to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Χρήστος Λάσκος: Η αγάπη δουλεύει για το σοσιαλισμό

Αυ­τό που συμ­βαί­νει εί­ναι πως το ελ­λη­νι­κό κε­φά­λαιο, με την πλή­ρη και συ­γκι­νη­τι­κή α­ρω­γή των ευ­ρω­παϊκών α­δελ­φών του, ε­πι­τί­θε­ται, α­ξιο­ποιώ­ντας την κρί­ση ως ευ­και­ρία, για να γυ­ρί­σει τους δεί­κτες του ρο­λο­γιού αιώ­νες πί­σω σε ό,τι α­φο­ρά τους ό­ρους ζωής των ερ­γα­ζο­μέ­νων και των κα­τώ­τε­ρων τά­ξεων στην Ελλά­δα.


Πρό­σφα­τα εκ­δό­θη­κε το βι­βλίο σας «Κρί­ση και α­ρι­στε­ρή πο­λι­τι­κή. Τα­ξι­κή α­να­μέ­τρη­ση στην Ελλά­δα και τον κό­σμο 2009-2014» (Εκδό­σεις Νή­σος-Red Notebook). Ποιοι εί­ναι τε­λι­κά οι χα­μέ­νοι και ποιοι οι κερ­δι­σμέ­νοι; Υπάρ­χουν κερ­δι­σμέ­νοι που βρί­σκο­νται και στην Ελλά­δα;

Η εύ­κο­λη, εύ­πε­πτη και α­πο­λύ­τως πα­ρα­πει­στι­κή πρόσ­λη­ψη αυ­τού που συμ­βαί­νει στην Ελλά­δα στα χρό­νια της κρί­σης και των μνη­μο­νίων α­ντι­λαμ­βά­νε­ται τα πράγ­μα­τα ως εάν εί­ναι ζή­τη­μα «ε­ξω­τε­ρι­κής πο­λι­τι­κής». Η κα­θε­στω­τι­κή εκ­δο­χή εί­ναι πως α­μαρ­τή­σα­με ως χώ­ρα α­δια­κρί­τως και πλη­ρώ­νου­με, με τη βοή­θεια των «ε­ταί­ρων» μας, έ­τσι ώ­στε να ε­πα­να­κα­νο­νι­κο­ποιη­θού­με ως ευ­ρω­παϊκό κρά­τος. Από την άλ­λη, μια ο­ρι­σμέ­νη «α­ντι­στα­σια­κή» πα­τριω­τι­κή α­φή­γη­ση δια­τεί­νε­ται πως το έ­θνος εί­ναι που βάλ­λε­ται πα­ντα­χό­θεν, πράγ­μα που ση­μαί­νει πως «ό­λοι οι Έλλη­νες», πλην ε­λα­χί­στων Λα­κε­δαι­μο­νίων, πλήτ­το­νται ά­γρια και συ­νι­στούν το πάν­δη­μο δυ­νη­τι­κό υ­πο­κεί­με­νο για την α­πά­ντη­ση στο μερ­κε­λι­σμό, την κα­το­χή, τη μπό­τα.

Ισχυ­ρί­ζο­μαι, λοι­πόν, πως τα πράγ­μα­τα εί­ναι ε­ντε­λώς δια­φο­ρε­τι­κά. Αυ­τό που συμ­βαί­νει εί­ναι πως το ελ­λη­νι­κό κε­φά­λαιο, με την πλή­ρη και συ­γκι­νη­τι­κή α­ρω­γή των ευ­ρω­παϊκών α­δελ­φών του, ε­πι­τί­θε­ται, α­ξιο­ποιώ­ντας την κρί­ση ως ευ­και­ρία, για να γυ­ρί­σει τους δεί­κτες του ρο­λο­γιού αιώ­νες πί­σω σε ό,τι α­φο­ρά τους ό­ρους ζωής των ερ­γα­ζο­μέ­νων και των κα­τώ­τε­ρων τά­ξεων στην Ελλά­δα. Το πρό­γραμ­μά τους ε­πι­τυγ­χά­νει ή­δη με­γά­λα α­πο­τε­λέ­σμα­τα και, εάν δεν ε­μπο­δι­στεί γρή­γο­ρα, θα προ­κα­λέ­σει α­να­ντί­στρε­πτα κα­κά στη με­γά­λη κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία. Ο «μερ­κε­λι­σμός» συ­μπα­ρί­στα­ται ο­λό­ψυ­χα και ο­λό­σω­μα για­τί τα α­πο­τε­λέ­σμα­τα του ελ­λα­δι­κού πει­ρά­μα­τος εί­ναι ε­ξα­γώ­γι­μα σε ό­λη την Ευ­ρώ­πη και ό­λο τον κό­σμο.

