Στον ρόλο που μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει και στην Ελλάδα η κοινωνική, αλληλέγγυα οικονομία μέσω των συνεταιριστικών κοινωνικών επιχειρήσεων αλλά και στη σημασία που αποδίδει η κυβέρνηση και τα βήματα που κάνει σε αυτόν τον τομέα με στόχο την ένταξη των νέων ανθρώπων στην παραγωγική διαδικασία και επιχειρηματική δράση που θα έχει και κοινωνική ανταποδοτικότητα, αναφέρθηκε εκτενώς ο Αλέξης Τσίπρας κατά την επίσκεψη του στο Impact hub Athens. Πρόκειται για δομή που υποστηρίζει την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας, μέσα από προγράμματα ανάπτυξης επιχειρηματικών μοντέλων, που έχουν θετικό κοινωνικό αντίκτυπο.

Ο πρωθυπουργός περιέγραψε το παράδειγμα της κοινωνικής οικονομίας ως τμήμα της συνολικής θέσης και στρατηγικής της κυβέρνησης για ένα διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο, «στον αντίποδα του γενικότερου επιχειρηματικού μοντέλου που άνθισε με νοσηρό τρόπο τα προηγούμενα χρόνια στην Ελλάδα. Να αποδείξουμε ότι μπορεί να γίνει κι αλλιώς», όπως υπογράμμισε.

«Στην Ελλάδα της κρίσης μπορούν να δημιουργηθούν πολύ σημαντικές ευκαιρίες ιδίως για νέους ανθρώπους που έχουν φαντασία, έμπνευση, δημιουργικότητα, να στήσουν τη δική τους επιχείρηση που θα έχει στόχο να προσφέρει στο κοινωνικό συνολο και ταυτόχρονα να δοθεί η δυνατότητα να ζήσουν από αυτή την επιχειρηματική δραστηριότητα και να μείνουν στη χώρα» τόνισε ο κ. Τσίπρας, συνομιλώντας με εκπροσώπους επιχειρήσεων που αναπτύσσονται στους τομείς της κοινωνικής οικονομίας, της καινοτομίας και της νεανικής επιχειρηματικότητας.

Σημείωσε δε: «Αυτό που κάναμε ήταν να ανοίξουμε την υπόθεση της αλληλέγγυας οικονομίας σε όλον τον πληθυσμό και να γίνει μια υπόθεση που δεν θα αφορά ως επί το πλείστον συγκεκριμένους παραδοσιακούς κλάδους, αλλά όλους τους πολίτες». Πρόσθεσε πως με αυτόν τον τρόπο θα δοθεί και η δυνατότητα να αναπτυχθεί ένα ευρύ πεδίο καινοτομιών μέσω της αλληλέγγυας οικονομίας και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.

 

Τι έχει κάνει η κυβέρνηση για την κοινωνική οικονομία 

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που έχει λάβει η κυβέρνηση για να αναδείξει έναν τομέα, μια ιδέα, με την οποία δεν είχε ασχοληθεί κανείς και για την οποία, έως και πριν από έναν χρόνο, δεν υπήρχε καν θεσμικό πλαίσιο. 

Συγκεκριμένα, είπε:

- Φτιάξαμε τη γενική γραμματεία της κοινωνικά αλληλέγγυας οικονομίας.

- Χαρτογραφήσαμε για πρώτη φορά το πεδίο της κοινωνικής οικονομίας, δίνοντας αξιόπιστα και ακριβή στοιχεία για τη δραστηριότητα του κάθε τομέα της οικονομίας και λειτουργήσαμε αυτή τη γραμματεία και ως ένα κέντρο ενημέρωσης και εξυπηρέτησης των πολιτών που θέλουν να αναπτύξουν τέτοια δραστηριότητα και να έρθουν σε επαφή με επιχειρήσεις που απασχολούνται στον τομέα της αλληλέγγυας οικονομίας. 

Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι επισκέφθηκε τον χώρο για να αναδείξει έναν τομέα που -όπως είπε- «για εμάς μπορεί να είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρος και παραγωγικός, τον τομέα της κοινωνικής οικονομίας που σε άλλες χώρες της Ευρώπης αποτελεί σημαντικό μέρος (στη Γαλλία αποτελεί το 10% του ΑΕΠ)» και σημείωσε ότι υπάρχει σειρά ωφελημάτων, ασφαλιστικών και φορολογικών κινήτρων, σε όσους θελήσουν να ασχοληθούν και να φτιάξουν τη δική τους κοινωνική επιχείρηση. Τα κίνητρα αυτά είναι: 

* Η συμμετοχή ενός φυσικού προσώπου ως μέλος σε μια κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση δεν συνεπάγεται ατομικές φορλογικές ή ασφαλιστικές υποχρεώσεις.

