Πρόσφατα εκδόθηκε το βιβλίο σας «Κρίση και αριστερή πολιτική. Ταξική αναμέτρηση στην Ελλάδα και τον κόσμο 2009-2014» (Εκδόσεις Νήσος-Red Notebook). Ποιοι είναι τελικά οι χαμένοι και ποιοι οι κερδισμένοι; Υπάρχουν κερδισμένοι που βρίσκονται και στην Ελλάδα;
Η εύκολη, εύπεπτη και απολύτως παραπειστική πρόσληψη αυτού που συμβαίνει στην Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων αντιλαμβάνεται τα πράγματα ως εάν είναι ζήτημα «εξωτερικής πολιτικής». Η καθεστωτική εκδοχή είναι πως αμαρτήσαμε ως χώρα αδιακρίτως και πληρώνουμε, με τη βοήθεια των «εταίρων» μας, έτσι ώστε να επανακανονικοποιηθούμε ως ευρωπαϊκό κράτος. Από την άλλη, μια ορισμένη «αντιστασιακή» πατριωτική αφήγηση διατείνεται πως το έθνος είναι που βάλλεται πανταχόθεν, πράγμα που σημαίνει πως «όλοι οι Έλληνες», πλην ελαχίστων Λακεδαιμονίων, πλήττονται άγρια και συνιστούν το πάνδημο δυνητικό υποκείμενο για την απάντηση στο μερκελισμό, την κατοχή, τη μπότα.
Ισχυρίζομαι, λοιπόν, πως τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Αυτό που συμβαίνει είναι πως το ελληνικό κεφάλαιο, με την πλήρη και συγκινητική αρωγή των ευρωπαϊκών αδελφών του, επιτίθεται, αξιοποιώντας την κρίση ως ευκαιρία, για να γυρίσει τους δείκτες του ρολογιού αιώνες πίσω σε ό,τι αφορά τους όρους ζωής των εργαζομένων και των κατώτερων τάξεων στην Ελλάδα. Το πρόγραμμά τους επιτυγχάνει ήδη μεγάλα αποτελέσματα και, εάν δεν εμποδιστεί γρήγορα, θα προκαλέσει αναντίστρεπτα κακά στη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία. Ο «μερκελισμός» συμπαρίσταται ολόψυχα και ολόσωμα γιατί τα αποτελέσματα του ελλαδικού πειράματος είναι εξαγώγιμα σε όλη την Ευρώπη και όλο τον κόσμο.
Τα στοιχεία είναι συντριπτικά. Μεταξύ 2012 και 2013 οι πεντακόσιες πλουσιότερες ελληνικές οικογένειες αύξησαν τον πλούτο τους από 50 σε 60 δισεκατομμύρια ευρώ, ο ιδιωτικός τομέας υγείας διπλασίασε τα κέρδη του μεταξύ 2010 και 2012, ο λόγος κερδών προς αμοιβές της εργασίας αυξήθηκε στην ίδια περίοδο κατά 40% κλπ.
Τα βάσανά μας είναι η χαρά τους. Οι συμπατριώτες μας πλούσιοι, άξιοι γόνοι των μαυραγοριτών, είναι ο πρώτος αντίπαλός μας. Αν δεν το κατανοήσουμε, έχουμε θέμα.
Πώς πιστεύετε ότι θα διαμορφωθεί ο πολιτικός χάρτης την επόμενη των τριπλών εκλογών. Είναι ικανά τα αποτελέσματα να φέρουν εξελίξεις που να οδηγήσουν σε πτώση την κυβέρνηση, όπως επιθυμεί ο ΣΥΡΙΖΑ;
Νομίζω πως ήδη το κεφάλι του Σαμαρά παίζεται σε παίγνια «σταθερότητας» και νέας «εθνικής σωτηρίας», ενώ, όπως έγραψε εύστοχα ο Θανάσης Καρτερός, πρόσφατα στην Αυγή, η Ελιά μάλλον πάει για καυσόξυλα. Την ίδια στιγμή μόνο ένα θαύμα μπορεί να διασώσει τον τρίτο αρχικά κυβερνητικό εταίρο, τη ΔΗΜΑΡ, η οποία μάλλον, αν και «εκσυγχρονιστικότατη και κυβερνώσα», θα έχει τη τύχη που επιφύλαξαν στο ΛΑΟΣ οι εκλογές του 2012.
Το Ποτάμι φαίνεται να ικανοποιεί προς το παρόν το ρόλο του σχετικού αναχώματος, νομίζω όμως πως οι επόμενες μέρες θα το συρρικνώσουν. Έτσι ή αλλιώς πάντως είναι δύσκολο να στηριχθεί λύση καθεστωτικής κυβερνητικής σταθερότητας σε τέτοιου είδους μεταμοντέρνες κουρελούδες.
Το σύστημα, επομένως, δεν αισθάνεται και πολύ καλά. Οι εξελίξεις μπορεί, όπως το επιδιώκουμε, να είναι ραγδαίες. Κατά τη γνώμη μου, αυτό σε μεγάλο βαθμό περνάει από μια μεγάλη διαφορά στις ευρωπαϊκές εκλογές, που είναι καθόλα εφικτή.
