Βουβή, αλλά μάλλον οριστική αποχώρηση ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, παγίωση της διαφοράς υπέρ της Ν.Δ. αλλά και μαζική έξοδο των ψηφοφόρων (έμμεσα ή άμεσα) από την εκλογική διαδικασία καταγράφει ο «Σφυγμός» του Οκτωβρίου, η δεύτερη μηνιαία έρευνα της Prorata για λογαριασμό της «Εφ.Συν.».

Αναλυτικότερα η δυνητική εκλογική επιρροή των κομμάτων (με πιθανότητα επιλογής ίση ή μεγαλύτερη του 50%) στο σύνολο των ερωτηθέντων καταγράφεται ως εξής (στην παρένθεση το αντίστοιχο ποσοστό του Σεπτεμβρίου): ΣΥΡΙΖΑ 17% (18%), Ν.Δ. 28% (26%), ΚΚΕ 13% (11%), Δημοκρατική Συμπαράταξη (ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ) 10% (12%), Ποτάμι 9% (9%), Χρυσή Αυγή 8% (9%), Ενωση Κεντρώων 7% (8%), Πλεύση Ελευθερίας 6% (5%), ΑΝΤΑΡΣΥΑ 5% (4%), Λαϊκή Ενότητα 5% (5%), Ανεξάρτητοι Ελληνες 3% (4%). Η αδιευκρίνιστη ψήφος καταγράφεται στο 25% και τα Λευκά/Ακυρα στο 22%.

Αξιοπρόσεκτο στην έρευνα είναι και το συναίσθημα που νιώθουν οι ψηφοφόροι αναφορικά με την κατάσταση που βιώνουν: υπερβολικό και μεγάλο φόβο αισθάνεται το 59% των ερωτηθέντων.

Υπερβολικό και μεγάλο θυμό το 77% των ερωτηθέντων, ελπίδα αισθάνονται ελάχιστοι. Συγκεκριμένα: υπερβολική και μεγάλη ελπίδα αισθάνεται το 10%, ενώ το 51% των ερωτηθέντων δεν νιώθει καθόλου ελπίδα και το 25% έχει αυτό το συναίσθημα σε μικρό βαθμό.

ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗ  ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΡΟΘΕΣΗΣ ΨΗΦΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ

Σε αντίθεση με τη συνήθη πρακτική καταγραφής της πρόθεσης ψήφου, δηλαδή της επιλογής του ΕΝΟΣ κόμματος που θα προτιμηθεί στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση, η Prorata καταγράφει τις ατομικές απαντήσεις για την πιθανότητα ψήφου για ΚΑΘΕΝΑ κόμμα και στη συνέχεια υπολογίζει τα ποσοστά δυνητικής εκλογικής επιρροής κάθε κόμματος αθροίζοντας τα ποσοστά εκείνων που έχουν δηλώσει ως ίση ή μεγαλύτερη του 50% την πιθανότητα να επιλέξουν κάθε κόμμα. 

Συνεπώς, το άθροισμα των ποσοστών δυνητικής εκλογικής επιρροής ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ στον τελικό πίνακα (που δημοσιεύεται παραπάνω) είναι μεγαλύτερο του 100% για τον απλούστατο λόγο ότι πολλοί ψηφοφόροι επιλέγουν να δηλώσουν ως ίση ή μεγαλύτερη του 50% την πιθανότητα να ψηφίσουν δύο η περισσότερα κόμματα.

Η μέτρηση της δυνητικής εκλογικής επιρροής αποτυπώνει τα κατώτερα και τα ανώτερα πιθανά εκλογικά ποσοστά κάθε κόμματος κατά την τρέχουσα χρονική στιγμή. Για τον λόγο αυτό, μικρότερα κόμματα καταγράφουν πιο υψηλά από τα συνήθη ποσοστά δυνητικής εκλογικής επιρροής, καθώς συγκεντρώνουν τη συμπάθεια περισσότερων ερωτωμένων από αυτούς που τελικά τα επιλέγουν στην κάλπη παρά το γεγονός ότι δηλώνουν ως πιθανό το ενδεχόμενο να τα στηρίξουν.

Η μέτρηση των επιπέδων δυνητικής εκλογικής επιρροής θεωρείται ένα ουσιαστικότερο και πιο λεπτομερές εργαλείο αποτύπωσης των τάσεων σε μη προεκλογικές περιόδους. Είναι προφανές ότι κατά την προεκλογική περίοδο, η καταγραφή της μοναδικής επιλογής του καθενός είναι το ζητούμενο.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ProRata Α.Ε. Εταιρεία Ερευνών Κοινής Γνώμης και Εφαρμογών Επικοινωνίας (Αριθμός Μητρώου ΕΣΡ: 56). Ποσοτική έρευνα με προσωπική συνέντευξη και χρήση δομημένου ερωτηματολογίου, σε γενικό πληθυσμό άνω των 18 ετών ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ σύνολο επικράτειας ΔΕΙΓΜΑ 1.000 ερωτηματολόγια ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣτρωματοποιημένη δειγματοληψία με αναλογική αντιπροσώπευση αστικών και αγροτικών περιοχών ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΣΦΑΛΜΑΤΟΣ Μέγιστο +/3% σε διάστημα εμπιστοσύνης 95%. Η έρευνα διεξήχθη από 19 έως 21 Οκτωβρίου 2016 από 14 ερευνητές και 2 επόπτες.

