to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

9:18 | 08.03.2013

Κοινωνία

Φεμινισμός

Tης ΚΑΤΕ ΚΑΖΑΝΤΗ


Όχι, φεμινισμός δεν είναι, ούτε υπήρξε ποτέ ως τέτοιο, κίνημα για ν’ αλλάξει χέρια η εξουσία, να περάσει δηλαδή από τους άνδρες στις γυναίκες. Ήταν, και στο βαθμό που εξακολουθεί να υπάρχει, είναι κίνημα όχι μοναχά ανατρεπτικό αλλά κατεξοχήν αντι-εξουσιαστικό: διεκδικεί την ισότητα των φύλων, δίχως εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους. Διεκδικεί, εξόν από ισονομία, την οποία εξάλλου διασφάλισε σε μεγάλο βαθμό η αστική δημοκρατία με την αναγνώριση των αστικών πολιτικών δικαιωμάτων, ισότητα στις ευκαιρίες και στις επιλογές. Διεκδικεί «Ένα δικό σου δωμάτιο» για τη διάνοια όλων εκείνων των γυναικών, οι οποίες, εγκλωβισμένες σε χιλιάδες καθημερινά τιποτένια μικροπράγματα, αδυνατούν να αναπτύξουν το σύνολο των δυνατοτήτων τους.

Ο φεμινισμός αποτελεί την υπαρξιακή και ταυτόχρονα πολιτική διεργασία για την αυτοπραγμάτωση της γυναίκας, πέρα από τους κοινωνικούς επικαθορισμούς και τα στερεότυπα που επέβαλλε επί αιώνες η πατριαρχία.

Τόσο η αμαρτωλή φύση της Εύας όσο η ιερότητα της Παναγίας ποδηγετούν παιδιόθεν τις γυναίκες, υπαγορεύοντας ρόλους και συμπεριφορές. Το «Αιώνιο θήλυ», όταν δεν αντιμετωπίζεται ως δύναμη καταστροφής, αντιμετωπίζεται ως γενεσιουργός δύναμη, Μεγάλη Μητέρα. Ιδού όμως ένα μοντέλο που στην πράξη αποδεικνύεται άκρως δεσμευτικό: η γυναίκα στον εμπράγματο κόσμο, στην κοσμική κοινωνία, χρειάζεται πολλά περισσότερα από το να περιορίζεται στην Ιερή αναπαραγωγή. Η διολίσθηση σε μηχανιστική εκκολαπτική μηχανή, η οποία και αναπαράγει τις σχέσεις εξουσίας είναι προφανής και εν έτει 2013.

Από το τοστάκι για τον σύζυγο και το υγιεινό μαγείρεμα μετά της θυγατέρας, μέχρι το κυνήγι του καλύτερου απορρυπαντικού, κι όλα ετούτα από την κομψή επαγγελματία που «όλα τα προλαβαίνει», η τηλεοπτική πραγματικότητα, η οποία αντιγράφει τη ζωή και την οποία η ζωή επίσης αντιγράφει, αναπαράγει στερεότυπα και πρότυπα. Διαφημίσεις, σίριαλ, εκπομπές κάθε ζώνης, βρίθουν αντιδραστικών εικόνων. Οι ιδεολογικοί μηχανισμοί χώνουν τη μύτη τους παντού, ακόμα και στις επιστήμες. Ό,τι βολεύει τα ιδεολογήματα της κυριαρχίας, γίνονται, αίφνης, «γυναικεία φύση»: από την επιθυμία αναπαραγωγής –βλέπε «βιολογικό ρολόι»- μέχρι το είδος της εργασίας που κανείς καλείται να επιτελέσει.

Γυναίκα, όμως, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του συστήματος, δεν γεννιέσαι, γίνεσαι. Πέρα από το δίπολο, ή υποταγμένο θηλυκό ή άφυλο υποκείμενο, η γυναικεία ταυτότητα αποτελεί προσωπική υπόθεση κάθε γυναίκας χωριστά.

Αλλά «ο δεσμός που ενώνει τη γυναίκα με τους καταπιεστές της δεν συγκρίνεται με κανέναν άλλο», γράφει η Μποβουάρ στο «Δεύτερο Φύλο». Όταν εξουσιαστής είναι ο προσφιλής, ο αγαπημένος –πατέρας, σύντροφος, αδελφός- ο αγώνας για τη δίκαιη ανακατανομή των ρόλων γίνεται αδυσώπητη καθημερινή διαπάλη. Ενίοτε συναισθηματικά αφόρητη. Αν συνυπολογίσουμε πως οι γυναίκες «δεν έχουν σαν τους προλετάριους μια ενότητα εργασίας και συμφερόντων» και «ζουν κατεσπαρμένες ανάμεσα στους άνδρες», είναι εύκολο να αντιληφθούμε γιατί το φεμινιστικό κίνημα εύκολα αμαυρώθηκε και υπονομεύτηκε.

Κάθε 8 Μαρτίου, πάντως, οι γυναίκες έχουν τη μέρα τους. Όπως τα ζώα, τα παιδιά, οι πρόσφυγες κ.ο.κ.    

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)