to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με χώρες βαθιά διχασμένες

Το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, και μέσα σε αυτό η ΕΕ, βρίσκεται στη μέση μιας τεράστιας συστημικής δίνης, με όλες τις πλευρές και τα πολιτικά «στρατόπεδα» να μην μπορούν (και να μη θέλουν, ίσως) να αναζητήσουν διέξοδο μέσα από τη διπλωματία.


Τους τελευταίους μήνες, ιδιαίτερα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι παγκόσμιες προκλήσεις πολλαπλασιάζονται και καθιστούν τις πολιτικές αποφάσεις ιδιαίτερα σύνθετες, απαιτητικές, αλλά και ευάλωτες σε απότομες αλλαγές.

Η συνέχιση του πολέμου της Ουκρανίας και το νέο στάδιο στο οποίο έχει εισέλθει η σύγκρουση, ιδιαίτερα μετά την επιστράτευση που ανακοίνωσε ο Πούτιν, πολλαπλασιάζει τα πεδία και την εμβέλεια των συνεπειών του. Παρατηρούμε μια κλιμακούμενη σκλήρυνση και γεωγραφική διεύρυνση της σύγκρουσης ανάμεσα στη λεγόμενη Δύση και τη Ρωσία, με την ορολογία και τις συνθήκες του Ψυχρού Πολέμου να επανέρχονται στην επιφάνεια. Το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, και μέσα σε αυτό η ΕΕ, βρίσκεται στη μέση μιας τεράστιας συστημικής δίνης, με όλες τις πλευρές και τα πολιτικά «στρατόπεδα» να μην μπορούν (και να μη θέλουν, ίσως) να αναζητήσουν διέξοδο μέσα από τη διπλωματία.

Ουάσινγκτον και Πεκίνο υποβαθμίζουν τις εκτιμήσεις πως οδηγούμαστε σε ένα νέο Ψυχρό Πόλεμο όμως από τη μία πλευρά έχουμε το ΝΑΤΟ που διευρύνεται, τη συμμαχία AUKUS (ΗΠΑ, Αυστραλίας και ενωμένου Βασιλείου) και από την άλλη μεριά τη συνάντηση πριν λίγες ημέρες του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης όπου συμμετείχαν ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ και ο πρόεδρος του Ιράν.

Στην ατζέντα της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη βρίσκονται μια σειρά ζητημάτων που εκκινούν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά «απλώνονται» σε επιμέρους πεδία άσκησης παγκόσμιας πολιτικής. Ένα από τα κορυφαία ζητήματα είναι εκείνο της επισιτιστικής κρίσης και των προκλήσεων που αφορούν τις εφοδιαστικές αλυσίδες, τους τριγμούς στα συστήματα πληρωμών με αφορμή την προμήθεια του ρωσικού αερίου και την πληρωμή σε ρούβλια, την ενίσχυση ενός ανταγωνιστικού, εναλλακτικού πόλου τον οποίο θέλουν να σχεδιάσουν η Μόσχα και το Πεκίνο, καθώς και των ενεργειών που προχωρούν για την απενεργοποίηση του «όπλου» των κυρώσεων που επιβάλλουν ΗΠΑ και ΕΕ στη Ρωσία.

Στο μείζον θέμα της κλιματικής κρίσης φαίνεται ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στην επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί από την τελευταία σύνοδο COP26 τον Οκτώβρη του 2021 στη Γλασκώβη. Οι κλιματικοί κραδασμοί είναι τεράστιοι, οι συνέπειες επηρεάζουν πλέον όλο τον πλανήτη, όχι μόνο τις πιο αδύναμες και περιφερειακές οικονομίες, με αποτέλεσμα η υλοποίηση των δεσμεύσεων να πιέζει και τις ευρωπαϊκές ηγεσίες και την Ουάσιγκτον. Η πολυπολικότητα που αναπτύσσεται το τελευταίο διάστημα φέρνει την Κίνα σε ευθέως ανταγωνιστική θέση με τις ΗΠΑ, όχι μόνο στο ζήτημα της κλιματικής κρίσης, αλλά και του πολέμου των εξοπλισμών, ειδικά στον Ειρηνικό Ωκεανό, με το ζήτημα του πυρηνικού αφοπλισμού να έρχεται και πάλι με ορμή στην επικαιρότητα.

Στα Βαλκάνια, τη δική μας γειτονιά, υπάρχει κινητικότητα ως αποτέλεσμα των ευρύτερων γεωπολιτικών και γεωοικονομικών κλυδωνισμών, με τη Ρωσία και την Τουρκία να επιχειρούν, για διαφορετικούς λόγους η καθεμία, να βρουν «πάτημα» και να δημιουργήσουν συνθήκες αστάθειας στην περιοχή. Αντίστοιχη ανησυχία και κινητικότητα υπάρχει και στο Αιγαίο, ιδιαίτερα μετά την προκλητική και υποκριτική ομιλία του Τούρκου προέδρου, αλλά και σε άλλα σημεία του πλανήτη όπως στην Ταϊβάν και βέβαια στην Αρκτική, που αναμένεται να αποτελέσει το επόμενο πεδίο σύγκρουσης για ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα. Τα τεράστια αποθέματα σε υδρογονάνθρακες και το πλούσιο σε κοιτάσματα υπέδαφος διαμορφώνει νέες συνθήκες σύγκρουσης, ειδικά από τη στιγμή που η τεράστια σε έκταση περιοχή δεν ανήκει σε κάποιο διεθνές, κανονιστικό πλαίσιο.

Οι εμπορικοί ανταγωνισμοί είναι μεγάλοι και αναπτύσσονται σε διαφορετικές περιφέρειες, χωρίς να υπάρχει προς το παρόν κάποιο σημάδι αποκλιμάκωσης στα πολλά και διαφορετικά μέτωπα. Η μεταφορά του γεωοικονομικού ενδιαφέροντος των ΗΠΑ σε άλλες περιοχές εκτός των παραδοσιακών περιοχών της Ευρασίας και της Μέσης Ανατολής, η επιθετική επαναφορά της Ρωσίας στη διεθνή πολιτική και η ενίσχυση του δικτύου επιρροής της Κίνας στον Ειρηνικό Ωκεανό, την Αφρική, την Κεντρική και Λατινική Αμερική εντείνουν τους κινδύνους ανάφλεξης κι απομακρύνουν την επιστροφή σε ένα σύστημα ισορροπιών όπως το γνωρίζαμε πριν το ξέσπασμα της πανδημίας και, βέβαια, πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Μέσα σε αυτό το ευμετάβλητο σκηνικό, πραγματοποιείται η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Η χώρα μας οφείλει να κάνει ιδιαίτερα προσεκτικά βήματα και η κυβέρνηση να αντιληφθεί πως μικροκομματικές επιλογές δεν χωρούν αυτή την περίοδο. Αντίθετα πρέπει να επιδιώκουμε ως χώρα την ενίσχυση της σταθερότητας στη γεωγραφική γειτονιά μας, τις σχέσεις καλής γειτονίας σε Βαλκάνια και νοτιοανατολική Μεσόγειο και την ανάληψη πρωτοβουλιών που ευνοούν και φέρνουν σε πρώτο πλάνο τη διπλωματία και την ασφάλεια των λαών. Δεν μπορούμε και δεν μας επιτρέπεται να επιδιώκουμε τίποτα λιγότερο από αυτό.

* Ο Γιώργος Μπαλάφας είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και περιφερειακός σύμβουλος Βόρειου Τομέα Αττικής

tags: άρθρα

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)