Η χθεσινή μέρα –ή μάλλον καλύτερα νύχτα- ήταν μια από τις πιο κρίσιμες των τελευταίων μηνών. Η διαπραγμάτευση, που ξεκίνησε από την επόμενη κιόλας της 25ης Ιανουαρίου, φτάνει στο τέλος της και η κάθε πλευρά αναλαμβάνει το μερίδιο της ευθύνης που της αναλογεί, είτε τελικά οδηγηθούμε σε λύση είτε πάμε σε οριστική σύγκρουση.
Εμείς…
Είναι πλέον κοινά αποδεκτό ότι η ελληνική κυβέρνηση ξεπέρασε τον εαυτό της προκειμένου να υπάρξει συμφωνία. Η φράση «διανύσαμε την απόσταση που μας αναλογεί» που συχνά ακούμε από το στόμα κυβερνητικών αξιωματούχων είναι ενδεικτική της κατάστασης. Πράγματι, η ελληνική πλευρά, καθόλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, έδειξε ότι είναι αυτή που επιδιώκει λύση. Κατέθεσε προτάσεις, έβαλε νέες ιδέες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αυτό, άλλωστε, σημαίνει να διαπραγματεύεσαι. Και επιχειρώντας μια παραλλαγή του προεκλογικού συνθήματος του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό που συμβαίνει από τις 25 Ιανουαρίου και μετά είναι… «Πρώτη φορά… διαπραγμάτευση».
Αυτοί…
Από την πλευρά τους οι δανειστές βάζουν, επίσης, τα δυνατά τους. Από την αρχή αποκλειστικός τους στόχος είναι η λεγόμενη αριστερή παρένθεση. Για να το πούμε καλύτερα στόχος τους είναι ο παραδειγματισμός. Η ελληνική κοινωνία είναι η πρώτη που σκέφτηκε ότι μπορεί να υπάρξει και άλλη επιλογή από το νεοφιλελευθερισμό. Αυτό αποτελεί πραγματική απειλή για τις ισχυρές δυνάμεις και γι' αυτόν το λόγο η διαπραγμάτευση είναι και για αυτούς θέμα ζωής και θανάτου. Επιπλέον, μεταξύ τους υπάρχουν πολλές και διαφορετικές απόψεις. Δεν υπάρχει ενιαίο σχέδιο, κυρίως δεν υπάρχει ενιαίο όραμα για την Ευρώπη του μέλλοντος. Οι προτάσεις που κατατέθηκαν χθες στον πρωθυπουργό δεν μπορούν, σε καμία περίπτωση, να γίνουν αποδεκτές. Και θα πρέπει ορισμένοι από αυτούς, ειδικά ο κ. Γιούνκερ, να εξηγήσουν πως αποδέχονται για παράδειγμα ότι υπάρχει στην Ελλάδα ζήτημα ανθρωπιστικής κρίσης και ταυτόχρονα να προτείνουν μέτρα τόσο υφεσιακά.
Τα μυστήρια
Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν αυτές θα είναι οι τελικές τους προτάσεις. Η συγκεκριμένη λίστα μπορεί να θεωρηθεί μόνο ως επίδειξη ισχύος και αλαζονείας. Μια ξεκάθαρη δήλωση ότι οι θεσμοί δεν αναγνωρίζουν ούτε καν τα βασικά δημοκρατικά δικαιώματα του ελληνικού λαού. Γνωρίζουν καλά ότι μια τέτοια πρόταση δεν θα γίνει δεκτή. Ήδη ο Αλέξης Τσίπρας τούς το ξεκαθάρισε. Ποντάρουν στον φόβο μιας σύγκρουσης. Ξεχνούν όμως ότι πριν μόλις τέσσερις μήνες, η ελληνική κοινωνία επέλεξε. Και αντί του φόβου διάλεξε ελπίδα.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η όποια τεχνική διαπραγμάτευση έχει ολοκληρωθεί. Από την αρχή ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε έμφαση στις πολιτικές επαφές προκειμένου να βρεθεί λύση. Πλέον, είναι ηλίου φαεινότερον ότι χωρίς πολιτικές πρωτοβουλίες δεν θα υπάρξει συμφωνία. Ούτε εκεί όμως τα πράγματα είναι απλά. Έχουμε ακούσει συχνά τις κατηγορίες ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει «ιδεολογικές αγκυλώσεις». Στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Ορισμένοι από τους δανειστές είναι ιδεολογικά αγκιστρωμένοι στις πολιτικές λιτότητας. Πιστεύουν πραγματικά ότι αυτή είναι η λύση και αυτό κάνει τη διαπραγμάτευση ακόμα δυσκολότερη. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετώπισε η ελληνική πλευρά στις διαπραγματεύσεις στα τεχνικά κλιμάκια ήταν ότι στην απέναντι πλευρά του τραπεζιού κάθονται άνθρωποι που θεωρούσαν το μνημόνιο δικό τους «παιδί».
Και οι μυστήριοι
Την ίδια ώρα η κυβέρνηση έχει απέναντι μια αντιπολίτευση έτοιμη για όλα. Σε κάθε ευκαιρία, σε κάθε τόνο δηλώνει έτοιμη να υπογράψει οποιαδήποτε συμφωνία, όποτε κι αν είναι. Ένας και μοναδικός ο όρος που θέτει: η εξουσία! Ο Σταύρος Θεοδωράκης δηλώνει «έτοιμος από καιρό», ο Λαζαρίδης χαρακτηρίζει τον Σαμαρά «χρυσή εφεδρεία» και τρεις πολιτικοί ξιφουλκούν για την προεδρεία του ΠΑΣΟΚ, ενός «πουκάμισου αδειανού» που μπορεί να ξαναγεμίσει μόνο αν υπάρξουν σύντομα πολιτικές εξελίξεις. Δεν έχουν να προτείνουν τίποτα παρά μόνο μια και μόνο προσταγή: «Υπογράψτε».
