Δυο χρόνια μετά, γοητευμένος από μια κοινωνία που μετασχηματίζεται ραγδαία μπροστά στα μάτια του, ο Μπουρντιέ θα αποδεχθεί μια θέση καθηγητή πανεπιστημίου στο Αλγέρι, όπου θα διδάξει φιλοσοφία και κοινωνιολογία. Μαζί με τους φοιτητές του, θα αποδυθεί σε εκτεταμένες εθνολογικές έρευνες, προκειμένου να κατανοήσει και να αναλύσει τις βίαιες αλλαγές που σημειώνονται στην αγροτική προκαπιταλιστική κοινωνία της Αλγερίας, με τις αναγκαστικές μετακινήσεις πληθυσμών που πραγματοποιεί ο γαλλικός στρατός, αλλά και τους μετασχηματισμούς που σημειώνονται στα αστικά κέντρα.

Ορκισμένος εχθρός της γαλλικής αποικιοκρατίας, διεξήγε ριζικά πολιτικοποιημένες και στρατευμένες έρευνες: ήθελε να είναι μάρτυρας όλων όσα παρατηρούσε και να κατανοήσει έναν αποπροσανατολισμένο, αντιφατικό και αναχρονιστικό κοινωνικό κόσμο. Μέσα από αυτές τις έρευνες, παράλληλα, διαμορφώνεται και ο ίδιος ο Μπουρντιέ, γίνεται ο κοινωνιολόγος και ο στρατευμένος διανοούμενος που θα επηρεάσει καθοριστικά τη γαλλική σκέψη του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα.


Pierre Bourdieu

Προϊόν αυτών των ερευνών θα είναι μια σειρά βιβλίων, όπου καταγράφονται τα πορίσματά του, αλλά και εκατοντάδες φωτογραφίες, εθνογραφικό εργαλείο και ζωντανή μαρτυρία για τη ματιά του σε μια κοινωνία που αλλάζει. Μια ματιά ταυτόχρονα κοντινή, σχεδόν στοργική, όπως γράφει κι ο ίδιος ο Μπουρντιέ, αλλά ταυτόχρονα αποστασιοποιημένη: «Η φωτογραφία συνδέεται με τη μορφή της σχέσης που είχα διαρκώς με το αντικείμενό μου, που δεν ξέχασα ποτέ ότι ήταν οι άνθρωποι... Ήμουν πολύ συγκινημένος, πολύ ευαίσθητος απέναντι στον πόνο όλων αυτών των ανθρώπων και συγχρόνως ένιωθα την αποστασιοποίηση του παρατηρητή, η οποία εκδηλωνόταν με το γεγονός ότι τραβούσα φωτογραφίες».

Έπειτα από τέσσερις δεκαετίες που παρέμειναν μέσα σε κιβώτια, οι φωτογραφίες αυτές της περιόδου 1958-1961 παρουσιάζονται από το Ίδρυμα που φέρει το όνομά του, στην έκθεση "Εικόνες της Αλγερίας", η οποία εγκαινιάζεται την Πέμπτη, στις 20.00, στο καφέ του Γαλλικού Ινστιτούτου της Αθήνας.


Φωτογραφία που τράβηξε ο Pierre Bourdieu κατά τη διάρκεια των εθνολογικών και κοινωνιολογικών του ερευνών στην Αλγερία

Όπως σημειώνει ο πρόεδρος του Ιδρύματος Μπουρντιέ Franz Schultheis, οι φωτογραφίες αυτές «μας επιτρέπουν να γνωρίσουμε από μια άλλη σκοπιά την οπτική του Μπουρντιέ για τον κοινωνικό κόσμο. Αποτελούν τη μαρτυρία ενός ταξιδιού μύησης και μιας βαθιάς μεταστροφής, που αποτέλεσε την αφετηρία μιας σπουδαίας επιστημονικής και πνευματικής διαδρομής».

Με την ευκαιρία των εγκαινίων της έκθεσης Εικόνες της Αλγερίας, την Πέμπτη 27 Απριλίου, στις 18.00, θα πραγματοποιηθεί συζήτηση με θέμα «Μια οπτική κοινωνιολογία των οικονομιών της μιζέριας» στο Auditorium Theo Angelopoulos. Σε αυτήν συμμετέχουν οι: Franz Schultheis, καθηγητής κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Saint Gall, πρόεδρος του Ιδρύματος Μπουρντιέ, Christine Frisinghelli, υπεύθυνη των φωτογραφικών αρχείων του Πιερ Μπουρντιέ στην Camera Austria International, Tassadit Yacine, διευθύντρια έρευνας, EHESS, Γιώργος Νικολακάκης, καθηγητής ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ηρακλής Παπαϊωάννου, διευθυντής του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης,
Νίκος Παναγιωτόπουλος, καθηγητής κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών, και αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Μπουρντιέ.

Παράλληλα, με την ευκαιρία της έκθεσης, από τις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια κυκλοφόρησε το βιβλίο Πιερ Μπουρντιέ: Εικόνες της Αλγερίας, στο οποίο περιλαμβάνονται επιλεγμένες φωτογραφίες από τις εθνολογικές του έρευνες στην Αλγερία, καθώς και κείμενα του ίδιου, σε επιμέλεια των Franz Schultheis και Christine Frisingelli.