Ο Δημήτρης Ταλαγάνης γεννήθηκε στην Τρίπολη το 1945. Ανιψιός του δολοφονημένου το 1947 στελέχους του ΚΚΕ Γιάννη Ζέβγου, έζησε στην Αρκαδία τα παιδικά του χρόνια, πριν μετακομίσει στην Αθήνα, όπου έζησε μέχρι το 1964, για να μεταναστεύσει στη συνέχεια στο εξωτερικό.
Σπούδασε με υποτροφία στο Αρχιτεκτονικό Ινστιτούτο της Μόσχας και το 1971 πήρε δίπλωμα και μάστερ αρχιτεκτονικής, ενώ έλαβε το πρώτο βραβείο για το σχεδιασμό του Νέου Μουσείου Λένιν. Η μελέτη αυτή εκτέθηκε για ένα χρόνο στην έκθεση των επιτευγμάτων της Σοβιετικής Τεχνολογίας και Επιστήμης, στην οποία κέρδισε το χρυσό μετάλλιο και ανακηρύχθηκε μόνιμος εκθέτης της. Το 1970 επίσης διακρίθηκε στην παγκόσμια έκθεση OSAKA EXPO 1970 για το σχεδιασμό μιας πόλης 40.000 κατοίκων. Το 1971 πραγματοποίησε μια μελέτη εκμετάλλευσης του Φαληρικού όρμου, όπου πρότεινε την κατασκευή του Νέου Αθηναϊκού Θεάτρου.
Η ενασχόλησή του με την ζωγραφική ξεκίνησε επίσης το 1971 με την μελέτη της αρχιτεκτονικής και της ζωγραφικής της Αναγέννησης στην Ιταλία, ενώ στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Το 1973 πραγματοποίησε την πρώτη έκθεση στο salon d'automne του Grand Palais des Champs Élysées στο Παρίσι, με έργα εμπνευσμένα από τον Γιώργο Σεφέρη. Συνεργάστηκε με τον Γάλλο συγγραφέα και σκηνοθέτη Ζακ Λακαριέρ για να ανεβάσουν το έργο Ρωμιοσύνη του Γιάννη Ρίτσου, αναλαμβάνοντας το σχεδιασμό σκηνικών και κουστουμιών. Επίσης πραγματοποιήθηκε έκθεση με έργα του το 1974 στο Foyer Royal de l' Odéon.
Έργο του Δημ. Ταλαγάνη
Με την κατάρρευση της Χούντας επέστρεψε στην Ελλάδα, τον Αύγουστο του 1974, συνεχίζοντας να εργάζεται ως αρχιτέκτονας και να εκθέτει έργα του σε διάφορες εκθέσεις στην Ελλάδα, ενώ τα πρώτα χρόνια είχε αναλάβει τα σκηνικά του φεστιβάλ της ΚΝΕ-Οδηγητής.
Είχε, επίσης, ασχοληθεί με τη φωτογραφία, ενώ παράλληλα είχε φιλοτεχνήσει μετάλλια, αφίσες, σκηνικά και κοστούμια. Μεταξύ των σημαντικότερων δημιουργιών του περιλαμβάνονται το αναμνηστικό μετάλλιο στη συνάντηση Ρέιγκαν-Γκορμπατσόφ, η ποιμαντική ράβδος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, το μετάλλιο του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, τα αναμνηστικά της Επιτροπής Διεκδίκησης των Ολυμπιακών Αγώνων 2004 και ο Δίσκο της Εκεχειρίας. Έχει επίσης σχεδιάσει το Άλσος των μελών της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής.
Ανέλαβε εξάλλου και ρόλο αυτοδιοικητικού στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Τρίπολη, όπου το 1998 διεκδίκησε την δημαρχία και τελικά ανέλαβε αντιδήμαρχος Πολιτισμού.
Συλλυπητήρια μηνύματα για το θάνατο του Δημήτρη Ταλαγάνη εξέδωσαν τόσο το υπουργείο Πολιτισμού όσο και πολιτικοί, πολιτιστικοί και κοινωνικοί φορείς.
Συλληπητήριο μήνυμα της Σίας Αναγνωστοπούλου
Ο Δημήτρης Ταλαγάνης, ο σημαντικός εικαστικός καλλιτέχνης και αρχιτέκτονας έφυγε σήμερα από κοντά μας, αφήνοντας πίσω του παρακαταθήκη μια ζωή γεμάτη δημιουργικές αναζητήσεις στην πρώτη πάντα γραμμή της πρωτοπορίας και μια έντονη συμμετοχική δράση. Από το Αρκαδικό Φεστιβάλ την δεκαετία του ’80, μέχρι την διεκδίκηση της δημαρχίας της Τρίπολης το 1998 με τον Συνασπισμό (ΣΥΝ), ως αντιδήμαρχος πολιτισμού υπηρέτησε με όραμα και ανησυχία τον τόπο καταγωγής του. Η σημαντική συνεργασία του με τον Γάλλο συγγραφέα Ζακ Λακαριέρ για το έργο Ρωμιοσύνη του Ρίτσου, οι πολυπολιτισμικές του αναφορές , οι σπουδές του στο Αρχιτεκτονικό Ινστιτούτο της Μόσχας, οι σημαντικές εκθέσεις του στο Foyer Royal de l'Odeon, στο Μητροπολιτικό Μουσείο του Τόκιο, στην Ελλάδα και αλλού, σφράγισαν την διαχρονικότητα του έργου του. Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια του, στους συνεργάτες του ,στους Αρκάδες συντοπίτες του.
Το 2017 ο Δ. Ταλαγάνης παραχώρησε στο αρχείο του ΚΚΕ ένα εκμαγείο του Λένιν που τοποθετήθηκε στην έκθεση που είχε στηθεί με αφορμή τη διεθνιστική εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Πρόκειται για μάσκα θανάτου του Βλαντιμίρ Ίλιτς -μία από τις 14 που φτιάχτηκαν συνολικά- την οποία ο Δ. Ταλαγάνης κέρδισε όταν ήταν φοιτητής στη Μόσχα. Ο δάσκαλός του, μεγάλος αρχιτέκτονας Κονσταντίν Μέλινκωφ που σχεδίασε και την Κρυστάλλινη Σαρκοφάγο για το Μαυσωλείο του Λένιν, του χάρισε το αντίγραφο του νεκρικού εκμαγείου του Λένιν σε επιβράβευση της μεγάλης επιτυχίας του να διακριθεί με το α’ βραβείο στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το Νέο Μουσείο του Λένιν.
Ο Γιώργος Παπαηλιού στη μνήμη του Δ. Ταλαγάνη
Ο Δημήτρης Ταλαγάνης, άνθρωπος του κόσμου και πατριώτης, ήταν βαθύς γνώστης της οικουμενικότητας του πολιτισμού, του ελληνικού και ορθόδοξου πνεύματος και της διαχρονικής αρκαδικής διάστασής του.
Υπηρέτησε και τα τρία με πάθος, συνέπεια, πρακτικό πνεύμα και επιτυχία.
Το αποτύπωμά του στην τέχνη και τον πολιτισμό υπήρξε ξεχωριστό.Ο θάνατός του αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό για την ιδιαίτερη πατρίδα μας, την Αρκαδία, την Ελλάδα και τον Κόσμο.
*Βουλευτής Αρκαδίας (ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία)
