Ο Χρήστος Μαντάς στην ομιλία του κατά τη συνέχιση της συζήτησης για την κύρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού του  2019.τόνισε αναλυτικά:

Ο Προϋπολογισμός του 2019 αποτυπώνει και συμπυκνώνει ουσιαστικά το σύνολο ενός κυβερνητικού εγχειρήματος με ιδιαίτερα ιστορικά χαρακτηριστικά. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα μοναδικό κυβερνητικό εγχείρημα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς στην κλίμακα της Ευρώπης -και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε- σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης και νεοφιλελεύθερης κυριαρχίας, που επιβεβαιώθηκε μέχρι τώρα ουσιαστικά τρεις φορές από τον λαό μας. 

Συνεπώς, αυτή η στιγμή, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι μία στιγμή αναστοχασμού για όλους εμάς που περάσαμε από σαράντα κύματα -αλλά βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια- γι’ αυτά που πράξαμε, για τις μεγάλες στιγμές ανάτασης αλλά και για τις δυσκολίες και τους συμβιβασμούς, για τις ελπίδες και τις διαψεύσεις, για τις παραλείψεις και τα λάθη μας, αλλά και για τις κατακτήσεις μας. Είναι ταυτόχρονα και μια περίοδος μπροστά στο εκλογικό 2019 που και ο λαός μας αναστοχάζεται, ζυγίζει τα πράγματα, διαμορφώνει τις επιλογές του, αλλά τίποτε δεν έχει κριθεί ακόμα.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αισθάνομαι την ανάγκη να πω ότι ο Προϋπολογισμός του 2019 δικαιώνει βασικά αυτό το εγχείρημα, καθώς πρώτα από όλα συγκροτείται μετά το τέλος των μνημονίων και της σκληρής επιτροπείας. Μετά από οκτώ χρόνια όλες οι πολιτικές δυνάμεις, ακόμη και αυτές που μας κατηγορούν για τέταρτο μνημόνιο, σχεδιάζουμε τα νέα δεδομένα της νέας εποχής. Διαφορετικά δεν θα ήταν λογικό -θα έλεγε κανένας- να κάνουν εξαγγελίες πολύ πάνω από το προβλεπόμενο δημοσιονομικό χώρο που εμείς αποτυπώσαμε στο μεσοπρόθεσμο, τα 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ, όπως έκανε η Νέα Δημοκρατία η οποία επίμονα αρνείται και σήμερα -θα δούμε αν μέχρι το τέλος θα αρνείται- να απαντήσει για το ύψος και τη σύνθεση των επεκτατικών μέτρων που θα έπρεπε για το 2019, αλλά και για τις πηγές χρηματοδότησής τους. Ό,τι και να λένε, όποιοι και αν το ισχυρίζονται, με αυξημένη εποπτεία –ναι, έχουμε αυξημένη εποπτεία-, με υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα –ναι-, με το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό σύμφωνο να μας σφίγγει –ναι- με τους περιορισμούς, δηλαδή, που επέβαλε η παραγωγική και κοινωνική καταστροφή της χώρας που όμοιά της δεν είχαμε ξαναδεί σε καιρό ειρήνης, αλλά και με τις σκληρές συνταγές λιτότητας και τις νεοφιλελεύθερες συνταγές της ευρωζώνης, πλέον έχουμε κάποιους κρίσιμους βαθμούς ελευθερίας για να σχεδιάσουμε το μέλλον. 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχουμε πλήρη συνείδηση ότι έχουμε ακόμη πολλές και βαθιές, ανοιχτές πληγές, αλλά έχουμε ένα σαφές σχέδιο επούλωσης και ανόρθωσης. Έχουμε ένα παράθυρο μιας πολύ σημαντικής ευκαιρίας. Και για να το ξεκαθαρίσουμε για μια ακόμη φορά: Εμείς την ιδιοκτησία του προγράμματος -όπως λέγεται- ποτέ δεν την αναλάβαμε. Δώσαμε τη μάχη το πρώτο εξάμηνο ενάντια στις νεοφιλελεύθερες συνταγές των μνημονίων και μετά προχωρήσαμε στον δύσκολο συμβιβασμό. Με αυτήν την έννοια, το Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής, ενώ το εφαρμόσαμε και το εφαρμόσαμε χωρίς κόλπα, με βάση το αποτέλεσμα του συμβιβασμού, ταυτόχρονα αμφισβητούσαμε -όσο μπορούσαμε- τις ακραία νεοφιλελεύθερες επιλογές, με όποια στοιχεία παράλληλου προγράμματος καταφέραμε να εφαρμόσουμε. Και είναι πολύ μεγάλο αυτό που κάναμε και πρέπει να κάνουμε πολλή δουλειά για να μπορέσουμε να το επικοινωνήσουμε σωστά, αλλά είναι ήδη -και μην το ξεχνάμε αυτό- μια βιωμένη πραγματικότητα, ιδιαίτερα από τα αδύναμα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. 