Βουβή αποχώρηση

Του Γιάννη Κωνσταντινίδη *

Ο «Σφυγμός» του Οκτωβρίου, η δεύτερη για την τρέχουσα πολιτική χρονιά, μηνιαία έρευνα της Prorata επιβεβαιώνει την υποχώρηση των ποσοστών δυνητικής εκλογικής επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ μετά το τέλος του περασμένου καλοκαιριού.

Η εκτίμηση για την τρέχουσα «οροφή» του κόμματος, δηλαδή το άθροισμα των ποσοστών εκείνων που δηλώνουν ως βέβαιη την επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ στην κάλπη και εκείνων που δηλώνουν ως σχετικά πιθανή την επιλογή του στην κάλπη, υπολείπεται πλέον του τρέχοντος «πατώματος» της Ν.Δ., δηλαδή του ποσοστού εκείνων που δηλώνουν ως βέβαιη την επιλογή της Ν.Δ. στην κάλπη.

Υπό αυτές τις συνθήκες φαίνεται να διαμορφώνεται ένα σαφές προβάδισμα για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το οποίο δεν ήταν ορατό στην αρχή του καλοκαιριού, όταν μεγάλο ποσοστό των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ του Σεπτεμβρίου 2015 κρατούσαν μεν επιφυλάξεις έναντι της πιθανότητας να στηρίξουν εκ νέου τον ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς όμως να το αποκλείουν ως ενδεχόμενο. Πλέον οι ψηφοφόροι αυτοί οριστικοποιούν την μη ευνοϊκή για τον ΣΥΡΙΖΑ απόφασή τους να αποχωρήσουν από το στρατόπεδο του ΣΥΡΙΖΑ.

Η αποχώρησή τους μοιάζει να είναι για την ώρα βουβή. Και δεν είναι ηχηρή για δύο λόγους:

(α) γιατί οι μισοί από αυτούς αποχωρούν ουσιαστικά και από το εκλογικό σώμα, δηλώνοντας ότι θα προτιμήσουν να απέχουν από την επόμενη εκλογική αναμέτρηση,(β) γιατί η κοινωνική σύνθεση των ψηφοφόρων αυτών (γυναίκες έως 44 ετών και μεταλυκειακής εκπαίδευσης που είτε είναι άνεργες, είτε εργάζονται ως μισθωτές στον ιδιωτικό τομέα) καθιστά απίθανη την εξωτερίκευση της εκλογικής στροφής τους.

Η στροφή του συγκεκριμένου τμήματος του εκλογικού σώματος του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να είναι δρομολογημένη, αν εστιάσει κανείς στην πλήρη κατάρρευση, στα μάτια των συγκεκριμένων ψηφοφόρων, των θετικών στοιχείων του Αλέξη Τσίπρα: ελάχιστοι είναι σε σχέση με τον μέσο ψηφοφόρο εκείνοι που αποδίδουν στον πρωθυπουργό την ιδιότητα του έντιμου ή του αποτελεσματικού. Η αρνητική διάθεση έναντι του κόμματος που επέλεξαν το 2015 μοιάζει να ακουμπά πλέον και τον πυρήνα της τότε επιλογής, το πρόσωπο του δημοφιλούς αρχηγού.

Πάντως παρά τις πολλές ενδείξεις διάρρηξης των σχέσεων αυτού του τμήματος του εκλογικού ακροατηρίου του ΣΥΡΙΖΑ με το κόμμα που στήριξε πέρσι, πρέπει να σημειωθεί ότι η Ν.Δ. κερδίζει μόνο ένα μικρό ποσοστό όσων δηλώνουν ότι υπάρχει μηδενική πιθανότητα να στηρίξουν εκ νέου τον ΣΥΡΙΖΑ (δυνητικό επίπεδο εισροών στο 14%), στοιχείο που την κρατά σε χαμηλά επίπεδα εκλογικής δυνητικής επιρροής, δεδομένης της σταθερής απώλειας δυνάμεων του βασικού αντιπάλου της.

Οταν η αποχώρηση ενός πλήθους είναι βουβή, τότε προβληματίζει περισσότερο για την εξέλιξή της.

* επίκουρου καθηγητή Πανεπιστημίου Μακεδονίας και επιστημονικά υπεύθυνου της εταιρείας Prorata