to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

16:33 | 28.03.2018

Πολιτισμός

Η Μακρόνησος μπορεί και πρέπει να αναδειχθεί σε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO

Συνέντευξη Τύπου πραγματοποιήθηκε σήμερα το μεσημέρι σε έναν ιστορικό χώρο, αυτόν του Σ.Φ.Ε.Α. 1967-1974 - Μουσείου Αντιδικτατορικής Δημοκρατικής Αντίστασης στο Πάρκο Ελευθερίας (πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ) από την Πρωτοβουλία για τη συγκρότηση Επιτροπής με έργο την ανάδειξη της Μακρονήσου σε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.


Στη συνέντευξη Τύπου μίλησαν ο Αριστείδης Μπαλτάς, πανεπιστημιακός, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, ο Νίκος Μανιός, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, ο Κώστας Μανταίος, πρόεδρος του Συνδέσμου Φυλακισθέντων & Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 και ο Αλέκος Μιχαλόπουλος, ΕΠΟΝίτης, αντιστασιακός, μακρονησιώτης.

Παρευρέθηκαν ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης, ο βουλευτής Έβρου του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Ρίζος και εκπρόσωποι αντιστασιακών οργανώσεων.

Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Ντίνα Μπατζιά, η οποία και διάβασε το μήνυμα του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση, με την οποία γνωστοποίησε ότι έχει αναλάβει πρωτοβουλία και είναι σε επαφή με τον Σύνδεσμο Μακρονησιωτών και με όλα τα εμπλεκόμενα υπουργεία, προκειμένου το προσεχές διάστημα να προχωρήσει σειρά ενεργειών για όλες τις εκκρεμότητες που υπάρχουν σε σχέση με τη Μακρόνησο.

Οι εκκρεμότητες είναι πολλές και ενδεικτικά ο Ν. Βούτσης στο μήνυμά του ανέφερε τη δικαστική εκκρεμότητα με τους αυθαιρετούχους, τα πρωτόκολλα κατεδάφισης που οι Επιθεωρητές Δόμησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουν καταγράψει για 30 κτίσματα, μείζονα ζητήματα όπως η δημόσια γνωστοποίηση από το Υπουργείο Άμυνας των στρατευσίμων εκείνων των σειρών και τα περίπου 150 θύματα της σφαγής που έγινε.

Σημείωσε ότι το θέμα είναι ιδιαίτερα σύνθετο και υπάρχουν ζητήματα που αφορούν το Υπουργείο Πολιτισμού,  το Υπουργείο Οικονομικών, ή το Ναυτιλίας.

Ενημέρωσε επίσης ότι έχει πραγματοποιηθεί σειρά συσκέψεων για το θέμα και έχει εντατικοποιηθεί η προσπάθεια με σκοπό την αποτελεσματική διαχείρισή του και την αποκατάσταση της μνήμης για όσα οδυνηρά συνέβησαν.


Αρ. Μπαλτάς: Η Μακρόνησος αποτέλεσε δοκιμαστήριο της ηθικής υπόστασης και της προσωπικής αξιοπρέπειας του ανθρώπου

Ο Αρ. Μπαλτάς, που άνοιξε και τη συζήτηση, τόνισε την ανάγκη της συγκρότησης Επιτροπής με έργο την ανάδειξη της Μακρονήσου σε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO και τη σημασία αυτή η πρωτοβουλία να τεθεί υπό την αιγίδα της Βουλής. 

Υπενθύμισε ότι για το ζήτημα έχουν κατατεθεί ερωτήσεις στη Βουλή με πιο πρόσφατη την ερώτηση 60 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, με την οποία επεσήμαιναν την ανάγκη προστασίας των μνημείων και τη διαχείριση του ιστορικού χώρου της Μακρονήσο.

Αναφέρθηκε, επίσης, στην κήρυξη της Μακρονήσου ως τόπου ιστορικής μνήμης από το Υπουργείο Πολιτισμού στα μέσα της 10ετίας του 1990 (επί υπουργίας της Μελίνας Μερκούρη), αλλά και στη γραφειοκρατία που δεν επέτρεψε να αναδειχτεί ο τόπος, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πάνω στο νησί βοσκοί, αυθαίρετα και κατεδαφιστέα πλέον κτίρια.

Τόνισε ότι το ζήτημα είναι πολύπλοκο και έχει πολλές διαστάσεις που αφορούν θέματα όπως η προσβασιμότητα, η φύλαξη κ.λπ. Κάλεσε επομένως να δημιουργηθεί η ομάδα από επιστήμονες και φορείς που θα διαμορφώσει τον πλήρη φάκελλο ο οποίος θα κατατεθεί στην UNESCO με βάση τα κριτήρια που τίθενται και τα οποία απαιτούν μελέτες. Μια επιτροπή που δεν θα λειτουργεί διχαστικά, αντιθέτως θα ενώνει δυνάμεις για την επίτευξη αυτού του στόχου, είπε.