Αυτό που μας χρεώνουν οι αντίπαλοί, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι –θα πω και κάποια πράγματα περισσότερα σε αυτό- δεν είναι κυρίως τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ που δήθεν κόστισε το πρώτο εξάμηνο στη χώρα ή τα capital controls κ.λπ. Βεβαίως μας κατηγορούν και για αυτά. Ξέρετε τι είναι το κύριο; Το κύριο που μας κατηγορούν βαθιά μέσα τους -νομίζω εγώ ότι μπορώ να πω- είναι ότι αντισταθήκαμε, δεν εγκαταλείψαμε και δεν τους βγήκε ούτε η σύντομη αριστερή παρένθεση, ούτε και τα άλλα που σχεδίαζαν. Αυτό είναι το κύριο.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,  σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία κρατήσαμε την κοινωνία όρθια. Συγκροτήσαμε και χρηματοδοτήσαμε ένα νέο κοινωνικό κράτος με νέους θεσμούς, νέες πρωτοβουλίες, μεγάλες τομές που έσωσε κυριολεκτικά τους πιο αδύναμους από την πλήρη κατάρρευση. Αυτό κάναμε. 

Δημιουργήσαμε -και συνεχίζουμε- ένα σύστημα κοινωνικής πρόνοιας που δαπανά σήμερα 400% πάνω από ό,τι παραλάβαμε το 2015. Αυτό είναι συντριπτικό. Είναι στοιχείο συντριπτικό. Από τα σκοτάδια που ήμασταν στην κοινωνική πρόνοια πριν -την καθαρή κοινωνική πρόνοια- φτάσαμε πραγματικά σε ένα σημαντικό ύψος και αυτό ήδη -όπως παρουσίασε και η αρμόδια Υπουργός αλλά και με στοιχεία του 2016- έχει επίδραση και στη μείωση της παιδικής φτώχειας και στη μείωση των ανισοτήτων και έχει νέους θεσμούς: το καθολικό κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης, τα σχολικά γεύματα, την ενίσχυση και αναμόρφωση των οικογενειακών επιδομάτων. Και προχωράμε στις αρχές του 2019 με το στεγαστικό επίδομα, μία νέα πολιτική, έναν νέο θεσμό που για πρώτη φορά μπαίνει στην ελληνική κοινωνία.

Δημιουργήσαμε και συνεχίζουμε το μέτρο της καθολικής πρόσβασης όλων των ανασφάλιστων στις δημόσιες δομές υγείας μόνο με το ΑΜΚΑ τους, ενώ στηρίξαμε τα νοσοκομεία με ανθρώπινους και υλικούς πόρους και συνεχίζουμε με τη σταθερή κάθε χρόνο αύξηση των δημοσίων δαπανών και βεβαίως, την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, με τον οικογενειακό γιατρό και τις Τοπικές Μονάδες Υγείας, με μία νέα σύγχρονη αντίληψη για την υγεία και την ομάδα υγείας, που είναι πια καθημερινότητα –ό,τι και να λένε- για πολλές γειτονιές της χώρας.

Δημιουργήσαμε και συνεχίζουμε μία νέα κατάσταση στη δημόσια παιδεία με τη δίχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, με τα πρώτα βήματα αναγέννησης της επαγγελματικής εκπαίδευσης και τη σημαντική ενίσχυση της ειδικής αγωγής, με τις μεταρρυθμίσεις στο Λύκειο, τον ενιαίο χώρο στην Ανώτατη Εκπαίδευση με τη δημιουργία νέων ισχυρών Ιδρυμάτων στη Δυτική Αττική, στην Ήπειρο, στα Ιόνια. 

