"Κάθε φορά που πλησιάζουμε σε συμφωνία με τους θεσμούς κάποιοι βάζουν επιπρόσθετες απαιτήσεις παραβιάζοντας τα συμφωνημένα", είπε ο Αλ. Τσίπρας στη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και σημείωσε: "Ορισμένοι εκ των πιστωτών μας εμφανίζονται ακόμα και σήμερα αμετανόητοι. Μετά τις καθυστερήσεις που προκάλεσαν στην ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης με απαιτήσεις για αχρείαστα πρόσθετα μέτρα για το 2018 σήμερα επαναλαμβάνουν την ίδια τακτική κωλυσιεργίας".
"Δεν παίζουμε ένα παιγνίδι, παίζουμε με το μέλλον ενός ολόκληρου λαού", είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε πως η εικόνα που έχουν, ο ίδιος και ο κ. Τουσκ, είναι ότι βρισκόμαστε "μια ανάσα" από τη συμφωνία, αλλά εξέφρασε την ανησυχία πως στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία στη συνεδρίαση της Ευρωομάδας της Παρασκευής, τότε θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες σε ανώτερο επίπεδο.
«Οι υπουργοί Οικονομικών πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους στο Γιούρογκρουπ της Παρασκευής και να επιτύχουν μία συμφωνία. Αυτό το είναι το μόνο θετικό αποτέλεσμα, τόσο για την Ελλάδα, όσο και για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Να περιμένουμε μέχρι την Παρασκευή, αλλά νομίζω ότι είμαστε κοντά, πολύ κοντά σε αυτήν τη συμφωνία», επισήμανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα. Ο κ. Τουσκ πρόσθεσε πως η διάθεση της ΕΕ δεν είναι να τιμωρήσει την Ελλάδα, αλλά να τη βοηθήσει, και σημείωσε ότι ο ελληνικός λαός έχει, ήδη, τιμωρηθεί αρκετά.
«Ζωτικής σημασίας» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τη συνάντηση του με το πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, στον διάλογο που είχαν ενώπιον των τηλεοπτικών συνεργείων στο Μέγαρο Μαξίμου. Αναφέρθηκε στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και τις σημαντικές αποφάσεις που πρέπει να πάρει, για να αφήσει πίσω την οικονομική κρίση και να διασφαλίσει την ενότητα της και την σταθερότητα και ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή, ανταποκρινόμενη στις προσδοκίες των πολιτών.
«Είναι πολύ ζωτικής σημασίας αυτή η επίσκεψη. Είμαστε σε ζωτική στιγμή και σε πολύ μεγάλες προκλήσεις, συνολικά στην Ευρώπη. Βρισκόμαστε μερικές μέρες μετά τη Σύνοδο της Ρώμης, η οποία επαναβεβαιώνει το ενδιαφέρον μας και το συμφέρον μας να διασφαλίσουμε την ενότητα στην Ευρώπη και να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες των πολιτών» είπε ο κ. Τσίπρας και συνέχισε: «Εξ αυτού του λόγου είναι ζωτικής σημασίας να λάβουμε σημαντικές αποφάσεις, να διασφαλίσουμε τη σταθερότητα και την ενότητα στην ευρύτερη περιοχή και να επιχειρήσουμε να ξεπεράσουμε όλους εκείνους που προσπαθούν να θέσουν εμπόδια σε αυτή την πορεία, να αφήσουμε την οικονομική κρίση πίσω μας πλέον, αλλά φυσικά και να διασφαλίσουμε τη σταθερότητα στο πλαίσιο των σημαντικών αποφάσεων που όλοι μαζί συλλογικά λάβαμε».
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο προσφυγικό, το ζήτημα του ακροδεξιού λαϊκισμού στην Ευρώπη, στην ανάγκη να μπουν προτεραιότητες και κάλεσε όλα τα κράτη μέλη να επωμισθούν τις ευθύνες που τους αναλογούν.
«Οσον αφορά το προσφυγικό, τη Συμφωνία ΕΕ - Τουρκίας, που όλοι γνωρίζουμε ότι είναι εύθραυστη, αλλά θα πρέπει να προσπαθήσουμε να τη διατηρήσουμε και να την εφαρμόσουμε. Και φυσικά έχουμε και την πρόκληση της ανάδυσης του ακροδεξιού λαϊκισμού, των ακροδεξιών λαϊκιστικών δυνάμεων στην Ευρώπη. Εξ αυτού του λόγου πρέπει λοιπόν να συνεργαστούμε, να επικοινωνούμε και να αποφασίσουμε ποιες είναι οι προτεραιότητες. Πιστεύω ότι οι προσπάθειες σας είναι πολύ σημαντικές προς αυτή την κατεύθυνση και είμαι πεπεισμένος ότι εσείς, ως πρόεδρος, αλλά και όλα τα κράτη μέλη θα επωμιστούν τις ευθύνες τους για να διατηρήσουμε ενωμένη και ασφαλή την Ευρώπη» υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας.
