to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

7:21 | 28.06.2019

Κοινωνία

Φυλακές Αβέρωφ 1892 -1971

Φωτογραφία-κείμενο: Άγγελος Καλοδούκας


Δημοσιογραφική δουλειά με οδήγησε στην οδό Κυρίλλου Λουκάρεως 11, στο γραφείο του γνωστού δικηγόρου Κώστα Παπαδάκη, ενός εκ των συνηγόρων Πολιτικής Αγωγής στη δίκη των δολοφόνων της Χρυσής Αυγής. Με μεγάλη χαρά είδα αυτά τα δυο κάδρα στην είσοδο της πολυκατοικίας. Φωτογραφίες αλλά και η ιστορία των φυλακών Αβέρωφ. Η συγκίνησή μου ήταν μεγάλη και για έναν ακόμα λόγο. Οι γονείς μου λίγο πριν κατεδαφιστούν οι φυλακές διατηρούσαν θυρωρείο στους Αμπελόκηπους. Μικρό παιδί έχω μνήμες των φυλακών!

Το κάδρο με την ιστορία γράφει:

«Κάθε γειτονιά έχει την ιστορία της. Η γειτονιά μας άρχισε να γράφει τη δική της με τοπόσημο τις φυλακές Αβέρωφ, που χτίστηκαν απέναντι το 1892, με οικονομική συμβολή αυτού από τον οποίον πήραν το όνομά τους, και άρχισαν να λειτουργούν πριν ακόμα χαραχθεί η Λεωφόρος Αλεξάνδρας, δίνοντας τοπωνύμιο στην έρημη τότε περιοχή.

Αρχικά ως φυλακές και εργαστήρια εφήβων («Εφηβείον Αβέρωφ»), αργότερα σταδιακά και ως φυλακές ενηλίκων και γυναικών, ενώ στη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής λειτούργησαν ως τόπος φυλάκισης, αλλά και εκτελέσεων αντιστασιακών. Τον Δεκέμβρη 1944 δυνάμεις του Ε.ΛΑ.Σ. προσπάθησαν να συλλάβουν τους δοσίλογους που βρίσκονταν έγκλειστοι εκεί, με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν μάχες και βομβαρδισμός τους από την Αγγλική αεροπορία. Από το 1945 και μετά σχεδόν αποκλειστικά μέχρι και τα χρόνια της δικτατορίας λειτούργησαν ως φυλακές πολιτικών κρατουμένων.

Χτισμένες εξωτερικά από πελεκητή πέτρα και με όμορφο προαύλιο - βιτρίνα, έχουν απαθανατισθεί σε φωτογραφίες και πλάνα εμβληματικών ελληνικών κοινωνικών και πολιτικών κινηματογραφικών ταινιών, αλλά και σε τραγούδια, μοιρολόγια μαρτυρίες και βιβλία κρατουμένων. Ενώ η μουσική συλλογή «Επιφάνεια Αβέρωφ» οφείλει την ονομασία της στον τόπο της μελοποίησής της από τον κρατούμενο Μίκη Θεοδωράκη.

Οι φυλακές Αβέρωφ έπαψαν να λειτουργούν το 1971 και κατεδαφίστηκαν τον επόμενο χρόνο. Γύρω τους ήταν πια χτισμένη μία ολόκληρη πόλη. Ενώ τέσσερα χρόνια πριν λειτουργούσαν ήδη οι φυλακές Κορυδαλλού. Στη θέση τους σταδιακά ανεγέρθηκαν και εγκαταστάθηκαν τα σημερινά δικαστήρια: Αρειος Πάγος (1979), Εφετείο (1999), Ειρηνοδικείο (2010) κ.α. Η ονομασία «Αβέρωφ» διασώζεται σήμερα από την αναφορά «Αβέρωφ – Προύσσης» στη λεωφορειακή γραμμή 813, καθώς και από σχετική αναφορά σε τιμητική μαρμάρινη στήλη τοποθετημένη στο προκήπιο του Αρείου Πάγου.

Με σεβασμό στην ιστορία της γειτονιάς μας η μικρή αυτή συμβολή αποσκοπεί στην ανάδειξή της».

Από τον κύριο Παπαδάκη πληροφορήθηκα ότι τα αρχικά κάδρα δεν ήταν προστατευμένα σε τζάμι και ότι φασίστες τα είχαν χαρακώσει. Αμέσως αντικαταστάθηκαν  από τα σημερινά με τζάμι με έξοδα των ενοίκων της πολυκατοικίας. Ευτυχώς υπάρχουν άνθρωποι που διασώζουν και σέβονται πολύτιμες ιστορικές μνήμες.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)