Η ομιλία της βουλευτή Φλώρινας και Αν. Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ. Π. Πέρκα στην Ολομέλεια της Βουλής στο Σ/Ν για την οικονομική αποκατάσταση παραχωρησιούχων αεροδρομίων λόγω των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού Covid-19 για το έτος 2020:
«Θα ξεκινήσω λέγοντας το εξής – γιατί ακούστηκαν πολλά περί συμβατικής υποχρέωσης, το είπε και ο κ. Βρούτσης. Κι εγώ θα πω ότι – βεβαίως τα είπε και ο κ. Πολάκης, το πώς βρήκαμε τη σύμβαση κτλ – αλλά δεν είναι αυτό το θέμα, την υπερασπιζόμαστε τη σύμβαση και λέμε να πάμε με τη σύμβαση. Και κ. Υπουργέ, σ’ αυτό δεν έχετε απαντήσει ακόμα. Παρακολουθούμε εδώ και πάνω από ένα χρόνο μια προσπάθεια – έχουμε κάνει σειρά κοινοβουλευτικών ερωτήσεων, επίκαιρων και δεν έχουμε πάρει ποτέ απάντηση – με το εξής θέμα. Και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών (ΔΑΑ) και η Fraport αιτήθηκαν ενίσχυση από το Δημόσιο λόγω της πανδημίας. Το μεν ‘Ελευθέριος Βενιζέλος’ ζήτησε λόγω Ανωτέρας Βίας, το περιγράφει άλλωστε και η σύμβασή του, η δε Fraport για Δυσμενές Συμβάν. Μας δείξατε κ. Υπουργέ ένα χαρτί που λέτε ότι η Fraport αιτήθηκε αποζημίωση για Ανωτέρα Βία. Επιφυλάσσομαι, θεωρώ όμως ότι δεν κάνω λάθος και θα ήθελα να το δω. Γιατί οι επιστολές της Fraport αναφερόντουσαν σε Δυσμενές Συμβάν και μάλιστα αυτά έπρεπε να γίνουν και εντός προθεσμιών. Δεν μπορεί να αλλάζει η εταιρία τι ζητάει και πώς ζητάει την αποζημίωση. Να το δούμε, γιατί εγώ έχω επιστολή με την οποία η Fraport ζητάει αποζημίωση για Δυσμενές Συμβάν.
Σε κάθε περίπτωση, για να δοθεί οποιαδήποτε αποζημίωση θα έπρεπε νομικά να χαρακτηριστεί η πανδημία. Τι είναι, Ανωτέρα Βία; Γεγονός Ευθύνης Δημοσίου; Δυσμενές Συμβάν; Αυτό δεν έγινε και αντ’ αυτού δόθηκε με την προσφιλή μέθοδο της ΠΝΠ μια παράταση σε ό,τι αφορά την καταβολή των ληξιπρόθεσμων οφειλών για ένα εξάμηνο. Και τότε μάλιστα σας λέγαμε «αφού δεν μπορεί να τα πληρώσει τώρα, όταν το 2019 είχε υπερκέρδη, πώς θα μπορέσει σε ένα εξάμηνο;». Και πραγματικά δεν μπόρεσε, γι’ αυτό σήμερα είμαστε εδώ. Υπενθυμίζω όμως ότι το 2019 υπήρχαν υπερκέρδη, είχε ρεκόρ επιβατών και δόθηκαν και μπόνους στα υψηλόβαθμα στελέχη της Fraport.
Φτάσαμε λοιπόν σήμερα και βεβαίως ακούμε ότι όλα αυτά είναι απόρροια των προνοιών της σύμβασης. Αρχικά να πούμε ότι οι συμβάσεις, τις οποίες πρέπει να τηρούμε, να τιμούμε, εκτός αν μπούμε σε άλλης μορφής διαπραγμάτευση – τα είπε ο κ. Πολάκης, πώς θα μπορούσαμε, γιατί είναι άλλο το καθεστώς των μνημονίων και άλλο τώρα – αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Η σύμβαση προβλέπει και διαιτησίες, προβλέπει και μεθόδους, με τις οποίες μπορεί να συζητήσει κανείς, υπάρχουν ειδικά άρθρα. Εδώ όλα αυτά δεν έγιναν.
Και αξίζει να αναφέρουμε ότι αρχικά προσπαθήσατε να εντάξετε την FRAPORT Greece στο πακέτο χρηματοδότησης που θα λάβει η Ελλάδα στο πλαίσιο της πανδημίας. Η Κομισιόν όμως απέρριψε αυτό σας το αίτημα.