Ο κ. Τουσκ εξέφρασε την αισιοδοξία ότι είμαστε πολύ κοντά στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι βρισκόμαστε μακριά ακόμα από ένα Success story της ελληνικής οικονομίας. Αναγνώρισε τις θυσίες του ελληνικού λαού, ενώ εξήρε τις προσπάθειες του κ. Τσίπρα, για τον οποίο είπε ότι επιδεικνύει αποφασιστικότητα και πραγματισμό.
«'Ηρθα εδώ, ως φίλος, όπως το γνωρίζετε. Η Ελλάδα και η Αθήνα είναι σαν το δεύτερο σπίτι μου και δεν είναι απλά ένα σλόγκαν, είναι αλήθεια. Για πολλούς λόγους. Για ιστορικούς λόγους, για συναισθηματικούς λόγους. Και για μένα η Ελλάδα, κατά τη διάρκεια της θητείας σας, κατά τη διάρκεια αυτών των δύσκολων και απαιτητικών χρόνων για όλη την Ευρώπη, είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα για την αλληλεγγύη» είπε ο κ. Τουσκ και πρόσθεσε: «Ξέρω πόσο δύσκολα ήταν για εσάς ως πρωθυπουργού και φυσικά για τους Έλληνες πολίτες. Και ξέρω σχεδόν τα πάντα, όσον αφορά στις θυσίες και την αποφασιστικότητά σας. Σας ευχαριστώ πολύ ξανά για τις προσπάθειες σας και είμαι πολύ χαρούμενος που σήμερα θα ξεκινήσουμε τις συζητήσεις μας, με μία λίγο πιο καλύτερη διάθεση όσον αφορά τη δεύτερη αξιολόγηση και τις αποφάσεις που απορρέουν. Πρέπει φυσικά να είμαστε πολύ συνειδητοποιημένοι και να είμαστε συγκρατημένοι, όσον αφορά την αισιοδοξία. Αλλά σήμερα, σε αυτό το πλαίσιο, νιώθω πιο αισιόδοξος σε σχέση με χθες και ελπίζω αύριο και για τους δύο η διάθεση μας να είναι ακόμα πιο αισιόδοξη. Ωστόσο, είμαστε ακόμα μακριά για ένα success story οικονομικό, αλλά λόγω της αποφασιστικότητας σας και του πραγματισμού που επιδεικνύετε είμαστε πολύ κοντά να ολοκληρώσουμε αυτή την απαιτητική διαδικασία. Αυτό ήθελα να πω και σας ευχαριστώ για τις προσπάθειες σας».
Πληροφορίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αναλυτικά οι κοινές δηλώσεις του Πρωθυπουργού με τον Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου:
Αλέξης Τσίπρας: Θα ήθελα για άλλη μια φορά να καλωσορίσω τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, στην Ελλάδα, σε μία κρίσιμη στιγμή για το μέλλον της Ευρώπης, στη συνέχεια της Συνόδου της Ρώμης και μετά τη Διακήρυξη της Ρώμης, αλλά και μετά την ενεργοποίηση του Άρθρου 50 από τη Μεγάλη Βρετανία.
Είχαμε, λοιπόν, την ευκαιρία να συζητήσουμε τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Τόνισα ότι είναι η ώρα να περάσουμε με ένα νέο όραμα από τις διακηρύξεις στην πράξη, για να ισχυροποιήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση την ενότητά της, δίνοντας προτεραιότητα στην εμβάθυνση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της. Ένα από αυτά είναι σαφώς το κοινωνικό και εργασιακό κεκτημένο της, αυτό που ονομάζουμε «κοινωνικό κεκτημένο της Ευρώπης».
