to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Ένα ντέρμπι που κρύβει εκπλήξεις

Προσγειώνομαι στο Λονδίνο Σάββατο πρωί. Αν δεν ξέρεις ότι σε 20 μέρες θα γίνουν εκλογές, δεν υπάρχει περίπτωση να το καταλάβεις. Δεν υπάρχουν εκλογικά κέντρα, δημόσιες εκδηλώσεις, αφίσες. Μόνο σε λίγα παράθυρα σπιτιών μικρά αφισάκια με τα χρώματα του κόμματος και το όνομα του τοπικού υποψηφίου.


Οπως και τόσα άλλα πράγματα, οι εκλογές είναι διαφορετικές στη Βρετανία. Γίνονται Πέμπτες, ο κόσμος πηγαίνει κανονικά στη δουλειά του, πετάγεται στο εκλογικό τμήμα για να ψηφίσει και γυρίζει σπίτι του. Δεν υπάρχουν μαζώξεις σε σπίτια, πανηγυρισμοί στα γραφεία των νικητών, ούτε κορναρίσματα και σημαίες. Είναι οι πιο αποδραματοποιημένες εκλογές στον κόσμο. Αλλά οι εκλογές στις 12 Δεκεμβρίου θα είναι οι πιο σημαντικές εδώ και σαράντα χρόνια.

Οταν με ρωτούν στην Ελλάδα «τι θα γίνει στις βρετανικές εκλογές», απαντώ ότι μάλλον θα είναι ντέρμπι. Πώς γίνεται αυτό όταν οι Συντηρητικοί προηγούνται σταθερά γύρω στις 10 μονάδες; Πρώτον, οι βρετανικές δημοσκοπήσεις πέφτουν συστηματικά έξω. Τον Μάιο του 2017, οι Συντηρητικοί κέρδισαν τις δημοτικές εκλογές με διαφορά 12%, προηγούνταν στις δημοσκοπήσεις με 24% και η δημοτικότητα της πρωθυπουργού Μέι ήταν τρεις φορές μεγαλύτερη από του Κόρμπιν. Ομως στις πρόωρες εκλογές που κήρυξε η Μέι τον Ιούνιο έχασε την αυτοδυναμία της. Οι δημοσκοπικές αποτυχίες παντού στις πρόσφατες εκλογές και στα δημοψηφίσματα δείχνουν ότι έκπληξη υπάρχει μόνον όταν δεν έχουμε έκπληξη. Κάθε τι που ήταν σταθερό στην πολιτική οιωνοσκοπία έχει εξανεμιστεί.

Αλλά το πρόβλημα δεν είναι μόνον η γενικευμένη αναξιοπιστία των δημοσκοπήσεων. Το εκλογικό σύστημα με τις 650 μονοεδρικές περιφέρειες σημαίνει ότι συνήθως υπάρχει απόκλιση μεταξύ των εθνικών ποσοστών σε δημοσκοπήσεις και εκλογές και του αριθμού των βουλευτών. Ο υποψήφιος που έρχεται πρώτος σε κάθε περιφέρεια ακόμη και με μία ψήφο εκλέγεται. Ετσι, έχουμε εκλογές που το τρίτο κόμμα είχε εθνικό ποσοστό γύρω στο 20% αλλά εξέλεξε μόνον 20 βουλευτές και κάποιες που το πρώτο κόμμα σε ψήφους ήρθε δεύτερο σε βουλευτές.

Το εκλογικό σύστημα καθορίζει το είδος της προεκλογικής εκστρατείας. Περίπου 500 έδρες θεωρούνται ασφαλείς (safe seats), οι υπόλοιπες περιθωριακές (marginal) όταν η διαφορά μεταξύ πρώτου και δεύτερου υποψηφίου στις προηγούμενες εκλογές είναι κάτω από πέντε χιλιάδες ψήφους. Οι πρώτες σχεδόν ποτέ δεν αλλάζουν χέρια, οπότε όλη η προεκλογική δουλειά εστιάζεται στις δεύτερες. Ελεγαν παλιά ότι οι Εργατικοί κερδίζουν μόνον όταν έχει καλό καιρό. Οταν βρέχει, οι ηλικιωμένοι και οι εργάτες δεν πάνε να ψηφίσουν.