Επικαλείστε λοιπόν το άρθρο 3.1. περί Γεγονότος Ευθύνης Δημοσίου και προσπερνάτε τα άλλα δύο άρθρα που είναι πιο εξειδικευμένα, δηλαδή το Δυσμενές Συμβάν και την Ανωτέρα Βία.
Εδώ κατ’ αρχήν να πω ότι κανείς δε θα διαφωνήσει ότι υπήρξε μεγάλη πτώση της αεροπορικής κίνησης, τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στην Ελλάδα, αλλά αυτή οφειλόταν κατά βάση σε περιορισμούς που έθεσαν οι άλλες χώρες της ΕΕ και διεθνώς και όχι μόνο σε ιδίους, δικούς μας περιορισμούς. Και βεβαίως οι περιορισμοί αυτοί υπάρχουν ακόμα, κάποιες χώρες έχουν θέσει ακόμα περιορισμούς προς την Ελλάδα.
Τώρα το ζήτημα είναι κατά πόσον αυτό αποτελεί Γεγονός Ευθύνης Δημοσίου. Και θα σας πω και το εξής. Στο άρθρο 30.4.1 της Σύμβασης Παραχώρησης αναφέρεται ότι αν τα έσοδα του Παραχωρησιούχου μειωθούν λόγω ανεπαρκών επιδόσεων, οι οποίες οφείλονται αποκλειστικά λόγω Γεγονότος Ευθύνης Δημοσίου, τότε το Δημόσιο αποζημιώνει τον Παραχωρησιούχο. Με βάση τα όσα μόλις είπαμε για τους περιορισμούς που έθεσαν άλλες χώρες προς την Ελλάδα, καταλαβαίνουμε όλοι ότι ακόμα κι αν αναγνωρίσουμε ευθύνη του Δημοσίου, αυτή δεν είναι αποκλειστική. Άρα πώς απορρέουν αυτά από τη σύμβαση;
Είπαμε ότι η εταιρία δε θα καταβάλει την Ετήσια Αμοιβή Παραχώρησης για τα έτη 2019, 2020 και 2021. Για το 2019, γιατί; Είπαμε ότι είχε υπερκέρδη, μάλιστα – θετικό είναι αυτό – ρεκόρ αφίξεων/αναχωρήσεων. Και να σημειώσω ότι σύμφωνα με τη σύμβαση, το ετήσιο μίσθωμα αποτελεί και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, δηλαδή το λαμβάνει το Δημόσιο ό,τι και να γίνει!
Διαβάζουμε επίσης ότι με τη σύμβαση αποζημίωσης, συμψηφίζεται και η Μεταβλητή Αμοιβή Παραχώρησης, η οποία θα οφείλεται από το 2022 και έπειτα. Φυσικά με την προϋπόθεση ότι η επιβατική κίνηση θα φτάσει στους 30.8 εκατομμύρια επιβάτες, αλλιώς βλέπουμε πάλι...
Μιλάτε και για μια «καλόπιστη» συνεννόηση που θα γίνει, αν συνεχιστεί έτσι η επιβατική κίνηση, ενώ δε μας εξηγήσατε ποιο θα ήταν το δυσμενέστερο σενάριο, είπε κι ο κ. Σκυλακάκης «η Διαιτησία γενικώς δε μας βγαίνει καλά». Κ. Υπουργέ, η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με Υπουργό το Χρήστο Σπίρτζη πήγε στη Διαιτησία τη Fraport που ζητούσε 72 εκ. ευρώ – είναι η υπόθεση των ‘καμένων λαμπών’ – και έφτασε το τίμημα να είναι σχεδόν μηδενικό, σύμφωνα πάντα με τη σύμβαση.
Ο Παραχωρησιούχος «αποδέχεται» και κάτι άλλο, να μη διανείμει μερίσματα στους μετόχους, αλίμονο αν δεν το έκανε κι αυτό.
Ένα άλλο θέμα που θέλω να πω είναι ότι στην παράγραφο 33 της σύμβασης αναφέρεται ότι ο Παραχωρησιούχος θα καταβάλει το σύνολο των εξόδων της Επιτροπής Επίλυσης Τεχνικών Διαφορών και τις αμοιβές των μελών της. Αυτό το βλέπουμε και σε άλλες συμβάσεις που φέρνετε, ο ελέγχων να πληρώνεται από τον ελεγχόμενο.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που εμείς λέμε, τουλάχιστον με τις Συμβάσεις Παραχώρησης που είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο, πάντα η αιτιολογία για τις Συμβάσεις Παραχώρησης ξέρετε ποια ήταν – κάνουμε και σχετικά σεμινάρια εμείς οι μηχανικοί. Ότι ο επιχειρηματίας αναλαμβάνει ένα ρίσκο που δεν το αναλαμβάνει το Ελληνικό Δημόσιο. Αυτή την ανάληψη ρίσκου όμως δεν την έχουμε δει πουθενά.