Παράλληλα, συζητήσαμε τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει η Ελλάδα για τη σταθερότητα της περιοχής και την ασφάλεια της Ευρώπης, υπό αυτές τις κρίσιμες συνθήκες, τις κρίσιμες στιγμές. Υπογραμμίσαμε ότι όσο κι αν αυτή την περίοδο καταβάλλεται ιδιαίτερη προσπάθεια για την αντιμετώπιση και τη διαχείριση των [προσφυγικών και μεταναστευτικών] ροών στην Κεντρική Μεσόγειο, η προσοχή μας πρέπει να παραμείνει σταθερά στραμμένη και στην Ανατολική Μεσόγειο, με τη σταθερή εφαρμογή αυτής της δύσκολης Συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας. Μιας δύσκολης, αλλά απαραίτητης συμφωνίας, η οποία έχει συνεισφέρει στη ραγδαία μείωση των ροών, αλλά κυρίως – και αυτό νομίζω είναι το σημαντικότερο – στη ραγδαία μείωση, σχεδόν στον μηδενισμό, των θανάτων στο Αιγαίο. Και βέβαια στο πλαίσιο αυτό, τονίσαμε την τεράστια προσπάθεια που κατέβαλε και καταβάλλει ο ελληνικός λαός, ιδίως στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου για την υποδοχή και τη φιλοξενία των προσφύγων. Είχα την ευκαιρία να επισημάνω, όμως, το απογοητευτικό επίπεδο ανταπόκρισης ορισμένων κρατών-μελών, τόσο σε ό,τι αφορά τη στελέχωση της Υπηρεσίας EASO στα νησιά όσο, όμως, και κυρίως σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις για τη μετεγκατάσταση προσφύγων. Και βέβαια ζήτησα από τον Πρόεδρο Τουσκ στήριξη ως προς την εφαρμογή των σχετικών συμπερασμάτων των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων. Είχα την ευκαιρία να τονίσω ότι το μέλλον της Ευρώπης δεν μπορεί να χτιστεί χωρίς αλληλεγγύη και χωρίς συλλογικές αποφάσεις, με κάθε χώρα να σπρώχνει τα βάρη στους γείτονές της και με μονομερείς ενέργειες, σαν κι αυτές που είδαμε πέρυσι με το κλείσιμο της «Βαλκανικής Οδού». Αναμένουμε την αναθεώρηση του Δουβλίνου, έτσι ώστε αυτή να εξασφαλίζει τον δίκαιο καταμερισμό των βαρών φιλοξενίας και στήριξης αιτούντων άσυλο στην Ευρώπη.
Με τον Πρόεδρο Τουσκ αναφερθήκαμε ασφαλώς και στα ζητήματα που αφορούν την περιφερειακή ασφάλεια. Με την ευκαιρία θα ήθελα να καταδικάσω απερίφραστα την τρομοκρατική επίθεση στην Αγία Πετρούπολη, η οποία αναδεικνύει την ανάγκη περαιτέρω διεθνούς συνεργασίας για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Και ασφαλώς θα εκφράσω την αλληλεγγύη μας προς τον ρωσικό λαό. Και βέβαια να καταδικάσω και το αποτρόπαιο έγκλημα κατά αμάχων στη Συρία, που αναδεικνύει την ανάγκη για περαιτέρω συνεργασία, προκειμένου, επιτέλους, να εξασφαλίσουμε την ειρήνη σε αυτή την πολύπαθη χώρα.
Παράλληλα, συζητήσαμε και τις εξελίξεις στα Δυτικά Βαλκάνια και κυρίως την ανάδειξη της ευρωπαϊκής τους προοπτικής. Άλλωστε, ο Πρόεδρος Τουσκ έρχεται στην Ελλάδα μετά από επισκέψεις που έκανε στα Βαλκάνια. Πιστεύω σταθερά ότι η ευρωπαϊκή προοπτική των Βαλκανίων πρέπει να βασίζεται στην απομάκρυνσή τους από τον εθνικισμό, καθώς και στον σεβασμό της αρχής της καλής γειτονίας, αλλά και στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Είχαμε, επίσης, την ευκαιρία να κουβεντιάσουμε και για τις εξελίξεις σε σχέση με τις συνομιλίες για το Κυπριακό – όχι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές εξελίξεις, θα ήθελα να πω. Παρόλα αυτά, στηρίζουμε ενεργά την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, που ελπίζουμε να είναι ουσιαστικές, και τονίσαμε τον σημαντικό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτές τις συνομιλίες.
Τέλος, συνομιλήσαμε και για τις ευρωτουρκικές εξελίξεις και για τις εξελίξεις στη γειτονική χώρα, την Τουρκία, αυτές καθαυτές. Διανύουμε μια δύσκολη περίοδο στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία, σχέσεις που μπορούν να επανακάμψουν μόνο στη βάση κοινών αξιών και αλληλοσεβασμού.
Σε αυτό το πολύπλοκο και αποσταθεροποιημένο περιβάλλον η Ελλάδα παίζει, παρά τις γνωστές οικονομικές της δυσκολίες, έναν κρίσιμο σταθεροποιητικό και εγγυητικό ρόλο, ενώ, παράλληλα, έχει κάνει τεράστιες προσπάθειες για να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη και να σταθεροποιήσει την οικονομία της.
Μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα καταφέραμε να υπερβούμε δυσκολίες και έχουμε φέρει δημοσιονομικά αποτελέσματα που εκπλήσσουν φίλους και εχθρούς. Ενώ το 2015 ο δημοσιονομικός στόχος για πρωτογενές έλλειμμα ήταν 0,25%, το τελικό αποτέλεσμα ανέτρεψε κάθε πρόβλεψη και καταφέραμε να καταγράψουμε το 2015 πρωτογενές πλεόνασμα 0,2%. Το 2016 τα αποτελέσματα ήταν κάτι παραπάνω από εντυπωσιακά. Παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις, ως συνήθως, του ΔΝΤ – και θα έλεγα και παρά την αβεβαιότητα που το ίδιο προκάλεσε με τη στάση του και τις παράλογες απαιτήσεις του στη διαπραγμάτευση – το 2016 λοιπόν δεν κλείνει απλώς με υπέρβαση στόχων, αλλά με ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα, ο στόχος του προγράμματος για πρωτογενές πλεόνασμα ήταν 0,5% του ΑΕΠ, το έτος αναμένεται να κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα πολύ πάνω του 3%. Τις επόμενες ημέρες θα έχουμε επίσημες ανακοινώσεις. Ήδη, έχουμε πιάσει από το 2016 τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος, που το πρόγραμμα μας θέτει για το 2018. Ήδη, έχουμε πιάσει τον στόχο του 3,5%.
Και τούτο σημαίνει ότι σήμερα για πρώτη φορά, μετά από επτά ολόκληρα χρόνια, υπάρχουν οι προοπτικές επιτέλους για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος. Σήμερα η ελληνική οικονομία είναι έτοιμη να γυρίσει σελίδα. Να αφήσει οριστικά πίσω της την κρίση, αλλά και τα καταστροφολογικά σενάρια περί εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, που κάποιοι επιθυμούσαν το 2015 και δεν δίσταζαν να το δηλώνουν, θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Παρά το γεγονός ότι αυτό το πολιτικό σχέδιο ηττήθηκε οριστικά το καλοκαίρι του 2015 και παρά τα εντυπωσιακά δημοσιονομικά αποτελέσματα της ελληνικής οικονομίας στη συνέχεια, ορισμένοι εκ των πιστωτών μας εμφανίζονται – θα έλεγα ακόμη και σήμερα – αμετανόητοι. Μετά τις καθυστερήσεις που προκάλεσαν στην ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, με απαιτήσεις για αχρείαστα πρόσθετα μέτρα για το 2018, σήμερα επαναλαμβάνουν την ίδια τακτική κωλυσιεργίας. Η δεύτερη αξιολόγηση θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί από τον Δεκέμβριο του 2016. Και δυστυχώς, με δική τους ευθύνη, έχουμε μία απαράδεκτη κωλυσιεργία που θέτει σε κίνδυνο την ίδια τη διαδικασία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Πρόκειται για μία προσπάθεια, δηλαδή, να δημιουργηθούν με τεχνητό τρόπο εμπόδια για την ανάκαμψη, που θα οδηγήσει βεβαίως και στην έξοδο από το πρόγραμμα σε περίπου έναν χρόνο από σήμερα.
Είχα την ευκαιρία όλα αυτά να τα συζητήσω με τον Πρόεδρο Τουσκ. Είχα την ευκαιρία να του πω με ειλικρίνεια ότι η αίσθηση που έχουμε εδώ στην Ελλάδα είναι πως κάθε φορά που πλησιάζουμε σε συμφωνία, καθώς η ελληνική πλευρά με καλή πίστη επιδιώκει διαρκώς να βρεθεί κοινό έδαφος, κάποιοι έρχονται τελευταία στιγμή να βάζουν επιπρόσθετες απαιτήσεις, παραβιάζοντας τα συμφωνηθέντα.
Η αίσθησή μας, λοιπόν, είναι ότι κάποιοι επιχειρούν να ροκανίσουν το χρόνο, να βλάψουν την ανάκαμψη, να επαναφέρουν στο τραπέζι αρνητικά σενάρια, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την Ευρώπη, και μάλιστα σε μια πολύ ευαίσθητη συγκυρία για την Ευρώπη, με μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση στη Γαλλία, με μια ένταση στις σχέσεις Ε.Ε. –Τουρκίας.
Υπ` αυτή την έννοια, εξέφρασα με ειλικρίνεια στον Πρόεδρο Τουσκ, ότι τόσο εγώ όσο και η ελληνική κυβέρνηση δεν είμαστε διατεθειμένοι να παρακολουθούμε για πολύ ακόμα παιχνίδια σε βάρος του ελληνικού λαού και θα – έλεγα παιχνίδια – σε βάρος της προοπτικής της Ευρώπης, της προοπτικής της ενότητας της Ευρώπης. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαδικασία διαβουλεύσεων στις Βρυξέλλες που οφείλει να οδηγήσει σε λύση στο Eurogroup της Παρασκευής, στη Μάλτα. Αυτή η διαδικασία βρίσκεται στο πλαίσιο των όσων έχουν συμφωνηθεί σε προηγούμενο Eurogroup στις 20 του Φλεβάρη.
