To νέο βιβλίο του Γιώργου αποτελεί μια θετική συνέχεια ενός προηγούμενου –πριν μερικά χρόνια– πολύ σημαντικού επίσης βιβλίου του για τη “Μεταλλευτική ιστορία της Εύβοιας” πιο ειδικό, με περιεχόμενο που απευθυνόταν κυρίως στον κλάδο μας, δηλαδή τους ανθρώπους του μεταλλευτικού κλάδου.
Θεωρώ, πως το νέο αυτό βιβλίο έχει μια ιδιαίτερη αξία και τον αναδεικνύει, χωρίς υπερβολή, σε ένα σημαντικό συγγραφέα.
Το βιβλίο του Γιώργου Κατσαμάγκου, πράγματι διακρίνεται από την εξαιρετικά απλή και ανθρώπινη γλώσσα του, τους ιδιωματισμούς, αλλά και την αναφορά στις τοπικές διαλέκτους.
Δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι το βιβλίο του Γιώργου Κατσαμάγκου έχει τέτοια χαρακτηριστικά και τέτοιες αρετές που αξίζει να το διαβάσουν όλοι οι Έλληνες, με προτεραιότητα όλοι οι νέοι, γιατί είναι χρήσιμο οι νέοι να έρχονται σε επαφή με τέτοια σημαντικά βιβλία απολαμβάνοντας παράλληλα με την ομορφιά του βιβλίου, τη γνώση της πρόσφατης ιστορίας της Ελλάδας ειδικότερα των τελευταίων 60 χρόνων.
Πέρα, όμως, από την υπέροχη λογοτεχνική άποψη, είναι παράλληλα πολύπλευρο, στο οποίο ξεδιπλώνονται ταυτόχρονα ιστορικές αναφορές με πλήρη αντικειμενικότητα και παραστατικά αλλά και η ζωή από τα μέρη από όπου πέρασε. Περιέχει φιλοσοφικές αναφορές (όπως η προσέγγιση του θανάτου).
Σχετικά με το λογοτεχνικό του πλούτο αρκεί ένα προσεκτικό διάβασμα για να γίνει αντιληπτή αυτή την πτυχή. Όμορφες εκφράσεις (πχ βαθύσκια πλατάνια, η φράση «πως είναι δυνατό να ξεχωρίσεις δυο δένδρα που οι ρίζες τους πλέκονται κάτω από τη γη και τα κλαδιά τους πάνω από το χώμα) και άλλες τέτοιες λογοτεχνικά ωραίες εκφράσεις.
Στο βιβλίο, παράλληλα με την περιεκτική ιστορία της Ελλάδας καταγράφεται με πολύ γραφικό και εύστοχο τρόπο, η ιστορία της περιοχής που μεγάλωσε και έζησε ο ίδιος. Επίσης γίνεται αναφορά στους τόπους δουλειάς και στις εταιρείες που δούλεψε, τους τόπους γενικότερα που γνώρισε. Με λιτό αλλά πυκνό λόγο, σε λίγες σχετικά σελίδες, παρουσιάζεται τεράστιος πλούτος στοιχείων, γεγονότων, συναισθημάτων.
Θεωρώ πολύ εύστοχες τις αξιολογήσεις ιστορικών προσώπων, όπως οι Βενιζέλος, Παπανδρέου, Φρειδερίκη, και πολύ εύστοχη η αναφορά του σε κόμματα, σε ιστορικά γεγονότα (πχ κηδεία Παπανδρέου, ο Διχασμός, η Μικρασιατική καταστροφή (ΣΜΥΡΝΗ), η αναφορά στην περίοδο Κατοχής (Ιταλοί Γερμανοί Άουσβιτς κλπ,) καθώς και σε ιστορικά πρόσωπα-αγωνιστές της Αριστεράς όπως ο Ναπολέων Σουκατζίδης και οι 200 της Καισαριανής.
Κεντρικό ζήτημα, όπως αναφέρεται είναι η Εθνοκάθαρση (Πόντιοι, Αρμένηδες. Καπαδόκες, Μικρασιάτες) αλλά περιλαμβάνονται αρκετές άλλες πτυχές. Ιδιαίτερα προσεγμένη και αντικειμενική είναι η αναφορά στις πολιτικές δυνάμεις.
Ασφαλώς, σε ένα τέτοιο περιεχόμενο βιβλίου, δεν μπορούσε να απουσιάζει η αναφορά στο Κυπριακό και η προδοσία της χούντας που καταγράφεται επίσης με πολύ εύληπτο τρόπο.
Αποκαλύπτει πόσο αλήθεια “φίλοι” μας είναι οι Άγγλοι, τονίζοντας τον επαίσχυντο ρόλο των Βρετανών μετά τη λήξη του πολέμου, το ρόλο τους στον εμφύλιο, το ρόλο και τις παρεμβάσεις Τσώρτσιλ, την επέμβαση Σκόμπυ για να μείνει “ελεύθερη” η Ελλάδα, ουσιαστικά υπό τη νέα Κατοχή των Άγγλων και στη συνέχεια των ΗΠΑ.
Δεν παραλείπεται λοιπόν η αναφορά στον ρόλο των ΗΠΑ.
