to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Η ελπίδα των Χριστουγέννων

Τα Χριστούγεννα είναι η γιορτή της ελπίδας.


Το χειμερινό ηλιοστάσιο με το σκοτάδι της μεγαλύτερης νύχτας του χρόνου, που συμπίπτει με την έναρξη της αντίστροφης μέτρησης για τις ημέρες που αρχίζουν να μεγαλώνουν και η γέννηση του Χριστού, που δεν είναι τυχαίο ότι συμπίπτει με αυτή τη σημαδιακή στιγμή του χρόνου, στέλνουν το αισιόδοξο μήνυμα ότι τα σκοτάδια του χειμώνα θα περάσουν και ότι πάντα στο βάθος του τούνελ υπάρχει η άνοιξη με το φως και την ελπίδα της ανάστασης της φύσης και της αναγέννησης της ζωής.

Τα φετινά Χριστούγεννα είναι ίσως τα πιο ζοφερά, τα πιο φοβικά, τα πιο εσωστρεφή και τα πιο απαισιόδοξα από όλα τα Χριστούγεννα που θυμόμαστε.

Περιορισμένοι στο σπίτι, με τις εκατόμβες καθημερινών θανάτων να απειλούν και τις δικές μας ζωές, με τα νοσοκομεία γεμάτα από όσους υποφέρουν και δοκιμάζονται από την αρρώστια και με την απειλή να κρέμεται πάνω από τα κεφάλια μας και να βρίσκεται παντού γύρω μας, από τους δρόμους και τα μέσα συγκοινωνίας, μέχρι τους χώρους της δουλειάς και τους τόπους συνάθροισης, τα φετινά Χριστούγεννα μάλλον με εφιάλτη μοιάζουν, παρά με σταθμό ελπίδας και αισιοδοξίας.

Κι ακόμη, με την επαγγελματική και την οικονομική ανασφάλεια να μας πνίγουν, καθώς τα περιοριστικά μέτρα έχουν παγώσει την αγορά, βυθίζοντας την οικονομία στην ύφεση και τους εργαζόμενους στο φάσμα της ανεργίας.

Το φετινά Χριστούγεννα χαρακτηρίζονται από ένα αμείλικτο και απόλυτο δίλημμα: Πρέπει να επιλέξουμε ανάμεσα στην υγεία και την οικονομία. Είναι η πρώτη φορά που διαπιστώνουμε με τόσο σκληρό και επώδυνο τρόπο ότι δεν μπορούμε στο εξής να τα έχουμε συγχρόνως και τα δύο.

Μεταξύ του ζην και του ευ ζην, είναι προφανές ότι οι ανθρώπινες κοινωνίες επιλέγουν το πρώτο. Τι να την κάνεις την οικονομία και την ανάπτυξη αν δεν είσαι εκεί να τις απολαύσεις;

Το τίμημα όμως που πληρώνουμε για την ανθρωπιστική θεώρηση των πραγμάτων, να επιλέγουμε συνειδητά τη ζωή απέναντι στην οικονομία, είναι τεράστιο. Και ακόμη δεν έχουμε δει τίποτε.

Οι συνέπειες της οικονομικής κατάρρευσης θα έρθουν αργότερα και θα είναι πολύ οδυνηρές για εκατομμύρια ανθρώπους που θα έχουν χάσει τις θέσεις εργασίας ή τις επιχειρήσεις τους.

Η μοναδική ελπίδα σε αυτά τα ζοφερά Χριστούγεννα φαίνεται για την ώρα να είναι το εμβόλιο.

Και βεβαίως αυτή η ελπίδα συντηρείται και αξιοποιείται κατάλληλα από τις κυβερνήσεις που προσπαθούν να δημιουργήσουν συνθήκες αισιοδοξίας για να αποτρέψουν τους πολίτες να στρέψουν τη δυσαρέσκειά τους σε βάρος τους.

Το εμβόλιο όμως φέτος ειδικά, είναι σαν τον Άη Βασίλη. Που αν και τα δώρα του είναι αληθινά, εντούτοις όλοι ξέρουμε ότι ο ίδιος δεν υπάρχει. Πάντα κάποιος άλλος είναι που φέρνει τα δώρα.

Έτσι και με την ελπίδα του εμβολίου. Θα φέρει δώρα, αλλά δεν θα είναι από μόνο του η οριστική λύση του προβλήματος. Χρειάζονται και κάποιοι άλλοι να συμβάλουν ώστε να έρθουν τα δώρα της υγείας και της οικονομίας.

Πρώτα γιατί το εμβόλιο θα αργήσει πολύ να φτάσει σε όλους.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Intelligence Unit του Economist, η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων, όσοι δηλαδή δεν είμαστε υγειονομικοί και δεν ανήκουμε σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, θα εμβολιαστούμε μετά το Σεπτέμβριο του 2021.

Που σημαίνει ότι μέχρι τότε θα περάσουμε άλλον ένα εφιαλτικό χειμώνα, άλλη μια απειλητική άνοιξη και άλλο ένα δύσκολο καλοκαίρι με τον ίδιο φόβο της πανδημίας και τους ίδιους με πέρσι περιορισμούς στην οικονομία.

Παρά το εμβόλιο λοιπόν, έχουμε πολύ δρόμο ακόμη μπροστά μας μέχρι να φύγει ο εφιάλτης της πανδημίας.

Χώρια που και το ίδιο το εμβόλιο, ακόμη κι αν καλύψει το 60% του πληθυσμού, που θεωρείται αρκετό ώστε να αποκτηθεί ανοσία, δεν έχει απαντήσει ακόμη σε όλα τα κρίσιμα ερωτήματα.