Οι πληροφορίες που έχουμε από χθες βράδυ, τόσο εγώ όσο και ο Πρόεδρος Τουσκ είναι ότι βρισκόμαστε μια ανάσα από τη συμφωνία, είμαστε πολύ κοντά σε συμφωνία. Ωστόσο, είχα την υποχρέωση να θέσω στον Πρόεδρο τις ανησυχίες μου ότι εάν, παρά τις προβλέψεις, αυτή η συμφωνία δεν επιτευχθεί την ερχόμενη Παρασκευή στο πλαίσιο αυτού του άτυπου οργάνου, του άτυπου οικονομικού διευθυντηρίου της Ευρώπης, του Eurogroup, θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες σε ένα ανώτερο επίπεδο, ώστε να έχουμε θετική εξέλιξη. Να έχουμε θετική εξέλιξη πριν το Πάσχα, σε κάθε περίπτωση μέσα στον Απρίλη, ακόμα και αν χρειαστεί να φθάσουμε και στην ανάγκη της σύγκλησης της Συνόδου των κρατών-μελών του ευρώ.
Όμως, αυτή η ατέρμονη και ατελείωτη διαπραγμάτευση πρέπει να τελειώσει εδώ. Διότι κάθε μέρα που περνάει επιβαρύνει την ελληνική οικονομία και δημιουργεί ζημιές, θα έλεγα, καταστρέφοντας όλα όσα με τόσο μεγάλο κόπο ο ελληνικός λαός έχει καταφέρει και αυτό το δικαίωμα δεν το έχει κανείς.
Θέλω να κλείσω, όμως, λέγοντας ότι δεν είναι μόνο η πληροφόρηση που έχουμε από τις χθεσινές εξελίξεις, είναι και η αίσθηση που έχουμε, η πολιτική, ότι βρισκόμαστε σε μια φάση που αυτή η ταλαιπωρία τελειώνει και που ο ελληνικός λαός θα έχει τη δυνατότητα πολύ σύντομα να θρέψει τους καρπούς των δύσκολων και επίπονων προσπαθειών όλων των τελευταίων χρόνων.
Θέλω να επισημάνω ότι δεν είμαστε κοντά μόνο στο κλείσιμο της β΄ αξιολόγησης, αλλά και μιας συνολικής συμφωνίας που αφορά και την αναγκαία απομείωση του χρέους. Όλα αυτά, λοιπόν, σε αυτόν τον κρίσιμο μήνα Απρίλιο και μετά από τη συνάντηση αυτή με τον Πρόεδρο Τουσκ, θέλω να σας επισημάνω, πως έχω μεγαλύτερη αισιοδοξία και βεβαιότητα ότι οι εξελίξεις που θα ακολουθήσουν και θα ακολουθήσουν σύντομα θα είναι θετικές.
Ντόναλντ Τουσκ: Ευχαριστώ πάρα πολύ, κύριε Πρωθυπουργέ! Καλησπέρα σας! Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω, ευχαριστώντας εσάς, κύριε Πρωθυπουργέ, για τη φιλοξενία σας και που με δεχθήκατε, για άλλη μια φορά, στην Αθήνα. Κάθε φορά που έρχομαι στην Ελλάδα και συναντώ εσάς και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας νιώθω σαν στο σπίτι μου. Νιώθω ότι είμαι ανάμεσα σε φίλους.
Από την προηγούμενη επίσκεψή μου, η κατάσταση στην Ελλάδα έχει βελτιωθεί σημαντικά. Αυτό ισχύει για την οικονομική κατάσταση, αλλά ισχύει και για τη μεταναστευτική κρίση.
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με την οικονομία, που ήταν φυσικά και το κύριο θέμα των συζητήσεων που είχαμε σήμερα με τον Πρωθυπουργό. Η καταπολέμηση της ανεργίας εξακολουθεί να είναι η μεγαλύτερη οικονομική προτεραιότητα στην Ευρώπη. Αναμφίβολα, έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακόμα. Όμως, μετά από τόσα πολλά χρόνια κακών ειδήσεων, η προοπτική σήμερα είναι καλύτερη από ό,τι ήταν σε οποιαδήποτε στιγμή την τελευταία δεκαετία.
Ξέρω ότι το τίμημα ήταν υψηλό. Όμως, η Ελλάδα δείχνει, επίσης, κάποια σημάδια ανάπτυξης. Το 2016 ήταν μια χρονιά ρεκόρ για τις τουριστικές αφίξεις και ο τουριστικός τομέας έχει βοηθήσει να δώσει μια ώθηση στην ελληνική οικονομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Και άλλοι τομείς έχουν επιδείξει τον ελληνικό δυναμισμό, την επινοητικότητα, αλλά και τη σκληρή δουλειά. Και η δική σας προσπάθεια καταπολέμησης της φοροδιαφυγής φέρνει καρπούς.
