to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Φεμινιστικά κινήματα και Ευρωπαϊκή Αριστερά: Βήματα για την ανατροπή και τον κοινωνικό μετασχηματισμό

Αναμφίβολα, η σύνδεση της πολιτικής πρακτικής με το καθημερινό βίωμα είναι μια πολύ κρίσιμη στιγμή στην διαμόρφωση της στρατηγικής ενός σύγχρονου κόμματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς στη σημερινή συγκυρία


Αυτή η συζήτηση με το παρόν θέμα «πιάνει» ουσιαστικά όλα τα ζητήματα που μας απασχολούν ως δρώντα υποκείμενα στην πολιτική. Εξετάζει, λοιπόν, (α) τη σχέση κόμματος–κινήματος, (β) την έννοια της κρίσης όχι μόνο ως οικονομικής, (γ) την έννοια του φουκωικού “discours” σε σχέση με το τι εννοούμε σήμερα «προοδευτικό» και «ριζοσπαστικό» και (δ) τέλος πως εμείς αντιλαμβανόμαστε την «έξοδο από την κρίση» και πιο συγκεκριμένα (καθώς είμαι μέλος μίας Αριστερής Νεολαίας του 21ου αιώνα) το ρόλο της οργάνωσης νεολαίας.

Ξεκινώντας από τη σχέση κόμματος–κινήματος και εστιάζοντας στη σχέση του φεμινιστικού κινήματος με τα κόμματα της ευρωπαϊκής αριστεράς, θα κάνω μία αναδρομή στα τέλη της δεκαετίας του ‘60. Η αλληλεπίδραση των νέων κοινωνικών κινημάτων με τα κόμματα της νέας αριστεράς είναι καθοριστική και για το φεμινστικό κίνημα. Πρόκειται για μια επανοηματοδότηση τόσο στο περιεχόμενο της πολιτικής και των αιτημάτων όσο και στο επίπεδο του ρεπερτορίου δράσης. Κι αυτό φαίνεται τόσο στο επίπεδο του λόγου αλλά και στο αποτέλεσμα της σύζευξης μεταξύ ριζοσπαστριών και μαρξιστριών, όπως η ανάλυση της αναπαραγωγής του καπιταλισμού και μέσω της οικιακής εργασίας (Christine Delphy “L’ ennemi principal: No1: Économie politique du patriarcat”)• όσο για το ρεπερτόριο δράσης γίνεται κατανοητό όταν δούμε πως τα νέα κοινωνικά κινήματα διαποτίζουν μέσω της εμπειρίας τα σύγχρονα κόμματα της ριζοσπαστικής Αριστεράς με εναλλακτικά ρεπερτόρια δράσης.

Προχωρώντας στην διαπίστωση των κοινωνικών συνεπειών της κρίσης στην Ευρώπη, παρατηρούμε πως πανευρωπαϊκά οι χώρες «οπισθοχωρούν» στα κεκτημένα του φεμινιστικού κινήματος. Εν καιρώ κοινωνικής κρίσης τόσο οι κοινωνίες όσο και τα κράτη επιστρέφουν στις παραδοσιακές ταυτότητες που ορίζονται από το σύστημα εξουσίας της πατριαρχίας. Επανερχομαι στην ιδεολογική οπισθοχώρηση που εκφράζεται μέσω του επίσημου θεσμικού λόγου, στο πλαίσιο της οποίας αναπαράγονται όλα τα κυρίαρχα στερεότυπα για την ετεροκανονικότητα. Αναπόφευκτα κάπου εκεί εμφανίζονται οι κατηγοριες των «μη κανονικών» και όσοι – όσες δε συμβιβάζονται με το κυρίαρχο ή αυτό πού παρουσιάζεται ως «φυσιολογικό» στοχοποιούνται και υφίστανται αποκλεισμούς. Την ίδια στιγμή σε χώρες της Ευρώπης τίθενται υπό αμφισβήτηση τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα (το χάπι, τις αμβλώσεις, το προφυλακτικό) ενώ συνεχίζουν φαινόμενα εκμετάλλευσης γυναικών και παιδιών (εξαναγκαστική πορνεία, ακραία εργασιακή εκμετάλλευση κα).

Για να οδηγήθουμε στη δική μας απάντηση πρέπει να αναλύσουμε και τις έννοιες «προοδευτικός» και «ριζοσπαστικός». Είναι σαφής η ανάγκη ανανοηματοδότησης της έννοιας του «προοδευτικού» ώστε να προσλάβει πια για μας μία άλλη αναφορά, η οποία θα σχετίζεται πια με έναν άλλον συγκεκριμένο τρόπο πολιτικής και με μια νέα αισθητική. Κι εν προκειμένω, σε ό,τι αφορά την πολιτική της Αριστεράς ο τρόπος πολιτικής να εμποτίζεται και με τις φεμινιστικές ανησυχίες.

Διαχρονική και επίκαιρη παραμένει η φράση-μανιφεστο του δευτερου κύματος του φεμινισμού «το προσωπικό είναι πολιτικό». Αναμφίβολα, η σύνδεση της πολιτικής πρακτικής με το καθημερινό βίωμα είναι μια πολύ κρίσιμη στιγμή στην διαμόρφωση της στρατηγικής ενός σύγχρονου κόμματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς στη σημερινή συγκυρία. Το αξιακό πλαίσιο, οι φεμινιστικές αξίες καθώς και το όραμα του κοινωνικού μετασχηματισμού πρέπει να διαποτίζουν την διαμόρφωση της πολιτικής μέσα στην συγκυρία.

Κλείνοντας, να δούμε πως η οργάνωση νεολαίας μπορεί να συμβάλει σε όλο αυτό. Αρχικά, να πούμε πως ως ομάδα Φεμινιστικών και ΛΟΑΔΚΙ διεκδικήσεων της νεολαίας θεωρούμε πως τα φεμινιστικά και lgbtqqi αιτήματα πρέπει να διατυπώνονται και να τίθενται μαζί, χωρίς η μία κατηγορία αιτημάτων να καλύπτει την άλλη, αλλά εμπλουτίζοντας την.

Η ατζέντα των προκλήσεων που θέτει η συγκυρία είναι πλούσια και πολύπλευρη: η υπόθεση Test Pap, και ο νέος περιορσμός για τις γυναίκες κάτω των 20 και άνω των 65 ή το κρίσιμο ζήτημα της διεκδίκσης της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου για τα διεμφυλικά άτομα κα. Πέρα από τις επιταγές της συγκυρίας όμως οφείλουμε να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την ρήξη με την πατριαρχική δομή της κοινωνίας καθώς και για την εξάλειψη των διακρίσεων φύλου και σεξουαλικότητας. Κλείνω υπενθυμίζοντας πως ο κοινωνικός μετασχηματιμός εάν δεν είναι φεμινιστικός δε θα είναι μετασχηματισμός, αλλά απλώς μία ακόμη μετάβαση!

*Η Μάνια Σωτηροπούλου είναι μέλος της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ και της ομάδας φεμινιστικών και ΛΟΑΔΚΙ διεκδικήσεων της Νεολαίας Συριζα. Η παρούσα εισήγηση εκφωνήθηκε στο πλαίσιο της συζήτησης για τον φεμινισμό και την ευρωπαΐκή Αριστερά που φιλοξενήθηκε στο 3ο Φεστιβάλ της Νεολαίας Συριζα.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)