Η εκστρατεία γίνεται πόρτα πόρτα. Τα τοπικά κόμματα έχουν λεπτομερείς καταλόγους των ψηφοφόρων και αναλύοντας τα αποτελέσματα κατά γειτονιά πηγαίνουν στα σπίτια των ψηφοφόρων τους και των αντιπάλων με στοχευμένα μηνύματα. Την παραδοσιακή τακτική επικαιροποίησε το αριστερό κίνημα Momentum στις προηγούμενες εκλογές. Εστειλε 30.000 μέλη του στις πιο περιθωριακές έδρες να βοηθήσουν τις τοπικές οργανώσεις των Εργατικών.

Παράλληλα έφτιαξε αναπτυγμένα διαδικτυακά εργαλεία με στοχευμένα μηνύματα για τις διάφορες κατηγορίες ψηφοφόρων. Τα αποτελέσματα ήταν συγκλονιστικά, μειώνοντας τη διαφορά στο 2% και εκλέγοντας 30 περισσότερους βουλευτές και αφαιρώντας την αυτοδυναμία των Συντηρητικών.

Η εκστρατεία των Εργατικών θα είναι πιο δυναμική τώρα, μια και το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο. Το πρόγραμμά τους, το πιο ριζοσπαστικό στην Ευρώπη για δεκαετίες, έχει εμψυχώσει τους ακτιβιστές. Αλλά οι πολίτες δεν φαίνεται να έχουν ενθουσιαστεί ακόμη. Βραδιάζει νωρίς, βρέχει πολύ, υπάρχει μια αδιαφορία μέχρι αυτήν τη στιγμή. Στην πόρτα των σπιτιών ακούγονται περισσότερο παράπονα για τους δύο ηγέτες παρά συζήτηση για τα προγράμματα.

Οι δημοσκοπήσεις περιέχουν και καλά νέα για τους Εργατικούς. Τα ποιοτικά ευρήματα δείχνουν ότι οι Βρετανοί συμφωνούν με την εθνικοποίηση των σιδηροδρόμων, της ενέργειας και του νερού, την κατάργηση των πανεπιστημιακών διδάκτρων και τη διάσωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας – κεντρικών σημείων του προγράμματος του Κόρμπιν. To NHS είναι το καμάρι των Βρετανών και οι Εργατικοί είναι πιο αξιόπιστοι από τους Τόρηδες, που συνεχώς μειώνουν τη χρηματοδότηση και σταδιακά το ιδιωτικοποιούν. Το δεύτερο ημίχρονο από ’δώ και μπρος θα αποφασίσει το αποτέλεσμα και η επόμενη εβδομάδα θα είναι κρίσιμη. Αν η αντιστροφή της λιτότητας και το κοινωνικό κράτος γίνουν το βασικό διακύβευμα των εκλογών, οι Εργατικοί προηγούνται· αν προηγηθεί το Brexit, οι Συντηρητικοί θα κερδίσουν.

Αλλά υπάρχει και κάτι άλλο. Ο Τζόνσον χρειάζεται απόλυτη πλειοψηφία για να προχωρήσει στην έξοδο, γύρω στις 320 έδρες (το ιρλανδικό Sin Fein κατεβαίνει στις εκλογές, αλλά δεν παίρνει τις έδρες του στη Βουλή). Ο Κόρμπιν χρειάζεται μόνο 270, γιατί έχει εξασφαλίσει την κυβερνητική συνεργασία ή την ανοχή του Σκοτικού Εθνικού Κόμματος, των Ουαλών και πιθανώς των Φιλελευθέρων, που θα του δώσουν άλλες πενήντα έδρες.

Το 2016 προέβλεψα σε αυτήν την εφημερίδα τη νίκη του Brexit. Σήμερα συμβουλεύω όσους στοιχηματίζουν να ποντάρουν σε κυβέρνηση Κόρμπιν. Ακόμη και αν έρθουν δεύτεροι οι Εργατικοί, έχουν κάθε πιθανότητα να σχηματίσουν την επόμενη κυβέρνηση. Θα είναι καλό για τη Βρετανία, την Αριστερά και την Ευρώπη.

tags: άρθρα

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)