1. Το υπό έγκριση Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων της Αττικής, που έπρεπε να είχε αναθεωρηθεί από το 2011, εκπονήθηκε από τη σημερινή διοίκηση του ΕΔΣΝΑ, όπως όφειλε εκ του νόμου (ν. 4042/12) μέσα σε χρόνο ρεκόρ. Χωρίς ανάθεση σε ιδιώτη μελετητή, αλλά από το επιστημονικό δυναμικό του ΕΔΣΝΑ, από εννεαμελή ομάδα του Συνδέσμου.

2. Ο νέος σχεδιασμός βρίσκεται στον αντίποδα της προηγούμενης πολιτικής που είχε ως «ναυαρχίδα» της τις σχεδιαζόμενες φαραωνικές εγκαταστάσεις τεράστιων ποσοτήτων σύμμεικτων στη Φυλή, με ΣΔΙΤ. Η νέα, τότε, διοίκηση του ΕΔΣΝΑ ακύρωσε τον Δεκέμβριο του 2014 τα ΣΔΙΤ, ως σχεδιασμούς εκτός του δικού της πλαισίου στρατηγικής.

3. Το νέο ΠΕΣΔΑ έχει στον πυρήνα του την πρόληψη, τη μείωση, τη διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση, την επανάχρηση και την αποκεντρωμένη διαχείριση με δημόσιο χαρακτήρα.

4. Το νέο ΠΕΣΔΑ ακολουθεί τις οδηγίες της ΕΕ σχετικά με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, της εγγύτητας, της συμμετοχικότητας. Αποτυπώνει, όπως άλλωστε γνωμοδότησαν τα υπουργεία Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, τις κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδιασμού (ΕΣΔΑ).

5. Στον υπό έγκριση ΠΕΣΔΑ συμβάλλουν σημαντικά οι δήμοι μέσω των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Απορριμμάτων. Παίζουν, έτσι, καθοριστικό ρόλο στα πρώτα στάδια της διαχείρισης απορριμμάτων, σύμφωνα με την πυραμίδα ιεράρχησης του νόμου 4042/12, δηλαδή την πρόληψη, την επανάχρηση, τη διαλογή στην πηγή. Στόχος είναι να γίνεται η διαχείριση του 52% των ΑΣΑ σε τοπικό επίπεδο.

6. Με την εφαρμογή του ΠΕΣΔΑ μπαίνει οριστικό τέλος στη λειτουργία του ΧΥΤΑ Φυλής, που βρισκόταν στο επίκεντρο του πλήρους αποτυχημένου μοντέλου του ενός και μοναδικού χώρου διάθεσης με όλες τις αρνητικές συνέπειες για την τοπική κοινωνία.

7. Με το νέο ΠΕΣΔΑ δημιουργείται ένα νέο δίκτυο εγκαταστάσεων επεξεργασίας και τελικής διάθεσης των απορριμμάτων και υλοποιείται στη βάση της κοινωνικής συμμετοχής και συναίνεσης, με ευρεία διαβούλευση.

8. Συγκεκριμένα, για πρώτη φορά, διαχωρίζονται οι μονάδες επεξεργασίας (ΜΕΑ) από τους χώρους τελικής διάθεσης των υπολειμμάτων επεξεργασίας (ΧΥΤΥ). Δηλαδή το δίκτυο των νέων ΧΥΤΥ σχεδιάζεται ανεξάρτητα από τη χωροθέτηση των ΜΕΑ (δεν είναι υποχρεωτική η δημιουργία Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διάθεσης Απορριμάτων-ΟΕΔΑ). Το σύνολο των εγκαταστάσεων ΜΕΑ και ΧΥΤΥ αποκεντρώνονται και εγκαθίστανται σε όλη την Αττική. Σύμφωνα με την αρχή της εγγύτητας, απαιτούνται ελάχιστοι έως καθόλου τοπικοί ΣΜΑ. Δεν προβλέπονται κεντρικοί ΣΜΑ.

9. Επίσης, για πρώτη φορά, προβλέπονται εξι μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων για το σύνολο της Περιφέρειας, εκ των οποίων για τις τρεις είναι σε εξέλιξη η διαδικασία ένταξης στο ΕΣΠΑ.

10. Σε ό,τι αφορά τους ΧΥΤΥ, μεσοπρόθεσμα προβλέπεται η αξιοποίηση κάποιων θέσεων, των οποίων έχει εγκριθεί η καταλληλότητα από τον ισχύοντα ΠΕΣΔΑ, έχουν αποτυπωθεί στο άρθρο 33 του ν. 3164/2003 και έγκαιρα θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης και χρηματοδότησής τους, ενώ ήδη μελετάται η δημιουργία δικτύου νέων χώρων διάθεσης υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) για την κάλυψη των μακροπρόθεσμων αναγκών (πέραν της 20ετίας), κατά προτεραιότητα σε εξοφλημένα ανενεργά λατομεία-μεταλλεία. Η σχετική μελέτη θα ολοκληρωθεί στις αρχές του 2017.