«Γυναίκα δεν γεννιέσαι, γυναίκα γίνεσαι: Με τη φράση της Σιμόν ντε Μποβουάρ, η οποία γεννήθηκε πριν 110 χρόνια, επέλεξε ο ΣΥΡΙΖΑ Νεάπολης να θυμίσει, με αφορμή την  Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ότι και σήμερα, στα χρόνια μίας μεγάλης καπιταλιστικής κρίσης, οι γυναίκες βιώνουν μεγάλες διακρίσεις και ανισότητες.

Διότι, μπορεί εδώ και μισό περίπου αιώνα, ο επιστημονικός κόσμος να έχει καταλήξει στη διαφορά ανάμεσα στο βιολογικό και το κοινωνικό φύλο, το οποίο δεν πηγάζει απαραίτητα απ’ το βιολογικό, αλλά ενισχύεται και καλλιεργείται από την κοινωνική ανατροφή και τις κοινωνικές νόρμες (να θυμίσουμε ότι κοινωνικές νόρμες που χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν ήταν η «μειωμένη διάνοια», ο «μικρότερος εγκέφαλος», η «υστερία»...), μπορεί σήμερα να έχει αποστιγματιστεί η θηλυκότητα και η γυναικεία ταυτότητα, μπορεί σήμερα στον αναπτυγμένο κόσμο οι γυναίκες να μην ρίχνονται στην πυρά...

...αλλά εξακολουθούν να καταχωρούνται χαμηλά στην κοινωνική ιεραρχία, επειδή είναι γυναίκες, επειδή είναι το «ασθενές» φύλο. Κάπως έτσι εξηγείται και η αυξημένη ανεργία, οι χαμηλές αποδοχές, η αποτροπή ανάληψης θέσεων ευθύνης και επιτελικών καθηκόντων....

Όπως σημείωσε το μέλος της γραμματείας του τμήματος Φεμινιστικής Πολιτικής/Φύλου του ΣΥΡΙΖΑ, Άννα Βουγιούκα,  «η σημασία του "γυναίκα γίνεσαι", σήμερα είναι μία ανοιχτή διαδικασία διαρκώς διαπραγματεύσιμη, σε διαρκή αλληλεπίδραση με τις υφιστάμενες οικονομικές κοινωνικές πολιτικές, πολιτισμικές, περιβαλλοντικές συνθήκες. Το φύλο εκφράζεται με έναν επαναλαμβανόμενο τρόπο, επαναδημιουργείται και ενσωματώνεται στην κοινωνική συνείδηση. Διότι το φύλο είναι πράττειν, το φύλο μας δηλαδή δεν εκφράζει ποιες είμαστε, αλλά τι κάνουμε στο δημόσιο και τον ιδιωτικό χώρο».

*ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο Αλ. Τσίπρας για την Ημέρα της Γυναίκας: Διεύρυνση και κατοχύρωση της ισότητας των δύο φύλων (βίντεο)

«Αυτή η συζήτηση, λοιπόν, γίνεται πάνω στον διαχωρισμό γυναίκες-άντρες, όπου το κοινωνικό φύλο συνήθως ακολουθεί το βιολογικό», υπογράμμισε από την πλευρά της η υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Όλγα Γεροβασίλη προσθέτοντας ότι στην αντίληψη της Αριστεράς του 21ου αιώνα δεν χρειάζεται το κοινωνικό φύλο να ταυτίζεται με το βιολογικό. Άλλωστε, «η κοινωνική εξέλιξη αναδεικνύει κι άλλες παραμέτρους του ζητήματος των έμφυλων ταυτοτήτων. Δεν είναι, δηλαδή, μόνο τα δύο βιολογικά και τα δύο κοινωνικά φύλα καθώς υπάρχουν άνθρωποι που αναγνωρίζουν, και δικαιούνται να αναγνωρίσουν, στον εαυτό τους βιολογικά ή κοινωνικά φύλα πέρα απ’ τα δύο».

