Με αυξανόμενο ρυθμό βαίνει η επιβάρυνση για χιλιάδες δανειολήπτες σε όλη τη χώρα, καθότι ολοένα και ανεβαίνουν οι τιμές των ενοικίων, προκαλώντας μεγάλη ανησυχία για το τι μέλλει γενέσθαι. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ακινήτων, ανοδική αναμένεται ότι θα είναι η πορεία των τιμών ενοικίων κατά τη διάρκεια του 2023. Σε μια τέτοια περίπτωση, τα ενοίκια –κατά μέσο όρο– θα έχουν αυξηθεί κατά 30% περίπου κατά την περίοδο 2019-2023, κάτι το οποίο δημιουργεί μεγάλα ερωτήματα και για την πολιτική που ακολούθησε η κυβέρνηση της Ν.Δ. Το παραπάνω έρχεται να προστεθεί στην τεράστια ακρίβεια η οποία πλήττει χιλιάδες νοικοκυριά σε όλη την Ελλάδα, τα οποία τα βγάζουν πέρα πάρα πολύ δύσκολα.
Η ραγδαία αύξηση των ενοικίων αποτελεί μεγάλο «αγκάθι» για χιλιάδες πολίτες, είτε επειδή σκέφτονται είτε να κάνουν το επόμενο βήμα στη ζωή τους δημιουργώντας οικογένεια και αναζητούν ένα ακίνητο με ένα επιπλέον δωμάτιο είτε επειδή έχει λήξει (ή ετοιμάζεται) το μισθωτήριο συμβόλαιο και αναμένουν να ενημερωθούν για τις νέες απαιτήσεις των ιδοκτητών.
Πρώτη στο στεγαστικό κόστος η Ελλάδα
Μελέτη της Eurostat δείχνει ότι τα υψηλότερα ποσοστά κόστους στέγασης για το 2021 παρατηρήθηκαν στην Ελλάδα (32,4%), τη Δανία (21,9%) και την Ολλανδία (15,3%), ενώ στις αγροτικές περιοχές ήταν τα υψηλότερα στην Ελλάδα (22%), τη Βουλγαρία (13,3%) και τη Ρουμανία (10,8%).
Και στις αγροτικές περιοχές η Ελλάδα κατέχει αρνητική πρωτιά. Έναντι του μέσου όρου 6,2% του πληθυσμού που επιβαρύνεται υπερβολικά με το κόστος στέγασης, το αντίστοιχο ποσοστό για τις αγροτικές περιοχές της χώρας μας ανήλθε το 2021 σε 22,0%. Ακολούθησαν η Βουλγαρία (13,3%) και η Ρουμανία (10,8%).
Τα χαμηλότερα ποσοστά υπερφόρτωσης κόστους στέγασης σε αγροτικές περιοχές καταγράφηκαν στην Κύπρο (1,3%), στην Ιρλανδία (1,6%) και στην Ουγγαρία (2,2%).
«Αγκάθι» οι λογαριασμοί και η θέρμανση
Παράλληλα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, το 76,9% των ενοικιαστών στη χώρα μας, εφόσον πληρώσουν τα έξοδα του σπιτιού, κάνουν περικοπές ή λαμβάνουν οικονομική βοήθεια από τρίτους. Οι καθυστερήσεις σε λογαριασμούς στεγαστικών δανείων, ενοικίων ή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας είναι μια άλλη ένδειξη ότι το κόστος στέγασης μπορεί να είναι πολύ υψηλό. Το 2021, τα μεγαλύτερα μερίδια παρατηρήθηκαν στην Ελλάδα (36,4%), τη Βουλγαρία (20,4 %), την Κύπρο (17,3 %), την Κροατία (16,6 %) και την Ιρλανδία (13,6 %) και τα μικρότερα στην Τσεχία (2,4 %), την Ολλανδία (2,6 %), το Βέλγιο (4,2 %) και την Αυστρία (4,8 %). Δεν είναι μόνο ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε ένα σπίτι που επηρεάζει την ποιότητα ζωής, αλλά και η ποιότητα της στέγασης, όπως η ικανότητα να διατηρείται ζεστό το σπίτι.
Στην Ε.Ε., το 2021, το 6,9 % του πληθυσμού δεν είχε τη δυνατότητα να διατηρήσει το σπίτι επαρκώς ζεστό. Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν στη Βουλγαρία (23,7 %), τη Λιθουανία (22,5 %), την Κύπρο (19,4 %) και την Ελλάδα (17,5 %) και τα χαμηλότερα στη Φινλανδία (1,3 %), τη Σλοβενία, τη Σουηδία και την Αυστρία (1,7 %).
Οι αυξήσεις συνεχίζονται
Και δυστυχώς η πορεία είναι συνεχώς ανοδική. Οι αυξήσεις το 2022 συνεχίζουν να καίνε, καθώς, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο Δεκέμβριος του 2022, σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2021, κατέγραψε ότι τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 4%, οι οικιακές υπηρεσίες κατά 6,3%, το πετρέλαιο θέρμανσης κατά 1,4% και το φυσικό αέριο κατά 50,0%.Από τα μεγαλύτερα ποσοστά νέων ανθρώπων ηλικίας 18-34 που μένουν μαζί με τους γονείς τους καταγράφονται στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Επτά στους δέκα νέους 25-34 ετών δεν εγκαταλείπουν το πατρικό τους. Από το 2014, το ποσοστό για τις ηλικίες 18-34 φτάνει το 66,7% το 2017 και το 69,4% το 2019, από 58,4% το 2008.
Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί η επιβάρυνση από τις αυξήσεις επιτοκίων σε όσους πληρώνουν στεγαστικό δάνειο, με κυμαινόμενο επιτόκιο. Ενδεικτικά, για ιδιοκτήτη που είχε δάνειο ύψους 100.000 ευρώ, διάρκειας 20-30 χρόνων, η συνολική επιβάρυνση φτάνει τα 300 ευρώ ανά μήνα.
