Η επίσημη ανακοίνωση της κυβέρνησης την επόμενη μέρα μετά τον θάνατο του Κ. Γλύξμπούργκ ανέφερε πως «ο τέως Βασιλιάς θα ταφεί ως ιδιώτης». Ωστόσο, λίγο παρακάτω, το Μαξίμου σημείωσε πως «την κυβέρνηση θα εκπροσωπήσει στην κηδεία η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη».
Δεν πρόλαβε να περάσει ένα 24ωρο και η κυβέρνηση συμπλήρωσε την εκπροσώπησή της στην τελετή με τον αντιπρόεδρο της Παναγιώτη Πικραμμένο, αναβαθμίζοντας με αυτόν τον τρόπο την παρουσία της εκεί.
Σε κάθε περίπτωση, το σχήμα είναι εξαρχής οξύμωρο: πώς είναι δυνατόν μια κυβέρνηση να στέλνει εκπρόσωπο (ή εκπρόσωπους) στην κηδεία ενός «ιδιώτη»; Οι επίσημες αποστολές από το εξωτερικό προφανώς και δεν μπορούν να αποτελέσουν δικαιολογία. Η ίδια η επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη να προχωρήσει στην ανακοίνωση της αποστολής εκπροσώπων (και μάλιστα με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο) στην τελετή καθιστά εξ ορισμού τον Κ. Γλύξμπουργκ, καταρχάς, δημόσιο πρόσωπο και όχι ιδιώτη, όπως είναι με βάση το Σύνταγμα. Θεσμικά μιλώντας, οι κυβερνήσεις δεν στέλνουν εκπροσώπους σε ιδιώτες.
Η Ιστορία ως δικαιολογία
Το επιχείρημα πως ο Κ. Γλύξμπουργκ αποτελεί κομμάτι της ιστορίας της Ελλάδας, το οποίο κυκλοφορεί ευρέως στους κυβερνητικούς και κομματικούς κύκλους της ΝΔ, είναι άνευ σημασίας. Η βασιλεία όντως υπήρξε κομμάτι της ιστορίας της Ελλάδας, μόνο που η ελληνική ιστορία έχει κι άλλα κομμάτια. Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός Ανάπτυξης και αντιπρόεδρος της ΝΔ Άδωνις Γεωργιάδης, όταν επικαλείται την ιστορία προκειμένου να ανακοινώσει ότι θα παραστεί αντ’ αυτού η σύζυγος του στην κηδεία, δεν κάνει κάτι παραπάνω από το να κρύψει τις πολιτικές του πεποιθήσεις πίσω από την ιστορία. Κομμάτι της ιστορίας αυτού του τόπου αποτελεί και η εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973, ωστόσο ο Άδωνις Γεωργιάδης (και όχι μόνο αυτός) δεν την έχει επικαλεστεί για να συμμετάσχει με κάποιο τρόπο στις εκδηλώσεις που τελούνται κάθε 17η Νοέμβρη.
Η Δημοκρατία ως διακύβευμα
Σε άρθρο του στην Καθημερινή (12/1/2023), ο Σ. Μουμτζής σημείωσε πως, στο δημοψήφισμα του 1974, το 30,82% που ψήφισε υπέρ της βασιλείας αποτελούσε τον «σκληρό πυρήνα της τότε ΝΔ». Εικάζω ότι, 50 χρόνια μετά, το ποσοστό αυτό δεν είναι το ίδιο. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω πώς θα ψήφιζαν οι Έλληνες πολίτες αν ετίθετο το ίδιο ερώτημα στις μέρες μας, υποθέτω όμως το πολίτευμα της χώρας που θεσπίστηκε με το δημοψήφισμα του 1974 δεν απειλείται από τους νοσταλγούς του στέμματος. Σε κάθε περίπτωση, είναι μάλλον βέβαιο πως οι φιλοβασιλικοί δεν αγγίζουν το 30%.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποια κρίσιμα δεδομένα, τα οποία δεν μπορούν να αφεθούν χωρίς αξιολόγηση. Το πρώτο έχει να κάνει με την εκπροσώπηση της κυβέρνησης. Το δεύτερο με τις δηλώσεις κορυφαίων υπουργών της που αναγνωρίζουν τον βασιλιά. Και το τρίτο έχει να κάνει με την αναβάθμιση της εκπροσώπησης της κυβέρνησης, η οποία ήρθε μετά τη δήλωση του πρώην πρωθυπουργού και προέδρου της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά.
Η βασιλεία, λοιπόν, όπως φαίνεται, ασκεί ακόμα γοητεία και επιρροή στους κόλπους της ΝΔ, του κόμματος το οποίο ο δημοσιογράφος των Νέων Δημήτρης Μανιάτης έχει αποκαλέσει, εξαιρετικά εύστοχα, «το κόμμα των νικητών του Εμφυλίου».
Ποιο είναι το βασικό χαρακτηριστικό της βασιλείας, ανεξαρτήτως των ιδιαίτερων περιπτώσεων; Το ότι ο μονάρχης δεν εκλέγεται, αλλά κληρονομεί το αξίωμα. Η άσκηση των βασιλικών καθηκόντων είναι ισόβια, εκτός αν υπάρξει παραίτηση. Με άλλα λόγια, η επιρροή που ασκεί… το κομμάτι της ιστορίας της Ελλάδας που χαρακτηρίζεται από έναν θεσμό εξ ορισμού μη δημοκρατικό στους κόλπους της Νέας Δημοκρατίας δεν είναι ένα αδιάφορο πολιτικό εύρημα. Αντιθέτως.
Ο πατριωτικός μανδύας που κάποιοι αποδίδουν στη βασιλεία, παραβλέποντας πως αυτή επιβλήθηκε στο ελληνικό κράτος από ξένες δυνάμεις, έχει κι αυτός το ενδιαφέρον του. Στην εθνικοφροσύνη της μετεμφυλιακής περιόδου είχαν όλοι θέση: Χίτες, ταγματασφαλίτες, φιλοβασιλικοί κλπ. Τα φαντάσματα του παρελθόντος εξακολουθούν να είναι παρόντα.
