Την τελευταία δεκαετία τόσο σε παγκόσμιο, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καταγράφεται μια ιδιαίτερα δυναμική τάση επαναφοράς των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας σε δημοτικό και δημόσιο έλεγχο.

Τα παραδείγματα διαρκώς πληθαίνουν αντιστρέφοντας την καταχρηστική πρακτική των ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα) που λειτούργησε ως δούρειος ίππος για τη μεταφορά του δημόσιου πλούτου σε ιδιωτικά χέρια. Η βασική αιτία αναστροφής δεν εδράζεται σε ιδεολογικές παραδοχές ή κοινωνικές αξίες.

Η δυναμική της εν λόγω τάσης έγκειται στην αποτυχία του ιδιωτικού τομέα να διαχειριστεί ιδιαίτερα σημαντικούς τομείς όπως το νερό και η ενέργεια. Κατά κανόνα η ποιότητα των υπηρεσιών χειροτέρεψε, οι τιμές ανέβηκαν και τα εργασιακά δικαιώματα εκφυλίστηκαν.

Οι προσκεκλημένες του Ινστιτούτου έχουν ερευνήσει το θέμα σε βάθος τις τελευταίες δεκαετίες σε παγκόσμιο επίπεδο και πρόσφατα εξέδωσαν τα αποτελέσματα των ερευνών τους σε δύο ιδιαίτερα χρήσιμα βιβλία.

 Η δουλειά της Σατόκο Κασιμότο τεκμηριώνει την τάση επαναφοράς σε δημόσιο έλεγχο και τις αιτίες της δυναμικής της στο πρόσφατο Reclaiming Public Services: How cities and citizens are turning back privatisation (Επαναδιεκδικώντας τις Δημόσιες Υπηρεσίες: Πώς πόλεις και πολίτες αναστρέφουν τις ιδιωτικοποιήσεις). Την περίληψη της έρευνας με τη μορφή φυλλαδίου στα ελληνικά, σε συνεργασία με το ΤΝΙ, εξέδωσε το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς με σκοπό την παρουσίασή του στην εκδήλωση1.

Η Σ. Κασιμότο έχει εκδώσει και συντονίσει σημαντικές έρευνες σχετικά με τη διαχείριση του νερού ως δημόσιου αγαθού και τις επιπτώσεις των ιδιωτικοποιήσεων. Το δίκτυο RPW, το οποίο συντονίζει, συνδέει ακτιβιστές, εργατικά σωματεία, ερευνητές, τοπική αυτοδιοίκηση και ειδικούς στα θέματα της δημόσιας ύδρευσης και αποχέτευσης από όλο τον κόσμο. Προωθεί τις προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της δημόσιας ύδρευσης και τις Συνέργειες Δημοσίου-Δημοσίου (PPP, Public-Public Partnerships) ως το σημείο κλειδί για την επίλυση των προβλημάτων πρόσβασης στους τομείς της ύδρευσης και αποχέτευσης.

Η εισήγηση της Σατόκο Κασιμότο

Η έρευνα της Χίλαρι Γουεϊνράιτ τεκμηριώνει στη βάση συγκεκριμένων περιπτώσεων, τη μεθοδολογία με την οποία μπορεί να οργανωθεί μια κοινότητα (σωματεία, φιλικά ΜΜΕ, γειτονιές, σχολεία κλπ) προκειμένου να προστατέψει καίρια αγαθά όπως το νερό, η ενέργεια, η παιδεία, η υγεία κ.ά. Όπου οι δημόσιες υπηρεσίες βελτιώθηκαν στη βάση συμμετοχικής διαχείρισης, τα δημόσια έξοδα μετατράπηκαν σε χρήματα που απαντούσαν στις ανάγκες της κοινότητας και συνέβαλαν στην ανασυγκρότηση των τοπικών οικονομιών. Στο βιβλίο της Public Service Reform... But not as we know it!, (Μεταρρύθμιση των Δημόσιων Υπηρεσιών... Αλλά όχι όπως την ξέρουμε!) υποστηρίζει ότι ενδυναμώνοντας τη δημοκρατία και συμπεριλαμβάνοντας τους εργαζόμενους και τους πολίτες, μπορούμε να μεταμορφώσουμε τις δημόσιες υπηρεσίες.

Η εισήγηση της Χίλαρι Γουεϊνράιτ

Φωτογραφία-βίντεο: Άγγελος Καλοδούκας