Και συνεχίζουμε με την πρόσληψη μετά από χρόνια νέων μελών ΔΕΠ -κοντά στις χίλιες θέσεις προκηρύχθηκαν- με τη σημαντικότατη ενίσχυση της έρευνας, η οποία συνεχίζεται και σε αυτόν τον Προϋπολογισμό. Προχωράμε με τη νέα αύξηση του Προϋπολογισμού κατά 222 εκατομμύρια το 2019 και με την πρόσληψη, μετά από χρόνια, επιτέλους τεσσάρων χιλιάδων πεντακοσίων μόνιμων εκπαιδευτικών και άλλων επιστημόνων στην ειδική αγωγή και με την αύξηση, για μία ακόμη χρονιά, των δαπανών για την έρευνα και την ενίσχυση των νέων θεσμών, όπως είναι το ΕΛΙΔΕΚ, ώστε να κερδίσουμε ξανά τους νέους επιστήμονες. 

Και βεβαίως, ανακτούμε σιγά-σιγά την εργασία, που είχε μπει στο στόχαστρο των μνημονίων -γιατί ένας από τους πυρηνικούς στόχους αυτού του νεοφιλελεύθερου προγράμματος ήταν να διαλύσει ακόμη παραπάνω τις εργασιακές σχέσεις, τον πυρήνα της εργασίας- με πάνω από τριακόσιες χιλιάδες θέσεις εργασίας, με την αύξηση του κατώτατου μισθού και την κατάργηση του υποκατώτατου που έρχεται στις αρχές του νέου χρόνου, με την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων που ήδη έχει φέρει αποτελέσματα σε χιλιάδες εργαζόμενους, με τη συστηματική καταπολέμηση της μαύρης και αδήλωτης εργασίας και με έντεκα νέα προγράμματα συνολικού προϋπολογισμού 632.500.000 ευρώ με σύνολο ωφελουμένων τους ογδόντα οκτώ χιλιάδες πεντακόσιους ανθρώπους. Έτσι κρατήσαμε την κοινωνία όρθια -και με πολλά άλλα- έτσι στηρίξαμε και στηρίζουμε το κοινωνικό κράτος. 

Πηγαίνω, πρώτα από όλα, να κάνω μερικά σχόλια σε αυτό τον κατάλογο -που έρχεται και ξανάρχεται- από τη πλευρά της ΝΔ, των είκοσι εννιά νέων φορολογικών επιβαρύνσεων και να τις δούμε λίγο πιο προσεκτικά.

Αριθμός 13: αύξηση συντελεστή φόρου πολυτελούς διαβίωσης από το 10% στο 15% Ναι, ήταν μία συνειδητή μας επιλογή αυτό.

Πάω στην επιβολή φόρου στο κρασί, αυτό σβήνεται από το χάρτη, το καταργήσαμε.

Πάω λίγο παρακάτω. Επιλογή φόρου στις βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών Airbnb. Και ο Αρχηγός σας είπε ότι μάλλον είναι ένας χρήσιμος φόρος αυτός. Δεν θα έπρεπε να αφήσουμε αυτό το πεδίο τελείως έξω.

Πάω παρακάτω στον αριθμό 28: επιβολή περιβαλλοντικού τέλους στη χρήση πλαστικής σακούλας. Το ίδιο είπε και για αυτόν το φόρο ο Αρχηγός σας, αν δεν κάνω λάθος, ότι ένας φόρος  που θα έπρεπε να μπει και νομίζω ότι και εσείς έχετε την ίδια γνώμη.

Επιπλέον ξέρετε τι κάναμε στον φόρο φυσικών προσώπων; Κάναμε πολύ περισσότερες κλίμακες. Αυτό κάναμε και αυτό είναι προοδευτική πολιτική για τον φόρο φυσικών προσώπων. Αυτό κάναμε. 

Πάω παρακάτω. Γίνεται πάρα πολλή συζήτηση για τα περίφημα 100 δισεκατομμύρια -την έχουμε κάνει πάρα πολλές αυτές φορές αυτή τη συζήτηση, αλλά φαίνεται ότι δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε ακριβώς- και θα σας πω τώρα δύο επιχειρήματα, που ίσως δεν έχουν ακουστεί τόσο πολύ, κύριε Σταϊκούρα.  

