Στην ερώτηση οι βουλευτές επισημαίνουν την ιστορική και κοινωνική αξία του κτιρίου, το οποίο κατασκευάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ‘30. Κατά την διάρκεια της κατοχής, το κτίριο λειτούργησε ως Αρχηγείο της Εθνικής Αντίστασης στην νότια Μεσσηνία, ενώ βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς το 1944. Το 2018 με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, χαρακτηρίστηκε ως Διατηρητέο Νεώτερο Μνημείο.
Ο Αλέξης Χαρίτσης και ο Πάνος Σκουρολιάκος, τονίζουν επίσης τη σημασία του κτιρίου για την τοπική κοινωνία και την πολιτιστική ταυτότητα των κατοίκων της περιοχής. Δεδομένης της αρχιτεκτονικής αξίας του κτιρίου, οι βουλευτές επισημαίνουν ότι έχει κατατεθεί προς την Περιφέρεια Πελοποννήσου πρόταση για την αξιοποίησή του, ώστε το διατηρητέο μνημείο να αποτελέσει Παρατηρητήριο Πολιτισμικών και Περιβαλλοντικών πόρων της περιοχής.
Τέλος και με δεδομένη την ερειπιώδη πλέον κατάσταση στην οποία έχει περιπέσει το κτίριο, ρωτούν την Υπουργό σε τι ενέργειες προτίθεται να προβεί για την επείγουσα αποκατάστασή του και την περαιτέρω αξιοποίηση του εμβληματικού αυτού μνημείου της Μεσσηνίας.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς την κ. Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού
ΘΕΜΑ: Αποκατάσταση του Διατηρητέου Δημοτικού Σχολείου Κάτω Αμπελοκήπων Μεσσηνίας
Το Διατηρητέο Δημοτικό Σχολείο Κάτω Αμπελοκήπων Μεσσηνίας ιδρύθηκε με βασιλικό διάταγμα του 1921 και η κατασκευή του ανάγεται στη διετία 1932-1934. Σχεδιάστηκε με βάση πρότυπο αρχιτεκτονικό σχέδιο (του τότε Υπουργείου Παιδείας) αγροτικού μονοτάξιου διδακτηρίου της δεκαετίας του 1920. Το σχολείο εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 1935 και τον Οκτώβριο του 1941, εν μέσω γερμανοϊταλικής κατοχής, με απόφαση της επαρχιακής επιτροπής του ΕΑΜ Πυλίας αποτέλεσε το αρχηγείο της Εθνικής Αντίστασης της Νότιας Μεσσηνίας, λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφικής θέσης του οικισμού. Έτσι, για το χρονικό διάστημα 1941-1944 αποτέλεσε την έδρα του αντιστασιακού αγώνα και των συμβουλίων των Διοικητικών Υπηρεσιών της Εθνικής Αντίστασης (ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ).
Το εμβληματικό σχολείο της Μεσσηνίας, λόγω του σημαντικού αντιστασιακού του ρόλου κατά την περίοδο 1941-1944, βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς τον Αύγουστο του 1944, αλλά το κτήριο παρέμεινε όρθιο. Στα μεταπολεμικά χρόνια το σχολείο λειτούργησε ξανά. Το κουδούνι του ιστορικού σχολείου χτύπησε για τελευταία φορά τον Ιούνιο του 1965, καθώς λόγω σημαντικής ρωγμής κρίθηκε σκόπιμη η διακοπή της λειτουργίας του.
Τον Ιούλιο του 2018, το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων (ΚΣΝΜ) τάχθηκε υπέρ της κήρυξης του ως διατηρητέου μνημείου, και η Περιφέρεια Πελοποννήσου, με επιστολή της προς το ΚΣΝΜ γνωμοδότησε θετικά για τον χαρακτηρισμό του κτηρίου ως διατηρητέου. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, αποφάσισε τον χαρακτηρισμό του ως Διατηρητέου Νεωτέρου Μνημείου(ΦΕΚ159/ΑΑΠ/31.07.2018), σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 1γ. του ν.3028.2002, «λόγω της ιδιαίτερης ιστορικής και κοινωνικής σημασίας του, αφού είναι συνδεδεμένο με την ιστορία του τόπου και αποτελεί σημείο αναφοράς για τους κατοίκους».
Σήμερα, βάσει της απόφασης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, έχει συγκροτηθεί Συμβουλευτική Επιτροπή Αποκατάστασης του Μνημείου η οποία έχει αναλάβει σχετικές πρωτοβουλίες με στόχο την χρηματοδότηση αποκατάστασης του μνημείου από την Πολιτεία και τη νέα του χρήση ως μουσειακού χώρου πολιτισμού και ιστορίας, καθώς και χώρου παράλληλων πολιτισμικών εκδηλώσεων. Επίσης, στο πλαίσιο της αειφόρου διαχείρισης, ανάπτυξης και αποτελεσματικής διατήρησης της βιοποικιλότητας της ιδιαίτερης αυτής περιοχής και λαμβάνοντας υπόψη ότι στην περιοχή θα κατασκευαστεί το Μηναγιώτικο φράγμα, η Επιτροπή έχει καταθέσει πρόταση προς την Περιφέρεια Πελοποννήσου, ώστε το διατηρητέο μνημείο να αποτελέσει Παρατηρητήριο Πολιτισμικών και Περιβαλλοντικών πόρων της περιοχής.
Eπειδή είναι από τις λιγοστές περιπτώσεις που ένα ιστορικό κτήριο έχει αγκαλιαστεί τόσο πολύ από την τοπική κοινωνία της νότιας Μεσσηνίας, καθώς αποτελεί ιστορικό τοπόσημο και σημαντικό κομμάτι της συλλογικής μνήμης και ταυτότητας των κατοίκων της περιοχής.
Επειδή πέρα από την ιστορική, πολιτισμική και κοινωνική του αξία, το διατηρητέο σχολικό κτήριο αποτελεί αξιόλογο αρχιτεκτονικό δείγμα αγροτικού μονοτάξιου διδακτηρίου της δεκαετίας του 1930, που χρήζει προστασίας και ανάδειξης ως παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές.
Επειδή το κτήριο βρίσκεται πλέον σε ερειπιώδη κατάσταση, με σημαντικά στατικά προβλήματα, καθώς έχει καταρρεύσει η ξύλινη κεραμοσκεπής στέγη και κινδυνεύει άμεσα με ολοκληρωτική καταστροφή, εάν δεν γίνουν τάχιστες σωστικές επεμβάσεις.
Ερωτάται η κα Υπουργός:
Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού σχετικά με την άμεση ανάγκη αποκατάστασης αυτού του εμβληματικού διατηρητέου μνημείου της Μεσσηνίας;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Αλέξανδρος (Αλέξης) Χαρίτσης
Παναγιώτης (Πάνος) Σκουρολιάκος