* Επίσης, τα κέρδη της συνεταιριστικής επιχείρησης πριν από τη φορολόγησή τους ως το 35% βγαίνουν από τη φορολόγηση στον βαθμό που διανέμονται στα μέλη της επιχείρησης.

* Δεν πληρώνουν αυτές οι επχιειρήσεις τέλος επιτηδεύματος για την πρώτη 5ετία και μετά από αυτήν πληρώνουν μικρότερο.

* Εργαζόμενοι σε συνεταιρισμούς ή σε κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις που αποτελούν μέλη ευάλωτων ομάδων πληθυσμού δεν χάνουν τη σύνταξη, επιδότηση, επίδομα που λαμβάνουν ήδη, ενώ έχουν και επιπλέον όφελος από τα διανεμόμενα οφέλη της επιχείρησης.

 

Σε πρώτη φάση, 25 + 25 εκ. ευρώ για στήριξη επιχειρήσεων κοινωνικά αλληλέγγυας οικονομίας 

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Οκτώβριο η κυβέρνηση θεσμοθέτησε το νέο θεσμικό πλαίσιο για την αλληλέγγυα οικονομία:

* Σε πρώτη φάση, ενεργοποιείται το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας που θα έχει αρχικό κεφάλαιο 25 εκ. ευρώ και θα υποστηρίξει όλους τους φορείς που δραστηριοποιούνται από την κοινωνικά αλληλέγγυα οικονομία και που αποκλείονται από το τραπεζικό σύστημα. Θα δώσει μικροπιστώσεις, θα προσπαθήσει να δώσει εγγυητικές επιστολές για δάνεια σε όλες τις επιχειρηματικές δράσεις σε υπάρχουσες κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις και νεοφυείς. Ήδη από τον Οκτώβριο και μετά, που έφτιαξε η κυβέρνηση αυτό το πλαίσιο, είπε ο κ. Τσίπρας, «έχουμε 206 καινούριες τέτοιες επιχειρήσεις και θέλουμε να γίνουν πολύ περισσότερες και θα γίνουν αν βρούμε αυτά τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να στηρίξουμε τα πρώτα βήματα αυτών των επιχειρήσεων».

* Ταυτόχρονα με το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας, συνέχισε ο πρωθυπουργός, «έχουμε εξασφαλίσει από τον κρατικό προϋπολογισμό και θα ενεργοποιήσουμε άμεσα τη δράση επιχορήγησης του προϋπολογισμού για επιχειρήσεις που ασχολούνται με την κοινωνικά αλληλέγγυα οικονομία γι άλλα 25 εκ. ευρώ. Άρα σε πρώτη φάση έχουμε 25 εκ. και 25 εκ. για να στηρίξουμε άμεσα αυτή την προσπάθεια. Είναι μια σημαντική αρχή, αν φανταστούμε ότι πριν από έναν χρόνο δεν είχαμε καν θεσμικό πλαίσιο και δεν ασχολείτο κανείς με αυτή την ιδέα».

* Οι επιχειρήσεις αυτές θα έχουν τη δυνατότητα ένταξης σε όλα τα προγράμματα ΕΣΠΑ και στα προγράμματα απασχόλησης του ΟΑΕΔ.

Ο ΟΑΕΔ, είπε ο κ. Τσίπρας, είναι από τα λίγα δημόσια ταμεία που έχουν πλεόνασμα αυτή τη στιγμή, το οποίο σκοπεύουμε να το αξιοποιήσουμε το επόμενο διάστημα κυρίως σε δράσεις, προγράμματα και πρωτοβουλίες που θα έχουν διπλό στόχο: την ένταξη στην παραγωγική διαδικασία των νέων ανθρώπων και ταυτόχρονα η επιχειρηματική αυτή δράση να έχει κοινωνική ανταποδοτικότητα.

* Επίσης, περισσότερα από 100 κέντρα πληροφόρησης και στήριξης των κοινωνικών συνεταιριστικών εγχειρημάτων θα έχουν στηθεί έως το τέλος του χρόνου σε όλη τη χώρα, ανά περιφέρεια, που θα ενημερώνουν και θα υποστηρίζουν τους ανθρώπους που θέλουν να δραστηριοποιηθούν.

* Τον Νοέμβριο η κυβέρνηση θα στηρίξει την πραγματοποίηση, στην Αθήνα, της πρώτης έκθεσης κοινωνικής οικονομίας με τη συμμετοχή επιχειρήσεων, εγχειρημάτων κοινωνικής επιχειρηματικότητας από όλη την Ελλάδα.