Όπως πρόσθεσε η Μαρίνα Γαλανού, πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), ένα ακόμα σημάδι προόδου είναι ότι σήμερα, μετά από μία καθυστέρηση πολλών ετών, έγινε μία απόπειρα να μιλήσουμε για έμφυλες ταυτότητες στο εκπαιδευτικό μας σύστημα στα σχολεία. Με την νομική αναγνώριση της ταυτότητας των φύλων (σ.σ: το νόμο 4491/2017) έγινε το πρώτο βήμα, αλλά θα πρέπει να ακολουθήσουν κι άλλα. Η νομοθεσία αυτή παραμένει ένα σημαντικό κεκτημένο για την κοινότητά μας, που δεν ήρθε «αναίμακτα», αλλά μετά από πολλή δουλειά κι αγώνα, και πολεμήθηκε από πολλούς».

Πισωγυρίσματα και βήματα μπροστά

Την ίδια στιγμή, παρά την σχετική πρόοδο ως προς τις αντιλήψεις, διαπιστώνονται και αρκετά πισωγυρίσματα, όπως αποδεικνύεται και από την πολιτική κατάσταση στην Αμερική του μισογύνη και ακραία σεξιστή Τραμπ. 

Όπως τόνισε η κ. Γεροβασίλη, και στην Ελλάδα, «τα νεοσυντηρητικά αντανακλαστικά και ο κοινωνικός αυτοματισμός που αναπτύχθηκαν στον καιρό των μνημονίων, δεν θα μπορούσαν να αφήσουν έξω τις γυναίκες, πόσο μάλλον τις γυναίκες της αριστεράς».

Όπως ανέλυσε η Ειρήνη Αγαθοπούλου, πρόεδρος του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ), οι γυναίκες συνεχίζουν να υπεραντιπροσωπεύονται στους τέσσερις παραδοσιακούς γυναικείους κλάδους όπως η καθαριότητα, η τροφοδοσία, φροντίδα και γραμματειακή υποστήριξη. Στην Ελλάδα, ενώ πριν την κρίση οι γυναίκες είχαν αυξήσει αισθητά την παρουσία τους στην αγορά εργασίας, κατά τη διάρκεια της κρίσης το γυναικείο ποσοστό απασχόλησης κατέρρευσε, κι έχει φτάσει στο χαμηλότερο ποσοστό της ΕΕ. Το γεγονός αυτό είχε σοβαρές κι άμεσες κι έμμεσες συνέπειες». 

«Οι κοινωνίες αναλαμβάνουν το χρέος με το οποίο άνδρες και γυναίκες επικαθορίζονται κοινωνικά. Έχουν γίνει σημαντικά βήματα μέχρι τώρα, αλλά τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται κεκτημένο, παρά τους αγώνες που έχουν πραγματοποιηθεί», επισήμανε και η Μαρία Λιάπη, εμπειρογνώμων σε θέματα έμφυλης ισότητας.

Παράλληλα, όπως επισήμανε η κ. Αγαθοπούλου, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τον σεξισμό που επικρατεί στο δημόσιο λόγο από τα ΜΜΕ (πρόσφατο παράδειγμα ακραίου σεξισμού το τελευταίο άρθρο του Καμπουράκη για την Ρ. Αντωνοπούλου)  «διαμορφώνοντας στάσεις και συμπεριφορές καθημερινά. Είναι γεγονός, ότι όταν οι γυναίκες προβάλλονται από τα μέσα ενημέρωσης, συνήθως εμφανίζονται, είτε ως σεξουαλικά αντικείμενα, είτε ως αντικείμενα ομορφιάς, είτε ως νοικοκυρές». Ακόμη, σε έρευνα 1500 άρθρων, μόνο το «8,5% των άρθρων αφορούν σε θέματα ισότητας φύλου. Όλα τα υπόλοιπα αφορούν προσωπικές πληροφορίες των γυναικών αυτών, εμφάνιση, ψυχολογικά ή συμπεριφορικά χαρακτηριστικά - και τις περισσότερες φορές είναι παντελώς άσχετα με το θέμα που πραγματεύεται το άρθρο». 