Πολύ συχνά δεν εκτιμούμε την τεράστια προσπάθεια που έχουν καταβάλλει οι Έλληνες πολίτες και οι ελληνικές επιχειρήσεις, καθώς επίσης και την οικονομική υποστήριξη που έχει παρασχεθεί από τους εταίρους της Ελλάδας. Είναι τα καλύτερα παραδείγματα αποφασιστικότητας και ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό να το έχει κάποιος κατά νου κατά τις συζητήσεις μεταξύ υμών και των θεσμών.
Κάθε ημέρα φτάνουμε πιο κοντά σε μια συμφωνία. Χθες, επιτεύχθηκε σημαντική πρόοδος και, όπως γνωρίζετε, οι συζητήσεις συνεχίζονται και σήμερα. Ελπίζω ότι θα είμαστε σε θέση να καταλήξουμε σε μια συμφωνία την Παρασκευή στο Eurogroup. Και θέλω να υπογραμμίσω ότι η ευθύνη επίτευξης της συμφωνίας αυτής είναι κάτι το οποίο μοιραζόμαστε όλοι όσοι συμμετέχουμε σε αυτή τη διαδικασία.
Επιτρέψτε μου να μιλήσω τώρα για το μεταναστευτικό, έναν άλλο τομέα, που η Ελλάδα βρίσκεται στην εμπροσθοφυλακή. Το ζενίθ της κρίσης είναι πλέον πίσω μας και στην Ελλάδα. Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν στείλει εκατοντάδες συνοριοφύλακες, εμπειρογνώμονες σε θέματα ασύλου και εκατομμύρια ευρώ σε βοήθεια. Τώρα, πρέπει να επιταχύνουμε τις προσπάθειές μας, τόσο για να κρατήσουμε το διάδρομο των Δυτικών Βαλκανίων κλειστό, αλλά και για να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τις μεταναστευτικές ροές. Όσοι έχουν έρθει παράτυπα, πρέπει είτε να τους δοθεί άσυλο, είτε να επιστραφούν γρήγορα. Η ΕΕ έχει εμπιστοσύνη, νιώθει σιγουριά ότι οι Σύριοι μπορούν να επιστραφούν στην Τουρκία.
Η Τουρκία έχει επιδείξει πολύ θετικά στοιχεία ως προς την προστασία των Σύριων προσφύγων και η Ευρώπη καταβάλλει πολύ μεγάλη προσπάθεια να υποστηρίξει τη φροντίδα τους εκεί. Επιπλέον, η μετεγκατάσταση έχει φτάσει τα 11.000 άτομα και θα μπορούμε να φτάσουμε τα 20.000 τους επόμενους μήνες, αλλά αυτό εξαρτάται και από εσάς και φυσικά και από τα άλλα κράτη-μέλη.
Πριν κλείσω, επιτρέψτε μου με τη σειρά μου και εγώ να καταδικάσω με τον πιο ισχυρό τρόπο τη χημική επίθεση, χθες, στο Ιντλίμπ της Συρίας. Μια χωρίς διάκριση επίθεση με χημικά όπλα με θύματα παιδιά, γυναίκες και άνδρες, που αποτελεί μια ακόμη τραγική υπενθύμιση της ωμότητας αυτής της σύγκρουσης στη Συρία και του συριακού καθεστώτος. Και δεν είναι η πρώτη αναφορά τέτοιων επιθέσεων στη Συρία. Όπως έχω ξαναπεί στο παρελθόν, οι αυτουργοί αυτών των ενεργειών πρέπει να λογοδοτήσουν. Το συριακό καθεστώς φέρει την κύρια ευθύνη για τις κτηνωδίες. Αλλά όσοι υποστηρίζουν το καθεστώς, μοιράζονται την ηθική και πολιτική ευθύνη αυτής της κατάστασης.
Σας ευχαριστώ.
Νίκος Λιονάκης (ΑΠΕ-ΜΠΕ): Προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό: Είπατε μόλις ότι η Ελλάδα δεν προτίθεται να παρακολουθεί κάποιους να κωλυσιεργούν την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης. Είπατε ότι η τελευταία κίνηση που θα μπορούσε να γίνει είναι μια Σύνοδος Κορυφής. Συνεπώς, προαναγγέλλετε πολιτικές πρωτοβουλίες σε αυτό το επίπεδο και σε κάποιο άλλο, εφόσον δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι την Παρασκευή; Και δεύτερον, κύριε Πρόεδρε, ποιοι είναι αυτοί που ευθύνονται για την καθυστέρηση που επιβαρύνει την ελληνική οικονομία;
Και μια ερώτηση προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου: Κύριε Πρόεδρε, η Ελλάδα ως κράτος-μέλος, στο πλαίσιο του συμβιβασμού που θα πρέπει να γίνει για την επίτευξη συμφωνίας, θα πρέπει να αποδεχθεί κάποιες απαιτήσεις που υπερβαίνουν το ευρωπαϊκό εργασιακό και κοινωνικό κεκτημένο; Είναι το ευρωπαϊκό κεκτημένο a la carte στην Ευρώπη ή ισχύει για όλους; Ευχαριστώ.
