Το ερώτημα αφορούσε την αδειοδότηση από την κυβέρνηση της ΝΔ «διαλυτηρίου πλοίων εντός αρχαιολογικής Ζώνης Α΄ απολύτου προστασίας στη Σαλαμίνα», στην περιοχή όπου πραγματοποιήθηκε μια από τις σημαντικότερες ναυμαχίες παγκοσμίως, που καθόρισε την ιστορία του δυτικού κόσμου, η ναυμαχία της Σαλαμίνας, πριν από 2.500 χρόνια.
Όπως επισημαίνουν οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ «στην απόφαση κήρυξης του χώρου ως αρχαιολογικής Ζώνης Α΄ απολύτου προστασίας απαγορεύεται ρητά η λειτουργία ναυπηγοεπισκευαστικών μονάδων» και η απάντηση της Κομισιόν έρχεται να τους δικαιώσει, αφού όπως αναφέρει χαρακτηριστικά: «Τα κράτη μέλη χορηγούν άδεια σε μονάδες ανακύκλωσης πλοίων εφόσον συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του άρθρου 13 και ενημερώνουν χωρίς καθυστέρηση την Επιτροπή για κάθε άδεια. Μέχρι σήμερα, η Επιτροπή δεν έχει ενημερωθεί για καμία μονάδα ανακύκλωσης πλοίων που να βρίσκεται στην Ελλάδα και η οποία θα μπορούσε να έχει αδειοδοτηθεί δυνάμει του εν λόγω κανονισμού».
Επιπλέον, αναφορικά με την υποβολή του έργου σε μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η Κομισιόν με την απάντησή της εκθέτει την κυβέρνηση, αφού όπως σημειώνει «η Επιτροπή είναι ενήμερη για τη θέσπιση του νόμου 4685/2020» (σημ. τελευταίος περιβαλλοντικός νόμος στην Ελλάδα, που περιορίζει την εφαρμογή της ενημέρωσης κοινού και υπηρεσιών σε πληθώρα περιπτώσεων, ως μη απαραίτητα ή με περιορισμένη χρονική διάρκεια), και διευκρινίζει «ότι το ελάχιστο χρονικό διάστημα για διαβούλευση δε μπορεί να είναι μικρότερο από 30 ημέρες», αλλά και «δεδομένου ότι το ισχύον ελληνικό νομικό πλαίσιο δεν έχει μεταφέρει ορθά όλες τις διατάξεις της οδηγίας για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ)».
Οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία:
Δημήτρης Παπαδημούλης
Κώστας Αρβανίτης
Αλέξης Γεωργούλης
Πέτρος Κόκκαλης
Στέλιος Κούλογλου
Έλενα Κουντουρά
Ακολουθούν οι πλήρεις ερώτηση και απάντηση:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-006208/2020
προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Dimitrios Papadimoulis (GUE/NGL), Petros Kokkalis (GUE/NGL), Alexis Georgoulis (GUE/NGL), Elena Kountoura (GUE/NGL), Konstantinos Arvanitis (GUE/NGL), Stelios Kouloglou (GUE/NGL)
Θέμα: Αδειοδότηση διαλυτηρίου πλοίων στον αρχαιολογικό χώρο της ναυμαχίας της Σαλαμίνας
Η οδηγία για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ)[1] θεσπίζει την υποχρέωση των κρατών μελών να παρέχουν στο ενδιαφερόμενο κοινό και στις συναρμόδιες υπηρεσίες έγκαιρες και ουσιαστικές ευκαιρίες συμμετοχής στη λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων[2].
Ο τελευταίος περιβαλλοντικός νόμος στην Ελλάδα (ν. 4685/2020[3]) περιορίζει την εφαρμογή της ενημέρωσης κοινού και υπηρεσιών σε πληθώρα περιπτώσεων, ως μη απαραίτητο στάδιο, ενώ η περιβαλλοντική αρχή υποχρεούται σε έκδοση απόφασης έγκρισης ή απόρριψης με την πάροδο οριζόμενης αποκλειστικής προθεσμίας.
