Μπορεί να πέρασε εν μέσω έντονων και σφοδρών αντιδράσεων ωστόσο καταδεικνύει για ακόμα μια φορά την «πολιτική» της κομματικής και επιχειρηματικής ελίτ.
Τι αλλάζει.
Ας δούμε αρχικά τις βασικότερες αλλαγές.
- «Mε την ψήφιση του νόμου ξεκινά η διαδικασία για την εισαγωγή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, για την παρακολούθηση και καταγραφή σε πραγματικό χρόνο του χρόνου εργασίας και των υπερωριών, καθώς και για την αναβάθμιση του Π.Σ. “ΕΡΓΑΝΗ”.
- Άμεσα ξεκινά η προετοιμασία του Προεδρικού Διατάγματος που θα θέσει τις βάσεις για τη δημιουργία της Επιθεώρησης Εργασίας ως Ανεξάρτητης Αρχής που θα αντικαταστήσει το ΣΕΠΕ και θα διεξάγει αντικειμενικούς ελέγχους στην αγορά εργασίας, χωρίς τη δυνατότητα επηρεασμού από την εκάστοτε κυβέρνηση.
- Νέες άδειες για τη συμφιλίωση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή. Ο νόμος θεσπίζει σειρά αδειών για γονείς και φροντιστές, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις υπερβαίνουν τις προβλέψεις της αντίστοιχης κοινοτικής νομοθεσίας.
- Μέτρα κατά της βίας και παρενόχλησης στην εργασία. Ο εργοδότης υποχρεούται να λάβει άμεσα μέτρα, όταν ο δράστης είναι εργαζόμενος (από σύσταση και αλλαγή θέσης του καταγγελλόμενου μέχρι απόλυση).
- Προστασία από απολύσεις: Διευρύνεται η λίστα των περιπτώσεων της άκυρης απόλυσης, που σημαίνει επιστροφή του εργαζομένου στην εργασία του και καταβολή των μισθών για την περίοδο μέχρι την επαναπασχόληση.
- Αυξάνεται από 1-1-2022 η αποζημίωση απόλυσης για τους εργατοτεχνίτες και εξισώνεται με εκείνη των υπαλλήλων (μισθοί έως 12 μηνών).
- Το διάλειμμα θα χορηγείται, μετά από 4 ώρες εργασίας, (αντί για 6 ώρες).
- Οι τηλεργαζόμενοι αποκτούν δικαίωμα αποσύνδεσης: δεν θα απαντούν σε e-mail, SMS, κλήσεις, μετά τη λήξη του ωραρίου εργασίας τους, ενώ ο εργοδότης αναλαμβάνει το κόστος απόκτησης και συντήρησης του εξοπλισμού. Απαγορεύεται η χρήση της κάμερας για τον έλεγχο της απόδοσης του τηλεργαζομένου.
- Οι αυτοαπασχολούμενοι στις ψηφιακές πλατφόρμες (delivery, courier) αποκτούν συνδικαλιστικά δικαιώματα (σύσταση οργανώσεων, διαπραγμάτευση συλλογικών συμφωνιών, απεργία).
- Το όριο των επιτρεπόμενων υπερωριών αυξάνεται στις 150 ώρες το χρόνο σε όλους τους κλάδους της οικονομίας.
- Παρέχεται η δυνατότητα στους εργαζόμενους να ζητήσουν την εφαρμογή του συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας για τη συμφιλίωση της επαγγελματικής με την οικογενειακή τους ζωή.
- Κυριακές: Προστίθενται στις εξαιρέσεις που επιτρέπεται ήδη να λειτουργούν (π.χ. εστίαση, καταστήματα σε τουριστικές περιοχές) οι κλάδοι ταχυδρομικών υπηρεσιών, παραγωγής-διανομής υγειονομικού υλικού, η εφοδιαστική αλυσίδα, τα data centers, έτοιμο σκυρόδεμα, κ.ά.
- Κυρώνεται η Σύμβαση 187 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, που συνεπάγεται τη διαμόρφωση εθνικής στρατηγικής, την κατάστρωση Εθνικού Προγράμματος Υγείας και Ασφάλειας, κ.ά.
