to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Χρ. Βερναρδάκης: Το κόμμα σε ένα σταυροδρόμι πολιτικής λειτουργίας

Οι συζητήσεις με τον Χριστόφορο Βερναρδάκη, για τους αναγνώστες της «Εποχής», ήταν πάντα μια αφορμή για συζήτηση για το κόμμα, την κυβέρνηση και το κίνημα. Όσο και να προσπαθήσαμε δεν μπορούσαμε να αποφύγουμε να μιλήσουμε για αυτά τα πεδία, διότι η ανάγκη για αυτές τις συζητήσεις είναι ακόμα επιτακτική. Παραμερίσαμε, σχεδόν, την ιδιότητα του Χρ. Βερναρδάκη ως υπουργού και επικεντρωθήκαμε στο «τώρα τι κάνουμε».


Η πολιτική αντιπαράθεση παίρνει πολεμικά χαρακτηριστικά. Η αντιπαράθεση αυτή αντικατοπτρίζει τη σχέση κυβέρνησης με την αντιπολίτευση, στηρίζεται στο δίπολο δεξιά-αριστερά ή αποκρύβει και συμφέροντα;

Υπάρχει προφανώς μια συνέχεια στο συλλογικό ασυνείδητο των καθεστωτικών δυνάμεων, κάθε φορά που επιχειρείται αλλαγή συσχετισμών, ειδικά στη σχέση οικονομίας, κράτους και κεφαλαίου, να αντιδρούν με εμφυλιοπολεμικές κραυγές. Σήμερα στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης είναι οι τηλεοπτικές άδειες και αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς διαχρονικά το ποδόσφαιρο και τα ΜΜΕ απορρόφησαν όλες τις υπεραξίες «πολιτικού χρήματος» που παράγονταν στη χώρα τα τελευταία 30 χρόνια. Επειδή σήμερα η ισορροπία που είχε δημιουργηθεί κλυδωνίζεται, η αντιπαλότητα οξύνεται και η σύγκρουση φτάνει στα όρια της χυδαιότητας, με στόχο να δημιουργήσουν για την κυβέρνηση συνθήκες διευρυμένης απονομιμοποίησης. Άλλωστε, για αυτές τις δυνάμεις ο έλεγχος της πληροφόρησης και του επικοινωνιακού πεδίου είναι στρατηγικό ζήτημα.

Η όξυνση αυτή μπορεί να φτάσει σε κίνημα κατσαρόλας;

Δεν το πιστεύω για αυτήν τη στιγμή. Η ελληνική αστική τάξη και οι κομματικοί της δορυφόροι δεν έχουν τη δυνατότητα διευρυμένης κοινωνικής οργάνωσης.

Μεταβατική περίοδος για τον ΣΥΡΙΖΑ

Η κυβέρνηση είναι επαρκώς προετοιμασμένη ώστε να μπορεί να αντιμετωπίζει αυτή την επικοινωνιακή, αλλά και πολιτική επίθεση;

Όσο περνά ο καιρός το κυβερνητικό επιτελείο μαθαίνει να λειτουργεί καλύτερα και αποκτά ισχυρότερα αντανακλαστικά. Βεβαίως, είναι δύσκολο να αντιμετωπίσει αυτή την επικοινωνιακή επίθεση διότι δεν έχει αντίστοιχους μηχανισμούς. Ωστόσο, πλέον έχει φθαρεί σε τέτοιο βαθμό το σύστημα της διαπλοκής και της διαφθοράς που πια δεν γίνεται πιστευτό. Και αυτό είναι το πιο ευάλωτο σημείο του.

Πέραν του συντονισμού, επιβάλλεται η κυβέρνηση να αποκτήσει ενιαία γραμμή. Για παράδειγμα, στη συζήτηση για το Ελληνικό ξεδιπλώθηκαν διαφορετικές απόψεις από κυβερνητικά στελέχη, που αναδεικνύουν και μια ιδεολογική αντιπαράθεση…