Τα στοι­χεία εί­ναι συ­ντρι­πτι­κά. Με­τα­ξύ 2012 και 2013 οι πε­ντα­κό­σιες πλου­σιό­τε­ρες ελ­λη­νι­κές οι­κο­γέ­νειες αύ­ξη­σαν τον πλού­το τους α­πό 50 σε 60 δι­σε­κα­τομ­μύ­ρια ευ­ρώ, ο ι­διω­τι­κός το­μέ­ας υ­γείας δι­πλα­σία­σε τα κέρ­δη του με­τα­ξύ 2010 και 2012, ο λό­γος κερ­δών προς α­μοι­βές της ερ­γα­σίας αυ­ξή­θη­κε στην ί­δια πε­ρίο­δο κα­τά 40% κλπ.

Τα βά­σα­νά μας εί­ναι η χα­ρά τους. Οι συ­μπα­τριώ­τες μας πλού­σιοι, ά­ξιοι γό­νοι των μαυ­ρα­γο­ρι­τών, εί­ναι ο πρώ­τος α­ντί­πα­λός μας. Αν δεν το κα­τα­νοή­σου­με, έ­χου­με θέ­μα.    

Πώς πι­στεύε­τε ό­τι θα δια­μορ­φω­θεί ο πο­λι­τι­κός χάρ­της την ε­πό­με­νη των τρι­πλών ε­κλο­γών. Εί­ναι ι­κα­νά τα α­πο­τε­λέ­σμα­τα να φέ­ρουν ε­ξε­λί­ξεις που να ο­δη­γή­σουν σε πτώ­ση την κυ­βέρ­νη­ση, ό­πως ε­πι­θυ­μεί ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ;

Νο­μί­ζω πως ή­δη το κε­φά­λι του Σα­μα­ρά παί­ζε­ται σε παί­γνια «στα­θε­ρό­τη­τας» και νέ­ας «ε­θνι­κής σω­τη­ρίας», ε­νώ, ό­πως έ­γρα­ψε εύ­στο­χα ο Θα­νά­σης Καρ­τε­ρός, πρό­σφα­τα στην Αυ­γή, η Ελιά μάλ­λον πά­ει για καυ­σό­ξυ­λα. Την ί­δια στιγ­μή μό­νο έ­να θαύ­μα μπο­ρεί να δια­σώ­σει τον τρί­το αρ­χι­κά κυ­βερ­νη­τι­κό ε­ταί­ρο, τη ΔΗ­ΜΑ­Ρ, η ο­ποία μάλ­λον, αν και «εκ­συγ­χρο­νι­στι­κό­τα­τη και κυ­βερ­νώ­σα», θα έ­χει τη τύ­χη που ε­πι­φύ­λα­ξαν στο ΛΑ­ΟΣ οι ε­κλο­γές του 2012.

Το Πο­τά­μι φαί­νε­ται να ι­κα­νο­ποιεί προς το πα­ρόν το ρό­λο του σχε­τι­κού α­να­χώ­μα­τος, νο­μί­ζω ό­μως πως οι ε­πό­με­νες μέ­ρες θα το συρ­ρι­κνώ­σουν. Έτσι ή αλ­λιώς πά­ντως εί­ναι δύ­σκο­λο να στη­ρι­χθεί λύ­ση κα­θε­στω­τι­κής κυ­βερ­νη­τι­κής στα­θε­ρό­τη­τας σε τέ­τοιου εί­δους με­τα­μο­ντέρ­νες κου­ρε­λού­δες.