- Απεργίες που έχουν κριθεί παράνομες από τα δικαστήρια δεν θα μπορούν να επαναπροκηρύσσονται από τη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση.
- Συνδικαλιστές που ασκούν βία ή προβαίνουν σε παράνομες πράξεις κατά τη διάρκεια απεργιών θα έχουν αστική ευθύνη.
- Απαγορεύεται η ενίσχυση συνδικαλιστικών οργανώσεων από εργοδότες και κόμματα.
- Η προστασία των συνδικαλιστών εξισώνεται με εκείνη που ισχύει για τις εγκύους. Παύει η απαγόρευση απόλυσης συνδικαλιστών ακόμη και για άσκηση βίας ή σεξουαλική παρενόχληση, που ισχύουν σήμερα.
- Έως τις 5 Νοεμβρίου 2021 (και κάθε χρόνο εφεξής), ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ επιχειρήσεων από το χώρο της κοινής ωφέλειας και εργαζομένων για τον καθορισμό του προσωπικού Ελάχιστης Εγγυημένης Υπηρεσίας (33%) κατά τη διάρκεια απεργιών. Δεν επιτρέπεται η κήρυξη απεργίας χωρίς να έχει προηγουμένως καθοριστεί το προσωπικό ασφαλείας και, όπου απαιτείται, το Προσωπικό Ελάχιστης Εγγυημένης Υπηρεσίας.
- Από 1-1-2022, καθίσταται υποχρεωτική η χρήση ηλεκτρονικού συστήματος για τη δυνατότητα συμμετοχής των μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων εξ αποστάσεως τόσο στις γενικές συνελεύσεις όσο και στις αρχαιρεσίες.
- Καθίσταται υποχρεωτική για λόγους διαφάνειας η εγγραφή των συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων σε ηλεκτρονικά μητρώα».
Και με την πρώτη ματιά να πούμε ότι σίγουρα έχει κάποια θετικά σημεία όπως είναι οι άδειες κυρίως στους γονείς αλλά και η βία στον εργασιακό χώρο.
Ας δούμε το άρθρο 55 που υποκριτικά στην πρώτη παράγραφο αναφέρει το οκτάωρο, για να εισάγει στη δεύτερη παράγραφο τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας με τετραήμερη δεκάωρη εργασία χωρίς αύξηση αποδοχών, η πρώτη διάταξη που καταλύει το οκτάωρο και την πενθήμερη εργασία, που ολοκληρώνεται με το άρθρο 59 με την κατάργηση του 8ωρου με τη θέσπιση της ατομικής σύμβασης και την επιβολή της δεκάωρης εργασίας, με δύο ώρες απλήρωτη εργσία και πληρωμή σε ρεπό!
Επίσης, το άρθρο 69 που προβλέπει το απαράδεκτο τεκμήριο ότι οι εργαζόμενοι στις πλατφόρμες δεν είναι μισθωτοί, το οποίο ανέδειξε και με την ένσταση αντισυνταγματικότητας, και συνακόλουθα δεν ψήφισε το άρθρο 70 που τους αναφέρει ως “παρόχους υπηρεσιών” στη συνδικαλιστική τους οργάνωση, προκειμένου να μην έχουν την κάλυψη και εφαρμογή του εργατικού δικαίου και τα δικαιώματά των μισθωτών εργαζόμενων!
Και όλα αυτά βαφτίζονται ως Ευρωπαϊκές οδηγίες που σίγουρα δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.
Βασικό εργαλείο υλοποίησης του σχεδίου της ΝΔ είναι η ατομική σύμβαση εργασίας. Διά του εργαλείου αυτού αφήνει ελεύθερη την επικράτηση του ισχυρού μέρους, εγκαθιδρύει την ισχύ της εργοδοτικής πλευράς, την ανισότητα της σχέσης. Και χωρίς ισότητα, ελευθερία δεν μπορεί να υπάρξει. Γι’ αυτό το νομοσχέδιο δεν απελευθερώνει τον εργαζόμενο, όπως ισχυρίζεται ο κ. Χατζηδάκης, αλλά τον υποδουλώνει.
