Τον Νοέμβρη 2009, η ΓΣ του ΟΗΕ όρισε ομόφωνα την 18η Ιουλίου Διεθνή Ημέρα Νέλσον Μαντέλα, διότι 18 Ιουλίου 1918, γεννήθηκε ο μεγάλος αγωνιστής και παγκόσμιας εμβέλειας ηγέτης του λαού της Νότιας Αφρικής και όλης της Αφρικής.
Διευκρινίζω ότι η Διεθνής Ημέρα Νέλσον Μαντέλα δεν καθιερώθηκε για να γίνονται μνημόσυνα, αλλά για να αποτελεί ημέρα δράσης υπέρ των ανθρώπινων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ειδικότερα φέτος, το Ίδρυμα Νέλσον Μαντέλα την έχει κηρύξει Ημέρα Δράσης κατά της φτώχιας. Προσθέτω ότι, αιτιολογώντας την απόφασή του ο ΟΗΕ ανέφερε και την συμβολή του Μαντέλα «στην ανάπτυξη μιας κουλτούρας ειρήνης και ελευθερίας». Αξιοσημείωτο ότι τον Δεκέμβριο του 2015, η ΓΣ του ΟΗΕ αποφάσισε να διευρύνει τον σκοπό της Διεθνούς Ημέρας Νέλσον Μαντέλα, ζητώντας να αποτελεί ημέρα και για την προώθηση ανθρώπινων συνθηκών κράτησης και φυλάκισης, καθώς και προώθησης της ιδέας ότι οι φυλακισμένοι πρέπει να παραμένουν μέρος της κοινωνίας και να απολαμβάνουν τα σχετικά δικαιώματά τους.
Η δράση του Μαντέλα υπέρ της ελευθερίας του λαού του και της δημοκρατίας κράτησε 67 ολόκληρα χρόνια. Πέθανε στα 95 χρόνια του, τιμώμενος από όλον τον κόσμο ως ένας από τους μεγαλύτερους ηγέτες του 20ου αιώνα. Ως πρόεδρος της Ν Αφρικής, ο Νέλσον Μαντέλα αναγνώρισε την πολυπολιτισμικότητα της χώρας, καθιερώνοντας ως επίσημες 11 γλώσσες. Ξήλωσε το Απαρτχάιντ χωρίς να προβεί σε μεγάλες δίκες, αλλά μέσω μιας διαδικασίας που ζητούσε την συγγνώμη από τον λαό των ανθρώπων που υπηρέτησαν το καθεστώς, εξασφαλίζοντας την ειρηνική μετάβαση από το βάρβαρο καθεστώς στην δημοκρατία.
Με την ευκαιρία της Ημέρας Νέλσον Μαντέλα, οφείλουμε να θυμόμαστε ότι στα χρόνια του Απαρτχάιντ, σημαντικές χώρες της Δύσης συνεργάστηκαν με το απάνθρωπο αυτό καθεστώς, το οποίο κράτησε 27 ολόκληρα χρόνια στη φυλακή τον θαρραλέο αγωνιστή και χαρισματικό ηγέτη. Δεν ξεχνούμε ποιοι εμπόδιζαν και παραβίαζαν τις αυστηρότατες κυρώσεις που είχε επιβάλει ο ΟΗΕ εναντίον του καθεστώτος. Επίσης, κάποιοι κατηγορούσαν τον Μαντέλα για «συνοδοιπόρο» των κομμουνιστών και ενοχοποιούσαν το Aπελευθερωτικό Κίνημα Ν Αφρικής για την στήριξη που του παρείχε η Σοβιετική Ένωση. Ως διεθνές κίνημα ειρήνης, είχαμε επιμόνως καταγγείλει την στρατιωτική συνεργασία των κυβερνήσεων του Ισραήλ με το ρατσιστικό καθεστώς, ακόμα και για την παραγωγή πυρηνικών όπλων, συνεργασία που τερμάτισε ο Νέλσον Μαντέλα όταν εξελέγη πρόεδρος, το 1994, τερματίζοντας και το πυρηνικό πρόγραμμα της Ν Αφρικής. Έτσι σήμερα, ολόκληρη η αφρικανική ήπειρος έχει ανακηρυχθεί «ελεύθερη από πυρηνικά όπλα».
«Το απαρτχάιντ – έλεγε η Διακήρυξη του ΟΗΕ το 1978 – αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, προσβολή για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια», ενώ σε άλλο σημείο καταδίκαζε τη συνεργασία Ισραήλ – Ν. Αφρικής, προειδοποιώντας για τη μη επέκτασή της στον πυρηνικό τομέα. Αρχές του 1991, το καθεστώς του Απαρτχάιντ, υπό την τεράστια διεθνή πίεση υποχρεώθηκε να απελευθερώσει τον Νέλσον Μαντέλα, ο οποίος και διαπραγματεύτηκε με τον Ντε Κλέρκ την ειρηνική μετάβαση στην δημοκρατία.
Καταλήγω με την υπενθύμιση ότι δίπλα στον Μαντέλα βρέθηκε επί πολλές δεκαετίες, ο εκ Κορώνης προερχόμενος, φίλος, και συνάδελφός του, Γιώργος Μπίζος, γνωστός δικηγόρος, ο οποίος συμμετείχε και στη σύνταξη του δημοκρατικού Συντάγματος της Ν. Αφρικής μετά την κατάργηση του Απαρτχάιντ. Προσθέτω ότι ο Γιώργος Μπίζος είχε φτάσει στην Ν Αφρική με τους γονείς του ως μετανάστης, διαφεύγοντας στην Μαύρη Ήπειρο από την γερμανική κατοχή.
*Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ
