Κλείνει ένας χρόνος που την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας έχει αναλάβει η Ν.Δ. μετά τις εκλογές του Ιουλίου του 2019. Η κατάσταση στον αγροτικό χώρο βαίνει διαρκώς στο χειρότερο κι αυτό απεικονίζεται και με επίσημα στοιχεία.
Επιχειρώντας έναν απολογισμό, αυτός συνοψίζεται σε τέσσερις διαπιστώσεις: εξυπηρέτηση συμφερόντων, άγνοια και αδιαφορία για την παραγωγή και τους παραγωγούς, ιδεοληψίες και κυβιστήσεις. Οι διαπιστώσεις αυτές αναλύονται παρακάτω τεκμηριωμένα προς αποφυγή εξαπόλυσης κατηγοριών περί δημιουργίας εντυπώσεων.
Εξυπηρέτηση συμφερόντων: Από τις πρώτες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης ήταν η αλλαγή διά νόμου της Υπουργικής Απόφασης του Μαΐου του 2019 σχετικά με τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις. Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, περιορίστηκε η συμμετοχή των παραγωγών στις Διεπαγγελματικές από το 30% στο 15%. Αποτέλεσμα της ρύθμισης αυτής είναι να αναγνωρίζονται οργανώσεις με περιορισμένη συμμετοχή των πραγματικών παραγωγών, με πρόσφατο παράδειγμα αυτό της βρώσιμης ελιάς. Κατατέθηκε πρόταση αναγνώρισης Διεπαγγελματικής απουσία όλων των εμπλεκομένων στο ΠΟΠ Καλαμάτας!
Άλλο σχετικό παράδειγμα είναι οι αυξήσεις στα ασφάλιστρα του ΕΛΓΑ σε διάφορες καλλιέργειες. Το ασφάλιστρο στη βρώσιμη ελιά αυξήθηκε κατά 58% μέσα στην πανδημία, ενώ ήδη το προϊόν έχει την κατώτερη τιμή των τελευταίων χρόνων. Η αύξηση αυτή έχει προφανή στόχο: την προετοιμασία του εδάφους για την προσέλκυση και την είσοδο ιδιωτών στην ασφάλιση της παραγωγής με ευνοϊκότερους, για την κερδοφορία τους, όρους.
Η κατανομή των νέων δικαιωμάτων φύτευσης αμπελώνων με τον νέο τρόπο κατανομής και μοριοδότησης απέκλεισε φέτος τους μικρούς παραγωγούς. Αυτή η κατηγορία αγροτών πήρε δικαιώματα με την κατανομή του 2019, ύστερα από πολλά χρόνια αποκλεισμών. Η κατανομή, όμως, ανατράπηκε προς όφελος των μεγαλοπαραγωγών.
Λίγοι κέρδισαν, οι πολλοί βγήκαν χαμένοι
Ακόμα ένα παράδειγμα που αποδεικνύει την εύνοια προς συγκεκριμένα συμφέροντα ήταν οι μεθοδεύσεις κατά την περίοδο των περιοριστικών μέτρων στη λειτουργία των λαϊκών αγορών. Ο αποκλεισμός των παραγωγών με πρόσχημα την τήρηση αποστάσεων για τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας -ενώ η χώρα βρισκόταν σε απαγόρευση κυκλοφορίας- ευνόησε τα μαζικά σημεία πώλησης. Και χρεώνεται ως σκόπιμη εξυπηρέτηση συμφερόντων, γιατί υπήρχαν προτάσεις για τον τρόπο που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν οι λαϊκές αγορές χωρίς να σπάσει ο δεσμός μεταξύ καταναλωτή και παραγωγού. Αποτέλεσμα ήταν, για παράδειγμα, η τιμή της ντομάτας να κατρακυλήσει στον παραγωγό στα 0,40 ευρώ, ενώ ταυτόχρονα ο καταναλωτής την αγόραζε 1,80 ευρώ! Συμπέρασμα: λίγοι κέρδισαν, ενώ οι πολλοί (όλοι οι υπόλοιποι…) βγήκαν χαμένοι.
Αποκορύφωμα, βέβαια, αποτελεί η ωμή παρέμβαση στη Δικαιοσύνη μέσω νομοθετικής ρύθμισης. Συγκεκριμένα, ενώ έχει εκδοθεί σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο Μ. Βορίδης με -φωτογραφική- διάταξη την ανατρέπει και νομιμοποιεί μεταβίβαση συνεταιριστικής περιουσίας σε ιδιώτες.