Το σύ­στη­μα, ε­πο­μέ­νως, δεν αι­σθά­νε­ται και πο­λύ κα­λά. Οι ε­ξε­λί­ξεις μπο­ρεί, ό­πως το ε­πι­διώ­κου­με, να εί­ναι ρα­γδαίες. Κα­τά τη γνώ­μη μου, αυ­τό σε με­γά­λο βαθ­μό περ­νά­ει α­πό μια με­γά­λη δια­φο­ρά στις ευ­ρω­παϊκές ε­κλο­γές, που εί­ναι κα­θό­λα ε­φι­κτή.

Αρκεί να έρ­θει ο κό­σμος να ψη­φί­σει. Να πεί­σου­με αυ­τές τις τε­λευ­ταίες μέ­ρες τους ά­νερ­γους, τους νέ­ους, τους ερ­γά­τες, τους κα­τε­στραμ­μέ­νους ε­παγ­γελ­μα­τίες να ψη­φί­σου­ν: αυ­τή εί­ναι η βα­σι­κή μας δου­λειά, ό­λων των με­λών και φί­λων του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Αν συμ­βεί αυ­τό το σύ­στη­μα δεν έ­χει κα­μία τύ­χη. Και δεν πρό­κει­ται να το σώ­σει ού­τε η πι­θα­νό­τα­τα ε­νι­σχυ­μέ­νη να­ζι­στι­κή α­κρο­δε­ξιά ού­τε το «χά­νο­μαι για­τί ρεμ­βά­ζω» ΚΚΕ με την α­πί­στευ­τα συ­στη­μι­κή του συ­μπε­ρι­φο­ρά.

Η κυ­βέρ­νη­ση έ­χει συμ­μα­χίες σε ευ­ρω­παϊκό ε­πί­πε­δο την ώ­ρα που ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ α­ντι­με­τω­πί­ζε­ται, του­λά­χι­στον, με κα­χυ­πο­ψία. Πως θα το α­ντι­με­τω­πί­σε­τε;

Με έ­να μα­ρα­θώ­νιο, που ή­δη έ­χει ξε­κι­νή­σει, συ­νά­ντη­σης με τις ευ­ρω­παϊκές ερ­γα­τι­κές τά­ξεις δια­μορ­φώ­νο­ντας έ­να λό­γο, μια πρό­τα­ση και μια ρη­το­ρι­κή που τις ε­ντάσ­σει στο κοι­νό μας α­γώ­να α­πέ­να­ντι στα κοι­νά προ­βλή­μα­τα.

Έτσι ώ­στε, ό­ταν θα μας πιέ­ζουν θε­οί και δαί­μο­νες, ε­κα­τομ­μύ­ρια άν­θρω­ποι στους δρό­μους της Ρώ­μης, της Μα­δρί­της, της Λι­σα­βό­νας, αλ­λά και του Βε­ρο­λί­νου, του Άμστερ­ντα­μ, της Βιέν­νης να εί­ναι μα­ζί μας. Δύ­σκο­λο; Προ­φα­νώς. Αλλά πώς αλ­λιώς; Γί­νε­ται! Όπως γί­νε­ται και αυ­τό που εί­πε ο Ζί­ζεκ στις πα­ρα­μο­νές των ε­κλο­γών του Ιου­νίου 2012. Με κυ­βέρ­νη­ση της α­ρι­στε­ράς δε­κά­δες ε­κα­τομ­μύ­ρια δη­μο­κρά­τες της Ευ­ρώ­πης ας έρ­θουν για του­ρι­σμό στην Ελλά­δα.  Μην μέ­νε­τε στο α­κρι­βές πε­ριε­χό­με­νο της «πρό­τα­σης» του Ζί­ζεκ. Ας κρα­τή­σου­με το πνεύ­μα. Μπο­ρού­με να έ­χου­με ι­σχυ­ρό­τα­τη στή­ρι­ξη. Και ό­σο ρι­ζο­σπα­στι­κό­τε­ροι εί­μα­στε τό­σο ι­σχυ­ρό­τε­ρη στή­ρι­ξη μπο­ρού­με να έ­χου­με.  