 

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η επίσκεψη του πρωθυπουργού σε μία δομή η οποία υποστηρίζει την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας μέσα από προγράμματα ανάπτυξης επιχειρηματικών μοντέλων με θετικό κοινωνικό αντίκτυπο, σηματοδοτεί τη σημασία που αποδίδει η κυβέρνηση στην Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, την συνεργατική - συνεταιριστική επιχειρηματικότητα που έχει πρωταρχικούς σκοπούς:

• την κάλυψη κοινωνικών αναγκών.

• την κάλυψη των βιοποριστικών αναγκών των ίδιων των εργαζομένων.

• τη δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας.

Ο πρωθυπουργός, απευθυνόμενος στα μέλη του δικτύου, τόνισε ότι η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση, ενώ επισήμανε ότι η κυβέρνηση έχει ενισχύσει και θα συνεχίσει να ενισχύει την ΚΑΛΟ θεσμικά και χρηματοδοτικά.

Ο Αλέξης Τσίπρας, τονίζοντας τη σημασία που έχει για την κυβέρνηση  η ΚΑΛΟ, σημείωσε ότι προβάλλουν ένα άλλο τρόπο ζωής, ένα διαφορετικό σύστημα αξιών. Οι λέξεις κλειδιά στην Αλληλέγγυα Οικονομία, δεν είναι ο ανταγωνισμός και το κέρδος, αλλά η συνεργασία, η συνεργατικότητα, η αλληλοβοήθεια, η καινοτομία, η κοινωνική επιχειρηματικότητα και η κοινωνική ανταποδοτικότητα.

Τέτοια εγχειρήματα, σημείωσε, τα οποία   στηρίζονται στη συνεργασία, την  αλληλοβοήθεια, πειραματίζονται, και καινοτομούν, ενισχύουν την οικολογική συνείδηση, έχουν κοινωνικό όφελος και συμμετέχουν νέοι, είναι τα απαραίτητα συστατικά για την δημιουργία ενός  ευοίωνου μέλλοντος. 

Η σημασία της Αλληλέγγυας Οικονομίας αρχίζει να αποκτά ιδιαίτερη δυναμική στη χώρα μας την ώρα που σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες (πχ Γαλλία, Ισπανία) συμβάλει πάνω από 10% στο ΑΕΠ τους. Συγκεκριμένα η Αλληλέγγυα Οικονομία συμβάλει:

• στην αύξηση της απασχόλησης.

• προσφέρει θέσεις εργασίας με δικαιώματα.

• αποτελεί δημιουργική διέξοδο και ενισχύει την έμπνευση των νέων ανθρώπων.

• φρενάρει το braindrain και

• το «προϊόν» έχει κοινωνικό όφελος.

 

Μέτρα υπέρ ενίσχυσης ΚΑΛΟ

Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση στηρίζει και ενισχύει την Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία και πιο συγκεκριμένα:

• Με το νόμο 4430/2016, διεύρυνε το πεδίο δραστηριοποίησης των ΚΑΛΟ. Δεν απευθύνονται, πλέον, μόνο στις ευάλωτες ομάδες, αλλά σε όλους τους πολίτες και σε όλες τις παραγωγικές δραστηριότητες. Οι νέες επιχειρήσεις δεν δραστηριοποιούνται μόνο στους παραδοσιακούς κλάδους (πρόνοια, εστίαση) αλλά και σε σύγχρονους παραγωγικούς τομείς, όπως η πληροφορική, οι νέες τεχνολογίες, η παραγωγή και η μεταποίηση αγροτοδιατροφικών προϊόντων και αποτελεί πεδίο ευκαιρίας για πολλές καινοτόμες επιχειρήσεις. 

• Ίδρυσε Ειδική Γραμματεία ΚΑΛΟ, χαρτογράφησε για πρώτη φορά το πεδίο της Κοινωνικής Οικονομίας και προσφέρει χρηματοδότηση, ασφαλιστικά και φορολογικά κίνητρα για την ίδρυση επιχειρήσεων ΚΑΛΟ.

• Τον Οκτώβριο του 2017, ενεργοποιείται το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας, με αρχικό κεφάλαιο 25 εκ. ευρώ. Με στόχο την υποστήριξη φορέων ΚΑΛΟ που αποκλείονται από το τραπεζικό δανεισμό με την παροχή μικροδανείων, εγγυήσεων μεγαλύτερων δανείων, εγγυητικές επιστολές, κ.λπ.

• Παράλληλα, την ίδια περίοδο, ενεργοποιείται δράση επιχορήγησης προϋπολογισμού 25 εκ. ευρώ αποκλειστικά για φορείς/επιχειρήσεις ΚΑΛΟ (μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος, λειτουργικά έξοδα, δαπάνες εξοπλισμού). Επιπλέον, οι επιχειρήσεις ΚΑΛΟ έχουν δυνατότητα ένταξης σε όλα τα προγράμματα ΕΣΠΑ και τα προγράμματα απασχόλησης του ΟΑΕΔ.

