Η δήλωση του Ανδρέα Ξανθού για την Παγκόσμια Ημέρα κατά των ναρκωτικών έχει ως εξής:
«Η Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών είναι ευκαιρία αναστοχασμού για το σύνθετο, και πολυπαραγοντικό φαινόμενο της εξάρτησης, που έχει βιο-ψυχικο-κοινωνικές διαστάσεις και άρα απαιτεί ολιστική προσέγγιση και διατομεακή αντιμετώπιση. Πρώτιστη προτεραιότητα των δημόσιων πολιτικών κατά των ναρκωτικών και εν γένει των εξαρτήσεων, είναι η διασφάλιση της καθολικής, ισότιμης και δωρεάν πρόσβασης των χρηστών ψυχοδραστικών ουσιών σε θεραπευτικά προγράμματα όλων των τύπων, με βάση τις ειδικές ανάγκες καθενός.
Το φάσμα των παρεμβάσεων και του στρατηγικού σχεδιασμού της Πολιτείας, οφείλει να περιλαμβάνει την πρόληψη, τη μείωση της βλάβης, την υποκατάσταση, την απεξάρτηση και την κοινωνική επανένταξη των εξαρτημένων ατόμων, πάντα με τη συνδρομή και συνέργεια όλων των δημόσιων φορέων κατά των εξαρτήσεων.
Τώρα που οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας εκδηλώνονται με ιδιαίτερη σφοδρότητα και, όπως όλοι γνωρίζουμε, υπάρχει ο σοβαρός κίνδυνος επιδείνωσης του φαινομένου της εξάρτησης, χρειάζονται ενισχυμένες δημόσιες πολιτικές για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων που θα εξασφαλίζουν την πρόσβαση των χρηστών στην καταλληλότερη θεραπεία, συνέργεια δομών και προγραμμάτων, ολοκληρωμένη ψυχοκοινωνική φροντίδα με προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της Δημόσιας Υγείας και όχι έμφαση στα αστυνομικά μέτρα και στην καταστολή.
Τα προηγούμενα χρόνια, σε περιβάλλον μνημονιακών περιορισμών και μέτρων λιτότητας, έγινε μία συγκροτημένη προσπάθεια από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για σημαντικές παρεμβάσεις στο πεδίο των εξαρτήσεων, όπως η πρόσληψη προσωπικού στους δημόσιους φορείς (ΟΚΑΝΑ, ΚΕΘΕΑ, 18ΑΝΩ, ΨΝΘ), η εξασφάλιση χρηματοδότησης ύψους 25 εκατομμύριων ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για τη δημιουργία νέων υπηρεσιών πρόληψης και αντιμετώπισης των εξαρτήσεων στις 13 Περιφέρειες της χώρας, η οικονομική ενίσχυση και ανασχεδιασμός των υπηρεσιών του ΟΚΑΝΑ με αποτέλεσμα την ανάπτυξη νέων δομών και την ουσιαστική εξάλειψη της λίστας αναμονής για εισαγωγή σε πρόγραμμα υποκατάστασης, η λειτουργία νέας μονάδας σωματικής αποτοξίνωσης στο Νοσοκομείο «Χατζηκώστα» στα Γιάννενα, η θεσμοθέτηση των ΚΟΙ.Σ.ΕΝ. (Κοινωνικών Συνεταιρισμών Ένταξης) που είναι μια μορφή κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας για τη διευκόλυνση της απασχόλησης και της κοινωνικής επανένταξης των απεξαρτημένων ατόμων, η θεσμοθέτηση των Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) ναρκωτικών για την ενίσχυση των υπηρεσιών «μείωσης της βλάβης» και την προστασία της Δημόσιας Υγείας, η εκπόνηση Σχεδίου Δράσης για την αντιμετώπιση των βλαπτικών συνεπειών από το αλκοόλ.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών επιμένουμε στην ανάγκη εθνικού σχεδιασμού δημόσιων πολιτικών για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, με βάση το διακριτό ρόλο και την εξειδίκευση κάθε φορέα αλλά και με λειτουργική διασύνδεση των δομών τους για την καλύτερη δυνατή φροντίδα των εξαρτημένων ατόμων, με σεβασμό και αναγνώριση της καθημερινής μάχης που δίνουν οι εργαζόμενοι, οι θεραπευτές, οι οικογένειες, οι πρώην και νυν χρήστες. Χρέος της Πολιτείας είναι να διασφαλίσει ότι η έκβαση αυτής της δύσκολης της μάχης θα είναι νικηφόρα.
ΣΥΡΙΖΑ: Η πρόληψη και η θεραπεία των εξαρτήσεων έχουν στο υπόβαθρό τους την αλληλεγγύη και την αποδοχή
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών 2020 μας προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία να αναδείξουμε την κοινωνική διάσταση και τις δραματικές συνέπειες της διάδοσης των εξαρτήσεων σε μια κοινωνία που τέμνεται από βαθιές ανισότητες και, επιπλέον, βιώνει επώδυνα τις πολυδιάστατες επιπτώσεις της πανδημίας του COVID-19 σε όλους τους τομείς του κοινωνικού βίου», τονίζει το τμήμα Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ.
