Την πρώτη μέρα του συνεδρίου, παρευρέθηκε και συνομίλησε με διοργανωτές και διοργανώτριες, μαθητές και μαθήτριες, ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου.
Το συνέδριο ξεκίνησε με τοποθετήσεις των μελών της Οργανωτικής Επιτροπής Κώστα Αγγελάκου, Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν, Τασούλας Βερβενιώτη, Νίκου Γκόβα, Ευρικόμης Σάββα, Βασιλικής Σακκά και Άννας Τρίγκατζη.
Καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους και τις παρευρισκόμενες, η Γενική Διευθύντρια της Σιβιτανιδείου Ράνια Καλαντζή, είπε:
«…. θέλω να σας εξηγήσω για ποιο λόγο η Σιβιτανιδειος έσπευσε να αγκαλιάσει και να υποστηρίξει αυτή την πρωτοβουλία
Η Προφορική Ιστορία σαν διαδικασία καταγραφής , διατήρησης και διάδοσης της κατανόησης μας για το παρελθόν, μέσω προφορικών αφηγήσεων , προσφέρει γενναιόδωρα σε πολλά επίπεδα
Πρώτα απ’ όλα στο επίπεδο της ιστορικής έρευνας , αφού η προφορική Ιστορία είναι σε στενή σχέση με την Δημόσια Ιστορία και έρχεται να καλύψει κενά που αρχικά θεωρήθηκαν λιγότερο σημαντικά.
Φυσικά μερικές φορές, μπορεί να έρθει σε αντιπαράθεση με κυρίαρχες ιστορικές αφηγήσεις, αλλά ίσως αυτό είναι ακόμη πιο ενδιαφέρον
Παράλληλα σε κοινωνικό επίπεδο εξανθρωπίζει την ιστορία. Η Προφορική Ιστορία είναι ιστορία γύρω από ανθρώπους , γύρω από κοινότητες και γύρω από τόπους .
Φέρνει στην επιφάνεια και αναδεικνύει αφηγήσεις απλών καθημερινών ανθρώπων και τους κάνει να νοιώθουν ότι οι μνήμες και οι εμπειρίες τους είναι σημαντικές, ενώ τους βοηθά σε αποτίμηση και αναστοχασμό της ζωής τους
Δίνει φωνή σε ομάδες και σιωπηλές κοινωνικές κατηγορίες που έχουν παίξει ρόλο στο ιστορικό, κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι , χωρίς να έχει αναγνωρισθεί ο ρόλος τους
Και φυσικά η Προφορική Ιστορία σε συνδυασμό με την εκπαίδευση προσφέρει πολλά σε παιδαγωγικό επίπεδο
Η ιστορία εκδημοκρατίζεται και περνά περνά στα χέρια των παιδιών. Μέσα από την διαδικασία και την μεθοδολογία της Π.Ι. τα παιδιά μαθαίνουν να επικοινωνούν με ανθρώπους από διαφορετικές γενιές και κοινωνικά περιβάλλοντα, μαθαίνουν να συνεργάζονται μεταξύ τους και τελικά να παράγουν και όχι μόνο να καταναλώνουν ιστορικές γνώσεις
Αρχίζουν να καταλαβαίνουν την σημασία του υποκειμενικού παράγοντα και την λειτουργία της επιλεκτικής μνημης . Ξεχωρίζουν τι είναι αξιομνημόνευτο και τι όχι, τι είναι προσωπική ιστορία και τι μπορει να γίνει μερος της Δημόσιας. Παίρνουν υπόψη τους ότι στον προφορικό λόγο αποτυπώνονται ιδεολογίες, νοοτροπίες και αντιλήψεις κ αι ο τρόπος πρόσληψης της πραγματικότητας είναι υποκειμενικός. Αποκτούν ενσυναίσθηση και χτίζουν μία εσωτερική πυξίδα για να κρίνουν τις ιστορικές αφηγήσεις
Οι σύγχρονες παιδαγωγικές προσεγγίσεις αντιλαμβάνονται την εκπαίδευση ως μία αμφίδρομη, σύνθετη και δυναμική διαδικασία. Η Π.Ι. είναι απολύτως συμβατή με αυτές τις προσεγγίσεις
Οι μεγαλύτερες και οι μεγαλύτεροι (και όχι μόνο) ξέρουμε ότι το μάθημα της ιστορίας γινόταν με μετωπική διδασκαλία με στόχο την συσσώρευση ιστορικών γνώσεων μέσω της απομνημόνευσης.
Ο στόχος όμως της διδασκαλίας της ιστορίας δεν είναι μόνο η ιστορική γνώση αλλά και η ιστορική σκέψη και ακόμη περισσότερο η ανάπτυξη ιστορικής συνείδησης
Με την εμπλοκή τους με την προφορική ιστορία τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τις ιστορικές μεθόδους και αποκτούν ικανότητες ιστορικών ερμηνειών
Εύχομαι το συνέδριό σας να είναι καλοτάξιδο και σήμερα να είναι τα εγκαίνια ενός θεσμού που θα αγκαλιάσει όλη η εκπαιδευτική κοινότητα.»
