Η οικονομική κρίση στη χώρα μας κατέδειξε τις ανισορροπίες καθώς και την πολιτική και οικονομική αστάθεια  τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. 

Κράτη, τράπεζες, πολυεθνικές και ΜΜΕ εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση, προκάλεσαν χάος και φόβο στην κοινωνία και στο τέλος κάλεσαν τους πολίτες να δείξουν πειθαρχία, να μείνουν κάποιοι χωρίς δουλειές και να πεινάσουν, άλλοι να δουλέψουν παραπάνω με ψίχουλα και όλοι να κάνουν θυσίες, με την υπόσχεση για επιστροφή στο σάπιο μοντέλο της κατανάλωσης και της πλασματικής ευημερίας.

Έχει όμως σημασία να δούμε ένα ακόμα σημαντικό γεγονός που η κρίση έχει αναδείξει: την αδυναμία των τοπικών κοινωνιών να μπορούν να αντιδρούν σε τόσα σοβαρά γεγονότα που αφορούν την ίδια μας τη ζωή. Αυτό  έχει να κάνει με δύο σοβαρές αιτίες που κρύβουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: "Μεσάζοντες παντού και για όλες μας τις ανάγκες":

1. Η πρώτη αιτία αφορά μια ευρέως διαδεδομένη συνήθεια-μάστιγα θα έλεγα, την προσφυγή στη συσσώρευση και κατανάλωση αγαθών, μια συσσώρευση - κατανάλωση που μετατράπηκε από μέσο  σε αυτοσκοπό.  Δημιουργήθηκαν εντέχνως ατελείωτες νέες ανάγκες και επιθυμίες (θέλω) των οποίων η ικανοποίηση τους μετατρέπεται σε μια ατελείωτη κούρσα για την απόκτηση και κατανάλωση νέων «αγαθών». Αυτός ο τρόπος ζωής γέννησε μια νέα εικονική πραγματικότητα, μια ανυπόστατη ευδαιμονία που αποκόπτει  τον πολίτη και από τον πραγματικό εαυτό του και από το κοινωνικό σύνολο.

2. Η δεύτερη αιτία έχει να κάνει με την πελατειακή αντίληψη για την πολιτική, την οργάνωση και τη διοίκηση του κράτους καθώς και με την ηγεμονία της λογικής της ανάθεσης. Η λογική αυτή αφαιρεί ακόμη και το δικαίωμα στη σκέψη, στον προβληματισμό, στην ευθύνη, αφαιρεί το δικαίωμα να πράττουμε συλλογικά, οδηγεί τον ίδιο τον πολίτη σε μια άκρως εγωιστική αντίληψη ότι για να  επιλύει τα προβλήματα της ζωής του θα έπρεπε να αναθέτει τις λύσεις τους στους επαγγελματίες του είδους, ήτοι στο βουλευτή, στον υπουργό και στο δήμαρχο. Σε αυτούς ανέθετε τις πρωτοβουλίες, αυτοί «καθάριζαν για πάρτη του». Το γεγονός αυτό αποτελεί ευθεία προσβολή και υποτίμηση της προσωπικότητας και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου και σταματάει κάθε προοδευτική εξέλιξη της κοινωνίας.

Για να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση που κρατάει ακόμα και καθηλώνει την κοινωνία, θα πρέπει να αλλάξουμε «από τα κάτω» την δημόσια  ατζέντα για όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας: πολιτική, κοινωνία, παιδεία, υγεία, πολιτισμό, διατροφή, οικονομία, περιβάλλον. Όπλα μας τα ιδανικά και οράματα της Αριστεράς, η συνένωση, η συμμετοχή, το μοίρασμα, η αλληλεγγύη, τα κοινωνικά κινήματα. 

Την ώρα που οι καθεστωτικές δυνάμεις κάνουν πλιάτσικο και οραματίζονται το μέλλον με καινούργια δανεικά από τους τοκογλύφους, βάζοντας τη θηλιά στο λαιμό του λαού μας, χρειαζόμαστε ένα πείραμα άμεσης δημοκρατίας όπου οι πολίτες θα έχουν τον πρώτο λόγο στο να σκεφτούν και να αποφασίσουν για πράγματα που τους αφορούν χωρίς «τα μη και τα πρέπει» των καλοταϊσμένων μεσαζόντων.

Είναι ανάγκη λοιπόν τώρα, που προσπαθούν όλα να τα διαλύσουν αλλά η ελπίδα είναι ακόμα ζωντανή, να παλέψουμε με όλες μας τις δυνάμεις για μια νέα πορεία υλοποίησης ριζικών κοινωνικών αλλαγών και την ανατροπή της βαρβαρότητας.

*O Σάββας Δημητριάδης είναι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ Ιωαννίνων