Ένα ρομποτικό «ντουέτο» -το ρομποτικό σκάφος επιφανείας SeaKit και το υποβρύχιο όχημα Hugin- της διεθνούς ομάδας GEBCO-NF Alumni ανακηρύχθηκε νικητής στον τελικό του διεθνούς διαγωνισμού "Shell Ocean Discovery XPRIZE". Ο διαγωνισμός είχε πραγματοποιηθεί στο τέλος του προηγούμενου έτους με αφετηρία το λιμάνι της Καλαμάτας και η θαλάσσια ζώνη του είχε περιλάβει μια τεράστια έκταση περίπου 500 τετραγωνικών χιλιομέτρων στα ανοιχτά της Μεθώνης. Στο πλαίσιο του διαγωνισμού ερευνητικές ομάδες από διάφορες χώρες χρησιμοποίησαν αυτόνομα ρομποτικά συστήματα για να χαρτογραφήσουν όσο γίνεται μεγαλύτερο τμήμα του βυθού του Ιονίου μέσα σε μόνο 24 ώρες.
Κάθε ρομποτικό σύστημα έπρεπε να χαρτογραφήσει τουλάχιστον 250 τετραγωνικά χιλιόμετρα σε βάθος έως 4.000 μέτρων και με ανάλυση της τάξης των πέντε μέτρων. Κάθε ομάδα δοκίμασε διαφορετική τεχνολογία, όπως drones ή υποβρύχια ρομπότ. Κάθε μη επανδρωμένο σύστημα έπρεπε επίσης να εντοπίσει και να φωτογραφήσει δέκα σημεία ειδικού ενδιαφέροντος, όπως έμβιους οργανισμούς, ναυάγια ή ασυνήθιστους σχηματισμούς πετρωμάτων. Πριν τρεις εβδομάδες το ίδιο ρομποτικό πλοιάριο SeaKit, που είναι βρετανικής κατασκευής, είχε προκαλέσει «θόρυβο», επειδή μετέφερε στρείδια και μπίρα μεταξύ του Βελγίου και της Αγγλίας, πραγματοποιώντας το πρώτο ρομποτικό εμπορικό «ντελίβερι» στη Βόρεια Θάλασσα.
Η 14μελής νικήτρια ομάδα GEBCO-NF (Nippon Foundation) Alumni, με έδρα τις ΗΠΑ, που χαρτογράφησε 278 τετραγωνικά χιλιόμετρα του βυθού του Ιονίου και τράβηξε πάνω από δέκα φωτογραφίες ιδιαίτερων υποθαλάσσιων γεωλογικών χαρακτηριστικών, πήρε το μεγάλο βραβείο των τεσσάρων εκατομμυρίων δολαρίων σε ειδική τελετή στο Μουσείο Ωκεανογραφίας του Μονακό την Παρασκευή (λίγες μέρες πριν την Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών στις 8 Ιουνίου), ενώ η δεύτερη ομάδα, η ιαπωνική Kuroshio, πήρε ένα εκατομμύριο δολάρια. Χορηγός ήταν η πετρελαϊκή εταιρεία Shell, χάρη στη χρηματοδότηση της οποίας ο διαγωνισμός ξεκίνησε το 2015.
Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός XPRIZE, που έχει συστήσει ο οραματιστής Ελληνο-αμερικανός επιχειρηματίας Πίτερ Διαμαντής (Ντιαμάντις), διοργανώνει διάφορους διαγωνισμούς από τη Σελήνη ως τους βυθούς της Γης με στόχο να αναπτυχθούν νέες τεχνολογίες. Σήμερα ούτε το το 20% του βυθού των ωκεανών δεν έχει χαρτογραφηθεί με αρκετά καλή ανάλυση και ο φιλόδοξος στόχος είναι να έχει χαρτογραφηθεί το 100% έως το 2030. Η καλύτερη χαρτογράφηση και απεικόνιση του βυθού διεθνώς θα ανοίξει το δρόμο για νέες αγορές και εμπορικά αξιοποιήσιμα προϊόντα, για την ανακάλυψη άγνωστων έως τώρα θαλάσσιων οργανισμών, καθώς και για την ανεύρεση ιστορικών ναυαγίων.
Όπως είχε ανακοινωθεί κατά την έναρξη του διαγωνισμού, ο νέος χάρτης υψηλής ανάλυσης του βυθού του Ιονίου θα δοθεί στο ερευνητικό κέντρο «Δημόκριτος» και ειδικότερα στο Ινστιτούτο Πυρηνικής Σωματιδιακής Φυσικής, ώστε να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο της διεθνούς προσπάθειας να δημιουργηθεί ένα νέας γενιάς υποθαλάσσιο τηλεσκόπιο νετρίνων στα ανοιχτά της Πύλου (KM3NeT). Έως τώρα δεν υπάρχει χάρτης -πολύ περισσότερο τέτοιας ανάλυσης- για τη συγκεκριμένη περιοχή του ελληνικού βυθού.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