Κοιτάξτε, επειδή τον κ. Ρέγκλινγκ τον έχουμε αναφέρει πολλές φορές, τι είχε πει ο κύριος Ρέγκλινγκ,  που το επανέλαβε πράγματι, πρόσφατα, αλλά το έχει πει και παλιά; Το κόστος της διαπραγμάτευσης ανέρχεται στα 100 δισεκατομμύρια. Είπε βεβαίως ότι δεν υπάρχει επιστημονικός τρόπος ακριβώς να υπολογίσουμε αυτό το κόστος. Ανέφερε ότι η Τράπεζα της Ελλάδος το έχει υπολογίσει στα 80 δις και πρόσθεσε άλλα 20 δις, που θα ήταν δυνητικά η ανάπτυξη για το 2015-2016. 

Πώς προέκυψαν αυτά τα 20 δις; Ανέφερε ότι θα είχαμε 2,5% ανάπτυξη το 2015 και 3,5% το 2016, τα οποία αθροίζονται σε 6% του ΑΕΠ, που αρχικά να σημειώσω ότι είναι 10 δις και όχι 20 δις, αλλά ας το πάρει το ποτάμι αυτό. Επίσης, το έτος 2016, όταν έκανε την πρώτη δήλωση, δεν είχε κλείσει, δεν ξέραμε τι ακριβώς θα γίνει. 

Αλλά το πιο σημαντικό σφάλμα -κατά τη γνώμη μας- του κ. Ρέγκλινγκ είναι ότι συγκρίνει την πραγματικότητα με τις προβλέψεις. Αυτό, λοιπόν, είναι ένα σφάλμα που συνεχίζεται. Άλλο η πραγματικότητα, άλλο, λοιπόν, οι προβλέψεις. Αν κάναμε και εμείς το ίδιο, θα έπρεπε να πούμε -χρησιμοποιώντας ακριβώς την ίδια μεθοδολογία- ότι τις χρονιές 2011, 2012 και 2013 χάσαμε 33 δις. 

Δεν θέλω να κάνω σχόλιο στον υπολογισμό του κ. Στουρνάρα, ο οποίος με βάση την Έκθεση του 2016 και μιλώντας για την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, γίνεται με μακροπρόθεσμες προβλέψεις 1,5% πρωτογενή πλεονάσματα. Με βάση αυτή την πρόβλεψη υπολογίζει ο κ. Στουρνάρας αυτήν την επιβάρυνση.

 Θα σας πω, όμως, κάτι ακόμη, που νομίζω ότι δεν το έχω πει στις παρεμβάσεις μου και είναι από ένα άρθρο του Φραγκίσκου Κουτεντάκη που είναι τώρα Πρόεδρος της Επιτροπής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής. Λέει, λοιπόν, ο κ. Κουτεντάκης: «Κοιτάζοντας τα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου μπορούμε να διακρίνουμε ότι στην πρόβλεψη του 2014, το χρέος προς ΑΕΠ το 2020 βρίσκεται στο 128%, ενώ σε αυτή του 2015 η πρόβλεψη εκτοξεύεται στο 150% για το ίδιο έτος, δηλαδή αυξάνεται κατά 22 μονάδες. Από αυτές, 8,5 μονάδες οφείλονται στα χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα και περίπου 7,5 μονάδες στα μικρότερα έσοδα ιδιωτικοποιήσεων, δηλαδή 16 από τις 22 μονάδες αύξηση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ οφείλονται σε αλλαγές πολιτικής». Τι θέλω να πω με αυτό; Ότι είναι πάρα πολύ εύκολο να κάνεις τέτοιους υπολογισμός με βάση τα στοιχεία που έχεις βάλει.

Και να διατυπώσω μερικά ακόμη ερωτήματα, αν μου επιτρέπετε, και να τελειώσω.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μια πολύ ενδιαφέρουσα κριτική που μας κάνουν είναι για τα υπερβολικά πρωτογενή πλεονάσματα και ότι αυτά εμποδίζουν την ανάπτυξη. 

