to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου: Ο Νίκος Κυπουργός είναι παιδί

Στον μυστικό κήπο του Κυπουργού, λοιπόν, βρεθήκαμε το Σάββατο 2 Ιουλίου, στο Ηρώδειο, εκεί που ανθίζουν τραγούδια και φύεται μουσική θεσπέσια.


Η συναυλία του Νίκου Κυπουργού στο Ηρώδειο, όπως και η συναυλία του Αργύρη Μπακιρτζή, που άνοιξε το Φεστιβάλ Αθηνών (στην Πειραιώς 260) έδωσαν ένα δείγμα γραφής της νέας διεύθυνσης του θεσμού. Εμβληματικοί καλλιτέχνες και οι δύο, εναλλακτικοί με τον τρόπο τους και διεθνείς μακριά από τις τηλεοπτικές κάμερες, παράγουν εδώ και πολλά χρόνια σημαντικό έργο, ο καθένας στο είδος του, ανασύροντας μουσικούς θησαυρούς του παρελθόντος (αρχαιολόγος βλέπεις ο Μπακιρτζής), μπολιάζοντας καλλιτεχνικά ρεύματα και αναζητήσεις του παρόντος και συστήνοντας τους δημιουργούς του μέλλοντος, συνομιλώντας με Ανατολή και Δύση, κοσμοπολίτες αλλά όχι «κοσμικοί».

Το Φεστιβάλ Αθηνών, χωρίς να εγκαταλείπει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που εδραιώθηκαν στα χρόνια της διεύθυνσης Λούκου, όπως και το άνοιγμά του σε ένα ευρύτερο κοινό, απέτισε τιμή στους δύο σπουδαίους καλλιτέχνες, που αποτελούν γέφυρα μεταξύ διαφορετικών γενιών δημιουργών αλλά και κοινού. Και οι δύο συνομιλούν εξίσου καλά με τους παλαιότερους και με τους νεότερους, και οι δύο θα είναι για πάντα δύο μεγάλα παιδιά, και οι δύο έχουν μια παντοτινή αγαθότητα απέναντι στην τέχνη, και οι δυο προξενούν την εντύπωση ότι καταπλήσσονται από κάθε νέα ερμηνεία του έργου τους, από κάθε συνάντησή τους με το ακροατήριο. Και η απροσχημάτιστη αυτή τους ευχαρίστηση είναι συγκινητική…

 Αν, δε, ο Μπακιρτζής είναι μεγάλος παραμυθάς (όλο ιστορίες λέει στις συναυλίες του), ο Κυπουργός είναι το παραμύθι. Για τη συναυλία του δεύτερου, θα μιλήσουμε.

Στον μυστικό κήπο του Κυπουργού, λοιπόν, βρεθήκαμε το Σάββατο 2 Ιουλίου, στο Ηρώδειο, εκεί που ανθίζουν τραγούδια και φύεται μουσική θεσπέσια.

Ο συνθέτης εμφανίστηκε στη σκηνή στηριζόμενος σε βακτηρία, όπως σχολίασε ο ίδιος, με σκανταλιάρικο ύφος, γιατί αυτός είναι ο Νίκος Κυπουργός, κάποιος που μετέρχεται λόγια γλώσσα για να μιλήσει για ένα μπαστούνι. «Break a leg, μου ευχήθηκε ένας φίλος μου από την Αγγλία για την  αποψινή συναυλία» συμπλήρωσε με σκωπτική διάθεση – διάθεση που συναντάται συχνά στο έργο του, σε στίχους όπως: «Οι ιππόται οι ιππόται /κουτσοπίναν πότε πότε /κι απ’ το πότε πότε πότε / καταλήξαν όλοι πόται» (στίχοι: Σταμάτης Δαγδελένης) και «Λέω να πάρει ένα ναύτη,/που όλο μύγες να χάφτει!/που όλο μύγες να χάφτει! / μια και βιάζεται να παντρευτεί  (στίχοι: Θωμάς Μοσχόπουλος), αλλά και στη μουσική καθ’ εαυτή (με τα σκέρτσα, τις ανατροπές της, τις αναπάντεχες ενορχηστρώσεις και το πάντρεμα των μουσικών ειδών).

