Θα ακολουθήσει η υπαγωγή της προτεινόμενης σύμπραξης στις διατάξεις του ν. 3389/2005 (ΣΔΙΤ) και η δημοπράτηση, μέσω τεσσάρων ξεχωριστών διαγωνισμών, των μονάδων επεξεργασίας (ΜΕΑ) σε Φυλή, Άνω Λιόσια, Κερατέα, Γραμματικό, από το στάδιο της μελέτης, μέχρι την τεχνική διαχείριση και λειτουργία τους, για χρονικό διάστημα από 23 - 27 έτη. Η επιλογή αυτή υποδηλώνει την πρόθεση, αν κάπου «σκαλώσουν» τα πράγματα (π.χ. Κερατέα ή Γραμματικό), να δοθεί προτεραιότητα στα έργα που σχεδιάζονται σε Φυλή - Άνω Λιόσια, που αποτελούν και το «φιλέτο» του συνολικού πακέτου των έργων. 

 Όπως έχει επανειλημμένα η Ανοιχτή Πόλη τονίσει, το σημερινό αδιέξοδο στη διαχείριση των απορριμμάτων είναι αποτέλεσμα της υποβάθμισης ή ανυπαρξίας πολιτικών πρόληψης, μείωσης του όγκου τους και ανακύκλωσης, η οποία κυμαίνεται σε ποσοστό κάτω του 10% συνολικά στη χώρα μας. Η ανακύκλωση αστικών στερεών αποβλήτων, η οποία εφαρμόζεται σήμερα σε ποσοστό μέχρι και 85-90% σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, αποτελεί τη μόνη ενδεδειγμένη λύση που είναι περιβαλλοντικά φιλική, ασφαλής από κινδύνους ατυχημάτων, κοινωνικά επωφελής, χαμηλού κόστους και, ταυτόχρονα, ενδεικτική του πολιτισμού μιας κοινωνίας, ιδιαίτερα σε εποχή οικολογικής και οικονομικής κρίσης.

Παρ’ όλ’ αυτά, μέσα στην κρίση κι ενώ λόγω αυτής η παραγόμενη ποσότητα απορριμμάτων έχει μειωθεί κατά 18% στην Αττική, η κυβέρνηση σε άμεση συνεννόηση με τα στελέχη της στην περιφέρεια, προχωρά στην εφαρμογή του πιο ανορθολογικού σχεδίου διαχείρισης με αποκλειστικό στόχο τα τεράστια επιχειρηματικά κέρδη.

Πρόκειται για ένα παραλογισμό τόσο ως προς τη ποσότητα των απορριμμάτων όσο και τη διαχείριση, που οφείλεται στο ότι το ιδιωτικό κέρδος πολλαπλασιάζεται όσο μεγιστοποιείται ο όγκος των απορριμμάτων, επομένως οι μεγαλοεργολάβοι ζητούν εγγυημένη ποσότητα εκατομμυρίων τόνων. Εξάλλου, δεν ενδιαφέρονται να κάνουν οι ίδιοι ανακύκλωση, καθώς η επιλογή αυτή ταυτίζεται με την αποκέντρωση και την κοινωνική συμμετοχή, στο πλαίσιο που διαμορφώνεται από κάθε δήμο ή από συνεργαζόμενους δήμους. Η σπατάλη πόρων, οι κίνδυνοι από την καύση για τους ανθρώπους και το περιβάλλον και το οικονομικό κόστος θα είναι τα τραγικά αποτελέσματα της ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης των απορριμμάτων. Το ΤΕΕ έχει εδώ και πολλά χρόνια απορρίψει τη μέθοδο της καύσης ως περιβαλλοντικά μη αποδεκτή, επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια και ακριβή.

 

Σχετικά με τη δυναμικότητα των νέων έργων, προβλέπεται η επεξεργασία 1.350.000 τόνων/έτος σύμμεικτων αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ). Αν σε αυτή την ποσότητα προστεθεί και η δυναμικότητα της υφιστάμενης μονάδας (ΕΜΑΚ 1), τότε αναφερόμαστε σε μια ποσότητα 1.700.000 τόνων/έτος ΑΣΑ, δηλαδή για το 80%, περίπου, της σημερινής συνολικής ποσότητας ΑΣΑ, που θα οδηγούνται σύμμεικτα για επεξεργασία σε κεντρικές εγκαταστάσεις, προσανατολισμένες στην ενεργειακή αξιοποίηση - καύση. Πρέπει να τονίσουμε ότι οι ποσότητες αυτές είναι απολύτως αποτρεπτικές για την ανακύκλωση καθώς θα αποτελούν συμβατική κατοχύρωση του εργολάβου και εφόσον δεν καλύπτονται, ώστε να συμφέρει η «επένδυσή» του, θα καταβάλλεται το αντίστοιχο οικονομικό τίμημα.