Αλέξης Τσίπρας: Όσον αφορά το πρώτο σκέλος του ερωτήματός σας, νομίζω ότι ήμουν σαφής. Σας είπα ότι έχουμε βρεθεί εδώ και πάρα πολύ καιρό σε ένα πλαίσιο συμφωνίας, το οποίο δεν μπορεί κάθε φορά στο παρά πέντε να παραβιάζεται. Διαρκώς έχουμε καλά νέα, αλλά στο παρά πέντε βλέπουμε κάποιους να προσπαθούν να μεταφέρουν τα «γκολπόστ», να μεταφέρουν το στόχο λίγο παραπέρα. Και επειδή εδώ δεν παίζουμε ένα παιχνίδι, όπως παίζαμε όταν ήμασταν μικροί, που παίζαμε τις «κουμπάρες», εδώ παίζουμε με το μέλλον ενός ολόκληρου λαού, αυτό πρέπει να σταματήσει. Συνεπώς, εάν το όργανο αυτό που λέγεται Eurogroup δεν είναι σε θέση να βγάλει λευκό καπνό την Παρασκευή, εγώ έχω ήδη ζητήσει από τον Πρόεδρο Τουσκ να αναλάβει την πρωτοβουλία για τη σύγκληση της Συνόδου των κρατών-μελών του ευρώ, ώστε να υπάρξει λύση άμεσα. Και νομίζω ότι δεν θα χρειαστεί να το κάνει, διότι θα έχουμε αποτέλεσμα την Παρασκευή. Αλλά δεν μπορεί αυτή η κωλυσιεργία να συνεχίζεται. Το πρώτο είναι αυτό.
Το δεύτερο: Κοιτάξτε, νομίζω ότι όλοι έχουμε μια πλήρη εικόνα για το ποιοι έχουν την ευθύνη των παράλογων απαιτήσεων. Τις παράλογες απαιτήσεις τις είχαν θέσει στο τραπέζι εδώ και ενάμιση χρόνο, δεν είναι καινούριο. Μόνο που ενάμιση χρόνο πριν, έθεταν αυτές τις απαιτήσεις, έχοντας τη βεβαιότητα ότι δεν θα καταφέρουμε να ξαναβάλουμε σε κίνηση την οικονομία, ότι δεν θα ανακάμψουμε. Όταν ανακάμψαμε, η ίδια η πραγματικότητα άρχισε να τους διαψεύδει και είδαν ότι το επιχείρημα ότι δεν πιάνουμε τους στόχους δεν μπορεί να «πιάνει», έθεσαν στο τραπέζι με επτά χρόνια καθυστέρηση ότι θυμήθηκαν την ανάγκη να κάνουμε πιο «ποιοτικές» μεταρρυθμίσεις. Βρήκαμε, λοιπόν, μια λύση συμβιβασμού: Τη νομοθέτηση, ταυτόχρονα, μέτρων δημοσιονομικής επιβάρυνσης και μέτρων ισόποσης δημοσιονομικής ελάφρυνσης για την περίοδο μετά το τέλος του προγράμματος, μετά το 2018. Αυτό είναι το πλαίσιο της συμφωνίας. Και αυτό το πλαίσιο της συμφωνίας δεν μπορεί να αλλάξει. Εμείς έχουμε την απόλυτη βεβαιότητα ότι η Ελλάδα θα πιάσει τους στόχους και παραπάνω. Ήδη έχει πιάσει, από το 2016, το στόχο του 3,5%. Άρα, με προοπτικές ανάπτυξης, το 2017, το 2018 και το 2019 είναι βέβαιο ότι θα υπερκαλύψει αυτούς τους στόχους. Συνεπώς, είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι το τελικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα θα είναι μηδενικό. Ίσως και αυτό κάποιους τους ενοχλεί και βάζουν διαρκώς απαιτήσεις και εμπόδια. Κάποια στιγμή, όμως, αυτό το παιχνίδι πρέπει να τελειώσει και νομίζω ότι η ώρα να τελειώσει είναι τώρα. Δεν μπορούμε να θέτουμε σε κίνδυνο, σε διακινδύνευση την ενότητα και την προοπτική της ΕΕ, ιδιαίτερα σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία. Νομίζω ότι αυτή είναι η κοινή βούληση.
