Πάντοτε οι σχέσεις Ελλάδας-Ιράν υπήρξαν καλές, ακόμα και στα χρόνια του Σάχη. Η μακρά ιστορία πολιτισμού των δύο χωρών και λαών λειτουργούσε και εξακολουθεί να λειτουργεί υπέρ της συνεργασίας τους στη βάση του αμοιβαίου οφέλους.
Έχοντας πλήρη επίγνωση της σημασίας των ελληνο-ιρανικών σχέσεων, ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση, είχε ταχθεί εναντίον των κυρώσεων της Δύσης σε βάρος της μεγάλης αυτής χώρας της Μ. Ανατολής, ενώ η τότε ελληνική κυβέρνηση είχε ταχθεί υπέρ, συνηθισμένη στο «ναι σε όλα». Άραγε, το θυμούνται αυτό σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Φώφη Γεννηματά;
Υπενθυμίζω ότι το 2012 η ΕΕ – της Ελλάδας συναινούσης – είχε επιβάλει εμπάργκο στις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, ενώ εμείς ζητούσαμε την επίλυση της κρίσης στις σχέσεις Ιράν-Δύσης με διαπραγματεύσεις. Προσωπικά, είχα τότε γράψει άρθρο στην Αυγή με τίτλο “Casus Belli”, υποστηρίζοντας ότι η συγκεκριμένη απόφαση μπορούσε να οδηγήσει σε πόλεμο με το Ιράν, δεδομένου ότι η κυβέρνηση της Τεχεράνης είχε απειλήσει ως απάντηση να αποκλείσει στρατιωτικά τα Στενά του Ορμούζ. Επιπλέον, επισήμαινα,αν αυτό συνέβαινε, τον κίνδυνο, εκτόξευσης της διεθνούς τιμής του πετρελαίου σε πάνω από 150 δολάρια το βαρέλι, με καταστροφικές συνέπειες για τις οικονομίες πολλών χωρών της Ευρώπης, αλλά και της Ασίας.
Η ηγεσία του Ισραήλ είχε τότε σπεύσει να συνταχθεί με το εμπάργκο, υπολογίζοντας στην στρατιωτική επέμβαση της Δύσης στο Ιράν. Από τότε, πολλά νερά έχουν κυλίσει στους ποταμούς Τίγρη και Ευφράτη. Ειδικότερα, το 2013, υπογράφηκε στη Γενεύη η συμφωνία της Ομάδας των «Πέντε+Ένα» χωρών με το Ιράν, με την καθοριστική συμβολή της Ρωσίας αλλά και της Γερμανίας, σχετικά με τον έλεγχο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε εξ αρχής είχε χαρακτηρίσει ιστορική την συμφωνία αυτή, ζητώντας από την κυβέρνηση της Ελλάδας να την υποστηρίξει και αξιοποιήσει, προς όφελος της χώρας και των εθνικών της θεμάτων. Μάλιστα, είχε κατατεθεί σχετική ερώτηση στην Βουλή των Ελλήνων, με πρωτοβουλία της τότε τομεάρχη Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας, Ρένας Δούρου.
Προσθέταμε τότε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε να αναλάβει πρωτοβουλία και για την προώθηση πρότασης του ΟΗΕ για την ανακήρυξη της Μ. Ανατολής σε ζώνη ελεύθερη από πυρηνικά και άλλα όπλα μαζικής καταστροφής, πρόταση που είχε αποδεχτεί το Ιράν και όλες οι Αραβικές χώρες, αλλά απέρριπτε (και συνεχίζει να απορρίπτει) η ηγεσία του Ισραήλ.
Προσωπικά, έχω επαναφέρει την συγκεκριμένη πρόταση και στον σημερινό υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά, ο οποίος δεν έχει επιδείξει – κατά τη γνώμη μου - τον απαιτούμενο ζήλο σε πρωτοβουλίες ειρήνης, αποστρατιωτικοποίησης και αποπυρηνικοποίησης. Επιμένω στην ανάληψη πρωτοβουλιών ειρήνης εκ μέρους της Ελλάδας, διότι και το Συριακό - από το οποίο κατά βάση πηγάζει και το προσφυγικό - μας έχει διδάξει ότι για τη χώρα μας δεν υπάρχει άλλη στρατηγική για τον 21ο αιώνα από την στρατηγική της ειρήνης και της συνεργασίας με όλες τις γειτονικές χώρες – της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης. Εννοείται ότι μιλούμε για συνεργασία στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού, της εθνικής κυριαρχίας και του Χάρτη του ΟΗΕ.
Προσθέτω ότι κάθε βήμα υπέρ της ειρήνης στην Μ. Ανατολή, δημιουργεί το κατάλληλο διεθνές και περιφερειακό κλίμα, για να επιλυθεί τόσο το πρόβλημα-κλειδί για την ειρήνη στην περιοχή, που είναι το Παλαιστινιακό, όσο και για την επίλυση του Κυπριακού, στην βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ, που προβλέπουν την επανένωση του νησιού, στο πλαίσιο μιας δικοινοτικής-διζωνικής ομοσπονδίας.
Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κ.Ε. και συντονιστής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Θεμάτων Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ
