Στην εκδήλωση συμμετείχαν επίσης ο Ανδρέας Ξανθός, τομεάρχης υγείας του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός Υγείας, ο Γιώργος Παπανικολάου, επίκουρος καθηγητής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, ο Απόστολος Βεΐζης, διευθυντής προγραμμάτων των ‘’Γιατρών Χωρίς Σύνορα’’, και ο Γιάννης Νάτσης, μέλος του ΔΣ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκου.
Στην ομιλία του ο επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία επεσήμανε την ανάγκη να καταστεί στην πράξη -και όχι στα λόγια- το εμβόλιο ως δημόσιο αγαθό, υπογραμμίζοντας πως «η προστασία της ανθρώπινης ζωής και η θωράκιση της κοινωνίας είναι πάνω από τα κέρδη και τα συμφέροντα ορισμένων πολυεθνικών. «Είναι πραγματική και πιεστική ανάγκη που στηρίζεται στην ωμή πραγματικότητα» ανέφερε ο Δημ. Παπαδημούλης και τόνισε πως πρέπει να σπάσει το ταμπού πως ‘’το φάρμακο είναι εμπόρευμα και προστατεύεται από πατέντες’’. Δεν παρέλειψε τέλος να αναφερθεί σε πρωτοβουλίες που έχει πάρει και ο ίδιος και η Ευρωομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προκειμένου να στηριχθεί το αίτημα να αρθούν οι περιορισμοί για τις πατέντες, να εξασφαλιστεί ως δημόσιο αγαθό το εμβόλιο για όλους και να επιταχυνθεί ο μαζικός εμβολιασμός του πληθυσμού.
Πιο συγκεκριμένα ο Δημ. Παπαδημούλης ανέφερε τα εξής:
Πιστεύω ότι η προσπάθεια να καταστεί στην πράξη -και όχι στα λόγια- το εμβόλιο ως δημόσιο αγαθό βρίσκεται ακόμα σε αρχικό στάδιο. Πρέπει να κάνουμε μεγάλο αγώνα για να δυναμώσει αυτό το αίτημα στην κοινωνία των πολιτών και πέρα από το ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο λόγος είναι απλός και σαφής: Με τους υπάρχοντες ρυθμούς είναι αδύνατο να επιτευχθούν οι στόχοι που ανακοίνωσε η Κομισιόν για εμβολιασμό του 70% του πληθυσμού των κρατών μελών της ΕΕ μέχρι το καλοκαίρι. Φυσικά τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα για τις φτωχότερες χώρες και ηπείρους του πλανήτη. Κι όπως υπογραμμίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, αν δεν είμαστε όλοι ασφαλείς, τότε κανείς δεν είναι ασφαλής.
Το αίτημα για την εξασφάλιση του εμβολίου ως δημόσιο αγαθό -και όχι ως εμπόρευμα- δεν αποτελεί αριστερή ιδεοληψία. Είναι πραγματική και πιεστική ανάγκη και στηρίζεται και στην ωμή πραγματικότητα. Η ανακάλυψη των εμβολίων δεν ήταν ένα προϊόν ιδιωτικού ρίσκου. Στηρίχτηκε με άφθονο δημόσιο χρήμα και στην φάση της έρευνας και στην φάση της παραγωγής. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν δώσει πάρα πολλά χρήματα για να υπάρξουν αυτά τα εμβόλια. Από την στιγμή, λοιπόν, που υπάρχουν καθυστερήσεις στον μαζικό εμβολιασμό και αθετήσεις δεσμεύσεων από τις πολυεθνικές του φαρμάκου που τα παρήγαγαν με δημόσιο χρήμα, τότε η προστασία της ανθρώπινης ζωής και η θωράκιση της κοινωνίας είναι πάνω από τα κέρδη και τα συμφέροντα ορισμένων πολυεθνικών. Επομένως πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να μπορέσουν αυτά τα εμβόλια να παραχθούν και από άλλους, πέρα από αυτούς που έχουν τις πατέντες. Υπάρχουν πολλά κέντρα και στη Ευρώπη και εκτός που μπορούν να επιταχύνουν την παραγωγή, έτσι ώστε να πετύχουμε και ταχύτερο εμβολιασμό. Για την Ελλάδα κάτι τέτοιο είναι ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη καθώς βρίσκεται, σύμφωνα με πρόσφατα επίσημα στοιχεία, στον πάτο της ΕΕ -22η στους 27- στον ρυθμό υλοποίησης του προγράμματος εμβολιασμού.