Το υπουργείο Εργασίας κατάφερε να ετοιμάσει και να παρουσιάσει ένα εργασιακό νομοσχέδιο που προκάλεσε αντιδράσεις, όχι μόνο στους εργαζόμενους, αλλά και στους εργοδότες!
Ο ΣΕΒ, με επίσημη ανακοίνωση, φτάνει στο σημείο να μιλήσει για «πολλά προβληματικά σημεία» που υπάρχουν σε αυτό το σχέδιο νόμου. Ο Σύνδεσμος μπορεί να διαπιστώνει κάποια θετικά εκσυγχρονιστικά στοιχεία, αλλά την ίδια στιγμή «βλέπει» διατάξεις που «χαρακτηρίζονται από ασάφειες, έχουν νομικά και ερμηνευτικά προβλήματα και προκαλούν πρόσθετο διοικητικό βάρος που είναι ασύμβατο με τις τεχνολογικές εξελίξεις της εποχής, το οποίο θα λειτουργήσει τόσο εις βάρος των επιχειρήσεων, όσο και των εργαζομένων».
Η κριτική του ΣΕΒ επικεντρώνεται στο δίκαιο της καταγγελίας μιας σύμβασης αορίστου χρόνου και όχι μόνο.
Αναφέρεται και στο θέμα της διευθέτησης του χρόνου εργασίας, τονίζοντας πως η πρόταση του αρμόδιου υπουργείου δεν λαμβάνει υπόψη τις ευρωπαϊκές πρακτικές, ούτε τις ανάγκες των ίδιων των εργαζόμενων!
Δηλαδή ο Σύνδεσμος, ως προς το συγκεκριμένο θέμα, κινείται σε πλήρη αναντιστοιχία με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου.
Επισημαίνει ότι με την διάταξη που προωθείται, οι επιχειρήσεις δεν θα έχουν τη δυνατότητα να προτείνουν στους εργαζόμενους τους διευθέτηση του χρόνου εργασίας τους, κατά τρόπο που και οι δύο πλευρές να μπορούν να επωφεληθούν από τα ευεργετικά αποτελέσματα μίας τέτοιας ρύθμισης.
Έτσι, το όποιο όφελος θα μπορούσε να προκύψει από μια τέτοια ρύθμιση, ακυρώνεται στην πράξη…
Διάβασα πρόσφατα μια έκφραση και νομίζω ότι συμφωνώ απόλυτα… ένα νομοσχέδιο – εργασιακό οδοστρωτήρα. Βασικός στόχος του νομοθέτη, όταν καλείται να θεσπίσει διατάξεις στο χώρο του εργατικού δικαίου, είναι να εξισορροπίσει δικαιώματα και υποχρεώσεις μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών, κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να υπάρχει ισότητα ευκαιριών και για τους δύο, διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και παροχή ενός σταθερού πεδίου λειτουργίας και ανάπτυξης της επιχείρησης, το μέλλον της οποίας δεν πρέπει να απειλείται από καταχρηστικές εφαρμογές προστατευτικών διατάξεων.
Και πόσο μάλλον τώρα που όλα είναι αβέβαια και το ενδεχόμενο καταχρηστικής εφαρμογής εργατικών διατάξεων παραμένει ανοικτό.
Όπως διάβασα σωστά και με αυτό θα κλείσω: Το ζητούμενο, πάντως, είναι, σε κάθε περίπτωση, να μην μπλοκάρεται, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο η ομαλή λειτουργία της επιχείρησης, η παραγωγή, η αγορά, η οικονομία του τόπου ή της χώρας. Μπορεί να είναι δύσκολο να βρέθει η κοινή συνισταμένη, είναι, όμως, άκρως απαραίτητο ο νομοθέτης να επιδιώξει με κάθε τρόπο την εξεύρεση της συνισταμένης αυτής, χάριν της εξασφάλισης εργασιακής ηρεμίας, που αποτελεί την βασική προϋπόθεση ανάπτυξης της οικονομίας.
* Νικόλαος Κορακιανίτης: Πολιτικός Μηχανικός Laisergo