Επίσης καταγράφεται ο ρόλος των Γερμανών. Είναι γνωστή σε όλους η επέμβαση και Κατοχή της Ελλάδας από τους Γερμανούς και γίνεται ειδική αναφορά στις “αγαθοεργίες” του Εγγλέζου Βασιλιά και της Γερμανίδας βασίλισσας.
Καταγράφεται επίσης και αποκαλύπτεται η συνεχής υποβάθμιση των σχέσεων με Ρωσία, η πλήρης ακύρωση της αναφερόμενης για πολλά χρόνια πολυδιάστατης τάχα εξωτερικής πολιτικής ενώ αντίθετα έχουμε την επικράτηση μονοδιάστατης πολιτικής περιγραφόμενης με το γνωστό Δόγμα “Ανήκομεν εις την Δύσιν”.
Ακόμη δεν παραλείπει αναφορά του στην Ευρωπαϊκή Ένωση που με βάση τα ως πρόσφατα δεδομένα, ορθά την καταγράφει σα Γερμανική, αλλά ασφαλώς όλοι γνωρίζουμε πως σήμερα με βάση τις εξελίξεις η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι Γερμανική όσο Αμερικάνικη (των ΗΠΑ). Πικρή, αλλά δεν μπορούσε να αγνοηθεί είναι η αναφορά στις οδυνηρές καταστάσεις που έζησαν κυνηγούμενοι οι Κομμουνιστές και γενικά οι Αριστεροί. Λογικά και με έμφαση καταγράφεται ο αισχρός ρόλος των δωσίλογων. Γίνεται συνοπτική αλλά ουσιαστική αναφορά στον Εμφύλιο που οδήγησε το λαό, “αδελφός να σκοτώνει αδελφό”.
Αναφορά στην Ιστορική Συμφωνία υποταγής (Συμφωνία Βάρκιζας) που την χαρακτηρίζει σαν κατάπτυστη και εγκληματική συμφωνία.
Δράμα για τους Αριστερούς πατεράδες, που για να τους επιτραπεί να δουν τα παιδιά τους έπρεπε να “μετανοήσουν” και να υπογράψουν χαρτί μετάνοιας που θα το διάβαζε ο παπάς από το βήμα της εκκλησίας ώστε το στίγμα να ακολουθήσει τους απογόνους για όλη τους τη ζωή.
Είναι πολύ πυκνές και ουσιαστικές οι αναφορές στη ζωή στο χωριό, γενικά στα μέρη που έζησε, η περίοδος της θητείας του στο στρατό, η εργασία του στα μεταλλεία και γενικά οι εταιρείες στις οποίες δούλεψε δούλεψε.
Το βιβλίο του Γιώργου Κατσαμάγκου “μη με ξεχάσεις” είναι μια δυνατή κραυγή, και την καταλαβαίνουμε, ιδιαίτερα οι μεγαλύτεροι γιατί όταν υπάρχει λήθη υπάρχουν και λάθη και πισωγυρίσματα.
Αξίζει να τονιστεί πως όλη η θεματολογία παρουσιάζεται με πολύ γλαφυρό τρόπο. Θεωρώ πολύ εύστοχες τις κρίσεις του για τα αφεντικά του κλάδου, για τις απεργίες, τον Οργανισμό για τις προβληματικές (Οργανισμός Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων=ΟΑΕ) καθώς και την αναγκαία επίσης αναφορά στα θλιβερά ατυχήματα στα μεταλλεία.
Πολύ ενδιαφέροντα είναι τα διάφορα τσιτάτα που παρατίθενται κατά διαστήματα, με φιλοσοφημένα λόγια σημαντικών Ελλήνων διανοουμένων (πχ Ρούκα Μαρία, Πανσέληνος, Ρίτσος, Σικελιανός, Κατράκης, Κωστούλα Μητροπούλου και Καζαντζάκης) που δίνουν τη δυνατότητα να παρουσιαστεί η γενικότερη φιλοσοφία του συγγραφέα και παράλληλα να έρθει ο αναγνώστης σε επαφή με εξέχοντες διανοούμενους του Τόπου.
Κρατάω σαν σημαντική αρετή του βιβλίου την ανθρωπιά που αποπνέει.
Δεν μπορώ να κρύψω τη αλήθεια πως ολοκληρώνοντας το διάβασμα αυτού του νέου βιβλίου του Γιώργου Κατσαμάγκου, ειλικρινά μπορώ να το εκφράσω πως με ενθουσίασε και με μάγεψε.
Όλοι που βρισκόμαστε περί την ηλικία του, φέρνουμε στο μυαλό παρόμοια γεγονότα και είναι αδύνατο να μην συγκινηθούμε.
Όμως θεωρώ, ή μάλλον πιστεύω, πως και όποιος τρίτος διαβάσει το βιβλίο αυτό θα κατακλυστεί με τα ίδια αισθήματα ικανοποίησης και ευχαρίστησης και θα συμφωνήσει πως είναι όχι μόνο ένα ευχάριστο αλλά και ένα πολύ χρήσιμο βιβλίο.
Κλείνοντας κάνω μια έκκληση προς το Γιώργο μας. Να έχει υγεία και να συνεχίσει να μας παραδίδει τέτοια όμορφα και χρήσιμα βιβλία σαν αυτό.
