Ο Markus Feldenkirchen, εμβληματικός τακτικός συνεργάτης και αρθρογράφος στο Der Spiegel, δημοσίευσε στο τεύχος της 1/9/2018 άρθρο με τίτλο «Μετά το Κέμνιτς. Οι παρεκτροπές των νεοναζί πρέπει να αφυπνίσουν την πολιτική και τους πολίτες». Ας τον ακούσουμε:

«Από όλα τα μικρά και μεγάλα περιστατικά (ρατσιστικού μίσους) των προηγούμενων χρόνων, το Κέμνιτς υπήρξε το σκληρότερο. Εικόνες Γερμανών, οι οποίοι με τον χιτλερικό χαιρετισμό απειλούσαν μετανάστες, έκαναν τον γύρο του κόσμου.

Σε αντίθεση με το κυνήγι μαγισσών στις αρχές της δεκαετίας του 1990, τώρα έχουμε την υποστήριξη που παρέχεται στους νεοναζί από τμήματα του αστικού κόσμου και της πολιτικής. Η ηγεσία του κόμματος της (ακροδεξιάς) Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) υποβάθμισε τη ρατσιστική βία, μετά τη θανατηφόρα επίθεση σε πολίτη του Κέμνιτς, σε “αυτοάμυνα” και με αυτό τον τρόπο τη νομιμοποίησε. Αυτό κάνει την τωρινή κατάσταση απείρως πιο επικίνδυνη από τότε.

»Υπάρχουν συγκεκριμένοι πολιτιστικοί και ιστορικοί λόγοι που η ιδεολογία της άκρας Δεξιάς βρίσκει γόνιμο έδαφος στη Σαξονία. Αλλά η “αναγέννηση” του καφέ δεν είναι σαξονικό φαινόμενο. Ενα Κέμνιτς υποβόσκει παντού.

»Αποφασιστικό θα είναι, λοιπόν, το εάν το Κέμνιτς συγκροτεί το τέλος μιας πνευματικά ανήθικης αλλαγής. Ή αν θα είναι το πρελούδιο μιας αντιδημοκρατικής και ιδίως νεοφασιστικής εποχής.

»Το εάν το Κέμνιτς θα οδηγήσει σε αφύπνιση της πολιτικής και των πολιτών, που θα αποτελέσει ένα δικαιικό τράνταγμα απέναντι στην ταυτόχρονη υποβάθμιση της δημοκρατίας. Ή εάν εκείνοι, που θα μπορούσαν να προβάλουν αντίσταση, θα συνεχίσουν τον μακάριο ύπνο της απάθειάς τους. Από τη συμπεριφορά και απραξία της σαξονικής αστυνομίας, παρά τις προειδοποιήσεις, έχασαν τελικά η πολιτική και τα όργανά της.

»Εχασε όμως και το λεγόμενο “κέντρο” της κοινωνίας, ανεξαρτήτως αν θα χαρακτηριστούν “προνομιούχοι” (“μεγάλοι”) ή “μικροί” πολίτες. Και αυτό γιατί εγκατέλειψαν τον ρόλο του ενεργού πολίτη, επειδή θεώρησαν τη δημοκρατία ως κάτι το αυτονόητο και ως εκ τούτου παρέλειψαν την προάσπισή της. Γιατί τις αλλαγές στην κοινωνία (σε βάρος των λιγότερο προνομιούχων) τις παρακολούθησαν με απάθεια και με μια απολιτική διάθεση που τρομάζει. Ο (θρίαμβος) της θαλπωρής και της αναπαυτικότητας της ιδιώτευσης.

»Στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης η επίσης ευρισκόμενη τότε σε λήθαργο κοινωνική πλειοψηφία άφησε τους εξτρεμιστές της Δεξιάς και της άκρας Δεξιάς να “καταλάβουν” τους δρόμους και να δείξουν την πολιτική πορεία. Μέχρις ότου πολύ γρήγορα η πλειοψηφία κατέστη μειοψηφία.

»Ενα άλλο μέρος των πολιτών, που ανήκουν στα λεγόμενα μεσαία στρώματα, ευθύνεται για την εξάλειψη της ιδεολογικής απόστασης μεταξύ συντηρητικών και εξτρεμιστών δεξιών. Αυτοί οι πολίτες θέτουν εσφαλμένες προτεραιότητες, ασκούν “νόμιμη” κριτική στην ακολουθούμενη μεταναστευτική πολιτική, αποφεύγουν όμως επιμελώς να στρατευθούν στην άμυνα της δημοκρατίας.

»Χρειάζεται αφύπνιση των “αξιοπρεπών” που βρίσκονται σε μακάριο λήθαργο. Χρειάζονται φωτεινά παραδείγματα, διαδηλώσεις, δημόσιες εκκλήσεις, συναυλίες, δηλαδή ό,τι είναι ιδιαιτέρως ηχηρό και εμφανές. Εξισορροπιστές κυνικοί κλείνουν τα μάτια. Αλλά εξισορρόπηση και κυνισμός στους παρόντες καιρούς βοηθούν μόνο τους εχθρούς της πολιτικής δημοκρατίας.

»Δεν πρέπει κάποιος να περιμένει μέχρι οι χιονόμπαλες να εξελιχθούν σε χιονοστιβάδες. Κάποιος πρέπει να διαλύσει τις κυλιόμενες χιονόμπαλες. Οι χιονοστιβάδες δεν σταματούν. Ησυχάζουν μόνο, όταν τα έχουν θάψει όλα».

Ρατσιστικές συμμορίες στη Γέρα Λέσβου (επίθεση σε δήθεν μουσουλμάνα με μαντίλα), ρατσιστικές συμμορίες στη Μυτιλήνη (βεβήλωση του μνημείου για τους πρόσφυγες, βεβήλωση της προτομής του ιστορικού δημάρχου τη πόλης Απόστολο Αποστόλου), εθνικιστικές συμμορίες στη Θεσσαλονίκη, στις Σέρρες το δημοτικό συμβούλιο παρ’ ολίγον να αναιρέσει την τιμητική διάκριση προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Μήπως είναι η ώρα οι δημοκρατικοί πολίτες να σηκωθούν από τον καναπέ, να μιλήσουν και να δράσουν;

Το άκρως ενδιαφέρον αυτό άρθρο του Γερμανού διανοούμενου και δημοσιογράφου θα μπορούσε να είχε γραφεί και στην Ελλάδα. Ετσι δεν είναι; Αντί για Κέμνιτς ίσως Λέσβος.

* Ο Κώστας Ζώρας είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου