Ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Δημήτρης Παπαδημούλης, μίλησε εκ μέρους του Προεδρείου του ΕΚ, ως Αρμόδιος Αντιπρόεδρος για θέματα Ισότητας, στην κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Προϋπολογισμού (BUDG), Ελέγχου του Προϋπολογισμού (CONT) και Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (FEMM) στο Ευρωκοινοβούλιο, στη συζήτηση με θέμα «Μεθοδολογία παρακολούθησης της διάστασης του φύλου για τον προϋπολογισμό της ΕΕ - Συζήτηση με τον Επίτροπο Προϋπολογισμού & Διοίκησης, Γιοχάνες Χαν».
Η συζήτηση αφορούσε τη μεθοδολογία παρακολούθησης της ισότητας των φύλων για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του σχεδίου προϋπολογισμού 2023, όπως συμφωνήθηκε στη διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 2020.
Εκτός από τον Επίτροπο Γιοχάνες Χαν, που εκπροσώπησε την Κομισιόν, προσκεκλημένος κεντρικός ομιλητής ήταν επίσης ο Δημήτρης Παπαδημούλης ως Αντιπρόεδρος της Ευρωβουλής αρμόδιος για Θέματα Ισότητας, και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φίλων (EIGE), το οποίο εκπροσώπησε η Επιχειρησιακή επικεφαλής του, Μαρούσα Γκόρτναρ.
Στην εισηγητική του ομιλία, ο Δημήτρης Παπαδημούλης, είπε τα εξής:
«Θα μιλήσω απευθείας στη μητρική μου γλώσσα, τα ελληνικά, τη γλώσσα του Πλάτωνα, του Σωκράτη και των αρχαίων φιλοσόφων.
Νιώθω ιδιαίτερη ικανοποίηση για τη σημερινή συνάντηση, αν και για να είμαι ειλικρινής, θα περίμενα μεγαλύτερη συμμετοχή από τα μέλη των Επιτροπών του Προϋπολογισμού και της Επιτροπής Γυναικών.
Σήμερα κλήθηκα να σας μιλήσω με την ιδιότητα του Αντιπροέδρου του ΕΚ, αρμόδιου για θέματα Ισότητας, ταυτόχρονα όμως είμαι και μέλος της Επιτροπής Προϋπολογισμών. Και βλέπω αρκετές και αρκετούς συναδέλφους από αυτή την Επιτροπή -με λίγες τιμητικές εξαιρέσεις, όπως ο Jose Emmanuel Fernandes (Συντονιστής του ΕΛΚ στην BUDG) απέναντί μου- να απουσιάζουν από αυτή τη συνεδρίαση.
Θέλω όμως να ελπίζω ότι όσα πολύ ενδιαφέροντα μας είπαν προηγουμένως και ο κος Lewandowski (σημ. Πρόεδρος της Επιτροπής Προϋπολογισμών) και ο Επίτροπος Hahn, θα τα βάλουμε έγκαιρα στην πράξη, όπως οφείλουμε. Όχι μόνο γιατί η Ισότητα των Φύλων είναι θεμελιώδης αρχή της ΕΕ, αλλά και επειδή έχουμε υπογράψει μια διοργανική συμφωνία το 2020, η οποία ζητά από την Επιτροπή αυτά που μας παρουσίασε ο κος Χαν προηγουμένως. Και μάλιστα με στόχους.
Και μια από τις προβλέψεις αυτής της συμφωνίας είναι ότι το 2023, ο Προϋπολογισμός θα καταρτιστεί με τη μεθοδολογία και τα εργαλεία που θα μας επιτρέψουν να ενσωματώσουμε τη διάσταση του φύλου σε όλες της δράσεις του προϋπολογισμού, οριζόντια. Και θα έχουμε και τη δυνατότητα, τα εργαλεία και τις μεθόδους, να ελέγχουμε και τις επιπτώσεις. Τι πετυχαίνουμε δηλαδή με κάθε πρόοδο.
Το θέμα, όπως είπε και ο κος Hahn είναι πώς θα μπορέσουμε να προωθήσουμε την ισότητα και μέσα από τον Προϋπολογισμό. Και ο μέθοδοι είναι δυο:
- Η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλες τις πολιτικές μας αλλά και κάποια στοχευμένα μέτρα για την μείωση των ανισοτήτων, γιατί προφανώς για να μειώσουμε τις ανισότητες που ενισχύθηκαν με την κρίση του covid-19, χρειάζονται και στοχευμένα μέτρα. Δεν μπορεί, σωστά το σημείωσε ο Επίτροπος Hahn να είναι gender neutral ο προϋπολογισμός της Ένωσης, γιατί αυτό θα συντηρεί και θα διευρύνει τις ανισότητες.
- Το Σχέδιο Δράσης για το Φύλο, που έχει εγκρίνει ομόφωνα το ΕΚ δια του Προεδρείου του, περιλαμβάνει και δυο συγκεκριμένα μέτρα, μέσα στα 88 που περιέχει, που αφορούν στην κατάρτιση του Προϋπολογισμού.
Και ζητούμε δυο πράγματα, κυρίως από την Κομισιόν:
Πρώτον, έναν οδηγό εφαρμογής - πώς θα ενσωματώσουμε τη διάσταση του φύλου και πλέον, πλησιάζοντας στα τέλη του 2022, συζητάμε το σχέδιο Προϋπολογισμού του 2023, θα πρέπει να προλάβουμε να τηρήσουμε αυτά που προβλέπει η διοργανική συμφωνία.
