Την κυβέρνηση μειοψηφίας — κατά την πολιτική παράδοση στη Δανία — υπό τη Φρέντεριξεν θα στηρίξει το λεγόμενο «κόκκινο μπλοκ», που επικράτησε στις εκλογές. Η μελλοντική πρωθυπουργός δεσμεύθηκε ότι η νέα κυβερνητική πλειοψηφία θα μετατρέψει τις «ελπίδες» του εκλογικού σώματος «σε πράξεις». Η συμμαχία που θα στηρίξει την κυβέρνηση έχει 91 έδρες επί του συνόλου των 179 του κοινοβουλίου, έναντι 75 του απερχόμενου Λαρς Λόκε Ράσμουσεν.
Έπειτα από τις περικοπές δαπανών που εφάρμοσαν αλλεπάλληλες κυβερνήσεις με σκοπό τη μείωση του δημόσιου ελλείμματος, με αποτέλεσμα να υπονομευθεί το κράτος πρόνοιας, οι Σοσιαλδημοκράτες υποσχέθηκαν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας τους να αυξήσουν τις δαπάνες και να υποχρεώσουν τις επιχειρήσεις και τους πιο ευκατάστατους να καταβάλλουν υψηλότερους φόρους για να χρηματοδοτηθούν κοινωνικές πολιτικές.
Πολλοί Δανοί, που όπως και οι πολίτες άλλων σκανδιναβικών χωρών τάσσονται υπέρ των υψηλών συντελεστών φορολογίας για να υποστηρίζεται το κράτος πρόνοιας, ανησυχούσαν ότι η συνέχιση των πολιτικών λιτότητας θα υπονόμευε την δωρεάν υγεία, την δωρεάν παιδεία και τις δωρεάν υπηρεσίες προς τους πιο ηλικιωμένους πολίτες, που θεωρούν κοινωνικά κεκτημένα.
Οικονομολόγοι εκτιμούν ότι υπάρχει δημοσιονομικό περιθώριο για την αύξηση των δαπανών.
Στη Φινλανδία και τη Σουηδία σχηματίστηκαν επίσης κυβερνήσεις από σοσιαλδημοκρατικά κόμματα φέτος.
Η Φρέντεριξεν αναμένεται να παρουσιάσει δημόσια αργότερα σήμερα το κείμενο της προγραμματικής συμφωνία των κομμάτων για τον σχηματισμό κυβέρνησης, έκτασης 18 σελίδων. Αναλυτές περιμένουν ότι η σύνθεση της κυβέρνησης θα ανακοινωθεί αύριο Πέμπτη.
Η Μέτε Φρέντερισκεν θα γίνει η νεαρότερη πρωθυπουργός στην Ιστορία της χώρας
Η επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών της Δανίας Μέτε Φρέντερικσεν αναμένεται να οριστεί σήμερα πρωθυπουργός της χώρας, η νεαρότερη στην Ιστορία της, έπειτα από μια συμφωνία με τρία κόμματα της αριστεράς για τον σχηματισμό κυβέρνησης η οποία θα έχει στο επίκεντρό της τις κοινωνικές δαπάνες και την προστασία του περιβάλλοντος.
Σε ηλικία 41 ετών η Φρέντερικσεν κατάφερε να νικήσει τον φιλελεύθερο απερχόμενο πρωθυπουργό Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, ο οποίος κυβέρνησε τη Δανία από το 2009 ως το 2011 και από το 2015 ως τις εκλογές φέτος με τη στήριξη του Κόμματος του Δανέζικου Λαού (DF).
Αυτό το αντιμεταναστευτικό και ευρωσκεπτικιστικό κόμμα, που καθορίζει από την αρχή της δεκαετίας του 2000 την περιοριστική μεταναστευτική πολιτική της Δανίας, είδε το ποσοστό του να κατακρημνίζεται στις εκλογές της 5ης Ιουνίου, στερώντας από την κεντροδεξιά κυβέρνηση του Ράσμουσεν τον βασικό της υποστηρικτή στο κοινοβούλιο.
Για πρώτη φορά η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής βρέθηκε στο επίκεντρο των ανησυχιών των ψηφοφόρων και έτσι τα οικολογικά κόμματα κατέγραψαν μεγάλη άνοδο στις βουλευτικές εκλογές. Άλλη προτεραιότητα των Δανών ήταν η στήριξη του συστήματος υγείας της χώρας, η οποία ευημερεί και έχει σχεδόν μηδενικό ποσοστό ανεργίας, όμως έχει μειώσει τις δαπάνες για κοινωνική πολιτική και υγεία, την ώρα μάλιστα που επιταχύνεται η γήρανση του πληθυσμού.