Όπως ποιες θα είναι οι παρενέργειές του, ποια θα είναι στην πραγματική ζωή, εκτός συνθηκών εργαστηρίου, η αποτελεσματικότητά του, αν καλύπτει όλες τις μεταλλάξεις του ιού, σε τι βαθμό ανοσίας θα οδηγήσει και πόσο συχνά θα πρέπει να επαναλαμβάνεται.

Από που να πιαστεί λοιπόν κανείς; Θα είναι αυτά τα Χριστούγεννα τα πρώτα χωρίς το δώρο της ελπίδας;

Η απάντηση είναι ότι υπάρχει ελπίδα.

Αλλά δυστυχώς, η ελπίδα για την ανθρωπότητα δεν αρέσει καθόλου σε αυτούς που έχουν στα χέρια τους τις τύχες του κόσμου.

Γιατί δεν έχουν μάθει να μοιράζονται με κανέναν τον πλούτο και την εξουσία τους.

Η ελπίδα ονομάζεται κράτος αλληλεγγύης. Η έννοια του κράτους συνελήφθη από τις οργανωμένες κοινωνίες ακριβώς για να εγγυάται την προστασία σε όλους και να παρέχει υποστήριξη σε όσους τη χρειάζονται.

Τι θα μπορούσαν, λοιπόν, να κάνουν λοιπόν τα κράτη σε μια έκτακτη περίπτωση πανδημίας;

Πρώτα να επενδύσουν άμεσα και γενναία στη βελτίωση των υπηρεσιών υγείας. Στη στελέχωση των νοσοκομείων και στον κατάλληλο εξοπλισμό τους, έτσι ώστε κανείς να μη μείνει χωρίς φροντίδα, χωρίς φαρμακευτική αγωγή, χωρίς κρεβάτι και χωρίς θέση σε ΜΕΘ.  Που σημαίνει οι νεοφιλελεύθεροι να αποκηρύξουν τις ιδεοληψίες τους για ιδιωτικοποιήσεις στην Υγεία και να επενδύσουν, έστω και τώρα, στα δημόσια συστήματα υγείας που σηκώνουν και το μεγάλο βάρος της αντιμετώπισης της πανδημίας.  Η δήλωση που εκστόμισε ο Έλληνας κυβερνητικός εκπρόσωπος και που προφανώς εκπροσωπεί το σύνολο της κυβέρνησης, περί πεταμένων χρημάτων στη δημόσια υγεία, δεν πρέπει να επιτρέψουμε να ακουστεί ξανά από κανέναν.
Και δεύτερον οι νεοφιλελεύθεροι να αποκηρύξουν τις ιδεοληψίες για αυτορρύθμιση της αγοράς και να επιτρέψουν στα οργανωμένα κράτη να παρέμβουν ρυθμιστικά, στηρίζοντας τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, μέχρι να φτάσουμε στο τέλος της πανδημίας. Έστω και με ανακατανομή του μεγάλου κεφαλαίου, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρέπει να διασωθούν, αν θέλουμε να διασωθεί η ραχοκοκαλιά της οικονομίας.
Αν δεν επέμβουν τώρα οι κυβερνήσεις με γενναίο τρόπο, το κόστος που θα πληρώσουμε όλοι στο τέλος αυτής της περιπέτειας θα είναι πολλαπλάσιο.

Αλλά και το πολιτικό κόστος που θα πληρώσουν αυτές οι κυβερνήσεις που θα επιμείνουν πεισματικά στις νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες τους, να υποστηρίζουν μόνο τους λίγους και μεγάλους και να αφήνουν στο έλεος της τύχης τους πολλούς, θα είναι οδυνηρό.

Ελπίδα υπάρχει.

Είναι η συνειδητοποίηση και η θεραπεία των παθογενειών της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, που δημιούργησαν τις κατάλληλες συνθήκες για την πανδημία.

Πως;

Με την επιθετική ανάπτυξη που κατέστρεψε το περιβάλλον και μαζί με αυτό και τα ενδιαιτήματα του επικίνδυνου ιού, φέρνοντάς τον κοντά στις ανθρώπινες κοινωνίες.
Με τις ιδιωτικοποιήσεις που συρρίκνωσαν τον τομέα της δημόσιας υγείας και τον έκαναν αδύναμο να αντιδράσει αποτελεσματικά στην πίεση της πανδημίας.
Με την κερδοσκοπία που αύξησε τις ανισότητες και οδήγησε την οικονομία στον απόλυτο έλεγχο από μια ολιγαρχία του πλούτου, φτωχοποιώντας και περιθωριοποιώντας τους πολλούς.
Η ελπίδα των Χριστουγέννων φέτος είμαστε εμείς οι ίδιοι. Που θα συνειδητοποιήσουμε τα λάθη του παρελθόντος και θα τα υπερβούμε.

Η ελπίδα φέτος θα έρθει μέσα από μια νέα αντίληψη που θα οδηγήσει σε μια ευρύτερη πολιτική αλλαγή.

Η ελπίδα φέτος θα έρθει μέσα από την υπέρβαση του παλιού συντηρητικού και ολιγαρχικού νεοφιλελεύθερου καθεστώτος που εκ του αποτελέσματος απέτυχε.

Η ελπίδα φέτος θα έρθει με την υιοθέτηση μιας νέας πολιτικής αντίληψης που θα ξαναβάλει στο επίκεντρο τον άνθρωπο.

Φέτος τα Χριστούγεννα όποια κι αν είναι η ερώτηση, η απάντηση πρέπει να είναι ο άνθρωπος.

* Ο Γιάννης Μυλόπουλος είναι καθηγητής του ΑΠΘ

tags: άρθρα

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)