Αυτό πρέπει να είναι, κατά τη γνώμη μου, και το διακύβευμα του συνεδρίου, από όπου θα προκύψει η ιδεολογική πλεύση και πολιτική γραμμή του κόμματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μια μεταβατική περίοδο. Πράγματι, εκφράζονται διαφορετικές προσεγγίσεις – όχι ακριβώς απόψεις – εντός του ΣΥΡΙΖΑ ως προς τη διαχείριση της ήττας της συμφωνίας του Ιουλίου: από τη μία είναι η άποψη πως η κυβέρνηση υπέστη μια ήττα που πρέπει να διαχειριστεί και από την άλλη είναι η άποψη πως ενδεχομένως να αναδεικνύονται ευκαιρίες μέσα από αυτή την κακή συμφωνία. Και κάπου στη μέση βρίσκεται η πραγματικότητα. Το κόμμα, λοιπόν, οφείλει να αξιολογήσει την κατάσταση και να βρει τον τρόπο που θα διαχειριστεί τη συμφωνία σε έναν ορίζοντα κυβερνητικής πολιτικής.  Συγκεκριμένα οφείλει να συζητήσει τι συνέβη το 2015, ποια ήταν τα πραγματικά διλήμματα που τέθηκαν τον Ιούλιο και τι θα έπρεπε να κάνουμε, ποια μείζονα ζητήματα θεωρίας και πολιτικής στρατηγικής ανακύπτουν από αυτή την εμπειρία. Αν δεν ακολουθηθούν αυτά τα βήματα, τότε η κυβερνητική πολιτική θα στηριχθεί στον εμπειρισμό καταλήγοντας έτσι στον κυβερνητισμό, που είναι ο πραγματικός κίνδυνος για μια κυβέρνηση της αριστεράς.

Σταυροδρόμι πολιτικής λειτουργίας

Μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 είχες γράψει στην «Εποχή» ένα άρθρο για το τι πρέπει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ από εδώ και πέρα. Ενάμιση χρόνο μετά που βρισκόμαστε;

Στο ίδιο σημείο… Το κόμμα βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι πολιτικής λειτουργίας. Υπάρχει μια άποψη πως ο ρόλος του είναι να προωθεί την κυβερνητική πολιτική. Διαφωνώ. Το κόμμα δεν πρέπει να βλέπει προς την κυβέρνηση. Στην μακρο-πολιτική διάσταση το κόμμα είναι ο οργανισμός που φτιάχνει κοινωνικές συμμαχίες και πρόγραμμα. Η κυβέρνηση είναι ένα εργαλείο της εκτελεστικής εξουσίας. Το κόμμα, λοιπόν, πρέπει να βλέπει προς την κοινωνία, για να παρεμβαίνει, να χτίζει κοινωνικές συμμαχίες και εντέλει να υποβοηθά την κυβέρνηση ως προς το εύρος που πρέπει να έχει στην άσκηση πολιτικών, αλλά και να διανοίγει νέα πεδία άσκησης πολιτικής. Δεν θέλω να φανώ μηδενιστής. Σε πολλές περιπτώσεις το κόμμα έχει καταφέρει να λειτουργήσει προς αυτή την κατεύθυνση, όμως αυτή πρέπει να είναι η κεντρική του λειτουργία. Για παράδειγμα, σήμερα θα πρέπει να θέσει σαφείς και μετρήσιμους πολιτικούς στόχους, προκειμένου να κατακτήσει στις επόμενες εκλογές δήμους και περιφέρειες. Το κόμμα, μέχρι στιγμής, ασχολείται εμπειρικά με αυτό το καίριο ζήτημα την τελευταία στιγμή, αναζητώντας το πρόσωπο που θα τεθεί επικεφαλής. Αποδείχθηκε, όμως, πως αν δεν έχεις δήμους, περιφέρειες και ενδιάμεσα πεδία παραγωγής πολιτικής και οικονομικής διαχείρισης, δεν μπορείς να ασκήσεις και κυβερνητική πολιτική. Από την άλλη, θα πρέπει να έχει παρέμβαση στα συνδικάτα. Το κόμμα δεν δικαιούται να λέει στην κοινωνία πως αυτή δεν είναι δική μας πολιτική, αλλά θα την υπηρετήσουμε. Υποχρεούται να δημιουργεί τις συνθήκες για να υπερβεί η κυβέρνηση αυτή την πολιτική.

Από τη συμφωνία και μετά το κόμμα υπέστη πλήγμα, που ακόμα δεν έχει καταφέρει να διαχειριστεί. Ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος των οργανώσεων βάσης; Παλιά δίναμε ιδιαίτερη σημασία σε αυτές, ώστε να διαμορφώσουν τοπικό πρόγραμμα, για να μπορέσουν να ασκήσουν πίεση στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Συμφωνώ απόλυτα. Θα πρέπει να ενισχυθούν τέτοιες προσπάθειες, όπου γίνονται, και να ενθαρρυνθούν οι οργανώσεις που έχουν αδρανήσει, ώστε να λειτουργήσουν σε αυτή την κατεύθυνση. Όμως, θα είναι αναποτελεσματική μια τέτοια προσπάθεια αν δεν ενταχθεί σε ένα συνολικό πολιτικό σχέδιο.