H κ. Αγαθοπούλου παρέθεσε αναλυτικά στοιχεία για τον σεξιστικό λόγο και κάλεσε τους δημοσιογράφους να συμβουλευτούν τον σχετικό οδηγό του ΚΕΘΙ, μέσω της σελίδας του, για την αποφυγή του σεξιστικού λόγου κατά τη δουλεία τους. Το ΚΕΘΙ θα υλοποιήσει και 3 μονοήμερα σεμινάρια για την αποφυγή του σεξιστικού λόγου σε επαγγελματίες των ΜΜΕ το αμέσως επόμενο διάστημα, σε συνεργασία με την ΓΓΕΕ, «γιατί όπως και να το κάνουμε, οι δημοσιογράφοι, είστε αυτοί που εκπαιδεύετε περισσότερο από τους δασκάλους στις μέρες μας και γι’ αυτό σωστό είναι να εκπαιδεύεστε».

Τούτων δοθέντων, αποκτούν ξεχωριστή σημασία οι προσπάθειες για την  εξάλειψη των διακρίσεων βάσει φύλου και τη θεσμική κατοχύρωση της ισότητας των φύλων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα δύο νομοσχέδια των ημερών:

- το Σχέδιο Νόμου για την «Κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας και προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας», το οποίο εναρμονίζει την εθνική μας νομοθεσία με το νομικό πλαίσιο της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, η οποία αποτελεί ένα βήμα στην εξασφάλιση των δικαιωμάτων των γυναικών.

- το σχέδιο νόμου της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, το οποίο παραδόθηκε στον Υπουργό Εσωτερικών για την «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας» και με το οποίο εισάγεται για πρώτη φορά στην εθνική έννομη τάξη αυτοτελές θεσμικό πλαίσιο με αντικείμενο την προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας.

Σήμερα, τόνισε η Όλγα Γεροβασίλη, που οι ακραίοι συντηρητικοί ξεσηκώνονται γιατί πιστεύουν ότι οι σχέσεις εξουσίας που σχετίζονται με την κοινωνική καταχώρηση του βιολογικού φύλου πρέπει να παραμείνουν αμετάβλητες, συνεχίζουμε να δίνουμε τη μάχη ενάντια στον συντηρητισμό και τους εκφραστές του (όπως η ΝΔ του Κυρ. Μητσοτάκη και τις «ενάντια στην ανθρώπινη φύση ανισότητές του»):  «Εδώ ο αντίπαλος και οι οπισθοδρομικές εμμονές του, εδώ εμείς και η προοδευτική μας αντίληψη για το μέλλον. Η επέτειος της παγκόσμιας ημέρας της γυναίκας, μας δίνει αυτοπεποίθηση και σθένος, προκειμένου να δούμε πιο καθαρά, να σκεφτούμε πιο συνετά, να οργανωθούμε καλύτερα, να δράσουμε πιο ενεργά για τα δικαιώματα των γυναικών και των έμφυλων ταυτοτήτων».

Σημειώνουμε ότι το «παρών» στην εκδήλωση έδωσε η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Θεανώ Φωτίου, καθώς επίσης και βουλευτές και βουλεύτριες του ΣΥΡΙΖΑ όπως η Αννέτα Καββαδία, η Σία Αναγνωστοπούλου, η Μαρία Θελερίτη, ο Νίκος Παπαδόπουλος, ο Γιάννης Στέφος και ο Νίκος Φίλης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Ο «105,5 Στο Κόκκινο» τιμά την Παγκόσμια Hμέρα της Γυναίκας

«Η θέση της γυναίκας σήμερα»: Εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ Αχαΐας, την Παρασκευή 9 Μαρτίου

Δράσεις και εκδηλώσεις της Βουλής για τη Διεθνή Ημέρα Γυναικών