Τον «γιατρό των φτωχών», τον οραματιστή της ενωμένης Αριστεράς με το τεράστιο κοινωνικό έργο, τον Γιάννη Πασαλίδη, που ήταν εκ των ιδρυτικών μελών και πρόεδρος της ΕΔΑ, θα τιμήσει η Θεσσαλονίκη σε μια ειδική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί σήμερα, Πέμπτη 17 Μαΐου, στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Θεσσαλονίκης στις 7 το απόγευμα.
Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από τον θάνατό του και ο Δήμος Θεσσαλονίκης, μαζί με μια οργανωτική επιτροπή, αποφάσισε να αναδείξει τη ζωή και το έργο του μεγάλου αγωνιστή που με τις πράξεις του ανέδειξε το «ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς». Την εκδήλωση θα χαιρετίσει ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, ενώ ομιλητές για τη ζωή και το έργο του Γιάννη Πασαλίδη θα είναι ο καθηγητής Ηλίας Νικολακόπουλος, πρόεδρος των ΑΣΚΙ, η ιστορικός Ιωάννα Παπαθανασίου και ο δικηγόρος Γιαννης Νισύριος, εγγονός του Γ. Πασαλίδη.
Τον συντονισμό θα έχει ο δημοσιογράφος Σπύρος Κουζινόπουλος, ενώ μετά τις ομιλίες θα προβληθεί ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ που ετοίμασε η ΕΡΤ3 με σπάνια ντοκουμέντα από την πολυτάραχη ζωή και τη δράση του μεγάλου πολιτικού άνδρα.
Με τους φτωχούς
Ο Γιάννης Πασαλίδης ήταν μια πολυσχιδής προσωπικότητα, ενώ τον καθόρισε η ταπεινή και ποντιακή καταγωγή του. Γεννήθηκε στη Σάντα της Τραπεζούντας του Πόντου από φτωχούς αγρότες που αργότερα μετοίκησαν στη Γεωργία. Εκεί ο Γ. Πασαλίδης ξεκίνησε τις σπουδές του στην ιατρική, στο πανεπιστήμιο της Οδησσού, ενώ τις ολοκλήρωσε στη Μόσχα και αργότερα μετεκπαιδεύτηκε σε πανεπιστήμιο του Βερολίνου.
Στην Οδησσό, ως φοιτητής της, έζησε το 1905 την εξέγερση των ναυτών του θωρηκτού “Ποτέμκιν”, πήρε μέρος στην Οκτωβριανή Επανάσταση το 1917, είχε φιλία με τον Λένιν, αλλά συντάχθηκε με τους μενσεβίκους εκλεγόμενος βουλευτής και στη συνέχεια επί μία τριετία υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης της Γεωργίας.
Ήρθε στην Ελλάδα το 1922 και ως χειρουργός - μαιευτήρας ξεγέννησε εκατοντάδες γυναίκες της Θεσσαλονίκης, τις περισσότερες αφιλοκερδώς, διότι προέρχονταν από φτωχά λαϊκά στρώματα και δεν είχαν τα απαιτούμενα χρήματα. Αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των προσφύγων και αναμείχθηκε με το αριστερό κίνημα.
Από την Ελευθερία στην ΕΔΑ
Στη γερμανική Κατοχή πρωτοστάτησε για την ίδρυση της «Ελευθερίας», της πρώτης εθνικοαπελευθερωτικής οργάνωσης επί ευρωπαϊκού εδάφους, ενώ μετά την απελευθέρωση εργάστηκε για την ομαλότητα και την αποφυγή αλληλοσπαραγμού. Διαφώνησε με τον Ζαχαριάδη για την αποχή και μετά το τέλος του Εμφυλίου δούλεψε για τη συσπείρωση όλων των διάσπαρτων δυνάμεων της Αριστεράς κάτω από την «ομπρέλα» της ΕΔΑ.
Ανέλαβε την προεδρία της ΕΔΑ χωρίς να εγκαταλείψει την έδρα του, που ήταν η Θεσσαλονίκη, και ξεπερνώντας τις συμπληγάδες της εποχής πέτυχε το μέγα κατόρθωμα να καταστήσει την ΕΔΑ αξιωματική αντιπολίτευση στις εκλογές του 1958. Τον Μάιο του 1947 συνελήφθη για «κομμουνιστική δραστηριότητα» και εκτοπίστηκε στον Άη Στράτη, ενώ η χούντα των συνταγματαρχών τον έθεσε σε κατ’ οίκον περιορισμό στα 87 του χρόνια. Δηλαδή τον φυλάκισε στο σπίτι του, όπου άφησε την τελευταία του πνοή στις 15 Μαρτίου του 1968.
«Οι δικτάτορες φοβούνταν τον Πασαλίδη όχι μόνο ζωντανό, αλλά και νεκρό, δημιούργησαν συνθήκες αφόρητης αστυνομοκρατίας κατά τον ενταφιασμό του στα κοιμητήρια της Καλαμαριάς, όπως ήταν η επιθυμία του, ώστε να βρίσκεται δίπλα στους πολυαγαπημένους του πρόσφυγες, αλλά απαγόρευσαν ακόμη και την αναγραφή της ιδιότητάς του ως προέδρου της ΕΔΑ στο αγγελτήριο του θανάτου» αναφέρει ο Σπύρος Κουζινόπουλος -και έτσι ήταν.
Και "νονός" της "Αυγής"
Ο Γιάννης Πασαλίδης ήταν και ο «νονός» της «Αυγής». Όπως αναφέρει ο Γιώργος Λεονταρίτης, ήθελε αυτό το όνομα για την εφημερίδα της Αριστεράς προκειμένου να συμβολίζει το χάραμα μιας νέας εποχής. Εξάλλου το πρώτο φύλλο της Κυριακής 24 Αυγούστου του 1952 στην τελευταία του σελίδα έχει την ομιλία του προέδρου της ΕΔΑ στη Βουλή, που στηλίτευε τον Παπάγο για τις διώξεις των αριστερών. «Θα αρπάξετε τον μισό κόσμο, τους μισούς Έλληνες και θα τους πάτε στα νησιά. Θα τους στείλετε εξορία. Πόλεμο θέλετε εσείς. Δεν θέλετε ειρήνη. Διότι όποιος δεν θέλει την εσωτερική ειρήνη πόλεμο θέλει», έλεγε...
