Παρασκευή πρωί, μια μέρα πριν την αβάσταχτη 6η του Δεκέμβρη, δεν είναι η μέρα των αναλύσεων. Όχι μόνο επειδή ο χρόνος είναι κρίσιμος. Όχι μόνο επειδή γράφοντας την παραμονή κάτι που θα δημοσιευθεί την επαύριο κινδυνεύεις να λες πράγματα άκυρα. Όχι μόνο επειδή αναλύσεις και «αναλύσεις» γράφτηκαν πολλές. Αλλά και γιατί δυο συναισθήματα κατακλύζουν την καρδιά και το μυαλό μου: ο φόβος και η ελπίδα.
Φόβος. Ένας φόβος όμως που δεν πηγάζει από τη διαδήλωση του Σαββάτου, τις «προβοκάτσιες» και τα «έκτροπα». Όχι επειδή δεν πιστεύω ότι θα γίνουν — εδώ έγιναν σε πολύ πιο «κανονικές» καταστάσεις. Δεν με φοβίζουν όμως όσα θα γίνουν, αυτά καθαυτά, αλλά η στάση της κυβέρνησης απέναντί τους. Με λίγα λόγια, με φοβίζει ότι κομμάτι της κυβέρνησης (και μάλιστα, εκτιμώ, ηγετικό κομμάτι, γύρω από τον πρωθυπουργό), ποντάρει στα «έκτροπα» και την αναταραχή. Εν τω μέσω προϋπολογισμού, αδειάσματος από την τρόικα διά ενός μέιλ, αύξησης του ΦΠΑ, μαγειρεμάτων αποστασίας για τους 180, η «τάξη» αποτελεί ένα από τα ελάχιστα χαρτιά που έχουν απομείνει στην κυβέρνηση. Θα το παίξει μέχρι τέλους, με ό,τι σημάνει αυτό; Αυτό είναι που με φοβίζει, πολύ περισσότερο από τις φωτιές και τις «φασαρίες».
Και ελπίδα. Η απεργία πείνας του Ρωμανού κινητοποίησε, από αρκετά διαφορετικές αφετηρίες, έναν κόσμο ευρύτερο από τους συνήθεις συμπαραστάτες. Η πορεία της Τρίτης ήταν κάτι πολύ παραπάνω, και σε πλήθος και σε σύνθεση, από τις κλασικές. Κι αυτό μετράει κυρίως για μένα, και όχι οι διαφωνίες μου (με όσα γράφει ο Ρωμανός ή όσους, λ.χ., αναπαράγουν στα social media τη δήλωση Μιχαηλίδη για το «λαρύγγι του Αθανασίου»). Γιατί νιώθω κάτι –κρυμμένο ίσως αλλά ισχυρό– να με συνδέει με όσους κατεβαίνουν στο δρόμο. Και κάτι βαθύ, πολύ βαθύ να με αποκόπτει από εκείνους που αδιαφορούν ή εξηγούν ψυχρά γιατί δεν πρέπει να πάρει άδεια ο «κ. Ρωμανός» — και το ίδιο θα ένιωθα, ακόμα κι αν είχαν δίκιο (Φυσικά, περιττεύει να μιλήσω για όλους όσους ξεχειλίζουν από μνησικακία και μίσος). Τα κίνητρα όσων διαμαρτυρόμαστε διαφέρουν (η αγωνία για την ανθρώπινη ζωή, οι μνήμες της δολοφονίας Γρηγορόπουλου, ο αντικρατισμός, η πολιτική διαμαρτυρία, το δίκιο, η έξαψη μιας νεολαίας που ο Δεκέμβρης του 2008, και τώρα ο αγώνας του Ρωμανού, πυρπολούν το είναι της, η οργή, η απελπισία για μια ζωή που χάνεται), αλλά το κίνημα συμπαράστασης τα υπερβαίνει και τα συναιρεί όλα αυτά. Ξεπερνάει συμφωνίες και διαφωνίες, σαφή ή θολά σκεπτικά, ξεπερνάει και τον ίδιο τον Ρωμανό. Σ’ αυτή τη μάχη, μια μάχη ζωής και θανάτου, ο καθένας παίρνει θέση· «παρών» δεν υπάρχει. Το ότι κινητοποιούνται, με χίλιους τρόπους, χιλιάδες άνθρωποι, είναι ελπίδα, φως μέσα στον ζόφο που μας τυλίγει. Και για να σωθεί η ζωή του Ρωμανού, αλλά και για τη ζωή όλων μας.
ΥΓ. Αν η στρατηγική της κυβέρνησης είναι η γνωστή (να «αποπροσανατολίσει» και κυρίως να παίξει με τα «επεισόδια», φοβίζοντας και ξανακερδίζοντας όσους έχουν απαυδήσει με την πολιτική της, αλλά τρέμουν τους Δεκέμβρηδες) η δική μας πρέπει να είναι η αντίθετη: να ενώνει. Σε ένα πεδίο ναρκοθετημένο (όπου πάντα ο αντίπαλος έπαιζε με άνεση, όπου τα μίντια κουνάνε το δάχτυλο, δείχνουν τα σπασμένα και τα αποκαΐδια, σπέρνοντας τον τρόμο και θυμίζοντας τα Δεκεμβριανά — του 2008, εσχάτως, και του 1944), πρέπει να δείξουμε πως τα καταστρατηγημένα δικαιώματα, η έκπτωση της δημοκρατίας, η αναλγησία, η αθλιότητα των φυλακών, η φτώχεια, το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου, η νομιμοφανής υπονόμευση των θεσμών είναι κομμάτια της ίδιας πραγματικότητας και πολιτικής. (Η δήλωση Τσίπρα για τον Ρωμανό το έκανε, πιστεύω, με επιτυχία). Ξέρω ότι είναι ένα από τα πιο δύσκολα θέματα, και θα ήταν αστείο να το κλείσω σε τρεις αράδες. Το ανοίγω, λοιπόν, με μια πρόταση: Όταν ο αντίπαλος διχάζει, στρέφει τη μια ομάδα ενάντια στην άλλη, εμείς δεν πρέπει ούτε να μπούμε στη θέση που θέλει να μας βάλει, ούτε να σιωπήσουμε, ούτε να κάνουμε πίσω στις αξίες μας. Πρέπει να τις φέρουμε μπροστά, να ενώσουμε μ’ αυτές.