Δεν μπορώ να καταλάβω, πώς οι ίδιοι στη ΝΔ στους υπολογισμούς τους με τόσο μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα θα πετυχαίναν τόσο υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Γιατί ισχυρίζεστε ότι τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει τους ρυθμούς ανάπτυξης. (Δηλαδή πως  η Νέα Δημοκρατία με πρωτογενή πλεονάσματα κοντά στο 4% μέχρι το 2030, θα πετύχαινε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ η κυβέρνηση μας που έχει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% μέχρι το 2022 και κατόπιν 2%, δεν θα μπορούσε δήθεν να πετύχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης ;)  

Ενώ το ένα είναι δεσμευτικό, το άλλο είναι υποθετικό, το άλλο είναι μια δυνατότητα, αλλά η δέσμευση για τα πρωτογενή πλεονάσματα είναι δέσμευση. Συνεπώς, δεν νομίζω ότι υπάρχει λογικός τρόπος, εκτός εάν κάτι μου ξεφεύγει, να εξηγήσει κανένας αυτό το θέμα.

Και ολοκληρώνω με ένα ακόμη σχόλιο που νομίζω ότι είναι απαραίτητο να κάνω. Τι έχει γίνει, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, που μας κάνουν πολύ μεγάλη κριτική;

Θα ήθελα να πω και δύο πράγματα για το ιδιωτικό χρέος, αλλά νομίζω ότι τα έχει πει η κυρία Παπανάτσιου. Θα ήθελα να πω μόνο μια καλή είδηση σημερινή ότι έχουμε 100.000 λιγότερους οφειλέτες με χθεσινά στοιχεία της ΑΑΔΕ και αυτό είναι καλό σημάδι.

Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, όπως ξέρετε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αποτελείται από το εθνικό σκέλος και από τη χρηματοδότηση από τα κοινοτικά κονδύλια. Με αποφάσεις των προηγούμενων κυβερνήσεων είχαμε συνεχείς μειώσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και ιδιαίτερα είχαμε συνεχή μείωση του εθνικού σκέλους τα έτη 2013, 2014, 2015.

Αυτό είναι πάρα - πάρα πολύ κρίσιμο στοιχείο. Γιατί; Γιατί η μείωση αυτή έχει δύο επιπτώσεις. Η πρώτη επίπτωση ήταν άμεση, να αυξηθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς τους ανάδοχους δημοσίων έργων που είχαν την «ατυχία» οι συμβάσεις στους να χρηματοδοτούνται από το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. 

Η δεύτερη -και ίσως η σοβαρότερη, γιατί έχει μεσοπρόθεσμο χαρακτήρα- ήταν η αναστολή ωρίμανσης νέων έργων τόσο για το ΕΣΠΑ όσο και για το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Αυτό συνέβη γιατί οι μελέτες και η ωρίμανση νέων έργων χρηματοδοτούνται από το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Τελικό αποτέλεσμα ξέρετε ποιο ήταν; Η έλλειψη ώριμων έργων που εμπόδιζαν την πλήρη αξιοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Άρα, το βαθύτερο πρόβλημα είναι αυτό που με την μείωση του εθνικού σκέλους που ανέλυσα  και οι επιπτώσεις αυτές είναι πολύ σοβαρές στην εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και σήμερα.

Συνεπώς, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, μετά από όλα αυτά -είχα και πολλά άλλα να πω, γιατί έγινε μεγάλη συζήτηση και ευχαριστώ για την ανοχή σας, κύριε Πρόεδρε- νομίζω ότι είμαστε πια σε μια θέση όπου μπορούμε να αντικρίσουμε με καθαρό βλέμμα τους συμπολίτες μας, μπορούμε να πούμε τι κάναμε, αλλά κυρίως μπορούμε να δείξουμε στον ελληνικό λαό ότι έχουμε σαφές σχέδιο για το μέλλον με κοινωνική μεροληψία, ναι, υπερ της κοινωνικής πλειοψηφίας. 

Και για αυτό και για πολλούς άλλους λόγους νομίζω ότι ο ελληνικός λαός που ακόμη μετράει και ζυγιάζει, στο τέλος θα ζυγίσει προς την κατεύθυνση αυτήν στο να συνεχιστεί η διακυβέρνηση της Αριστεράς.

Θα ήθελα να πω και κάτι ακόμη. Έχουμε πολλούς μήνες μπροστά μας γι' αυτό και έχουμε πολλά πράγματα να κάνουμε τους επόμενους μήνες.