Καθαρό τοπίο στον ενεργειακό τομέα διαμορφώνεται κατά τη μεταμνημονιακή περίοδο, με τις υποδομές υπό δημόσιο έλεγχο και το εμπορικό κομμάτι σε λειτουργία υπό τον ιδιωτικό τομέα, επισήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης μιλώντας σήμερα στη Βουλή κατά τη συζήτηση του πολυνομοσχεδίου για την τέταρτη αξιολόγηση.

«Και στον ενεργειακό τομέα, ο κύκλος που άνοιξε με τη συμφωνία του 2015, κλείνει. Έγινε μεγάλος μετασχηματισμός, η συμφωνία αποδείχθηκε ρεαλιστική και εφαρμόσιμη και έφερε σαν αποτέλεσμα τη σταθεροποίηση της οικονομίας», τόνισε ο υπουργός.

Αναφερόμενος στα ενεργειακά, ο κ. Σταθάκης επανέλαβε ότι το 2019 θα ενεργοποιηθεί το ευρωπαϊκό μοντέλο-στόχος (target model) για τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας το οποίο σε συνδυασμό με την πώληση των λιγνιτικών μονάδων Μεγαλόπολης και Φλώρινας θα οδηγήσει αρχικά σε αποκλιμάκωση και τελικά σε κατάργηση των δημοπρασιών λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ (ΝΟΜΕ).

Επίσης ως το 2020 θα καταργηθεί το τέλος προμηθευτή που χρηματοδοτεί το λογαριασμό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Αναφέρθηκε τέλος στις διεθνείς διασυνδέσεις στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου που ανοίγουν όπως είπε δρόμους για διασύνδεση της Ελλάδας με όλες τις χώρες των Βαλκανίων (πληροφορίες: ΑΠΕ - ΜΠΕ).

Ολόκληρη η ομιλία του Γ. Σταθάκη:

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα έρχεται, ουσιαστικά, να ολοκληρώσει έναν κύκλο, που ξεκίνησε το 2015, με μια συγκεκριμένη συμφωνία με τους δανειστές, την οποία θέσαμε στην κρίση των Ελλήνων πολιτών. Η συμφωνία αυτή, εκ των πραγμάτων, αποδείχτηκε και ρεαλιστική και εφαρμόσιμη. Έφερε αποτελέσματα, όσον αφορά αυτό που είχαμε υποσχεθεί, τη σταθεροποίηση της οικονομίας και τη δημιουργία των προϋποθέσεων ανάκαμψης.

Στον ενεργειακό τομέα, που θα σταθώ στην ομιλία μου, ο κύκλος αυτός έχει επίσης κλείσει. Ο ενεργειακός τομέας το 2018 δεν θυμίζει σε τίποτα αυτό που ίσχυε και υπήρχε το 2014. Έγινε ένας μεγάλος μετασχηματισμός στον ενεργειακό τομέα. Σήμερα, ουσιαστικά, κλείνει αυτός ο κύκλος, έχοντας δημιουργήσει ένα καθαρό τοπίο σε σχέση με τους στόχους και τις δεσμεύσεις της χώρας απέναντι στην κλιματική αλλαγή, τη «Συμφωνία του Παρισιού» και τους στόχους που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση και φυσικά απέναντι στις δεσμεύσεις και τη δική μας στρατηγική για το πώς θα εξελιχθεί ο ενεργειακός τομέας.

Το 2019 θα ενεργοποιηθεί και στην Ελλάδα το μοντέλο-στόχος, το target model της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ψηφίσαμε στη Βουλή πριν από λίγο καιρό,  που ουσιαστικά εναρμονίζει τον τρόπο λειτουργίας των αγορών ενέργειας με τα ευρωπαϊκά δεδομένα.

Να υπενθυμίσω ότι η λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, ουσιαστικά, με την προ ημερησίας και ημερησίας αγορά ρυθμίζει τα βραχυχρόνια θέματα, όπως και με την ενδοημερήσια αγορά, αλλά ταυτόχρονα εισάγει την προθεσμιακή αγορά, όπου οι αγοροπωλησίες πλέον θα ενσωματώσουν και όλα τα διμερή συμβόλαια που κάνουν οι εταιρίες ενέργειας, πρωτίστως η ΔΕΗ, με βιομηχανίες ή με επιμέρους τομείς.

Η διαμόρφωση αυτή συνδέεται με αυτό που λέει σήμερα το πολυνομοσχέδιο, την αποκλιμάκωση των ΝΟΜΕ. Υπενθυμίζω ότι τα ΝΟΜΕ τα είχαμε εισάγει το 2015, προκειμένου να μην προχωρήσει το σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης για τη «μικρή ΔΕΗ». Ουσιαστικά, πρόκειται για την ποσότητα ρεύματος που υποχρεούται η ΔΕΗ να δίνει σε τρίτους, προκειμένου να αποσπούν μερίδια στην αγορά.

Με την ολοκλήρωση και την εισαγωγή του Χρηματιστηρίου Ενέργειας το 2019 και με την έναρξη της διαδικασίας πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, όπως έχει ολοκληρωθεί με τον νόμο που ψηφίσαμε και εφαρμόζεται τώρα, ουσιαστικά, εδώ περιγράφεται το πώς τον επόμενο έναν χρόνο θα αποκλιμακωθούν οι ποσότητες των ΝΟΜΕ, μέχρι να καταργηθούν, με την έναρξη και λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.