Το κόστος μελέτης και κατασκευής των τεσσάρων ΜΕΑ υπερβαίνει τα 430 εκ. €, ενώ η συνολική αξία της σύμβασης, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας των έργων, εκτιμάται ότι θα κυμαίνεται μεταξύ 1-1,5 δις €, που θα εκτοξεύσει το σημερινό κόστος διαχείρισης, μετακυλίοντάς το στα δημοτικά τέλη και στην τσέπη των πολιτών. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο η συμμετοχή του δημοσίου στη χρηματοδότηση κατασκευής των τεσσάρων ΜΕΑ (150 εκ. €), επαρκεί για την κατασκευή ενός φιλοπεριβαλλοντικού δικτύου αποκεντρωμένων εγκαταστάσεων διαχείρισης, που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και θα αποφέρει έσοδα, μειώνοντας το σημερινό κόστος διαχείρισης, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Πρωτοβουλίας συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων.

Οι δήμοι θα πρέπει να εκχωρήσουν βασικές αρμοδιότητες και λειτουργίες δημόσιου χαρακτήρα σε ιδιώτες, με αποτέλεσμα να σταματήσει κάθε διαδικασία ανακύκλωσης. Υπολογίζεται ότι το κόστος της διαχείρισης ανά τόνο με τις κυοφορούμενες κυβερνητικές «λύσεις» θα είναι υπερπενταπλάσιο του σημερινού.

Οι δήμοι θα έχουν τον ρόλο του παρία, δηλαδή την αποκομιδή, καθώς μόνο αυτοί διαθέτουν τον εξοπλισμό σε απορριμματοφόρα και την υποδομή, εκτός αν και αυτή η δημοτική περιουσία εκχωρηθεί σε ιδιώτες. Χιλιάδες εργαζόμενοι στην καθαριότητα θα χάσουν τη δουλειά τους και θα προστεθούν στους ανέργους των μνημονίων.

Η εξωφρενική αυτή επιλογή, συνιστά τεχνικό, περιβαλλοντικό και οικονομικό σκάνδαλο,

καθώς γίνεται την ίδια στιγμή που :

έχει ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία η οδηγία 2008/98/ΕΕ, που προβλέπει την ιεράρχηση των δράσεων στη διαχείριση των απορριμμάτων, με έμφαση στην πρόληψη και τη διαλογή στην πηγή.

σημαντικοί υπηρεσιακοί παράγοντες της ΕΕ φτάνουν στο σημείο να αποδοκιμάζουν ανοιχτά την επιλογή των μεγάλων έργων.

βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνηση μελέτης για την επικαιροποίηση - αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ Αττικής, για λογαριασμό της περιφέρειας Αττικής (και του ΕΔΣΝΑ), στην παράδοση της οποίας δίνονται συστηματικά και σκόπιμα παρατάσεις (καταγράφονται τέσσερις, προς το παρόν).

 

Η Ανοιχτή Πόλη έχει καταθέσει, με τη στήριξη της Πρωτοβουλίας συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων, η οποία επιτελεί ένα σημαντικό επιστημονικό και κοινωνικό έργο, πλήρη πρόταση εναλλακτικής διαχείρισης στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας, το οποίο συνεδρίασε μετά από μεγάλες πιέσεις και συλλογή υπογραφών. Απόφαση δεν ελήφθη και, παρά το ότι ο δήμος εκπροσωπείται στον ΕΔΣΝΑ, ακολουθεί παρελκυστική πολιτική ώστε ο περιφερειάρχης κος Σγουρός να μεθοδεύσει τα τετελεσμένα.

Η Ανοιχτή Πόλη σε πλήρη συνεννόηση και συνεργασία με τους εργαζόμενους στην καθαριότητα του δήμου Αθηναίων και την ΠΟΕ-ΟΤΑ, ενημερώνοντας και κινητοποιώντας τους δημότες της Αθήνας, θα αγωνιστεί για να ανατραπούν τα κυβερνητικά σχέδια.