• Μέχρι το τέλος του έτους θα λειτουργούν περισσότερα από 100 Κέντρα Πληροφόρησης και Στήριξης των κοινωνικών συνεταιριστικών εγχειρημάτων σε ολόκληρη τη χώρα. 

Τον πρωθυπουργό συνόδευσαν στην επίσκεψή του, η υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Έφη Αχτσιόγλου, ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος και η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, αρμόδια για την Κοινωνική Οικονομία, Ράνια Αντωνοπούλου.

Ρ. Αντωνοπούλου: Οριζόντια προτεραιότητα η κοινωνική οικονομία 

Η κ. Αντωνόπουλου δήλωσε ότι το Impact Hub Athens έχει βοηθήσει ήδη πολλές κοινωνικές επιχειρήσεις να μπορέσουν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα και χαρακτήρισε ιδιαίτερης σημασίας για τον χώρο της κοινωνικής οικονομίας την επίσκεψη του πρωθυπουργού. 

«Γιατί γι΄ αυτή την κυβέρνηση η κοινωνική οικονομία είναι οριζόντια προτεραιότητα» σημείωσε. Είπε ότι αυτό σημαίνει ότι συνεργαζόμαστε με όλα τα υπουργεία, για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε εκείνον τον χώρο που χρειάζονται άνθρωποι που δεν είναι ικανοποιημένοι με τις συνθήκες εργασίας τις οποίες έχουν σήμερα, οι νέοι που πολλοί εξ αυτών φεύγουν, γιατί δεν βλέπουν τι μέλλον θα έχουν σε αυτόν τον τόπο, άνεργοι άνθρωποι, άνθρωποι που προέρχονται από ευάλωτες ομάδες, που παραδοσιακά η αγορά εργασίας τους αποκλείει. Έτσι, υπάρχει ο χώρος της κοινωνικής οικονομίας που είναι ανοικτός σε όλους τους πολίτες, για όλες τις οικονομικές δραστηριότητες».

Η αναπληρώτρια υπουργός αναφέρθηκε στη σειρά παραδειγμάτων που συνάντησαν στο Impact hub: Νέων ανθρώπων, όπως είπε, που δραστηριοποιούνται σε κλάδους πληροφορικής, των νέων τεχνολογιών, επιχειρήσεις που έχουν συστήσει ευάλωτες ομάδες, όπως είναι αποφυλακισμένοι και πρόσφυγες. «Αυτά τα εγχειρήματα υπάρχουν, ζουν, δημιουργούν θέσεις εργασίας. Στόχος μας είναι να διπλασιάσουμε και να τριπλασιάσουμε αυτές τις επιχειρήσεις και τις θέσεις εργασίας που προσφέρουν, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα».

Ως προς αυτό, απαρίθμησε τα μέτρα που έχει λάβει και που θα λάβει η κυβέρνηση. Ερωτηθείσα για το πλεόνασμα του ΟΑΕΔ, στο οποίο αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός, η κ. Αντωνοπούλου είπε, ότι πρόσφατα υπήρχε μια συζήτηση για την καλύτερη χρήση που μπορεί να υπάρξει, όλων των πόρων για την υποστήριξη των ανέργων και όσων βρίσκονται σε μια επισφαλή θέση στην αγορά εργασίας.

Πρόσθεσε ότι παρουσίασαν στον πρωθυπουργό όλες τις εναλλακτικές που υπάρχουν, συμπεριλαμβανομένων των αποθεματικών-των διαθέσιμων που παίρνει από τον κρατικό προϋπολογισμό, προσθέτοντας ότι «κάθε χρόνο υπάρχουν αυτά τα χρήματα, που πηγαίνουν για την υποστήριξη των ανέργων και συνεχίζουμε σε αυτή την κατεύθυνση».

Μετά το πέρας της επίσκεψης του πρωθυπουργού, η Ράνια Αντωνοπούλου παρέμεινε στον χώρο για να συζητήσει ακόμα πιο εκτενώς με τους εκπροσώπους επιχειρήσεων που αναπτύσσονται στους τομείς της κοινωνικής οικονομίας, της καινοτομίας και της νεανικής επιχειρηματικότητας.

Στο impact hub για την επιχειρηματικότητα που στοχεύει στην κοινωνική ανταποδοτικότητα & την συνεργασία και όχι αποκλειστικά στο κέρδος. pic.twitter.com/gEwAyff3R1

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) August 31, 2017

Φωτογραφίες από την επίσκεψη:

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:

Δ. Κοκκινάκης: «Θερμοκήπιο» των start up εταιρειών το impact hub Athens