Για να λειτουργήσουν το Χρηματιστήριο Ενέργειας και το target model απαιτούνται οι διασυνδέσεις που έχει η χώρα με την ευρύτερη περιοχή, κυρίως τις γειτονικές χώρες.

Όπως ξέρετε, έχουμε διασύνδεση με την Ιταλία και τη Βουλγαρία. Αντίστοιχες κινήσεις πραγματοποιούν και οι άλλες γειτονικές χώρες. Να υπενθυμίσω ότι η FYROM έχει ανακοινώσει την επικείμενη σύζευξή της με τη Βουλγαρία. Έχουν ιδρυθεί Χρηματιστήρια Ενέργειας στη Σερβία και τη Βουλγαρία ήδη από το 2015, ενώ σε αντίστοιχες ενέργειες προβαίνει το Μαυροβούνιο και η Αλβανία, που διεξάγει τον σχεδιασμό της από κοινού με το Κόσσοβο. Σημειώνεται, επίσης, ότι ως το 2020 η Βουλγαρία προτίθεται να ενοποιηθεί με τις τέσσερις ήδη συζευγμένες αγορές της Ουγγαρίας, της Τσεχίας, της Σλοβακίας και της Ρουμανίας.

Με την ολοκλήρωση, λοιπόν, της συμφωνίας με την FYROM, νομίζω ότι ανοίγει ένας δρόμος πολύ σημαντικός, η διασύνδεση της Ελλάδας με όλες τις χώρες των Βαλκανίων και η προσπάθεια να αναδειχθεί σε μια ισχυρή δύναμη στο χώρο των Βαλκανίων. Τα ίδια ισχύουν και για τους αγωγούς ενέργειας, όπου μετατρέπουν την Ελλάδα σε κόμβο, όπως είναι ο ΤAP, IGB, EAST MED και πολλοί άλλοι που είναι υπό σχεδιασμό.

Θα προχωρήσω στα επόμενα δύο θέματα που εμπλέκονται με το πολυνομοσχέδιο. Είναι τα ΥΚΩ. Θυμίζω ότι είχαμε κληρονομήσει ένα πολύ μεγάλο χρέος από τα τέσσερα χρόνια απλήρωτα ΥΚΩ. Αυτό το ισοσκελίσαμε με την εισαγωγή του ΕΛΑΠΕ και του ΠΧΕΦΕΛ. Ουσιαστικά, σήμερα, αφού ισοσκελίσαμε αυτό το κομμάτι λέμε πώς θα οδηγηθούμε στη σταδιακή κατάργηση του τέλους προμηθευτή μέχρι το 2020.

Η δεύτερη ενότητα με την οποία μεταμορφώθηκε ο ενεργειακός τομέας αφορά τις ενεργειακές επιχειρήσεις. Ξεκινήσαμε με τον ΑΔΜΗΕ. Τον κρατήσαμε υπό δημόσιο έλεγχο. Επιλύσαμε το πρόβλημα της ΔΕΗ με την παραχώρηση λιγνιτικών μονάδων.

Ολοκληρώσαμε επιτυχώς την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ με πολύ αυξημένο τίμημα και ισχυρότερα δικαιώματα του Δημοσίου, το 34%. Φυσικά, διασώσαμε τη ΔΕΠΑ σε υποδομές και εμπορικό κομμάτι. Διατηρούμε τον δημόσιο έλεγχο στις υποδομές.

Αυτός ο νέος ενεργειακός τομέας, λοιπόν, είναι ένα καθαρό τοπίο με υποδομές υπό δημόσιο έλεγχο και το εμπορικό κομμάτι είναι σε μία λειτουργία από τον ιδιωτικό τομέα.

Κλείνω με την ενεργειακή φτώχεια και το κοινωνικό τιμολόγιο. Η Ελλάδα δεσμεύεται σε υψηλούς στόχους για το 2020, σε σχέση με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την εξοικονόμηση ενέργειας. Ταυτόχρονα, εισάγουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμφωνούμε, δηλαδή, με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για ειδική μέριμνα σχετικά με τν αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας.

Έχουμε εισάγει το κοινωνικό τιμολόγιο. Έχουμε εισάγει το Ταμείο για όσα νοικοκυριά χάνουν το κοινωνικό τιμολόγιο και κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς ρεύμα.

Θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε τον κοινωνικό χαρακτήρα της ενεργειακής πολιτικής επιμένοντας ότι η αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του νέου τοπίου στον ενεργειακό τομέα.

Με αυτές τις δυνατότητες και με αυτές τις προϋποθέσεις, σήμερα κλείνει αυτός ο κύκλος. Κοιτάμε μπροστά σε μια προοπτική όπου η Ελλάδα θα είναι στις πρωτοπόρες χώρες που θα συναντήσει τους υψηλούς στόχους της κλιματικής αλλαγής και τους υψηλούς στόχους που τίθενται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ένα καθαρό τοπίο, καθαρά μεταμνημονιακό.

Σας ευχαριστώ