Αρκεί να έρθει ο κόσμος να ψηφίσει. Να πείσουμε αυτές τις τελευταίες μέρες τους άνεργους, τους νέους, τους εργάτες, τους κατεστραμμένους επαγγελματίες να ψηφίσουν: αυτή είναι η βασική μας δουλειά, όλων των μελών και φίλων του ΣΥΡΙΖΑ.
Αν συμβεί αυτό το σύστημα δεν έχει καμία τύχη. Και δεν πρόκειται να το σώσει ούτε η πιθανότατα ενισχυμένη ναζιστική ακροδεξιά ούτε το «χάνομαι γιατί ρεμβάζω» ΚΚΕ με την απίστευτα συστημική του συμπεριφορά.
Η κυβέρνηση έχει συμμαχίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζεται, τουλάχιστον, με καχυποψία. Πως θα το αντιμετωπίσετε;
Με ένα μαραθώνιο, που ήδη έχει ξεκινήσει, συνάντησης με τις ευρωπαϊκές εργατικές τάξεις διαμορφώνοντας ένα λόγο, μια πρόταση και μια ρητορική που τις εντάσσει στο κοινό μας αγώνα απέναντι στα κοινά προβλήματα.
Έτσι ώστε, όταν θα μας πιέζουν θεοί και δαίμονες, εκατομμύρια άνθρωποι στους δρόμους της Ρώμης, της Μαδρίτης, της Λισαβόνας, αλλά και του Βερολίνου, του Άμστερνταμ, της Βιέννης να είναι μαζί μας. Δύσκολο; Προφανώς. Αλλά πώς αλλιώς; Γίνεται! Όπως γίνεται και αυτό που είπε ο Ζίζεκ στις παραμονές των εκλογών του Ιουνίου 2012. Με κυβέρνηση της αριστεράς δεκάδες εκατομμύρια δημοκράτες της Ευρώπης ας έρθουν για τουρισμό στην Ελλάδα. Μην μένετε στο ακριβές περιεχόμενο της «πρότασης» του Ζίζεκ. Ας κρατήσουμε το πνεύμα. Μπορούμε να έχουμε ισχυρότατη στήριξη. Και όσο ριζοσπαστικότεροι είμαστε τόσο ισχυρότερη στήριξη μπορούμε να έχουμε.
Μήπως η επιμονή στη σημασία της εκλογικής μάχης υποκρύπτει κυβερνητισμό από μέρους του ΣΥΡΙΖΑ. Με το κίνημα πώς τα βλέπετε τα πράγματα;
Στις εκλογές, ανεξαρτήτως του βαθμού ριζοσπαστισμού μας, δεν μπορεί παρά να επιδιώκουμε τη μεγάλη καταγραφή. Δεν συνιστούν το άλας της γης ούτε όμως είναι και ήσσονος σημασίας επεισόδια στην πορεία της ταξικής πάλης. Το αντίθετο: σε συγκεκριμένες συγκυρίες, και η σημερινή είναι κατεξοχήν τέτοια, μπορεί μια εκλογική αναμέτρηση να τροχιοδρομήσει επαναστατικές εξελίξεις.
Η ολοκλήρωσή τους, βέβαια, δεν είναι δυνατή χωρίς την ενσώματη εμπλοκή της κοινωνικής πλειοψηφίας. Γι’ αυτό σε κάθε ευκαιρία φωνάζουμε πως η ανάθεση είναι συνταγή καταστροφής. Γι’ αυτό λέμε πως οι εργάτες της ΒΙΟΜΕ και οι απεργοί της αυτοδιαχειριζόμενης ΕΡΤ, οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι των δομών αλληλεγγύης είναι που δείχνουν το δρόμο. Αν τους μιμηθούν οι μεγάλοι αριθμοί των ανθρώπων μας είμαι βέβαιος πως θα τα καταφέρουμε. Θα γίνουμε η Χιλή που νίκησε, όπως μου αρέσει να λέω στις ομιλίες. Γιατί, τελικά, όλα αυτά δουλεύουν για το σοσιαλισμό. Οι αγώνες δουλεύουν για το σοσιαλισμό. Είχε δίκιο ο στίχος, έστω κι αν ο συνθέτης του βρίσκεται «αλλού» εδώ και καιρό: η αγάπη, δηλαδή η αλληλεγγύη, δουλεύει για το σοσιαλισμό, φτιάχνει εδώ, τώρα, κομμουνισμό. Κι όποιος δεν καταλαβαίνει…
Χρήστος Λάσκος: Η αγάπη δουλεύει για το σοσιαλισμό
Αυτό που συμβαίνει είναι πως το ελληνικό κεφάλαιο, με την πλήρη και συγκινητική αρωγή των ευρωπαϊκών αδελφών του, επιτίθεται, αξιοποιώντας την κρίση ως ευκαιρία, για να γυρίσει τους δείκτες του ρολογιού αιώνες πίσω σε ό,τι αφορά τους όρους ζωής των εργαζομένων και των κατώτερων τάξεων στην Ελλάδα.