουργείου Παιδείας κινείται σταθερά με θετικό πρόσημο προς μεταρρυθμίσεις που αλλάζουν τη δημόσια και στην ιδιωτική εκπαίδευση. Η έγκαιρη τοποθέτηση των αναπληρωτών καθηγητών στα σχολεία από την πρώτη ημέρα ίσως είναι το πιο εμβληματικό «αυτονόητο» των τελευταίων πολλών χρόνων στην εκπαίδευση. Υπό αυτό το πρίσμα μπορεί κανείς να δει και το ζήτημα της αλλαγής του χαρακτήρα του μαθήματος των θρησκευτικών από ομολογιακό σε θρησκειολογικό, ως ένα ακόμα βήμα για το διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους που δε μπορεί παρά να είναι προοδευτική. Μια αλλαγή, δηλαδή, που συνιστά πάγιο αίτημα εδώ και δεκαετίες, δεν προσβάλλει την ορθόδοξη πίστη της πλειοψηφίας των συμπολιτών μας και μπορεί να είναι μια πρώτη κίνηση προς την περαιτέρω εκκοσμίκευση του δημόσιου χώρου, ιδιαίτερα στα σχολεία. Φυσικά μένουν πολλά να γίνουν σε αυτή την κατεύθυνση : οι ορθόδοξες εικόνες στις σχολικές, δικαστικές και στρατιωτικές αίθουσες, ο θρησκευτικός όρκος, η προσευχή στα σχολεία κ.α. είναι σημειακές, ώριμες κι εξίσου «αυτονόητες» μεταρρυθμίσεις που πρέπει να προχωρήσουν. Η στήριξη μου, λοιπόν, στον Υπουργό Παιδείας κ. Νίκο Φίλη είναι αμέριστη.
Σχετική δήλωση έκανε την Κυριακή και ο Δ. Μπαξεβανάκης, βουλευτής Ηλείας του ΣΥΡΙΖΑ και εκπαιδευτικός: «Το θέμα του μαθήματος των Θρησκευτικών είναι έντονα φορτισμένο και απαιτεί ψυχραιμία και νηφαλιότητα. Η αρμόδια επιστημονική επιτροπή του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής μελέτησε σε βάθος το ζήτημα και κατέληξε σε ένα εμπεριστατωμένο πόρισμα. Σίγουρα, το μάθημα δεν μπορεί να συνεχίσει να διδάσκεται με τον σημερινό τρόπο. Το σχολείο δεν είναι κατηχητικό. Καλό είναι, πάντως, να έχουν όλοι υπόψη τους ότι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για όλα τα μαθήματα ανήκει στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Παιδείας. Δεν θα καθορίσουν την εκπαιδευτική πολιτική οι ακραίες φωνές ορισμένων συντηρητικών, ακόμα και ακροδεξιών κύκλων, που επιδιώκουν μάλιστα να εμπλέξουν και την Εκκλησία στην πολιτική διαμάχη. Οι ρόλοι του Κράτους και της Εκκλησίας είναι διαφορετικοί. Η Εκκλησία έχει πολύ σοβαρό έργο να διαδραματίσει σε πολλούς τομείς της κοινωνικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα στις δύσκολες συνθήκες που περνά σήμερα η χώρα μας. Και σε πολλές περιπτώσεις, υπό την καθοδήγηση φωτισμένων ιεραρχών, ανταποκρίνεται εξαιρετικά. Για τα θέματα, όμως, της δημόσιας εκπαίδευσης αποφασίζει το Κράτος και κανένας άλλος».
«Υπεύθυνη η πολιτεία» - «Ουσιαστικές και αναγκαίες τομές»
«Δεν υπάρχει κανένας λόγος διαμάχης ανάμεσα στην εκκλησία και την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, για το μάθημα των θρησκευτικών», δήλωσε επίσης από την Πάτρα η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, Σία Αναγνωστοπούλου, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου που έδωσε από κοινού με τον πρόεδρο της διοικούσας επιτροπής του Ανοικτού Πανεπιστημίου, καθηγητή Βασίλη Καρδάση, για τις δράσεις του Ε.Α.Π. Όπως εξήγησε η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, τα μαθήματα που διδάσκονται στα σχολεία είναι θέματα της πολιτείας, τονίζοντας ότι «η πολιτεία είναι υπεύθυνη απέναντι στους πολίτες για το τι είδους μόρφωση θα προσφέρει και κανένας υπουργός δεν αποφασίζει από μόνος του το περιεχόμενο των σχολικών βιβλίων». Αντίθετα, συνέχισε η Σία Αναγνωστοπούλου, «υπάρχουν επιστήμονες, επιστημονικοί φορείς και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, που εισηγούνται στο υπουργείο τι πρέπει να αλλάξει, ανάλογα με την κοινωνική πραγματικότητα την πρόοδο στις επιστήμες κ.α».
«Από αυτά που βλέπω εν τοις πράγμασι, αυτά που προτείνει για να εφαρμοστούν στα σχολεία ο υπουργός Παιδείας κινούνται σε μία κατεύθυνση για την οποία υπήρχαν ευρύτατες συναινέσεις και στο παρελθόν και μάλιστα ευρύτερα πολιτικά», τόνισε πρόσφατα και ο Ν. Βούτσης: «Εννοώ πως δεν είναι κάποιες νεοπαγείς απόψεις που έρχονται από τη σημερινή μόνο κυβέρνηση κι οπωσδήποτε αποτελούν ένα σύγχρονο, θετικό βήμα προσέγγισης και του μαθήματος των θρησκευτικών και άλλων πτυχών του θέματος. Είναι ουσιαστικές και θετικές οι τομές σε προοδευτική κατεύθυνση, χωρίς ακρότητες και εμμονές και μονομέρειες από πλευράς του Υπουργείου Παιδείας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σε αντόστοιχο μήκος κύματος και οι προχθεσινές αναφορές της Ρ. Σβίγκου: «Πρόκειται για ουσιαστικές τομές αυτές που επιχειρεί αυτή τη στιγμή το υπουργείο Παιδείας. Γίνονται ύστερα από εκτενή διάλογο και εισηγήσεις του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Και αλίμονο αν στην Ελλάδα του 2016 ο διάλογος για την αναμόρφωση ενός μαθήματος δεν γινόταν με βάση εισηγήσεις των αρμοδίων φορέων. Περιμένω αυτός ο διάλογος για το σχολείο να γίνεται με όρους εκπαιδευτικούς, με όρους δημοκρατίας και όχι με όρους σκοταδισμού που συναντιούνται σε άλλες εποχές»
