Ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα που πρέπει να μάθει ένας γονιός στο παιδί του είναι το να μοιράζεται τα παιχνίδια του με τα άλλα παιδάκια. Είναι συνήθης η εικόνα στις παιδικές χαρές όταν ένα παιδάκι πάρει το παιχνίδι κάποιου άλλου, αμέσως εκείνο να αρχίζει να τσιρίζει:

- Το παιχνίδι μου! Θέλω το παιχνίδι μου!

Κάνει ότι κλαίει (ή και κλαίει πραγματικά) και προσπαθεί βιαίως να αποσπάσει το παιχνίδι του από τα χεράκια του άλλου παιδιού. Σε αυτές τις περιπτώσεις η προσπάθεια της πλειοψηφίας των γονέων είναι να προσπαθούν να το ηρεμίσουν νουθετώντας το.

- Όχι, δεν προσπαθεί να στο πάρει. Θέλει να παίξει και αυτό. Έτσι πρέπει, να μοιραζόμαστε τα παιχνίδια μας!

Τώρα…

…αυτό σημαίνει ότι η ιδιοκτησία είναι έμφυτο χαρακτηριστικό των ανθρώπων και εμφανίζεται ακόμα και στην βρεφική ηλικία; Και ακόμα, όταν μεγαλώνουμε, γινόμαστε… κομμουνιστές, αν πάρουμε επακριβώς τη συμπεριφορά της πλειοψηφίας των γονέων;

Όχι. Η συμπεριφορά των μικρών παιδιών είναι φυσιολογικό αποτέλεσμα της πυρηνικής οικογένειας. Ζουν τους πρώτους μήνες της ζωής τους με τους γονείς τους και τους παππούδες σε απομόνωση από τα άλλα παιδάκια (τα βλέπουν μόνο κάποια ώρα στην παιδική χαρά). Φυσικό λοιπόν είναι να αποκτούν μια αίσθηση μοναδικότητας τόσο για τους γονείς όσο και για τα αντικείμενά τους. Από την άλλη πλευρά, οι γονείς προσπαθούν να τα κοινωνικοποιήσουν διατηρώντας ταυτόχρονα και οι ίδιοι την αίσθηση της ιδιοκτησίας για τα παιδιά τους. Αντιφατικό μεν, αλλά σε τέτοια κοινωνία ζούμε (σαν τα μούτρα μας!) και την μεταφέρουμε και στα παιδιά μας.

Σε μια βόλτα με την κόρη μου συνάντησα μια μητέρα με υψηλό βαθμό συνείδησης της αντιφατικότητας των πραγμάτων. Η κόρη μου πήρε το αυτοκινητάκι του μικρού γιου της και αμέσως αυτός άρχισε να ουρλιάζει.

- Είναι δικό μου το αυτοκινητάκι!

Η Ισαβέλλα το κρατούσε γερά με τα χεράκια της και αρνιόταν να του το δώσει. Όσο αυτός φώναζε, τόσο πείσμωνε η Ισαβέλλα κοιτώντας τον συνοφρυωμένα. Η μητέρα προσπαθούσε μάταια να τον ηρεμίσει.

- Έλα, Γιωργάκη! Δεν στο παίρνει το κοριτσάκι, να παίξει θέλει.

- Όχι! Είναι δικό μου!

- Δικό σου είναι, δεν στο παίρνει κανείς. Είναι ωραίο να μοιράζεσαι παιχνίδια με τα άλλα παιδάκια. Είναι και κοριτσάκι, πιο μικρό από σένα.

- Όχι! Είναι δικό μου και δεν δίνω τίποτα δικό μου σε άλλον!

Η απάντηση της μητέρας ήταν κεραυνός:

- Μπράβο! Έχεις πιάσει το νόημα αυτού του κόσμου! Θα πας μπροστά στη ζωή σου. Θα κάνεις περιουσία εσύ παιδί μου. Αλλά θα μείνεις χωρίς κανένα φίλο.