Ο Αρ. Μπαλτάς συνέχισε την τοποθέτησή του με το ερώτημα «γιατί παγκόσμια η Μακρόνησος». Όπως είπε, η Μακρόνησος αποτελεί  επίκαιρο θέμα, αναφέροντας ότι με την άνοδο της ακροδεξιάς παντού στην Ευρώπη και εδώ στη χώρα μας γίνεται μια προσπάθεια απαλοιφής της ιστορικής μνήμης. Μια προσπάθεια να σβήσει το 1917, ο αντιφασιστικός αγώνας και η αντίσταση των λαών και να αναδειχτούν οι ιδέες του φασισμού. Τόνισε δε ότι πρέπει να καταλάβουμε τι ήταν η Μακρόνησος, αυτό το πείραμα εθνικής και ηθικής διαπαιδαγώγησης, πρωτοφανές, όπως το χαρακτήρισε, στον κόσμο. 

Ανέφερε ότι η Μακρόνησος αποτέλεσε δοκιμαστήριο της ηθικής υπόστασης και της προσωπικής αξιοπρέπειας του ανθρώπου και όχι μόνο της αριστερής ιδεολογίας, τονίζοντας ότι γινόταν προσπάθεια οι άνθρωποι να αλλάξουν πεποιθήσεις και να γίνουν οι ίδιοι βασανιστές, χαρακτηρίζοντας το νησί αυτό ως το πρώτο δείγμα «σχολείου» βασανιστών.

Ο Αρ. Μπαλτάς έκλεισε την τοποθέτησή του αναφέροντας ότι η αντίσταση με ιστορική μνήμη είναι θέμα επίκαιρο, καθώς στις μέρες μας πυκνώνουν τα σύννεφα του πολέμου και τα κύματα προσφύγων και μεταναστών.

Ν. Μανιός: Η μνήμη και η ιστορία δεν έχουν ιδιοκτήτες

Ο Ν. Μανιός στην τοποθέτησή του προσπάθησε να απαντήσει στο ερώτημα τι χρειάζεται η ιστορική μνήμη». Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε ότι η ιστορική μνήμη προστατεύει από παραχαράκτες της ιστορίας των ανθρώπων που αντιστάθηκαν στον φασισμό. 

«Να μην αφήσουμε τη μνήμη στα χέρια των βαρβάρων» τόνισε και αναφερόμενες σε καποιες... απουσίες έκλεισε την ομιλία του λέγοντας ότι: «Η μνήμη και η ιστορία δεν έχουν ιδιοκτήτες και κανείς στην Αριστερά δεν πρέπει να πιστεύει κάτι τέτοιο».

Κ. Μανταίος: Να αρπάξουμε την ευκαιρία από το αυτί 

Ο Κ. Μανταίος, πρόεδρος του Συνδέσμου Φυλακισθέντων & Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 άνοιξε την τοποθέτησή του με μια αναφορά στον χώρο όπου έγινε η συνέντευξη Τύπου στο πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ, χαρακτηρίζοντάς τον χώρο μνήμης που προκαλεί συγκίνηση στους επισκέπτες.

Στη συνέχεια, συγκινημένος, προχώρησε σε μια βιωματική αφήγηση που αφορούσε τον αδελφό του, Γιώργο, ο οποίος βρέθηκε στη Μακρόνησο 19χρονος στρατιώτης το 1951 1953. Αναφέρθηκε στα βασανιστήρια και τους ξυλοδαρμούς από εκπαιδευμένους από τους Άγγλους βασανιστές που οδήγησαν πολλούς ακόμα και σε ψυχιατρεία.

Στη συνέχεια έκανε αναφορά στην ιστορία της Μακρονήσου από την προϊστορική ακόμα εποχή και στα αρχαιολογικά ευρήματα.