Πρέπει να σας πω, μιας και με ρωτάτε, ότι είχα όλο αυτό το διάστημα τηλεφωνικές επικοινωνίες με ηγέτες, κατά τις οποίες συμφωνήσαμε σε αυτή τη διαπίστωση, στην κοινή βούληση ότι δεν πρέπει να θέσουμε σε διακινδύνευση την προοπτική της σταθερότητας και της ενότητας της ΕΕ και πρέπει άμεσα να σταματήσουν τα παιχνίδια και να βρεθεί λύση.
Ντόναλντ Τούσκ: Γνωρίζω πολύ καλά τις θυσίες που έχουν κάνει οι Έλληνες πολίτες τα τελευταία χρόνια. Ξέρω ότι είναι τεράστιες οι θυσίες αυτές, αναμφισβήτητα. Κανείς δεν έχει υποφέρει στη διάρκεια της κρίσης περισσότερο από τους Έλληνες πολίτες. Όμως, πρέπει να είμαστε σαφείς: Κανείς δεν θέλει να τιμωρήσει την Ελλάδα. Ο μόνος μας στόχος χθες και σήμερα, αλλά και αύριο, είναι να βοηθήσουμε την Ελλάδα. Η κρίση από μόνη της είναι αρκετά τιμωρητική. Δεν χρειάζονται άλλα μέτρα, άλλα μέσα για την τιμωρία των εταίρων μας.
Πιστέψτε με, οι προθέσεις μας είναι μόνο καλές και είμαι απολύτως βέβαιος ότι όλα αυτά τα μέτρα, μερικές φορές επώδυνα, πολύ επώδυνα, είναι εδώ για να βοηθήσουν την Ελλάδα να αναπτυχθεί και να έχει τις καλύτερες προϋποθέσεις για τη χώρα και για τους πολίτες στο μέλλον. Ακούγεται παράδοξο, το ξέρω. Προέρχομαι από την Πολωνία, μία χώρα στην οποία βιώσαμε στο παρελθόν δραματικές κρίσεις και κάναμε τεράστιες θυσίες. Όμως, στο τέλος δουλεύει, και ήμασταν βέβαιοι ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι μας είναι σε θέση και είναι έτοιμοι να βοηθήσουν και δεν είναι εκεί για να μας τιμωρήσουν.
Και γι’ αυτό το λόγο πιστεύω ότι αυτή είναι σήμερα η πρώτη μας υποχρέωση και των δυο μας. Η πρώτη μας υποχρέωση είναι να διευκολύνουμε αυτή τη διαδικασία των δύσκολων διαπραγματεύσεων. Και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι δεν υπάρχει καμία πολιτική ουσιαστική εναλλακτική στη θετική έκβαση της συνάντησης της Παρασκευής. Οι Υπουργοί Οικονομικών πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους και να επιτύχουν μια συμφωνία. Αυτό είναι το μόνο θετικό αποτέλεσμα, τόσο για την Ελλάδα, όσο και για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το σύνολο της Κοινότητας. Και χαίρομαι πάρα πολύ που σήμερα τόσο ο Πρωθυπουργός όσο και εγώ μπορούμε να εκφράσουμε μια συγκρατημένη μεν, αλλά αισιοδοξία. Περιμένουμε μέχρι την Παρασκευή, αλλά νομίζω ότι είμαστε πολύ κοντά στη συμφωνία αυτή.
Ελένη Κολιοπούλου (AFP): Μια ερώτηση για τον κ. Τουσκ: Θεωρείτε ότι εάν δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι την Παρασκευή, εσείς είστε έτοιμος να αποδεχθείτε το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για Σύνοδο Κορυφής των κρατών-μελών της Ευρωζώνης; Πιστεύετε αν δεν υπάρξει συμφωνία την Παρασκευή, θα υπάρξει κάποια συμφωνία μέσα στον Απρίλιο;
Ντόναλντ Τουσκ: Δεν θέλω να κάνω υποθέσεις, δεν θέλω να σχολιάσω επί αρνητικών σεναρίων σήμερα. Είναι πολύ εύκολο να «χαλάσει» όλη μας η καλή δουλειά και να δώσουμε λάθος εικόνα σε τέτοιες υποθέσεις. Εγώ θα κάνω τη δουλειά μου, ξέρω τις υποχρεώσεις μου, ξέρω τα εργαλεία που έχω στη διάθεσή μου. Όμως, αυτή τη στιγμή, αυτό που θέλω να κάνω μαζί με τον Πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, είναι να υποστηρίξω τους συναδέλφους μας να φτάσουν σε μια συμφωνία την Παρασκευή.
Σας ευχαριστώ.
