Η ανακοίνωση της κυβέρνησης των ΗΠΑ ότι θα υποστηρίξει την άρση του καθεστώτος προστασίας των πατεντών με σκοπό την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας είναι ένα ελπιδοφόρο ρήγμα στις κυρίαρχες, στην παγκόσμια διακυβέρνηση, αξίες που προτάσσουν την κερδοσκοπία των λίγων απέναντι στην υγεία των πολλών.

Η παταγώδης αποτυχία των πολιτικών αντιμετώπισης της πανδημίας σε όλο τον κόσμο -με λαμπρές εξαιρέσεις λίγων χωρών, όπως η Κούβα, η Ταϊβάν, η Νέα Ζηλανδία κ.λπ.- αποκαλύπτεται καθημερινά και με τραγικές συνέπειες, όπως η ιδιαίτερα ανησυχητική καταστροφή που συντελείται στην Ινδία αυτή την περίοδο.

Από τις πολιτικές αρχικής άρνησης της ύπαρξης του ιού έως τις πολιτικές αδιαφορίας για τις συνέπειες της πανδημίας στην Υγεία των πληθυσμών και τη συνεπή εφαρμογή μέτρων αποδιάρθρωσης των δημόσιων υπηρεσιών παράλληλα με δημόσια χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα, φτάσαμε σήμερα να συνειδητοποιούμε τις τραγικές συνέπειες του εμβολιαστικού εθνικισμού εις βάρος της υγείας όλη της ανθρωπότητας.

Είναι πλέον κοινός τόπος ότι, αν είχε εφαρμοστεί από την αρχή της πανδημίας ένα σχέδιο κοινής έρευνας και παραγωγής εμβολίων με στόχο τον έλεγχο της πανδημίας και όχι την κερδοσκοπία της φαρμακοβιομηχανίας, θα μπορούσε σήμερα να είχε εμβολιαστεί ένα σημαντικό ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού με αποτέλεσμα την καθοριστική μείωση των πιθανοτήτων ανάπτυξης νέων και πλέον νοσογόνων μεταλλάξεων του ιού και τελικά τον έλεγχο της πανδημίας.

Είναι επίσης αδιαμφισβήτητο ότι, όσο και αν έχει εμβολιαστεί ο πληθυσμός μιας χώρας, δεν πρόκειται να προστατευθεί αποτελεσματικά αν η πανδημία διασπείρεται με τους σημερινούς ρυθμούς, π.χ. της Ινδίας, και νέα στελέχη του ιού αναπτύσσονται παντού.

Η εικόνα αυτή οδηγεί στην ανάγκη να τεθεί ένα τέλος στο καταστροφικό για την υγεία των λαών καθεστώς των πατεντών, που στοίχισε τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων σε προηγούμενες πανδημίες, όπως του HIV-AIDS, και στοιχίζει σήμερα τη ζωή εκατομμυρίων.

Η μερική και προσωρινή άρση των πατεντών δεν αποτελεί βιώσιμη λύση για το πρόβλημα.

Η τραγικότητα των συνθηκών και ο ορατός κίνδυνος μεγαλύτερης καταστροφής επιτάσσουν την αποφασιστική στάση των λαών για την οριστική κατάργηση αυτής της βαρβαρότητας. Η τραγική βέβαια αφωνία των ευρωπαϊκών χωρών στο ζήτημα αυτό μόνον αισιοδοξία δεν προκαλεί…

* Ο Αλέξης Μπένος είναι ομότιμος καθηγητής Υγιεινής, Κοινωνικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ΑΠΘ