Μή­πως η ε­πι­μο­νή στη ση­μα­σία της ε­κλο­γι­κής μά­χης υ­πο­κρύ­πτει κυ­βερ­νη­τι­σμό α­πό μέ­ρους του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Με το κί­νη­μα πώς τα βλέ­πε­τε τα πράγ­μα­τα;

Στις ε­κλο­γές, α­νε­ξαρ­τή­τως του βαθ­μού ρι­ζο­σπα­στι­σμού μας, δεν μπο­ρεί πα­ρά να ε­πι­διώ­κου­με τη με­γά­λη κα­τα­γρα­φή. Δεν συ­νι­στούν το ά­λας της γης ού­τε ό­μως εί­ναι και ήσ­σο­νος ση­μα­σίας ε­πει­σό­δια στην πο­ρεία της τα­ξι­κής πά­λης. Το α­ντί­θε­το: σε συ­γκε­κρι­μέ­νες συ­γκυ­ρίες, και η ση­με­ρι­νή εί­ναι κα­τε­ξο­χήν τέ­τοια, μπο­ρεί μια ε­κλο­γι­κή α­να­μέ­τρη­ση να τρο­χιο­δρο­μή­σει ε­πα­να­στα­τι­κές ε­ξε­λί­ξεις.

Η ο­λο­κλή­ρω­σή τους, βέ­βαια, δεν εί­ναι δυ­να­τή χω­ρίς την εν­σώ­μα­τη ε­μπλο­κή της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φίας. Γι’ αυ­τό σε κά­θε ευ­και­ρία φω­νά­ζου­με πως η α­νά­θε­ση εί­ναι συ­ντα­γή κα­τα­στρο­φής. Γι’ αυ­τό λέ­με πως οι ερ­γά­τες της ΒΙΟ­ΜΕ και οι α­περ­γοί της αυ­το­δια­χει­ρι­ζό­με­νης ΕΡ­Τ, οι συ­ντρό­φισ­σες και οι σύ­ντρο­φοι των δο­μών αλ­λη­λεγ­γύης εί­ναι που δεί­χνουν το δρό­μο. Αν τους μι­μη­θούν οι με­γά­λοι α­ριθ­μοί των αν­θρώ­πων μας εί­μαι βέ­βαιος πως θα τα κα­τα­φέ­ρου­με. Θα γί­νου­με η Χι­λή που νί­κη­σε, ό­πως μου α­ρέ­σει να λέω στις ο­μι­λίες. Για­τί, τε­λι­κά, ό­λα αυ­τά δου­λεύουν για το σο­σια­λι­σμό. Οι α­γώ­νες δου­λεύουν για το σο­σια­λι­σμό. Εί­χε δί­κιο ο στί­χος, έ­στω κι αν ο συν­θέ­της του βρί­σκε­ται «αλ­λού» ε­δώ και και­ρό: η α­γά­πη, δη­λα­δή η αλ­λη­λεγ­γύη, δου­λεύει για το σο­σια­λι­σμό, φτιά­χνει ε­δώ, τώ­ρα, κομ­μου­νι­σμό. Κι ό­ποιος δεν κα­τα­λα­βαί­νει…

*Παρουσίαση του βιβλίου του Χρήστου Λάσκου «Κρίση και αριστερή πολιτική: Η ταξική αναμέτρηση στην Ελλάδα και τον κόσμο 2009-2014», σήμερα, Τρίτη 20/5, στις 7 μ.μ., στο μπαρ Booze Cooperativa (Κολοκοτρώνη 57, Αθήνα)

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)