Και το δεύτερο, μια μέθοδο αξιολόγησης. Για να δούμε τι πετυχαίνουμε, πού οι πολιτικές και τα εργαλεία μας αποδίδουν, που καθυστερούμε και χρειάζονται επανεξέταση, τροποποίηση κλπ. Από όσες τοποθετήσεις προηγήθηκαν διαπιστώνω ότι υπάρχει πολιτική βούληση. Η διοργανική συμφωνία θέτει και το πλαίσιο των στόχων και το χρονοδιάγραμμα. Τώρα το ζητούμενο είναι τα “παραδοτέα”, δηλ. να είμαστε έγκαιρα στους στόχους μας - το σημειώνω γιατί δεν είναι αυτονόητο.
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου συμφωνούμε κάποια πράγματα και στη συνέχεια καθυστερεί η εφαρμογή τους. Και αυτό είναι ένας κίνδυνος που πρέπει να αποτρέψουμε. Γιατί ας είμαστε ειλικρινείς, αυτά που έχουμε συμφωνήσει έρχονται σε αντιπαράθεση με κατεστημένες συνήθειες, με στερεότυπα, με μια λογική business as usual ή “άστο γι’ αργότερα, τώρα έχουμε την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση”...
Είναι όμως ένα θέμα σημαντικό και πρέπει να τιμήσουμε τις δεσμεύσεις μας και να αξιοποιήσουμε τις βέλτιστες πρακτικές. Υπάρχουν κράτη μέλη που ήδη αναπτύσσουν τέτοια εργαλεία.
Η Αυστρία για παράδειγμα, κε Hahn, απαιτεί να αξιολογούνται όλοι οι νέοι νόμοι, κανονισμοί και οδηγίες καθώς άλλα μεγάλα κυβερνητικά έργα, ως και προς τον αντίκτυπό τους τους για το φύλο.
Υπάρχουν και άλλα κράτη μέλη που έχουν αρχίσει να κάνουν κάτι παρόμοιο, ας αξιοποιήσουμε λοιπόν αυτό το παράδειγμα για να γίνει Ευρωπαϊκή πρακτική.
Ελπίζω, όπως μας είπατε ότι το αργότερο έως την 1.1.2023 θα ξεκινήσει, έστω και δοκιμαστικά, αυτή η μέθοδος, και η πρόκληση τώρα είναι να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη.
Η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό, δεν απαιτεί μόνο τεχνικές λύσεις, μεθόδους , εργαλεία, μελέτες αξιολόγησης αντικτύπου κλπ, αλλά και το να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε στερεότυπα και κατεστημένες συνήθειες στην εργασιακή μας κουλτούρας και στον τρόπο λειτουργίας μας».
Ο Επίτροπος Hahn απάντησε μεταξύ άλλων στον Δημ. Παπαδημούλη ως εξής:
Γ. Χαν:
«(...) Όπως είπε και ο κος Παπαδημούλης, υπάρχουν κράτη μέλη που έχουν προωθήσει και ασχολούνται με αυτό το θέμα εδώ και πολύ καιρό. Πρέπει όμως και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να φροντίσουμε να προχωρήσει το θέμα αυτό και στα 27 κράτη μέλη. Να βρεθούμε στην πρώτη γραμμή του αγώνα και να δώσουμε παράδειγμα για όσα κράτη μέλη δεν έχουν επιτελέσει αρκετή πρόοδο».
Στη δευτερολογία του, ο Δημ. Παπαδημούλης είπε τα εξής:
«Η ενεργειακή κρίση και η κρίση του covid19 χτυπάει όλους, όμως σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περισσότερο τις γυναίκες. Άρα, μου φαίνεται μια αντίφαση να επικαλούμαστε την κρίση για να αρνηθούμε την ανάγκη να ενισχυθεί η φροντίδα για ισότητα των φύλων. Όσα είπα δεν είναι προσωπικές μου απόψεις, εκπροσωπούν το Προεδρείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που ενέκρινε ομόφωνα αυτόν τον Οδικό Χάρτη για την Ισότητα.
Συμφωνώ με όσα ειπώθηκαν από το EIGE καθώς και με τις επισημάνσεις για ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Πιστεύω επίσης, ότι πρέπει να αξιολογούμε και τον θετικό και τον αρνητικό αντίκτυπο των μέτρων και των πολιτικών, για να έχουμε ένα πραγματικό ισοζύγιο.
Ευχαριστώ τον Επίτροπο Hahn για όσα μας είπε και περιμένω να συνεργαστούμε για την υλοποίηση αυτών. Εμείς, από την πλευρά του Ευρωκοινοβουλίου, θα ελέγχουμε και θα πιέζουμε.
Και συμφωνώ και με τον συνάδελφο Jose Manuel για την ανάγκη να ενισχυθεί η διαφάνεια και η λογοδοσία.
Τελική μου παρατήρηση, να αξιολογήσουμε και να αξιοποιήσουμε τις καλές πρακτικές -χαίρομαι που συμφώνησε ο κος Hahn με αυτό, να γίνει ευρωπαϊκή πολιτική για τις 27 χώρες αυτό το θέμα. Και να δούμε και πώς μπορούμε να επεκτείνουμε την αξιολόγηση και στα Εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης. Δεν είναι στις υποχρεωτικές προδιαγραφές που έθεσε η Κομισιόν, το θέμα της ισότητας, αλλά νομίζω ότι μας ενδιαφέρει όλους και θέλουμε τη βοήθεια της Κομισιόν για να αξιολογήσουμε αυτή τη διάσταση και στα Εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης.
Ευχαριστώ».