Στην ίδια ανακοίνωση για την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης σημειώνει ότι «η ευρεία διάδοση των εξαρτήσεων ανάμεσα στη νεολαία, σε αυτές τις ιδιαίτερα επιβαρυντικές συνθήκες, αποτελεί έναν επιπρόσθετο λόγο για να προβάλουμε και σήμερα με έμφαση τον σημαντικό ρόλο της εκπαίδευσης τόσο για την πρόληψη του φαινομένου όσο και για την αντιμετώπιση των συνεπειών του».
«Αναγνωρίζοντας αυτές τις δυνατότητες κατά την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, σε συνθήκες ιδιαίτερα δύσκολες, επιχειρήσαμε να οργανώσουμε ένα δίκτυο μέτρων και πολιτικών με στόχους, μεταξύ άλλων, τη συστηματική μελέτη και διερεύνηση των συναφών προβλημάτων, την έγκαιρη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση όλων των παραγόντων της εκπαιδευτικής κοινότητας και την προβολή και διάδοση καλών πρακτικών αντιμετώπισης των σχετικών προβλημάτων.
» Ως υπόβαθρο αυτής της πολιτικής, αναπτύχθηκε συστηματική συνεργασία ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς θεσμούς της Πολιτείας (Υπ. Παιδείας, ΙΕΠ, εκπαιδευτικά ιδρύματα κ.λπ.) και αρμόδιους εξειδικευμένους επιστημονικούς φορείς (ΟΚΑΝΑ και Κέντρα Πρόληψης, ΚΕΘΕΑ, 18-Άνω κ.λπ.), που κατά περίπτωση οριοθετήθηκε από ανάλογα Μνημόνια ή Σύμφωνα Συνεργασίας. Στο πλαίσιο αυτό οργανώθηκαν επιστημονικές / επιμορφωτικές ημερίδες, διακινήθηκε ενημερωτικό υλικό και αναλήφθηκαν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο.
» Με την καθιέρωση της Θεματικής Εβδομάδας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης, στον σχεδιασμό της οποίας συμπεριλήφθηκε ως βασικός άξονας η αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, δόθηκε η δυνατότητα στα Γυμνάσια της χώρας να οργανώσουν σχετικές δραστηριότητες ενημέρωσης και προβληματισμού, με τη συνεργασία των επιστημονικά εξειδικευμένων φορέων, ενώ στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής περιλήφθηκε διδακτικά κατάλληλο και επιστημονικά άρτιο υλικό, που μπορούν να χρησιμοποιήσουν σε κάθε ανάλογη περίπτωση τα σχολεία. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η Θεματική Εβδομάδα προέβλεψε και δραστηριότητες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των γονέων σε επίπεδο σχολείου.
» Παράλληλα, μέσω του θεσμού της Αντισταθμιστικής Εκπαίδευσης από το 2016 δόθηκε η δυνατότητα να δημιουργηθούν νέα αυτοτελή - οργανικά τμήματα του Υπ. Παιδείας εντός των φορέων απεξάρτησης, με στόχο την ολοκλήρωση της τυπικής σχολικής εκπαίδευσης, την πρόσβαση στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση και την εκπαίδευση στις Ξένες Γλώσσες και τους υπολογιστές από πρώην εξαρτημένους ανθρώπους που βρίσκονται στη φάση της κοινωνικής επανένταξης ή έχουν ολοκληρώσει τη θεραπεία τους. Το πρόγραμμα αυτό βασίστηκε σε μια κοινωνική πολιτική που υποστηρίζει την συνεργασία και την αλληλεγγύη θεσμών και φορέων, αναδεικνύοντας έτσι με ποιον τρόπο η εκπαίδευση μπορεί να υποστηρίξει την απεξάρτηση και την πρόληψη της υποτροπής, με πολύ θετικά αποτελέσματα.
» Σήμερα, ωστόσο, πιστεύουμε ότι οι προσπάθειές όλων μας πρέπει να ενταθούν για πολλούς επιπλέον λόγους. Η πρόσφατη πανδημία έδειξε ότι μια σειρά αρνητικοί παράγοντες μπορούν να ενισχυθούν απροσδόκητα σε συνθήκες εγκλεισμού και κοινωνικής απομόνωσης. Ταυτόχρονα, ενώ οι πάντες σε αυτές τις συνθήκες συνειδητοποιούν την ιδιαίτερη σημασία που του κοινωνικού κράτους, η πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση της Ν.Δ. οδηγεί με ακρίβεια στην αποδυνάμωση και την υποβάθμισή του.
» Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η πρόληψη και η θεραπεία των εξαρτήσεων έχουν στο υπόβαθρό τους την αλληλεγγύη, τη συνεργασία, την ένταξη και την αποδοχή. Δεν αντιμετωπίζονται με την καλλιέργεια του ακραίου ανταγωνισμού, τις πρακτικές του διαχωρισμού, τον κοινωνικό αποκλεισμό και τον στιγματισμό, που προβάλλονται συστηματικά τόσο γενικότερα στην κοινωνία όσο και στην εκπαίδευση».