Το γεγονός πως ο σκηνοθέτης Θ. Μοσχόπουλος έχει γράψει τους στίχους του παραπάνω τραγουδιού δεν είναι άξιο απορίας, κι αυτό γιατί ο Κυπουργός έχει γράψει μουσική για το θέατρο (τον κινηματογράφο και την τηλεόραση), ίσως όσο κανείς άλλος στη Ελλάδα (Η νύχτα της κουκουβάγιας, Γυάλινος κόσμος, Η υπόθεση της οδού Λουρσίν, Ρομ, Αenigma est, Ο δραπέτης, Οι φρουροί της Αχαΐας, Από το χιόνι, Your name is Justine, είναι μόνο μερικά από τα έργα στα οποία ακούγεται η μουσική του). Και αυτή η θεατρικότητα είναι ένα ακόμα στοιχείο του έργου του (που κάποτε μας χάρισε το αξέχαστο μιούζικαλ Σιωπή ο Βασιλιάς ακούει). Έκφραση αυτής της θεατρικότητας ήταν και η παρέλαση της Φιλαρμονικής του Δήμου Ωρωπού μπροστά από την ορχήστρα, με επικεφαλής έναν ξυλοπόδαρο παλιάτσο, σαν σε σκηνή από ταινία του Φελίνι.

Η ορχήστρα των Κυκλάδων, που δημιούργησε ο ίδιος ο συνθέτης πριν από λίγα χρόνια στη Σύρο («μόνιμος» κάτοικος πλέον του νησιού), ήταν ο παραμυθένιος στρατός του.

Οι λυρικοί τραγουδιστές Μυρτώ Παπαθανασίου (σοπράνο) και Τάσης Χριστογιαννόπουλος (βαρύτονος), σαν πλάσματα ενός άλλου (παραμυθένιου) κόσμου –που το τραγούδι τους δεν μπορεί να το μιμηθεί ο καθένας– κατέπληξαν το κοινό με τη φωνή και την εκφραστικότητά τους, μόνοι τους ή με τον Δώρο Δημοσθένους (που επίσης έδωσε μια εξαιρετική ερμηνεία) και έθεσαν την τέχνη τους στην υπηρεσία του συνθέτη, στα ελληνόφωνα και παιχνιδιάρικα τραγούδια του.

Συγκινητικοί ήταν και ο Διονύσης Σαββόπουλος, η Μαρία Φαραντούρη και η Σαββίνα Γιαννάτου (ιδίως η τελευταία), μεγαλωμένοι όλοι τους πια, με αγέραστες φωνές και ο λαϊκότερος νέος Ζαχαρίας Καρούνης και οι πολύ πολύ νεότεροι και νεότερες τραγουδιστές και τραγουδίστριες της παιδικής χορωδίας Rosarte (με τα όχι και τόσο καλόγουστα κοστούμια). Κακιά του παραμυθιού, η ηθοποιός Λένα Κιτσοπούλου.

Ο Κυπουργός έχτισε για άλλη μια φορά γέφυρες ανάμεσα στο υψηλό και το λαϊκό, ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, ανάμεσα στο παλιό και το καινούργιο. Και όντας δάσκαλος και ανήσυχος καλλιτέχνης (με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον) δεν έμεινε στην ανάμνηση του έργου του, αλλά μας σύστησε και νέους μουσικούς και ερμηνευτές (τους επιγόνους του).  

Τη Μαρίνα Σάττι, που με το looper της (συσκευή που καταγράφει και αναπαράγει, συνθέτοντας τη φωνή και τους ήχους που παράγει ο τραγουδιστής/τρια) ερμήνευσε το τραγούδι «Η νιφάδα» του συνθέτη, πηγαίνοντάς μας «στην άκρη του κόσμου όλου» (που λέει και το τραγούδι), ανοίγοντας μ’ αυτό το δεύτερο μέρος της συναυλίας. Ο Κυπουργός μάς σύστησε και το γυναικείο φωνητικό σύνολο fonés, που μας καθήλωσε με την ερμηνεία του μινιμαλιστικού τραγουδιού «Διαφημίσεις» (που αν υπήρχε ακόμα η TWA –ακρωνύμιο μόνιμη επωδός του τραγουδιού–,  την επόμενη φορά που θα πήγαινα στο αεροδρόμιο, σαν υπνωτισμένος θα στεκόμουν στο γκισέ της).

Η όμορφη ιουλιανή βραδιά στο Ηρώδειο, λοιπόν, τα είχε όλα, και παιχνιδιάρικη διάθεση και υψηλή τέχνη και θεατρικότητα και συγκίνηση και χειροκρότημα. Πάνω απ’ όλα όμως είχε κάτι γενναιόδωρο και συγκινητικό.

Πάνω από το θέατρο (καθ’ όλη τη διάρκεια της συναυλίας) στεκόταν η Μεγάλη Άρκτος και (στα διαλείμματα) τα αστέρια τραγουδούσαν «Μια αρκούδα καφέ, μια αρκούδα καφέ, πού τον πας αρκούδα μου τον ξύλινο μπουφέ;»

* Φωτογραφίες: Εύη Φυλακτού

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)