«Επιθυμώ να αρθρώσω, αυτό που δράστες, αλλά και πολιτικά υπεύθυνοι τόσων πολλών χρόνων στη μεταπολεμική περίοδο δεν ήθελαν, ή δεν μπόρεσαν να προφέρουν, ότι δηλαδή τα όσα συνέβησαν εδώ ήταν κτηνώδης αδικία και με αίσθημα ντροπής και πόνου, ζητώ από τις οικογένειες των δολοφονηθέντων συγγνώμη», ανέφερε μετά την κατάθεση στεφάνου στο μνημείο των θυμάτων.

Κατά την ομιλία του αναφέρθηκε σε «ληστείες, τρομοκρατικές πράξεις και δολοφονίες» που έγιναν από μια χώρα «που είχε μετατραπεί σε αδίστακτη δικτατορία». «Υποκλίνομαι ενώπιον των θυμάτων των φρικαλέων εγκλημάτων, που διαπράχτηκαν εδώ, αλλά και σε τόσους άλλους τόπους στην Ελλάδα» είπε και πρόσθεσε: «Και όμως, σε τόπους, όπως αυτόν εδώ, νιώθω μια βαθιά αναστάτωση και μια διττή ντροπή, ντροπή γιατί άνθρωποι που μεγάλωσαν μέσα στον γερμανικό Πολιτισμό, μετατράπηκαν σε δολοφόνους».

«Ντρέπομαι και για το γεγονός ότι η δημοκρατική Γερμανία, από την περίοδο που βήμα-βήμα άρχισε να επεξεργάζεται το παρελθόν της με κριτικό πνεύμα, έμαθε τόσο λίγα και διδάχτηκε από την ενοχή της, αναφορικά με τους Έλληνες», δήλωσε και συνέχισε: «θα ευχόμουν τόσο πολύ εάν κάποιος που έδινε τότε εντολές, ή υπάκουε σε εντολές, είχε πει προ πολλού «ζητώ συγγνώμη» ή «μετανοώ» ή «λυπούμαι βαθύτατα για το γεγονός ότι υπάκουσα σε εγκληματικές εντολές». Είναι αυτές οι φράσεις, που δεν έχουν ειπωθεί, είναι αυτή η ελλιπής γνώση, που θεμελιώνουν μια δεύτερη ενοχή, αφού αποκλείουν τα θύματα από τη μνήμη».

«Είναι ιδιαίτερα σημαντικό και με συγκινεί βαθύτατα κ. Πρόεδρε της Δημοκρατίας, ότι με συνοδέψατε εδώ. Σήμερα σάς είμαι βαθύτατα υπόχρεος. Το γεγονός ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε από κοινού το παρελθόν, αποτελεί για μένα ένα από τα μεγάλα πράγματα, που απορρέουν από τη συμφιλίωση», δήλωσε απευθυνόμενος στον Κάρολο Παπούλια. «Τα τρομακτικά γεγονότα, των οποίων τα θύματα τιμούμε σήμερα, μας επιβάλουν μια δέσμευση: να μην ξεχαστούν αυτά τα εγκλήματα», τόνισε καταλήγοντας. «Υποκλίνομαι στα θύματα του τερατώδους εγκλήματος. Σεβαστείτε και προστατέψτε την ανθρώπινη ζωή και τα δικαιώματα», έγραψε στη συνέχεια στο βιβλίο των επισκεπτών. 

* Φωτογραφίες Απόστολος Δήμος/ ΑΠΕ - ΜΠΕ