Άγνοια και αδιαφορία: Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αδιαφορίας είναι η μη ενίσχυση στην αιγοπροβατοτροφία για τις απώλειες στην τιμή του κρέατος κατά την περίοδο της καραντίνας, που συνέπεσε με το Πάσχα καθολικών και ορθοδόξων. Σε συνδυασμό με τις άστοχες δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων, η τιμή στο κρέας κατρακύλησε. Και ενώ είναι προφανής η ανάγκη στήριξη της κτηνοτροφίας, ύστερα από τρεις και πλέον μήνες δεν έχει υπάρξει ουδεμία βοήθεια.
Αλλά και στην ελαιοκομία διανύουμε μία από τις χειρότερες περιόδους λόγω χαμηλών τιμών τόσο στο ελαιόλαδο όσο και στην ελιά. Σαν αποκορύφωμα δε, ο πρόσφατος καύσωνας επηρέασε δραματικά την καρπόδεση. Και πάλι καμία δέσμευση για στήριξη δεν υπήρξε.
Το πλέον πρόσφατο παράδειγμα είναι το πρόγραμμα του πράσινου τρύγου, όπου σε έναν πολύ φτωχό προϋπολογισμό εντάχθηκαν περίπου οι μισές ποικιλίες και με προθεσμία υποβολής αιτήσεων μόλις δύο μέρες!
Το σπουδαιότερο πάντως πρόβλημα αφορά τους ελέγχους. Παρ’ όλο που πολλές φορές ως αντιπολίτευση έχουμε επισημάνει την αναγκαιότητα αναβάθμισης των ελεγκτικών οργανισμών για την αποκάλυψη κυκλώματος ελληνοποιήσεων, η κυβέρνηση αυτάρεσκα αρκείται να δηλώνει ότι αυστηροποιεί τις κυρώσεις. Δεν γνωρίζει ή αδιαφορεί για το προφανές, ότι πρέπει να βρεις τον παραβάτη για να του επιβάλεις κυρώσεις;
Κυβιστήσει: Τι να πει κανείς για τις άπειρες κυβιστήσεις αυτής της κυβέρνησης; Ξεκινώντας από το Μακεδονικό ως χαρακτηριστικότερη περίπτωση, αλλαγή στάσης είδαμε τόσο στο φορολογικό και το ασφαλιστικό, όπου, αντί για ελαφρύνσεις, οι πολίτες είδαν αυξήσεις. Χαρακτηριστικότερο όλων είναι το παράδειγμα με τους αλιείς, οι οποίοι από την αρχή του έτους κλήθηκαν να πληρώσουν κεφαλικό φόρο ανάλογο του μήκους του σκάφους τους.
Άλλη μια χαρακτηριστική περίπτωση κυβίστησης είναι οι δηλώσεις πριν και μετά τις εκλογές για την καλλιέργεια της κάνναβης!
Ιδεοληψίες: Σ’ αυτόν τον τομέα η κυβέρνηση έχει καταρρίψει κάθε ρεκόρ στον αγροτικό κόσμο. Η εμμονή της για είσοδο ιδιωτών στη διοίκηση των συνεταιρισμών ξεπερνάει κάθε φαντασία. Κατά τη σχετική συζήτηση στη Βουλή και ενώ το σύνολο των παρισταμένων δεν συμφώνησαν, η κυβέρνηση επέμεινε ιδεοληπτικά σε ένα χρεοκοπημένο μοντέλο της δεκαετίας του 1990.
Αυτός είναι ένας σύντομος απολογισμός ενός χρόνου διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Στον πίνακα (δίπλα) αποτυπώνεται πέρα από κάθε αμφιβολία η δραματική μείωση στα εισοδήματα των ανθρώπων της παραγωγής.
Έχουμε υποχρέωση, λοιπόν, να αφουγκραστούμε όλοι τις ανάγκες της κοινωνίας, να διαμορφώσουμε αξιόπιστη και εφαρμόσιμη πρόταση διακυβέρνησης που θα δώσει ελπίδα στον τόπο και να αγωνιστούμε προκειμένου η καταστροφή να τελειώσει εδώ. Γιατί, όπως είπε και ο πρόεδρος Αλέξης Τσίπρας: «Δεν πάει άλλο μ’ αυτούς που μας κυβερνούν»!
* Ο Σταύρος Αραχωβίτης είναι βουλευτής Λακωνίας του ΣΥΡΙΖΑ, τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
