Μιλάμε για τον κύκλο της βίας, που αρχίζει με απαξίωση, ταπείνωση και απειλές. «Είσαι ένα τίποτα» ή «Αν κάνεις εσύ αυτό, τότε εγώ θα κάνω εκείνο». «Η λεκτική βία δεν ακολουθείται πάντα από τη σωματική. Όμως για να υπάρξει σωματική βία έχει πάντα προϋπάρξει η ψυχολογική» εξηγεί η Ελένη Κουλοσούσα και διευκρινίζει, πως «η βία μπαίνει σταδιακά στη ζωή του ζευγαριού. Ακόμα και σε μια σχέση που έχει πολλές καλές στιγμές. Και είναι σίγουρο πως δεν σχετίζεται με το κοινωνικό ή το οικονομικό επίπεδο της οικογένειας. Υπήρχε και πριν την κρίση» υπογραμμίζει, καταρρίπτοντας τον μύθο ότι τα βίαια κρούσματα αυξήθηκαν στα χρόνια της κρίσης.
Καταθέτοντας την εμπειρία της η ψυχολόγος του Συμβουλευτικού Κέντρου Αθήνας καταρρίπτει άλλο ένα στερεότυπο πως η γυναίκα – θύμα είναι φτωχή, άνεργη ή αμόρφωτη. «Δεν ισχύει. Όλες οι γυναίκες θα μπορούσαμε να είχαμε βρεθεί σε μια τέτοια σχέση. Οι άνδρες που ασκούν βία, έχουν συνήθως δύο πλευρές. Και ο κύκλος που ακολουθείται είναι πάντα η ένταση, η έκρηξη και «ο μήνας του μέλιτος» στο ζευγάρι. Μόνο που ο κύκλος επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά. Όλα τα ζευγάρια τσακώνονται, εδώ όμως, ο θύτης θα πει «Συγνώμη, αλλά με ανάγκασες να κάνω αυτό που έκανα», μεταθέτοντας έτσι τις ευθύνες και προκαλώντας ενοχές στο θύμα, ενώ οι καλές στιγμές που μπορεί να ακολουθήσουν, συσκοτίζουν την εικόνα στη γυναίκα – θύμα».
Το στερεότυπο της γυναίκας που υπομένει, που θυσιάζεται
Η τελική της αντίδραση εξαρτάται κατά πολύ και από το υποστηρικτικό περιβάλλον που έχει. «Ήδη, το κοινωνικό στερεότυπο της γλυκιάς, υπομονετικής, υποστηρικτικής γυναίκας, της γυναίκας που θυσιάζεται, λειτουργεί. Όπως και τα σχόλια τρίτων για τον χωρισμό «Μα, δε μπόρεσε να κρατήσει τον άνδρα της;»
Όλα αυτά που μια γυναίκα πρέπει ν' αποτινάξει από πάνω της για να βρει τη δύναμη να ζητήσει βοήθεια. Και μετά να σταθεί στα πόδια της. Γι αυτό και η Ελένη Κουλοσούσα τονίζει πως «στόχος της βίας είναι η άσκηση ελέγχου και η επιβολή της εξουσίας. Στόχος δικός μας είναι να της δώσουμε πίσω τη δύναμή της. Δηλαδή, αυτό που έχει χάσει».
Διευκρινίζει πως η γραμμή SOS 15900, είναι αυτή που ενώνει όλο το δίκτυο της Γενικής Γραμματείας Ισότητας, με 61 δομές και ξενώνες. Λειτουργεί όλο το 24ωρο. Από το 15900 μια γυναίκα θα πάρει τις πρώτες κατευθύνσεις και θα παραπεμφθεί σε κάποια συμβουλευτική δομή αρχικά, όπου θα της παρασχεθεί βοήθεια και συμβουλές δωρεάν. Αναλυτικές πληροφορίες υπάρχουν και στο www.womensos.gr.