Παρουσιάζοντας τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα τέσσερα κόμματα χθες Τρίτη το βράδυ, έπειτα από τρεις εβδομάδες διαπραγματεύσεων, η Φρέντερικσεν δεσμεύθηκε να αναγάγει την προστασία του περιβάλλοντος και τα κοινωνικά ζητήματα σε απόλυτη προτεραιότητα της κυβερνητικής πολιτικής στη διάρκεια των επόμενων τεσσάρων ετών.
«Είναι ένα πολιτικό κείμενο (…) το οποίο καθορίζει πραγματικά τις πράσινες φιλοδοξίες. Θα καταρτίσουμε ένα σχέδιο για το κλίμα, μια νομοθεσία για το κλίμα και θα περιορίσουμε τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 70%» ως το 2030, τόνισε η Φρέντερικσεν, η οποία διετέλεσε πολλές φορές υπουργός στην τελευταία σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Δανίας (2011-2015).
Με το 25,9% των ψήφων το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα είδε το ποσοστό του να μειώνεται, αλλά παρέμεινε πρώτη δύναμη στη Δανία. Όλο μαζί «το κόκκινο μπλοκ», η συμμαχία που θα στηρίξει την κυβέρνηση, έχει 91 έδρες επί του συνόλου των 179 του κοινοβουλίου.
Σε επίπεδο κοινωνικής πολιτικής η κυβέρνηση της Φρέντερικσεν σκοπεύει να αυξήσει τον αριθμό των εκπαιδευτικών, να αυξήσει τα κοινωνικά επιδόματα που δίνονται στους ασθενέστερους πολίτες, να βοηθήσει τις οικογένειες και να επιταχύνει την ενσωμάτωση των αλλοδαπών.
Σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση τα τέσσερα κόμματα που υπέγραψαν την κυβερνητική συμφωνία δεν αναμένεται να αλλάξουν άρδην τους όρους υποδοχής μεταναστών, αλλά να τους χαλαρώσουν το πλαίσιο της «ανθρωπιστικής» υποδοχής.
Πιο συγκεκριμένα η Φρέντερικσεν, η οποία πέρυσι είχε παρουσιάσει ένα σχέδιο που προέβλεπε την αποστολή των «μη δυτικών» μεταναστών σε αφρικανικά κέντρα υπό την επίβλεψη του ΟΗΕ, ανακοίνωσε ότι η Δανία θα αρχίσει να δέχεται και πάλι πρόσφυγες βάσει ενός συστήματος ποσοστώσεων.
Η Δανία επανέφερε το 2015 τους ελέγχους στα σύνορά της και ανέστειλε το 2016 τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα επανεγκατάστασης μεταναστών του ΟΗΕ.
Βάσει της νέας συμφωνίας προβλέπεται να εγκαταλειφθεί το σχέδιο να μεταφερθούν σε ακατοίκητο νησί οι «ανεπιθύμητοι» πρόσφυγες, όσοι είδαν το αίτημά τους για παροχή ασύλου να απορρίπτεται επειδή έχουν ποινικό μητρώο και αναμένουν να απελαθούν και όσοι δεν μπορούν να επαναπατριστούν.
Σύμφωνα με τον Κάσπερ Χάνσεν καθηγητή Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, «η πρόσβαση στη Δανία για τους μετανάστες δεν θα αλλάξει. Δεν θα υπάρξει νομοθετική αλλαγή» σε αυτό το θέμα.
Από την πλευρά της η εφημερίδα Berlingske ανησυχεί για «μια αλλαγή πολιτικής (…) που κινδυνεύει να αυξήσει τον κίνδυνο η Δανία να γίνει ξανά ελκυστική για τους αιτούντες άσυλο».
Η Φρέντερικσεν αναμένεται να γίνει δεκτή από την βασίλισσα Μαργκρέτε στις 14:00 (τοπική ώρα, 15:00 ώρα Ελλάδας) για να επισημοποιηθεί ο διορισμός της στην πρωθυπουργία. Αύριο αναμένεται να ανακοινώσει τα μέλη της κυβέρνησής της.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
