«Τα προσωπικά δεδομένα είναι το πετρέλαιο της νέας εποχής» τόνισε ο πρόεδρος του γερμανικού δημοσιογραφικού κολοσσού Springer, Ματίας Ντέπφνερ, και κατηγόρησε για μία ακόμη φορά την Google για κατάχρηση ισχύος. Όπως είπε, προσφέρει δήθεν δωρεάν υπηρεσίες ζητά όμως ένα υψηλό τίμημα: την ψυχή μας, τα δεδομένα μας και την αγοραστική συμπεριφορά μας, τελικά δηλαδή την ελευθερία μας.

Μιλώντας στο Global Media Forum (GMF) που διοργάνωσε στη Βόννη η Deutsche Welle, ο Ντέπφνερ υποστήριξε ότι δεν μπορεί να είναι δωρεάν η καλή δημοσιογραφία, για την οποία προέβλεψε πάντως ένα συναρπαστικό μέλλον, καθώς η έντυπη δημοσιογραφία θα συγκλίνει με την ιντερνετική όταν οι τεχνολογικές εξελίξεις επιτρέψουν τη χρήση κάποιας μορφής ηλεκτρονικού χαρτιού.

Οι διαπιστώσεις του προέδρου του ομίλου Σπρίνγκερ έδωσαν το έναυσμα για μια εις βάθος συζήτηση που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι δημοσιογράφοι δεν ελέγχουν πλέον την πληροφορία, είναι όμως επιτακτική όσο ποτέ η επαλήθευσή της από επαγγελματίες.

Ευήκοον ακροατήριο στη Γερμανία για τη Σάρα Χάρισον

Μεταξύ των πλέον σημαντικών ονομάτων που πέρασαν από το φετινό Φόρουμ ήταν εκείνο της Σάρα Χάρισον, στενής συνεργάτιδας του Τζούλιαν Ασάνζ, η οποία έδωσε ηχηρά παραδείγματα από τις αποκαλύψεις του Wikileaks, όπως το διαβαθμισμένο βίντεο από η δολοφονία των δύο συνεργατών του Reuters στο Ιράκ το 2007 και τα έγγραφα με τα οποία αποδεικνύεται η διαμεσολάβηση των Αμερικανών κατόπιν πιέσεων της Τουρκίας για να απαγορευτεί η λειτουργία του κουρδικού τηλεοπτικού σταθμού Roj TV στη Δανία.

Όπως είπε ο πόλεμος των Αμειρκανών παραβιάζει τη διεθνή νομιμότητα.

Η Χάρισον αναφέρθηκε και στην περίπτωση Σνόουντεν, λέγοντας ότι ελάχιστες χώρες είναι αρκετά ισχυρές, όπως η Ρωσία, ώστε να αντισταθούν στις πιέσεις των ΗΠΑ για να μην του προσφέρουν ασφαλές καταφύγιο.

Η παρουσία της Σάρα Χάρισον στην κατάμεστη αίθουσα της Ολομέλειας της παλιάς Μπούντεσταγκ της Δυτικής Γερμανίας, επιδέχεται και μίας ευρύτερης σημειολογικής ερμηνείας με δεδομένη την εμφανή ενόχληση των παριστάμενων στο GMF γερμανών δημοσιογράφων και αξιωματούχων για τις παρακολουθήσεις της NSA στη χώρα. Η Σάρα Χάρισον βρήκε ιδιαίτερα ευήκοον ακρωατήριο στη Γερμανία.

Ο ρόλος των social media στις εξεγέρσεις

Στο επίκεντρο του Φόρουμ βρέθηκε επίσης η συμβολή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην κινητοποίηση των πολιτών στις εξεγέρσεις που οδήγησαν στην πτώση αυταρχικών καθεστώτων.

Μέχρι να σταθεροποιηθούν οι δημοκρατικοί θεσμοί, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν έναν ρόλο ελέγχου της εξουσίας, έναν ρόλο που σε ώριμες δημοκρατικές κοινωνίες παίζουν τα κοινοβούλια και οι άλλες δημοκρατικές αρχές, υποστήριξε o Ρόναλντ Μαϊνάρντους, διευθυντής μέχρι πρόσφατα του γραφείου του Ιδρύματος Φρίντριχ Νάουμαν στο Κάιρο.

Στο σημαντικό ρεύμα που έχουν δημιουργήσει τα νέα μέσα, η γνωστή αιγύπτια «ψηφιακή» ακτιβίστρια Εσρά Αμπέλ Φατάχ, ενώ ο Αιμάν Μάνα, διευθυντής του Ιδρύματος Σαμίρ Κασίρ από το Λίβανο, εκτίμησε πως το να θεωρεί κανείς την Αραβική Ανοιξη «ως ένα γραμμικό γεγονός» αποτελεί υπεραπλούστευση καθώς πρόκειται για πολυσύνθετη ιστορική διεργασία. Ο αιγυπτιακής καταγωγής ισπανός δημοσιογράφος, Μπαχέρ Καμάλ, ήταν από την πλευρά του πιο σαφής: «Δεν κάνουν τις επαναστάσεις τα κοινωνικά μέσα, οι λαοί τις κάνουν».

Μισός αιώνας Ελληνικής Σύνταξης της Deutsche Welle

Τo φετινό GMF είχε έντονη και ελληνική παρουσία. Δεν ήταν μόνο η συμμετοχή των δημοσιογράφων από ελληνικά ΜΜΕ και το ποιοτικά αναβαθμισμένο περιεχόμενο της ελληνικής σύνταξης της DW αλλά και η συγκυρία να αναλάβει επικεφαλής του γερμανικού δικτύου ο Πέτερ Λίμπουργκ, ο οποίος ως γιος πρέσβυ έχει ζήσει μερικά από τα παιδικά του χρόνια στην Αθήνα.

«Κανείς δεν περίμενε ότι η Ελληνική Σύνταξη της DW», είπε στο in.gr ο διευθυντής της Σπύρος Μοσκόβου, «θα καλούνταν για δεύτερη φορά στα 50 χρόνια ανελλιπούς  δημοσιογραφικής παρουσίας της να παίξει ένα σημαντικό ρόλο μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας. Η πρώτη ήταν τον καιρό της χούντας σαν μια από τις ελάχιστες πηγές ελεύθερης πληροφόρησης. Τα τελευταία χρόνια με την ευρωκρίση και τους τριγμούς στις ελληνογερμανικές σχέσεις η DW προσπαθεί με ψυχραιμία να εξηγήσει την πολιτική του Βερολίνου. Και στις δύο αυτές φάσεις το υπόβαθρο είναι το ίδιο και παραμένει ανέπαφο από την επικαιρότητα: είναι η φιλία ανάμεσα στους δύο λαούς».

Γιάννης Μανδαλίδης