Για τα νεότερα χρόνια  ανέφερε ότι η Μακρόνησος αρχίζει το '47. Εκεί στήθηκαν πολλά στρατόπεδα, τα οποία ξεκίνησαν από τον Μάιο του ‘47 οπότε ιδρύθηκε το Β' Τάγμα Ειδικών Οπλιτών, τον Ιούλιο του '47, οπότε στήθηκε το Γ' Τάγμα Ειδικών Οπλιτών και παράλληλα το Α' Τάγμα Οπλιτών, ενώ τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς έγινε το Γ' Κέντρο Παρουσιάσεων Αξιωματικών, αυτοί που υπήρξαν στον Εμφύλιο Πόλεμο. Τον Αύγουστο του '47 μεταφέρθηκαν εκεί οι στρατιωτικές φυλακές Αθηνών, οπότε ονομάστηκαν Στρατιωτικές Φυλακές Μακρονήσου και τον Νοέμβριο του '48 ιδρύθηκε το στρατόπεδο πολιτικών εξορίστων. Το καλοκαίρι του '49 ιδρύθηκε το ειδικό στρατόπεδο αναμόρφωσης ιδιωτών, αριστερών πολιτών, και το 1950 μεταφέρθηκαν περίπου 500 γυναίκες από το Τρίκερι και έκαναν ένα ειδικό στρατόπεδο αναμόρφωσης γυναικών. Η Μακρόνησος διατηρήθηκε ως το 1953 και αργότερα ως το '54 και το '55, που άρχισε να αδειάζει, οπότε ιδρύθηκαν άλλα μικρά τάγματα ανεπιθύμητων. Στη Μακρόνησο όλη την περίοδο υπολογίζεται ότι πέρασαν, βασανίστηκαν και υπέφεραν περίπου 100.000 άνθρωποι. Καταλαβαίνετε γιατί θέλουμε να το κάνουμε μνημείο.

Τόνισε ότι το νησί έχει παραμεληθεί με ευθύνη και του Δήμου Κέας, στον οποίο ανήκει διοικητικά. 

Κλείνοντας, αναφέρθηκε στις πολλές αλυσιτελείς προσπάθειες και τις υποσχέσεις από τις κυβερνήσεις για την ανάδειξη των μνημείων και κάλεσε να ευοδωθεί αυτή η προσπάθεια, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Να αρπάξουμε την ευκαιρία από το αυτί»

Αλ. Μιχαλόπουλος: Η εποποιία της Εθνικής Αντίστασης κτήμα όλου του λαού

Ο Αλ. Μιχαλόπουλος, ΕΠΟΝίτης, αντιστασιακός, μακρονησιώτης, έθεσε το ερώτημα «γιατί φτιάχτηκε η Μακρόνησος» και απάντησε ότι αποτέλεσε μια εκδίκηση γι' αυτούς που αντιστάθηκαν από όσους δεν έμειναν να πολεμήσουν τον ναζισμό. Χαρακτήρισε τη Μακρόνησο μνημείο αντίστασης, λέγοντας ότι σκοπός για όποιον έφερναν στη Μακρόνησο ήταν να γίνει βασανιστής,  να αλλάξει ιδεολογία.

Συγκινημένος, ανέφερε τη φράση του Μενέλαου Λουντέμη: «Σώπαιναν οι λύκοι γιατί ουρλιάζανε οι άνθρωποι».

Ανέφερε ότι η εποπιοία της Εθνικής Αντίστασης θα έπρεπε να γιορτάζεται όπως οι άλλες επέτειοι, ως εθνική υπόθεση και τόνισε την ανάγκη να γνωρίζουν οι νέοι τα γεγονότα και τους αγώνες. «Οι νεότεροι να πληροφορηθούν για όλα τα καλά και τα κακά μας για να μπορεί να εκτιμήσουν πρόσωπα, καταστάσεις και πολιτικές» τόνισε.

Παρέμβαση στη συζήτηση έκανε επίσης ο Στάθης Παυλόπουλος από τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), ο οποίος αναφέρθηκε στη σημασία της παρουσίας της ιστορικής μνήμης στο διαδίκτυο, στο οποίο αναπτύσσονται μύθοι και θεωρίες συνωμοσίας από ακροδεξιούς. Τόνισε την ανάγκη με επιστημονικό λόγο και τεκμηρίωση να αναδειχθούν ιστορικές στιγμές που βρίσκονται στον πυρήνα του ανθρώπου και μπορούν να πάρουν διεθνείς διαστάσεις. Ανέφερε επίσης ότι το ψηφιακό αρχείο έχει χιλιάδες επισκέψεις και γίνεται ήδη προσπάθεια να μεταφραστεί και σε άλλες γλώσσες, αρχικώς στα αγγλικά. Τέλος αναφέρθηκε στις πολλές προσφορές αρχειακού υλικού από συγγενείς βασανισθέντων που αποτελούν ιστορικά τεκμήρια που έρχονται στο φως.

Τέλος, παρενέβη η Ξανθή Παπαναστασίου, γραμματέας του σωματείου Λαζαρέτο, που έκανε αναφορά στη σημασία και στις προσπάθειες που γίνονται για την ανάδειξη των μνημείων.

Το γραφείο του Αλέκου Παναγούλη στην αίθουσα του πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)