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η αδειοδότηση διαλυτηρίου πλοίων εντός αρχαιολογικής Ζώνης Α΄ απολύτου προστασίας στη Σαλαμίνα, περιοχή όπου πραγματοποιήθηκε η ναυμαχία της Σαλαμίνας, πριν από 2.500 χρόνια. Σημειώνεται ότι στην απόφαση κήρυξης του χώρου ως αρχαιολογικής Ζώνης Α΄ απολύτου προστασίας απαγορεύεται ρητά η λειτουργία ναυπηγοεπισκευαστικών μονάδων[4], ενώ οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού είχαν γνωμοδοτήσει αρνητικά για το θέμα[5] πριν από την εφαρμογή των προβλέψεων του ν. 4685/2020.
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Είναι ενήμερη για τις ανωτέρω μεταβολές στην ελληνική νομοθεσία και πώς τις αξιολογεί από άποψη συμβατότητας με το ενωσιακό δίκαιο και ιδιαίτερα με τις οδηγίες ΕΠΕ;
2. Αποτελεί η πολιτιστική κληρονομιά πεδίο αξιολόγησης των άμεσων και έμμεσων σημαντικών επιπτώσεων ενός έργου κατά τη διαδικασία ΕΠΕ[6];
3. Πληρούνται οι όροι που θέτει ο κανονισμός (EE) αριθ. 1257/2013 για τη διάλυση των πλοίων, ειδικά για τη θάλασσα του Σαρωνικού που είναι ήδη επιβαρυμένη;
EL
E-006208/2020
Απάντηση του κ. Sinkevičius
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(10.2.2021)
Η Επιτροπή αποδίδει ύψιστη σημασία στη διατήρηση όλων των μορφών πολιτιστικής κληρονομιάς. Ωστόσο, η συντήρηση, η προστασία, η διατήρηση και η αποκατάστασή της αποτελούν πρωτίστως εθνική ευθύνη[7].
Η Επιτροπή είναι ενήμερη για τη θέσπιση του νόμου 4685. Δεδομένου ότι το ισχύον ελληνικό νομικό πλαίσιο δεν έχει μεταφέρει ορθά όλες τις διατάξεις της οδηγίας για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ)[8], κινήθηκε διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας[9].
Τα κράτη μέλη παρέχουν στο ενδιαφερόμενο κοινό έγκαιρες και ουσιαστικές ευκαιρίες συμμετοχής στη διαδικασία λήψης περιβαλλοντικών αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού εύλογων χρονοδιαγραμμάτων για τα διάφορα στάδια της συμμετοχής. Το χρονικό διάστημα για τη διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό σχετικά με την περιβαλλοντική έκθεση δεν είναι μικρότερο των 30 ημερών[10].
Οι εγκαταστάσεις διάλυσης πλοίων θα μπορούσαν να εμπίπτουν στην κατηγορία «ναυπηγεία»[11]. Σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 της οδηγίας, η Ελλάδα πρέπει να καθορίσει κατά πόσον το έργο πρέπει να υποβληθεί σε εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1, οι εκτιμήσεις αυτές αξιολογούν τις επιπτώσεις ενός έργου σε διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς (στοιχείο δ).
Τέλος, η απόφαση για τη χορήγηση ή την άρνηση χορήγησης άδειας πρέπει να τίθεται στη διάθεση του κοινού και το ενδιαφερόμενο κοινό πρέπει να έχει ευρεία πρόσβαση στη δικαστική αναθεώρηση της απόφασης για τη χορήγηση άδειας.
Σύμφωνα με το άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1257/2013[12] για την ανακύκλωση πλοίων, τα κράτη μέλη χορηγούν άδεια σε μονάδες ανακύκλωσης πλοίων εφόσον συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του άρθρου 13 και ενημερώνουν χωρίς καθυστέρηση την Επιτροπή για κάθε άδεια. Μέχρι σήμερα, η Επιτροπή δεν έχει ενημερωθεί για καμία μονάδα ανακύκλωσης πλοίων που να βρίσκεται στην Ελλάδα και η οποία θα μπορούσε να έχει αδειοδοτηθεί δυνάμει του εν λόγω κανονισμού.
