Η ανακοίνωση του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας:

Σήμερα 8 Μαρτίου 2018 γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Στην πραγματικότητα αυτό που γιορτάζουμε είναι οι αγώνες των γυναικών για την κατάκτηση της ισότητας των φύλων μέσα στα χρόνια, στους οποίους και εμείς ως Διεθνής Αμνηστία έχουμε συμβάλει αποφασιστικά σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Υφηλίου. Οι αγώνες αυτοί συνεχίζονται και δίνονται καθημερινά στους εργασιακούς χώρους, μέσα στις οικογένειες, στους χώρους εκπαίδευσης, σε όλη την κοινωνία.

Φέτος, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας έχουμε έναν επιπλέον λόγο να νιώθουμε χαρά. Ύστερα από πολύχρονες πιέσεις της Διεθνούς Αμνηστίας, από κοινού με γυναικείες οργανώσεις, εισάγεται σήμερα στο ελληνικό κοινοβούλιο η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης προς κύρωση. Η Σύμβαση αυτή όταν ψηφιστεί θα εισάγει ένα σημαντικό κατευθυντήριο πλαίσιο για την προστασία των γυναικών και κοριτσιών στη χώρα μας από την έμφυλη βία  καθώς και ατόμων που υφίστανται άλλες μορφές έμφυλων και διαθεματικών διακρίσεων όπως τα τράνς άτομα και οι γυναίκες πρόσφυγες.

Όμως αυτό δεν είναι η μόνη μας νίκη! Με θεσμική πίεση, της Διεθνούς Αμνηστίας και γυναικείων οργανώσεων προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης, καταργείται επιτέλους το διαβόητο άρθρο 339 του Ποινικού Κώδικα, που επιτρέπει το «γάμο ως διακανονισμό» για την «αποπλάνηση ανηλίκου» το οποίο  προβλέπει ότι εάν ο δράστης παντρευτεί το ανήλικό του θύμα, δεν θα ασκηθεί ποινική δίωξη.

Τα παραπάνω είναι σημαντικές κατακτήσεις αλλά δεν μας αρκούν.

Άλλωστε,  σύμφωνα με το Δείκτη Ισότητας των Φύλων για το 2017, η Ελλάδα έλαβε την τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. στο ζήτημα της ισότητας των φύλων.

Επιμένουμε ότι οι ελληνικές αρχές πρέπει να  τροποποιήσουν το νομικό ορισμό του βιασμού, όπως αναφέρεται στο άρθρο 336 του Ελληνικού Ποινικού Κώδικα, με στόχο να ευθυγραμμιστεί με τα εξελισσόμενα διεθνή πρότυπα.

Σύμφωνα με αυτά τα πρότυπα, η σεξουαλική επίθεση, συμπεριλαμβανομένου του βιασμού, μπορεί να οριστεί από την απουσία συναίνεσης στη σεξουαλική δραστηριότητα. Επί του παρόντος, ο νομικός ορισμός του βιασμού βασίζεται στην «άσκηση σωματικής βίας ή απειλή σοβαρού και άμεσου κινδύνου» αντί για την απουσία συγκατάθεσης.

Ο ορισμός του βιασμού που βασίζεται στην πράξη βίας γύρω από τη σεξουαλική επίθεση διαιωνίζει τον, δημοφιλή στην Ελλάδα, μύθο του βιαστή που κρύβεται στα σκοτεινά σοκάκια και επιτίθεται με τρομερή βία στα αβοήθητα θύματά του. Τέτοιου είδους ορισμοί δυσκολεύουν τη δίωξη και την καταδίκη δραστών των βιασμών σε ραντεβού ή συναντήσεις γνωστών, το οποίο αποτελεί το πιο συχνό φαινόμενο βιασμού.

Πολλά ακόμη θα μπορούσαν να ειπωθούν. Η 8η Μάρτη είναι απλώς μία συμβολική μέρα απότισης τιμής στους αγώνες των γυναικών. Οι διεκδικήσεις όλων μας για την κατάκτηση της πραγματικής ισότητας των φύλων σε όλους τους χώρους συνεχίζεται σε καθημερινή βάση.

Με φιλικούς χαιρετισμούς,

Λία Γώγου
Ερευνήτρια της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ελλάδα