Τα κινήματα να βρουν το βηματισμό τους

Ο ρόλος των κινημάτων ποιος πρέπει να είναι;

Δυστυχώς δεν έχουμε αυτή τη στιγμή μαζικά κινήματα, αυτόνομα και προωθητικά των κοινωνικών αιτημάτων. Αυτό είναι μια ήττα των μαζικών κινημάτων, για την οποία ευθύνονται και τα κόμματα. Τα κοινωνικά κινήματα δεν έχουν βρει τον τρόπο να διαχειριστούν το νέο πεδίο άσκησης πολιτικής που έχει ανοίξει. Αυτό που παρατηρείται σήμερα είναι να κινούνται άμαζες διαδικασίες, με μόνο στόχο τη φαντασίωση ανατροπής της κυβέρνησης. Ξαναγυρίζουμε έτσι σε ένα σχήμα πολιτικής που ήταν η πεμπτουσία του καθεστωτισμού τη δεκαετία του ’80 και ’90. Τα κινήματα πρέπει να βρουν ξανά το βηματισμό τους και να παρέμβουν προς όφελος της κοινωνίας.

Η πολιτική που ακολούθησε ο ΣΥΡΙΖΑ απογοήτευσε και ψηφοφόρους. Μπορεί να ανατρέψει αυτή την κατάσταση;

Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή. Το παράλληλο πρόγραμμα έχει αρχίσει και εξαντλεί τη δυναμική του. Γι’ αυτό πρέπει να επικαιροποιηθεί και να σχεδιαστεί ένα νέο μεταβατικό πρόγραμμα, σε άμεση σχέση με τη λήξη της επιτροπείας που επιβάλλει το κεντρικό πρόγραμμα της Συμφωνίας. Αυτό, όμως, προϋποθέτει ότι θα ρίξουμε όλες μας τις δυνάμεις στην υγεία, την παιδεία, την εργασία και τα κοινωνικά δικαιώματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να φτιάξει ένα πρόγραμμα υπέρ των λαϊκών τάξεων, το οποίο να αρχίσει να εφαρμόζει το αμέσως επόμενο διάστημα, για να μην χαρακτηριστεί διακηρυκτικό. Εάν το καταφέρει αυτό, τότε θα αντιπαρατεθεί στις επόμενες εκλογές ο νεοφιλελευθερισμός με τις λαϊκές τάξεις. Θα μπορέσουμε δηλαδή να δώσουμε υλικά πολιτικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά στην κεντρική πολιτική σύγκρουση – είναι ο δρόμος για να νικήσουμε και να καταφέρουμε ένα βαθύτατο πλήγμα στο σύστημα της διαπλοκής.

Όσα είπε ο κ. Μητσοτάκης στη ΔΕΘ δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Το μόνο που φαίνεται πως τον ενδιαφέρει είναι να επιτίθεται στο δημόσιο και να επιδιώκει επιπλέον μείωση του μισθολογικού κόστους και του αριθμού των υπαλλήλων.

Για να αλλάξει η κουλτούρα αδράνειας του δημοσίου

Πολλά ακούγονται για τις προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στο δημόσιο. Αυτές γιγαντώνουν το τέρας του δημοσίου, όπως ισχυρίζεται η αντιπολίτευση, ή ήταν απαραίτητες;

Φέτος οι προσλήψεις τακτικού πολιτικού προσωπικού θα φτάσουν τις 9.000 και το 2017 θα γίνουν επιπλέον 6.000 προσλήψεις. Και για να αποτρέψω το σχηματισμό της εντύπωσης ότι αυτές οι προσλήψεις δεν χρειάζονταν, να σας θυμίσω πως από το 2010 έχουν αποχωρήσει 400.000 εργαζόμενοι και έχουν προσληφθεί μόλις 12.000, με αποτέλεσμα όλες οι δομές του δημόσιου τομέα να είναι από υποστελεχωμένες έως κατακρεουργημένες. Οι νέες προσλήψεις γίνονται σύμφωνα με τη δέσμευση 1 προς 5, δηλαδή μία πρόσληψη ανά πέντε αποχωρήσεις. Από το 2017, με τη νέα συμφωνία, η αναλογία θα μειωθεί στο 1 προς 4 και το 2018 θα είναι 1 προς 3. Επιπλέον του πλαφόν αυτού θα γίνουν προσλήψεις 4.000 γιατρών έως το 2018, διότι στην Ελλάδα –και γι’ αυτό έχει καταδικαστεί από ευρωπαϊκούς θεσμούς- οι γιατροί του ΕΣΥ δουλεύουν περίπου 30 ώρες παραπάνω εβδομαδιαίως από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Επιτρέψτε μου ένα σχόλιο: όσα είπε ο κ. Μητσοτάκης στη ΔΕΘ δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Το μόνο που φαίνεται πως τον ενδιαφέρει είναι να επιτίθεται στο δημόσιο και να επιδιώκει επιπλέον μείωση του μισθολογικού κόστους και του αριθμού των υπαλλήλων. Και ειλικρινά απορώ με ορισμένες δηλώσεις του, διότι ο κ. Μητσοτάκης ήταν ο αρμόδιος υπουργός της προηγούμενης κυβέρνησης και προδίδει βαθιά άγνοια των δεδομένων του δημόσιου τομέα.