Σε ότι αφορά την κρατική ενίσχυση του ΔΑΑ, τουλάχιστον εκεί τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα. Οικονομική ενίσχυση κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης, απλά κι ωραία, χωρίς να ψάχνουμε να ‘ταιριάξουμε’ κάποιο άρθρο της Σύμβασης, τελειώσαμε.
Καμιά κουβέντα όμως και καμιά μέριμνα κι αυτό πρέπει να ειπωθεί, για τα υπόλοιπα αεροδρόμια της χώρας που είναι και τα πιο ευάλωτα, τίποτα. Η δε ΥΠΑ υποχρηματοδοτείται, δεν καταβάλει δεδουλευμένα στους υπαλλήλους και είναι στο έλεος τα αεροδρόμια των μικρών νησιών, τα οποία παραμένουν στο ελληνικό κράτος. Πρέπει να ληφθεί μια μέριμνα και γι’ αυτά.
Θα κάνω και μια παρένθεση, δεν είναι εδώ ο κ. Καραμανλής και θα αναφερθώ σε ένα ‘αγαπημένο’ θέμα που μαλώναμε πάντα. Τι γίνεται με την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ), αυτή την ‘κυβερνητική’ ανεξάρτητη αρχή; Υπάρχει αιτιολογημένη γνώμη από την ΕΕ, η οποία μας δίνει προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουμε γιατί μέχρι σήμερα η ΑΠΑ δεν αποτελεί «φορέα σωστής νοοτροπίας». Αν υπήρχε η ΑΠΑ, αυτή η Σύμβαση θα περνούσε από το Εκτελεστικό της Συμβούλιο, δηλαδή το κατά πόσο τηρείται η Σύμβαση Παραχώρησης, ποια είναι τα σχετικά άρθρα, δεν θα ερχόταν εδώ. Όμως η ΑΠΑ που έπρεπε να κάνει το έλεγχο, δεν υφίσταται ακόμα. Έχει βγει ένας Διοικητής, χωρίς αναγνωρισμένο πτυχίο βεβαίως κατά τη συνήθειά σας, κι από εκεί και πέρα ούτε προσωπικό ούτε τίποτα.
Τελειώνοντας, το έχουμε πει επανειλημμένα ότι το Ελληνικό κράτος οφείλει να στηρίξει τις αεροπορικές μεταφορές εν γένει. Θα πρέπει όμως να υπάρχει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο κι όχι αποσπασματικές ρυθμίσεις, οι οποίες θα οδηγήσουν σίγουρα σε αθέμιτο ανταγωνισμό, κατά παράβαση του εθνικού και ενωσιακού δικαίου. Μιλάμε και για ανταλλάγματα, μιλάμε και για εγγυήσεις για το κράτος. Αναφέρατε κ. Υπουργέ τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Πορτογαλία, ανέφερε ο κ. Κεγκέρογλου δύο πολύ σωστά παραδείγματα.
Εγώ θα σας πω για τη Fraport. Έχει αεροδρόμιο στην Αττάλεια, στην Τουρκία, το οποίο έχει κίνηση 34 εκ. επιβατών – ένα αεροδρόμιο, εμάς όλα τα περιφερειακά έχουν 30 εκ. επιβάτες. Δόθηκε μόνο παράταση καταβολής του ενοικίου. Η δε Σλοβενία που κι εκεί έχει η Fraport αεροδρόμιο έδωσε πέντε εκατομμύρια…και στο λογιστικό έλεγχο του Δημοσίου της αν η ζημιά είναι μικρότερη, το υπερβάλλον ποσό θα το επιστρέψει στο κράτος.
Αλλά θα πω λίγο και για τις αεροπορικές. Μιλήσατε για την Πορτογαλία και τον TAP. Ο TAP είναι 50% κρατικός. Η Alitalia συζητήθηκε πολύ σοβαρά να κρατικοποιηθεί λόγω ενίσχυσης και τελικά έχει αυξήσει το Δημόσιο το ποσοστό του από το 50% στο 75%. Η AirFrance – KLM πήραν μεν 11 δισ. ευρώ, αλλά πήρε μερίδιο το Δημόσιο και υπάρχουν και δεσμεύσεις για μείωση των αερίων διοξειδίου του άνθρακα. Η Lufthansa πήρε 9 δισ. ευρώ, αλλά το Δημόσιο πήρε 25% μετοχές επιπλέον, θέση στο Διοικητικό Συμβούλιο με αρνησικυρία, με βέτο. Εμείς στην Aegean δώσαμε 120 εκ. ευρώ και όλα καλά. Να κοιτάμε τι γίνεται και παραέξω.