Θεωρώ πως η πανδημία αναγκάζει την ΕΕ να προχωρά σε βήματα και κινήσεις που πριν μερικά χρόνια θεωρούνταν αδιανόητα. Ενδεικτικά αναφέρω στον τομέα της οικονομίας τη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και την έκδοση για πρώτη φορά κοινού χρέους με εγγύηση της Κομισιόν. Τώρα είναι ανάγκη να σπάσει και το ταμπού πως ‘’το φάρμακο είναι εμπόρευμα και προστατεύεται από πατέντες’’. Όπως έσπασε, για παράδειγμα, πριν από μερικές δεκαετίες η αντίστοιχη πατέντα για το AIDS για χώρες εκτός Ευρώπης. Πρέπει να βάλουμε μπροστά την ανθρώπινη ανάγκη. Δυστυχώς σε αυτό τον τομέα η Κομισιόν και οι κυβερνήσεις μένουν πίσω από τις ανάγκες των καιρών.
Σε ό,τι αφορά τις πατέντες για τα εμβόλια, έχουμε αναλάβει στο Ευρωκοινοβούλιο μια πρωτοβουλία να συγκεντρώσουμε την ευρύτερη δυνατή στήριξη στο αίτημα να εξασφαλιστεί το εμβόλιο ως δημόσιο αγαθό και να βρεθεί λύση για την άρση της προστασίας της πατέντας. Η Ευρωομάδα της Αριστεράς έχει θέσει ήδη από τον Απρίλιο του 2020 το αίτημα αυτό. Την άνοιξη το επονομαζόμενο σχέδιο ‘Κόστα Ρίκα’ μπήκε στην ίδια λογική στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Το ίδιο χρονικό διάστημα ο κ. Μόσιαλος διατύπωσε την ίδια ιδέα – μάλιστα ο Κυρ. Μητσοτάκης υποστήριξε στις 6 Απριλίου αυτό που σήμερα λοιδορεί, όταν το πρόβαλε ο Αλ. Τσίπρας στην πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή. Επιπλέον, άρχισε να τρέχει ο μηχανισμός ‘COVAX’, τον οποίο συγχρηματοδοτεί η ΕΕ και αφορά την προμήθεια οικονομικά προσιτών και προσβάσιμων εμβολίων σε όλο τον κόσμο, ιδίως στις φτωχότερες και λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες. Τέλος πυκνώνουν οι φωνές κι εντός της επιστημονικής κοινότητας που ζητούν να σπάσουμε το ταμπού της πατέντας -φυσικά με διαπραγμάτευση και βρίσκοντας έναν τρόπο. Στις 9 Νοεμβρίου 2020 οι ειδικοί του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα εξέδωσαν ανακοίνωση, ζητώντας αποδέσμευση από τους περιορισμούς για τις πατέντες. Κινητικότητα έχει αναπτυχθεί επίσης στην κοινωνία των πολιτών με την πρωτοβουλία «δικαίωμα στη θεραπεία» (“Right to Cure”), που είναι ανοιχτή στη συλλογή υπογραφών. Συγκεντρώνοντας αυτά τα αιτήματα, συνέταξα μια επιστολή που έχει συγκεντρώσει μέχρι στιγμής τις υπογραφές πάνω από 40 ευρωβουλευτών από την Αριστερά, τους Πρασίνους και τους Σοσιαλιστές. Στην ευρωομάδα της Αριστεράς έχουμε αποφασίσει να εντείνουμε αυτή την προσπάθεια, ενώνοντας δυνάμεις με την κοινωνία των πολιτών και την επιστημονική κοινότητα.