Τι αλλαγές φέρνετε στο δημόσιο, ώστε να λειτουργήσει;

Το δημόσιο είναι ένας δεινόσαυρος με πολλά δομικά προβλήματα και ας μην περιμένουμε ότι θα λειτουργήσει διαφορετικά με το πάτημα ενός κουμπιού. Όλα τα προηγούμενα χρόνια ανέπτυξε μια κουλτούρα αυτοαναφορικότητας και αδράνειας, πέραν των άλλων αδυναμιών. Έχουμε, ωστόσο, αλλάξει ήδη πολλά πράγματα. Ήδη έχουμε νέο νόμο για την επιλογή των στελεχών, φέραμε νέο σύστημα αξιολόγησης των δομών του δημοσίου, με καταγραφή των στόχων του και απολογισμό των προσφερόμενων υπηρεσιών, το οποίο θα λειτουργεί από αρχές του Δεκέμβρη. Σε αυτή τη βάση συγκροτείται και το Παρατηρητήριο της Δημόσιας Διοίκησης στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης, ενώ αρχίζει σιγά – σιγά η λειτουργία των Επιτροπών ακρόασης των πολιτών σε κάθε δομή του δημοσίου. Άρχισε να  λειτουργεί το Μητρώο Επιτελικών Στελεχών στο ΑΣΕΠ, ώστε κάθε δομή του δημοσίου να προσλαμβάνει από εκεί προσωπικό υψηλών προσόντων. Βρίσκεται σε εξέλιξη η αλλαγή των οργανογραμμάτων όλων των δομών του δημοσίου, καθώς και του κλαδολογίου. Τέλος, την άλλη βδομάδα θα φέρουμε στη Βουλή το νόμο για την κινητικότητα, ώστε να διαχειριστούμε προσωπικό από εκεί που πιθανώς υπάρχουν πλεονασματικοί υπάλληλοι και επιθυμούν να μετακινηθούν σε άλλη υπηρεσία. Έγινε η αναγνώριση της προϋπηρεσίας στον ιδιωτικό τομέα, προχωρά η ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων, ετοιμάζεται νομοθετική παρέμβαση για την ανοιχτή διακυβέρνηση και τις υποχρεώσεις της διοίκησης προς τους πολίτες.

Οι σχέσεις του υπουργείου με την ηγεσία της ΑΔΕΔΥ τον τελευταίο καιρό είναι οξυμμένες. Γιατί;

Όχι με την ΑΔΕΔΥ στο σύνολό της, με την τεχνητή και συγκυριακή πλειοψηφία που έχει τα ηνία της ΑΔΕΔΥ σήμερα. Και αυτό γιατί η συγκεκριμένη ομάδα δεν έχει καμία σχέση με το τι γίνεται στους εργασιακούς χώρους του δημοσίου. Δεν αντιπροσωπεύει τους εργαζόμενους στη δημόσια διοίκηση, αντιπροσωπεύει τα κόμματα της διαπλοκής στο συνδικάτο. Θεωρώ απαράδεκτο ιδεολογικά και πολιτικά ο ΣΕΒ να επιτίθεται στις εργασιακές σχέσεις και στο μισθό στο δημόσιο και το συνδικάτο των εργαζομένων να μην απαντά. Από εκεί ξεκίνησε η αντιπαράθεση για την οποία κάνετε λόγο. Εγώ θεωρώ παράδοξο να απαντά ένα υπουργείο στον ΣΕΒ και όχι το συνδικάτο. Θεωρώ επίσης απαράδεκτο, να βγάζει ανακοινώσεις και να μην απαντά στο μεγαλύτερο κατά τη γνώμη μου διακύβευμα των επόμενων μηνών, την υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας στο δημόσιο.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)